آینده ای نابسامان‌ در انتظار پیش‌دبستانی‌ها

دستورالعملی که به تازگی از سوی مرکز برنامه‌ریزی منابع انسانی وزارت آموزش و پرورش تحت عنوان «راهنمای ساماندهی مدرسه‌محور» به استان‌ها ابلاغ شده است، افزون بر ایجاد شرایط الزام آور برای نیروهای اجرایی مدارس و اجبار مدیران، معاونان و مشاوران به حضور و تدریس در کلاس، در بخشی که به ثبت نام نوآموزان در دوره پیش دبستانی اشاره دارد، ماموریتی را به استان ها واگذار کرده است که در صورت اجرا، می‌تواند پیامدهای ناگواری را برای نوآموزان و آینده تحصیلی آنان به دنبال داشته باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

شهرام جمالی کارشناس آموزشی در ادامه یادداشت خود در «قانون» نوشت: این در حالی است که دستورالعمل مورد نظر در موارد متعددی - از جمله در بخشی که در مورد دوره پیش دبستانی است - لحنی تکلیفی و الزام آور دارد. بر اساس این دستورالعمل : « ثبت نام نوآموزان دوره پیش دبستانی با حمایت مالی دولت صرفا از طریق خرید خدمات آموزشی از مراکز پیش دبستانی غیردولتی مجاز خواهد بود. پذیرش این نوع نوآموزان در دبستان‌های دولتی تحت هر عنوان ممنوع است ».

البته لازم به ذکر است که دوره پیش دبستانی در دوران دولت‌های مختلف نه تنها هیچ گاه به طور کامل دولتی نبوده است بلکه همواره بخش بیشتری از آن در اختیار بخش غیردولتی بوده است. همچنین به رغم آنکه در سند تحول بنیادین، از دوره پیش دبستانی به عنوان «امری حاکمیتی که به دو شکل دولتی و غیر دولتی اداره می شود» نام برده شده است اما تلاش آموزش و پرورش در دولت‌های مختلف بیشتر معطوف به غیر دولتی کردن این دوره بوده و این در حالی است که جمعیت نوآموزان در سال های اخیر افزایش قابل توجهی داشته است و بر اساس آمار اعلام شده از سوی معاونت ابتدایی وزارت آموزش و پرورش در سال تحصیلی گذشته، ۹۶۸ هزار و ۸۸۰ نوآموز در دوره پیش دبستانی حضور داشته اند.

هرچند از سال‌های قبل، دولت های مختلف، بودجه ناچیزی را به اسم حمایت از دوره پیش دبستانی در روستاها و مناطق محروم و دور افتاده و همچنین مناطق دو زبانه در لوایح بودجه سنواتی خود اختصاص داده اند اما متاسفانه همین مقدار بودجه اندک نیز در مواردی تخصیص نیافت‌ و این در حالی است که در مناطق دیگر کشور نیز، آنچه سیاست حمایتی دولت از پیش دبستانی نامیده می‌شود، بیشتر از طریق خرید خدمات و در اختیار گذاشتنِ بخشی از فضاهای مرتبط با مدارس دولتی و البته دریافت هزینه از خانواده ها دنبال شده است‌‌‌. با این حال بر اساس آمارهایی که از سوی وزارت آموزش و پرورش اعلام شده است، نرخ پوشش آموزش پیش دبستانی در کشور به بالای ۷۰ درصد رسیده است.

این در حالی است که بر اساس همان آمارها، ۵۵ درصد از نوآموزان به طور کامل در اختیار بخش خصوصی بوده و ۴۵ درصد بقیه هم به شرط پرداخت هزینه‌هایی در فضاهای مازاد مدارس دولتی آموزش می بینند. اما بر اساس دستورالعمل اخیر، در سال تحصیلی جدید، قرار است این ۴۵ درصدِ باقیمانده از نوآموزان - که جمعیتی نزدیک به ۵۰۰ هزار نوآموز را شامل می‌شود - از دبستان‌های دولتی به غیردولتی کوچانده شوند. اجرای چنین سیاستی علاوه بر تحمیل هزینه های بیشتر به خانواده ها بی گمان طرد تقریباتمامی نوآموزان مناطق فقیر و محروم را به دنبال خواهد داشت. چرا که از یک سو در این مناطق بسیاری از خانواده‌ها، قادر به پرداخت هزینه های بخش خصوصی نیستند و از سوی دیگر در مناطق روستایی و کم خانوار پذیرش تعداد اندک نوآموزان برای بخش خصوصی به صرفه نبوده و توجیه اقتصادی ندارد.

