به نقل از «تقریب»

کتاب "تأملاتی در فلسفه فلسفه اسلامی"

تاریخ انتشار: ۲۷ تیر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۹۷۲۷۴۲۳

به گزارش  خبرگزاری تقریب،استاد سیدیدالله یزدان ‌پناه، از استادان مبرز سطوح عالی حکمت در حوزه علمیه قم و مدیر گروه عرفان مجمع عالی حکمت اسلامی قم است. از کلان ‌طرح‌ های علمی و تدریسی ایشان، تقریر نظام‌ مند و متین حکمت اسلامی است. وی برای تبیین دقیق و مفصل حکمت متعالیه صدرایی و نیز قوت بخشیدن به درس‌های حکمی حوزه و تربیت دانش ‌پژوهان خبره و استادان آینده حکمت اسلامی، از سال تحصیلی ۹۳-۹۲، درس خارج «نهایه الحکمه» (نوشته علامه طباطبایی) را در حوزه علمیه قم آغاز کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این درس ‌ها، وی همگام با مرحوم علامه طباطبایی که برخی مباحث فلسفه فلسفه را در بخش مدخل کتاب نهایه مطرح کرده ‌اند، به بحث ‌هایی از این دست پرداختند، و مجموعه ‌ای از مباحث فلسفه فلسفه را مطرح کردند. بخشی از این درسگفتارها، در کتاب «تأملاتی در فلسفه فلسفه» (مباحث معرفت ‌شناختی و روش ‌شناختی) با تحقیق و نگارش رضا درگاهی ‌فر و همت گروه مطالعات تراث و تحقیقات بنیادین پژوهشکده تمدن توحیدی (فتوت) تدوین شده است.


در بخشی از کتاب آمده است:
فلسفه به معنای مابعدالطبیعه، علمی است که به موجود از آن‌ جهت که موجود است، می‌ پردازد و خواهان دستیابی به حقایق موجودات است. برای کشف حقایق مرتبط با علم باید از روش مناسب، که به اکتشاف بینجامد، بهره برد. روش علم فلسفه برای اکتشاف حقایق فلسفی، که حقایقی از منظر موجودیت بدون تقیّد به هر امر دیگرند، روش عقلی برهانی است.

دانش فلسفه یا مابعدالطبیعه با دسته‌ ای از پرسش‌ ها در باب حقیقت خود روبروست، که امروزه از آن با عنوان «فلسفه فلسفه» یاد می‌ کنند. فلسفه فلسفه به مسائل درونی دانش فلسفه و بررسی صدق و کذب گزاره‌ های آن نمی ‌پردازد، بلکه به خود فلسفه به سان امری عینی توجه می ‌کند. به بیان دیگر، فلسفه فلسفه به خود دانش فلسفه، به‌ صورت درجه دوم و فرامسأله ‌ای نظر می‌کند و مداقّه‌ هایی در باب آن دارد و پرسش ‌هایی را به ‌صورت پیشامسأله ای درباره فلسفه فراروی می‌ نهد.


در این دفتر برخی مباحث روشی و معرفت ‌شناختی فلسفه فلسفه اسلامی پرداخته شده است، بدین شرح:
 1. «معیار بداهت تصوری در مفاهیم بدیهی»؛ 2. «مؤلفه‌ های معرفت یقینی؛ با نگاهی به دیدگاه ابن ‌سینا و محقق طوسی»؛ 3. «نوع برهان مورد استفاده در فلسفه»؛ 4. «انواع کنش ‌های عقل نظری»؛ 5. «شهود عقلی به ‌مثابه پایه فلسفه»؛ 6. «روش اشراقی به ‌مثابه روش خاص حکمت متعالیه» و 7. «بهره‌ گیری از دین و عرفان نظری در فلسفه به سان روش عام (با تأکید بر روش حکمت متعالیه صدرایی)».


 

منبع: تقریب

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.taghribnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تقریب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۷۲۷۴۲۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سفری به دنیای توپولوژی

ایسنا/خراسان رضوی کتاب An Adventure in the Realm of Topology (سفری به دنیای توپولوژی) به قلم دکتر محمد صال مصلحیان، استاد گروه ریاضی محض دانشگاه فردوسی مشهد تالیف و چندی پیش توسط انتشارات Element با حمایت وزارت علوم کرواسی و به زبان انگلیسی چاپ شده است.

