واکاوی دلایل غرش یک زمین‌لرزه/ پای فرونشست زمین در میان است؟
تاریخ انتشار: ۸ مرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۹۹۱۴۰۰۵
خبرگزاری مهر- گروه استان ها: شامگاه شنبه بود که زلزله ای به بزرگی ۴.۱ ریشتر در شهرستان کوهدشت به وقوع پیوست؛ زلزله ای در عمق ۱۰ کیلومتری زمین که وحشت و نگرانی مردم را در پی داشت تا مردم شب را بیرون از خانه و در پارک ها و خیابان ها سپری کنند.
اما آنچه که بیش از همه موجب وحشت مردم شد صدای بلند و مهیب زلزله کوهدشت بود؛ مسئله ای که در فضای مجازی نیز مطرح شد و شایعه وقوع انفجار را دامن زد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
صدای مهیب زمین لرزه کوهدشت در میان برخی کارشناسان ظن ارتباط این صدا با فرونشست زمین را ایجاد کرد، موضوعی که یادمان آورد کوهدشت یکی از بحرانی ترین دشت های کشور در این زمینه است.
اما علت اصلی صدای مهیب زلزله کوهدشت چه بود؟ آیا این صدا با فرونشست زمین در دشت کوهدشت یا همان زلزله خاموش ارتباطی دارد؟
زلزله کوهدشت در عمق بالایی رخ داد
زهرا کمالی کارشناس اداره کل زمین شناسی و اکتشافات معدنی لرستان در گفت و گو با خبرنگار مهر، پیرامون ارتباط زلزله ۴.۱ ریشتری کوهدشت با فرونشست زمین اظهار داشت: باتوجه به عمق ۱۰ کیلومتری این زمین لرزه، این زلزله به فرونشست زمین ارتباطی ندارد و نمی توان گفت که این زمین لرزه واقعی نبوده و در واقع زلزله خاموش یا همان فرونشست زمین بوده است.
وی با بیان اینکه عمق ۱۰ کیلومتر زیاد است و لایه هایی که زمین لرزه تولید می کنند در این عمق واقع شده اند، تصریح کرد: اگر این زمین لرزه در عمق یک یا دو کیلومتری زمین بود، می توانستیم بگوییم به علت فرونشست زمین بوده است.
عمق ۱۰ تا ۲۵ کیلومتری زمین را لایه ای تشکیل می دهد که می تواند زمین لرزه تولید کند
کارشناس اداره کل زمین شناسی لرستان با تاکید بر اینکه بیشتر زلزله های زاگرس در عمق بین ۵ تا ۳۰ کیلومتری زمین رخ می دهند و از عمق ۱۰ تا ۲۵ کیلومتری زمین را لایه ای تشکیل می دهد که می تواند زمین لرزه تولید کند، افزود: بنابراین اتفاقی که در کوهدشت افتاد همان زلزله یا تخلیه انرژی درونی زمین بوده است.
کمالی ادامه داد: در زلزله های بزرگ بین ۶ تا ۷ ریشتری پارگی و گسیخت لایه های زمین را داریم؛ امکان دارد این پارگی به سطح زمین نیز برسد یا در عمق رخ دهد.
صدای مهیب زلزله بعید نیست که مرتبط با فرونشست لایه های زمین باشد
وی در پاسخ به این سوال که علت صدای مهیب زمین لرزه کوهدشت چه بوده است، گفت: این صدای مهیب بعید نیست که مرتبط با فرونشست لایه های زمین باشد؛ در دشت کوهدشت به دلیل کاهش سطح آب های زیرزمینی و تخلیه آبخوان ها، فرونشست زمین را داریم و چون این طبقات زمین دچار یکسری اختلال ها شده اند حالا اگر کمی تکان بخورند امکانش وجود دارد که چنین صدای بلندی بر اثر ریزش لایه های مذکور ایجاد شود.