عبارت «حمایت مالی دولت» در دستورالعمل مورد اشاره نیز موضوعی است که به نظر می‌آید بیش از حد بزرگ‌نمایی شده است؛ چرا که بر اساس گفته های معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش «در حال حاضر میانگین سرانه‌ای که دولت برای هر نوآموز پرداخت می‌کند، ۱۵۰ هزار تومان است.» و این در حالی است که بیشتر مدارس غیر دولتی با هزینه‌ای کمتر از یک میلیون تومان حاضر به ثبت نام نوآموزان در دوره پیش دبستانی نخواهند بود. بنابراین در حالی که تامین تقریباتمام هزینه‌های تحصیل نوآموزان در مدارس غیر دولتی بر عهده خانواده ها خواهد بود، این میزان کمک مالی دولت در عمل تاثیر حمایتیِ ملموسی نخواهد داشت. اما پیامدهای خصوصی سازیِ کامل دوره پیش دبستانی، تنها به اثرات منفی آن در ارتباط با عدالت آموزشی کودکان بر نمی‌گردد، بلکه در بلند مدت و در مقیاسی بزرگ‌تر، این پیامدها در تقابل با سیاست‌های توسعه یافتگی نیز ارزیابی می‌شوند. دوره پیش دبستانی در رویکرد بسیاری از کشورهای توسعه یافته یا در حال توسعه یکی از مهم‌ترین مقاطع آموزش عمومی است. این اهمیت تنها ناظر بر موارد تربیتی نیست بلکه از جهت اقتصادی نیز مطالعات و پژوهش های مختلفی که در کشورهای توسعه یافته انجام گرفته است، نشان دهنده رابطه مستقیمی است که بین پوشش پیش دبستانی و امر توسعه یافتگی وجود دارد.

این پژوهش ها به روشنی نشان می‌دهند که تاثیر سرمایه‌‏گذاری‏‌های بخش دولتی در پیش دبستانی برای توسعه کشور، از سایر مقاطع آموزش عمومی موثرتر است و به همین دلیل امروزه شاهدیم که در بسیاری از کشورهای توسعه یافته، ۱۰۰ درصدِ آموزش پیش دبستانی، به صورت دولتی اداره می‌شود و نرخ پوشش نوآموزان نیز نزدیک به ۱۰۰ درصد است. همچنین در برخی کشورهای در حال توسعه که منابع دولت برای سرمایه گذاری در تمام مقاطع آموزشی کفایت نمی‌کند، سیاست‏ گذاری‌هایی در زمینه آموزش عمومی انجام‌ گرفته است که بخش خصوصی را بیشتر به سرمایه گذاری در مقاطع تحصیلی بالاتر هدایت کند تا به این ترتیب بخشی از بودجه دولت از آن مقاطع آزاد شده و بودجه بیشتری به مقطع پیش دبستانی اختصاص یابد. این سیاست گذاری ها موجب شده تا هم اکنون نرخ پوشش پیش دبستانیِ دولتی در این کشورها به بالای ۹۰ درصد برسد. بنابراین در حالی که عمومی سازیِ دوره پیش دبستانی به عنوان یک سیاست راهبردی در اغلب جوامع دنیا موضوعی پذیرفته شده و در حال اجراست، حرکت به سمت خصوصی سازیِ صد درصدیِ پیش دبستانی در کشور ما در تضاد آشکار با سیاست هایی است که هدف توسعه‌یافتگی اقتصادی را دنبال می‌کنند.