نویسنده کتاب می‌گوید ایده اصلی تالیف آن زمانی در ذهنش شکل گرفت که متوجه شد تعدادی از دانشجویانش که در کلاس‌های مقطع کارشناسی رشته ریاضی شرکت می‌کردند، آن شهود و درک عمیق مفاهیم اولیه ریاضی که از آنها انتظار می‌رفت را نداشتند. این موضوع وی را به این ایده سوق داد که کتابی بنویسد که محتوای آن مناسب برای گروه‌های سنی و سطوح تحصیلی مختلف باشد تا بتواند به آن‌ها در فهم بهتر مفاهیم اساسی توپولوژی به عنوان یکی از شاخه‌های مهم ریاضی کمک کند.

مصلحیان در گفت‌وگو با ایسنا با بیان اینکه این کتاب برای دانش‌آموزان و دانشجویان تمام رشته‌ها نوشته شده است، اظهار کرد: تمام علاقه‌مندان از نوجوانان ۱۳ ساله گرفته تا افراد با سنین بالاتر می‌توانند این کتاب را بخوانند و متوجه شوند. این کتاب در بهار امسال منتشر شد و در MathSciNet انجمن ریاضی آمریکا و نیز ZbMATH انجمن ریاضی اروپا نمایه شده است.

وی افزود: از حدود ۱۵ سال پیش ایده تالیف چنین کتابی به ذهنم خطور کرد. در ابتدا تصمیم داشتم آن را برای کودکان بنویسم، چنانکه به دو فرزند خودم آموزش داده بودم. حتی نوشتن را هم با همین هدف آغاز کردم، کما اینکه در صفحات نخست کتاب به توضیح مفاهیمی چون پاره‌خط، مستطیل و خطوط موازی پرداخته شده که همگی در دبستان تدریس می‌شوند، اما رفته‌رفته آنقدر تنوع و پیچیدگی مطالب بالا رفت که عملا به کتابی برای دانش‌آموزان دبیرستانی و دانشجویان سال‌های اول دانشگاه تبدیل شد.

رئیس انجمن ریاضی ایران با بیان اینکه تصویر روی جلد این کتاب با استفاده از ابزارهای هوش مصنوعی طراحی شده است، عنوان کرد: هدف از طراحی این شکل این بوده که به زبان ساده بگوییم توپولوژی در مورد چه چیزی صحبت می‌کند. از نظر توپولوژی، «فنجان» و «دونات» هر دو یکی هستند، زیرا اگر آنها از خمیر بازی درست شده باشند، می‌توان با فشردن و کشیدن یکی، آن را به دیگری تبدیل کرد.اما یک «دونات» را نمی‌توان به «توپ تنیس» تبدیل کرد زیرا دونات یک حفره دارد، اما توپ حفره ندارد.

مصلحیان با بیان اینکه توپولوژی شاخه‌ای از هندسه و معروف به «هندسه بدون اندازه» است که به کیفیت اشکال و اجسام می‌پردازد، ادامه داد: در این جا ما با مفاهیمی همچون زاویه، مساحت، حجم و... سر و کار نداریم، بلکه در مورد این صحبت می‌کنیم که چگونه می‌توان بدون بریدن و چسباندن، یک شکل یا جسم را فقط با کشیدن، فشردن و تاب دادن به شکل یا جسم دیگری تبدیل کرد. اگر بتوان شکلی را این گونه به شکل دیگری تبدیل کرد، این دو شکل را «همسان‌ریخت» می‌گوییم. مثلا دایره، مثلث و مربع همسان‌ریخت اند، زیرا اگر با یک نخ، یک مثلث روی سطح میز بسازیم، می‌توانیم آن را تغییر شکل داده و به مربع و دایره تبدیل کنیم. در حقیقت در توپولوژی به دنبال مطالعه خواصی هستیم که تحت همسان‌ریختی‌ها پایدار می‌مانند.

وی با بیان اینکه این کتاب دارای فعالیت‌های متنوع است که در سه سطح آسان، متوسط و پیچیده آورده شده‌اند، گفت: همچنین بخش‌های متنوع کتاب نیز در سه دسته آسان، متوسط و پیچیده قرار می‌گیرند و درجه سختی هر فصل با نمادی مخصوص در ابتدای آن نشان داده شده است. به علاوه، این کتاب حدود ۱۵۰ صفحه‌ای بیش از ۲۰۰ شکل رنگی دارد که باعث می‌شود مفاهیم ریاضی توسط خواننده بهتر درک شوند.