طبقات زمین دچار یکسری اختلال ها شده اند حالا اگر کمی تکان بخورند امکانش وجود دارد که چنین صدای مهیبی ایجاد شود
کارشناس اداره کل زمین شناسی لرستان افزود: با فرونشست زمین در دشت کوهدشت، لایه های زمین حالت بحرانی دارند و اگر تلنگری بخورند همه لایه ها شروع به حرکت می کنند و ممکن است صداهایی در اثر این تحرکات و ریزش ها ایجاد شود.
کمالی ادامه داد: شدت زلزله به عمق کانونی آن بستگی دارد؛ زلزله از یک نقطه کانونی شروع به انتشار می کند و هرچه ما به این نقطه کانونی نزدیک تر باشیم، زلزله را بیشتر حس می کنیم؛ اما صدای زلزله را می توانیم ربط دهیم به اینکه طبقات زمین دچار یکسری نقصان ها هستند و حالا با وقوع زمین لرزه دچار ریزش شده اند.
وی با اشاره به اینکه اداره مدیریت بحران هنوز در رابطه با این زمین لرزه و صدای مهیب آن چیزی به ما اعلام نکرده است اما اگر اعلام کنند، ما بررسی های لازم را انجام می دهیم، اظهار داشت: در دشت خرم آباد نیز فرونشست زمین را داریم، سال ۹۲ بررسی هایی در این حوزه شد و حتی مدل فرونشست زمین در خرم آباد تهیه شد.
دشت کوهدشت به عنوان منطقه بحرانی در حوزه فرونشست زمین معرفی شد
کارشناس اداره کل زمین شناسی لرستان با بیان اینکه دشت کوهدشت به عنوان منطقه بحرانی در حوزه فرونشست زمین معرفی شده است و مطالعات گسترده ای در رابطه با آن داشته ایم، تصریح کرد: در خرم آباد هم فرونشست زمین را داریم؛ این جالی خالی درون زمین باید پر شود و ناخودآگاه لایه های زمین فرونشست می کنند.
احدالله فاضلی مدیرکل زمین شناسی و اکتشافات معدنی لرستان نیز در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه در کوهدشت و خرم آباد و در واقع همه دشت های استان، بحث فرونشست زمین را داریم، اظهار داشت: عامل انسانی موجب فرونشست زمین می شود، قسمتی از این موضوع به کاهش بارندگی ها برمی گردد اما مهم ترین علت فرونشست زمین برداشت های بی رویه آب های زیرسطحی است.
در دشت کوهدشت ۲۲ تا ۲۷ متر افت سطح آبخوان داشته ایم
وی با بیان اینکه تراز آب در دشت های استان کاهش یافته و در دشت کوهدشت ۲۲ تا ۲۷ متر افت سطح آبخوان داشته ایم، تصریح کرد: وضعیت فرونشست زمین را می توانیم از طریق تصاویر راداری و ماهواره ای بررسی کنیم و مطالعاتی در این حوزه نیز شروع شده است.
مدیرکل زمین شناسی لرستان با اشاره به اینکه وضعیت فرونشست زمین در خرم آباد خفیف تر است اما در کوهدشت بحرانی است و اتفاقات بدی می افتد، گفت: یکی از عواملی که می تواند فرونشست زمین را تشدید کند زلزله است.
فاضلی ادامه داد: با فرونشست، زمین حالت توخالی پیدا می کند و با وقوع زلزله تنش بیشتری به آن وارد شده و بیشتر فرونشست می یابد.
مجراهای داخلی زمین بر اثر تخلیه آبخوان توخالی شده اند
وی با بیان اینکه مجراهای داخلی زمین که بر اثر تخلیه آبخوان توخالی شده اند، اگر از سازندهای سخت مثل آهکی و کربناته باشند با خرد شدن آن ها صداهایی ایجاد می شود، تصریح کرد: اگر این مجراها آبرفتی باشند، آرام آرام نشست می یابند و به مرور نفوذ ناپذیر می شوند؛ این فرآیند ها فرونشست زمین یا همان زلزله خاموش نامیده می شود.
مدیرکل زمین شناسی لرستان افزود: آبخوانی که در طول میلیون ها سال ایجاد شده بر اثر فرونشست زمین دیگر غیرقابل نفوذ می شود و عمدتا دشت های سیلابی ایجاد می کنند.