منبع: پارسینه

کلیدواژه: پیش دبستانی آموزش و پرورش

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.parsine.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «پارسینه» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۹۹۲۸۶۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شعار ثبت نام؛ ثبت‌نام مطلوب و خانواده مداری است

به گزارش خبرنگار گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، سید مجتبی هاشمی، مدیر کل ارزیابی عملکرد آموزش و پرورش در نشست خبری با موضوع ثبت نام دانش‌آموزان در سال تحصیلی ۱۴۰۳-۱۴۰۴ که امروز بعدازظهر برگزار شد، اظهار کرد: پروژه مهر آموزش و پرورش و ستاد ثبت نام مکمل با یکدیگر طراحی شده است.

مدیر کل ارزیابی عملکرد وزارت آموزش وپرورش تصریح کرد: امسال  براساس تغییرات در حوزه ریاست پروژه مهر به عنوان پژوه کلان اعلام شده است و یکی از   ۹ کارگروه آموزش و پرورش است.

هاشمی ادامه داد:  همه تدابیر لازم برای ثبت نام انجام شده و ثبت‌نام الکترونیکی هم به عنوان یک گزینه اضافه شده است که خانواده‌ای که تمایل دارد به صورت حضوری و خانواده‌ای که می‌خواهد به صورت الکترونیکی ثبت نام فرزندان را انجام دهند.

مدیر کل ارزیابی عملکرد وزارت آموزش وپرورش اظهار کرد: کارگاه کیفیت بخشی آموزشی و ثبت نام دوره ابتدایی و در معاونت متوسطه کارگروه کیفیت بخشی آموزشی و ثبت نام دوره متوسطه به ریاست کاظمی معاون دوره متوسطه ایجاد شده است.

وی ابراز کرد: تلاش ما برای است که از حداکثر ظرفیت در کشور به‌کار گرفته شده است و براساس آمار سازمان ثبت احوال در سال های آینده میزان ثبت‌نام‌ها کاهش می یابد و فرآیند ثبت نام از فردا آغاز می شود.

هاشمی ادامه داد: حدود ۱۶ میلیون نفر در همه دوره  تحصیلی است  و بیش از ۱۰ میلیون دانش آموز در میان‌پایه‌ها داریم.

مدیر کل ارزیابی عملکرد وزارت آموزش وپرورش اظهار کرد: ثبت‌نام تنها در دوره‌های یازدهم و دوازدهم در مدارس  انجام می پذیرد و ثبت نام  در مقاطع تحصیلی دیگر بعداز اعلام نتایج امتحانات پایان سال آغاز می‌شود.  همچنین شعار سال تحصیلی  ثبت نام مطلوب،عدالت و خانواده محوری است.

در هر نظام اجرایی ثبت نام دارای قوانینی است و بخشنامه ثبت نام ابلاغ شده است و فرآیند بزرگ قریب به ۱۷ میلیون افراد در حوزه اجرا مشکلاتی ایجاد می‌شود، برای  هدایت درست این فرآیند ظوابط تدوین، ابلاغ می‌شود و در حوزه، اجرا توسط مناطق و استان انجام می‌شود.

هاشمب ادامه داد: برای داشتن یک نظام مناسب تسهیل‌گر قرار دادیم و ستاد ثبت نام در مناطق قرار دادیم، پاسخگویی از طریق سامانه انجام میگیرد،  نظارت سومین بخش است که دارای دوبخش است و یک نظارت همگانی و نظارت های میدانی است که سال گذشته ۸۰۶ هزار بازدید با هدف رفع موانع و برخورد صورت گرفته است.

وی خاطرنشان کرد: شفاف سازی در ثبت‌نام موضوع مهمی است که باید مورد توجه باشد، شفاف‌سازی می‌تواند به پرسش‌های خانواده پاسخ دهد.

هاشمی افزود: همه مراحل ثبت نام در نظارت سامانه‌ای انجام می‌شود. ۳۱ مرداد ماه ثبت نام پایه ابتدایی به پایان می رسد اما به این معنا نیست که  بازماندگان  از تحصیل فرصت ثبت‌نام را از دست می‌دهند، بلکه فرآیند ثبت نام برای آنان ادامه دارد.

انتهای پیام/