دکتر محمد صال مصلحیان، رئیس انجمن ریاضی ایران

عضو فرهنگستان علوم کشور با اشاره به کاربردهای توپولوژی در سیستم‌های GPS برای یافتن کوتاه‌ترین مسیرها، درمعماری و طراحی ساختمان‌ها و درک ساختار DNA، افزود: در ابتدای کتاب، راهنمایی‌هایی خطاب به معلمین برای آموزش مطالب آورده شده و یکی از مهمترین موضوعاتی که مورد تاکید قرار گرفته، این است که معلمین عزیز مفاهیم ریاضی را با مثال‌های ساده و جذاب و متناسب با سن فراگیران آموزش دهند، ریاضیات را به زندگی روزمره ارتباط دهند، فناوری‌های روز را در آموزش به خدمت بگیرند، دانش‌آموزان را در فرایند یادگیری شرکت دهند، پروژه‌های گروهی به محصلین ارائه دهند، دستاوردهای آنها را ارج نهند و علاقه آنها را به کشف ایده‌های پیچیده برانگیزند.

مصلحیان با بیان اینکه فضای چهاربعدی، نظریه گره‌ها، و فرکتال‌ها از جمله مباحث دیگر این کتاب است، اضافه کرد: یکی از نکات جالب در مورد این کتاب که آن را از سایر کتاب‌های ریاضی متمایز می‌کند، این است که هیچ قضیه و اثباتی در آن آورده نشده است که نشان می‌دهد این کتاب می‌تواند توسط تمام افراد با هر میزانی از دانش ریاضی مورد استفاده قرار گیرد.

عضو هیات علمی گروه ریاضی محض دانشگاه فردوسی مشهد بیان کرد: وقتی دروس آنالیز و توپولوژی را به دانشجویانم تدریس می‌کردم، متوجه شدم که درک مفاهیم این دروس برایشان مشکل است، لذا سعی کردم با رسم اشکال ساده بر تخته‌سیاه، مفاهیم پیچیده را تدریس کنم. وقتی نتیجه مثبت این کار را در یادگیری دانشجویان دیدم، تصمیم گرفتم همین روش را در قالب یک کتاب در دسترس عموم قرار دهم. به علاوه، چون سال‌ها در کلاس‌های ضمن خدمت به معلمین تدریس می‌کردم، احساس کردم معلمین هم نیاز دارند که یاد بگیرند چگونه می‌توانند مفاهیم پیچیده را با استفاده از اشکال تدریس کنند.

گره

رئیس انجمن ریاضی ایران درباره دلایل تالیف این کتاب به زبان انگلیسی عنوان کرد: متاسفانه در کشور ما اکثر دانش‌آموزان به قدری درگیر کنکور و شیوه‌های تست‌زنی هستند که نمی‌توانند به یادگیری دقیق ریاضیات و گسترش دانش عمومی خود بپردازند. بعضی از معلمین نیز نسبت به تعمیق تفکر ریاضی دانش‌آموزان حساسیت لازم را نشان نمی‌دهند. خانواده‌ها هم تنها به دنبال این هستند که آموزش به گونه‌ای انجام گیرد که دانش‌آموزان مرحله کنکور را بگذرانند و وارد دانشگاه شوند؛ به امید آنکه در دانشگاه با مفاهیم و روش‌های علمی آشنایی یابند که متاسفانه در عمل، شدنی نیست، زیرا وقتی پایه ریاضی یک فرد ضعیف باشد، در یادگیری دروس دانشگاهی دچار چالش‌های جدی می‌شود. لذا احساس کردم مخاطب فارسی‌زبان کتاب کم است و تصمیم گرفتم کتاب را به زبان انگلیسی تالیف کنم تا علاقه‌مندان در دیگر نقاط جهان نیز بتوانند از آن بهره ببرند.

مصلحیان اظهار کرد: از بین ناشران، انتشارات Element را انتخاب کردم، زیرا عضو تحریریه دو مجله JCR آن هستم و وقتی کتاب را به این ناشر ارسال کردم، با سخاوتمندی اعلام کردند کتاب را چاپ و پی‌دی‌اف آن را به طور رایگان در اختیار همه قرار می‌دهند. لذا تدوین و چاپ این کتاب نه برای مولف و نه برای ناشر هیچ گونه انتفاع مالی نداشته و صرفاً در جهت عمومی‌سازی ریاضیات بوده است. تا کنون بازخوردهای بسیار خوبی را از جامعه ملی و بین‌المللی ریاضیدانان دریافت کرده‌ام که موجب خرسندی است.

علاقه‌مندان می‌توانند جهت دریافت رایگان پی‌دی‌اف کتاب سفری به دنیای توپولوژی، کلیک کنند.

تصویری از صفحات کتاب

انتهای پیام