فاضلی ادامه داد: ورودی آبخوان ها در دشت کوهدشت کم شده و میزان برداشت ها افزایش یافته است، بنابراین بیلان دشت منفی شده و آرام آرام سطح ایستابی آب پایین رفته است.
بنابراین گزارش، زلزله کوهدشت دوباره رویدادهای چند سال اخیر در این دشت را برایمان زنده کرد؛ خروج زبانه های آتش به همراه بوی آزاردهنده ای شبیه گوگرد از چاه های آب از جمله این وقایع بود که پیگیری ها و بررسی ها حکایت از آن داشت که علت اصلی آتش سوزی در زمین های کشاورزی و چاه های آب روستاهای کوهدشت افت سطح آبهای زیرزمینی به دلیل برداشت های بی رویه بوده است.
این نتایج به دنبال بررسی های صورت گرفته بر روی پنج چاه آب مشکل دار در منطقه کوهدشت حاصل شد و مسئولان سازمان زمین شناسی در تشریح جزئیات خودسوزی زمین در منطقه گفتند که مهم ترین دلیل آتش سوزی اراضی کشاورزی فرونشست زمین و آزاد شدن گازهایی است که موجب آتش سوزی در منطقه شده است.
به هر روی نباید فراموش کرد که بیشتر از یک دهه خشکسالی چه بر سر منابع آب استان آورده است، زلزله خاموش تنها شمه ای از این مصائب است...
کد خبر 4360586منبع: مهر
کلیدواژه: زلزله فرونشست زمین کوهدشت بوشهر کرمانشاه خبرگزاری مهر گرگان مشهد خرم آباد شهرکرد یاسوج دهه کرامت شیراز خطبه های نماز جمعه مجلس شورای اسلامی سانحه تصادف بیرجند
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۹۱۴۰۰۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
هشدار دانشمندان در مورد «سندرم غرق شدگی» شهر‌های ساحلی جهان
به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا به نقل از سای تک دیلی،پروفسور «منوچهر شیرزایی» از دانشگاه ویرجینیا تک و دانشگاه آب، محیط زیست و سلامت سازمان ملل در آنتاریو و پرفسور «رابرت نیکولز» از مرکز تحقیقات تغییرات اقلیم تیندال در دانشگاه ایست آنگلیا بر اهمیت نتایج یک مقاله تحقیقاتی جدید که با نقشه برداری مداوم و دقیق از حرکات زمین در چین، داده‌های ماهواره‌ای تهیه می‌کند، تاکید کردند.
این محققان ضمن آنکه اندازه گیری مداوم فرونشست را یک دستاورد بزرگ می‌دانند، استدلال می‌کنند این تنها آغازی برای یافتن راه حل است. پیش بینی فرونشست‌ها در آینده نیازمند مدل‌هایی است که همه عوامل محرک، از جمله فعالیت‌های انسانی و تغییرات اقلیم و چگونگی تغییر آنها با گذشت زمان را در نظر بگیرند.
پژوهشگران چینی در یک مقاله پژوهشی که نتایج آن در نشریه ساینس منتشر شده، ۸۲ شهر این کشور را با جمعیتی نزدیک به ۷۰۰ میلیون نفر مورد بررسی قرار دادند. نتایج نشان می‌دهد ۴۵ درصد از این مناطق شهری در حال فرو رفتن هستند، که ۱۶ درصد از آنها با سرعت ۱۰ میلی متر در سال یا بیشتر فرونشست دارند.
در سطح ملی چین، تقریبا ۲۷۰ میلیون نفر از ساکنان مناطق شهری تحت تاثیر قرار گرفته و نزدیک به ۷۰ میلیون نفر در سال فرونشست سریع ۱۰ میلی متری یا بیشتر را تجربه می‌کنند. جدی‌ترین شرایط در مناطق پکن و تیانجین مشاهده می‌شود.
به طور خاص، شهر‌های ساحلی مانند تیانجین تحت تاثیر قرار گرفته اند، زیرا زمین در حال فرونشست باعث تقویت تغییرات اقلیم و افزایش سطح دریا می‌شود. غرق شدن پدافند دریایی یکی از دلایلی است که طوفان کاترینا در سال ۲۰۰۵ ویرانی و تلفات زیادی در نیواورلئان از خود به جا گذاشت.
شانگهای (بزرگترین شهر چین) در طول قرن گذشته تا ۳ متر فرونشست داشته است و امروز نیز به این پایین رفتن ادامه می‌دهد.
هنگامی که فرونشست با افزایش سطح دریا ترکیب شود، میزان سطح پایین‌تر از دریا در این شهر می‌تواند تا سال ۲۱۲۰ سه برابر شده و ۵۵ تا ۱۲۸ میلیون نفر را تحت تأثیر قرار دهد.
رویدادی که اگر اقدام اجتماعی قابل قبولی برای آن صورت نگیرد، فاجعه به بار خواهد آورد.
نیکولز که در این مطالعه شرکت نداشت، اما تحقیقاتش بر افزایش سطح دریا، فرسایش سواحل و سیل و چگونگی سازگاری جوامع با این تغییرات متمرکز است، گفت: فرونشست، یکپارچگی ساختاری ساختمان‌ها و زیرساخت‌های حیاتی را به خطر می‌اندازد و اثرات تغییرات اقلیم را از نظر سیل تشدید می‌کند، به خصوص در شهر‌های ساحلی که این فرونشست، افزایش سطح آب دریا‌ها را بالا می‌آورد.
فرونشست زمین عمدتا ناشی از فعالیت‌های انسان در شهرهاست. برداشت آبهای زیرزمینی که سطح ایستابی را پایین می‌آورد، همراه با زمین شناسی و وزن ساختمان ها، مهمترین عامل در فرونشست در نظر گرفته می‌شود.
با توقف برداشت آبهای زیر زمینی در دهه ۱۹۷۰ در اوزاکا و توکیو ژاپن، فرونشست شهر نیز متوقف شد یا به شدت کاهش یافت که نشان دهنده اثر مثبت این استراتژی است. یکی دیگر از عوامل فرونشست زمین، لرزش ترافیک و تونل زنی است، پکن سالانه ۴۵ میلی متر در نزدیکی مترو‌ها و بزرگراه‌ها فرو می‌رود. زمین، خود، حرکت طبیعی به سمت بالا یا پایین دارد، اما به طور کلی بسیار کوچکتر از تغییرات ناشی از فعالیت‌های انسانی است.ح
در حالی که فرونشست ناشی از فعالیت‌های انسانی پیش از این مطالعه در چین شناخته شده بود، پروفسور شیرزایی و نیکولز می‌گویند این نتایج جدید نیاز به واکنش ملی را تقویت می‌کند. این مشکل نه تنها در شهر‌های ساحلی چین بلکه در بسیاری از شهر‌های حساس سایر کشور‌ها نیز دیده می‌شود و یک مشکل گسترده در سراسر جهان است.
آنها از جامعه تحقیقاتی می‌خواهند که از اندازه گیری‌ها به درک مفاهیم و پاسخ‌های حمایتی برسند. اندازه گیری‌های ماهواره‌ای جدید داده‌های دقیق فرونشست را ارائه می‌دهند، اما روش‌های استفاده از این اطلاعات برای همکاری با برنامه ریزان شهری به منظور رسیدگی به این مشکلات نیاز به توسعه بسیار بیشتری دارد. شهر‌های ساحلی آسیب دیده در چین و سایر کشور‌ها به طور گسترده تری نیاز به توجه ویژه دارند.
پروفسور نیکولز گفت بسیاری از شهر‌ها و مناطق در سراسر جهان در حال توسعه استراتژی‌هایی برای مدیریت خطرات تغییرات اقلیم و افزایش سطح دریا هستند. ما باید از این تجربه درس بگیریم تا به خطر فرونشست که رایج‌تر از آنچه در حال حاضر شناخته شده است واکنش مطلوب نشان دهیم.
انتهای پیام/
بازدید رییسی از کارخانه ایران خودرو دیزل