تأثیر سایه تحریم بر فعالیت ناشران ایران / احتکار و افزایش دو برابری قیمت کتاب در پی سخنان وزیر صنعت و معدن+فیلم
تاریخ انتشار: ۱۵ مرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۰۲۸۳۷۱
به گزارش خبرگزاری بسیج به نقل از خبرگزاری علم و فناوری از همدان - وضعیت بحرانی است. بازار کتاب در آتش قیمت کاغذ می‌سوزد؛ آتشی که سر آرامش و خاموشی ندارد و روز به روز بر هرم آن افزوده می‌شود. ناشران خبر از رکورد زدن قیمت کاغذ تحریر تا بیش از دو برابر قیمت قبلی آن می‌دهند و در چنین فضایی بازار کتاب نیز رفته رفته در تکاپوی واکنش به این قیمت‌های داغ و سوزان افتاده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
واکنش وزیر صنعت و معدن به کمبود کاغذ در ایران
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در تیر ماه امسال با نگارش نامه‌ای به محمد شریعتمداری وزیر صنعت و معدن تجارت از او می‌خواهد تا در اسرع وقت، ارگانهای نظارتی مرتبط به ویژه سازمان حمایت از مصرف کنندگان و تعزیرات حکومتی به موضوع کاغذ ورود کنند و راه را بر منفعت طلبان سودجو بسته و آرامش مطلوب را به این بازار استراتژیک کاغذ برگردانند. وزیر اما دو روز پیش در اظهارنظری عجیب می‌گوید:
موجودی ما در تامین کاغذ تنها دو ماه آینده است و باید بانک مرکزی برای تامین کاغذ سفارش با نرخ ارز دولتی تضمینی داشته باشد.
آتش قیمت کاغذ دوباره بالا می‌گیرد. آیا راه نجاتی هست؟
آمار واردات کاغذ در کشور
طبق جدول منتشر شده از سوی بانک مرکزی در ماه گذشته، بیش از ۳۴ میلیون و ۲۵۴ هزار ۳۵۳ یورو ارز دولتی برای واردات کاغذ تخصیص داده شده است. یکی از روزنامه‌های کثیر الانتشار کشور به استناد همین جدول و رقم در روزهای گذشته اعلام داشت که اگر قیمت متوسط هر تن کاغذ برای انتشار روزنامه را ۷۰۰ یورو در نظر بگیریم با این حجم از ارز باید حدود ۴۹ هزار تن کاغذ وارد کشور شده باشد در حالی که نیاز سالانه کشور برای این کاغذ ۱۰۰ هزار تن است، هر چند که هنوز با این حجم واردات، کاغذ روزنامه نیز همانند کاغذ چاپ کتاب نایاب است و طلای این روزهای بازار اقتصادی فرهنگ.
در این میان به تازگی وزارت صنعت و معدن و تجارت در بازخوانی تجربه سابق و سالهای نه چندان دور خود در مواجهه با بازار کاغذ اقدام به ایجاد کارگروه کاغذ با حضور نمایندگانی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کرده است که در نهایت و بر اساس آخرین مصوبه آن قیمت‌های مشخصی برای انواع پرمصرف کاغذ چاپ کتاب تخصیص پیدا کند؛ قیمتی که خرید و فروش کاغذ با آن در بازار کتاب این روزها بیشتر به شوخی شبیه است.
گرانی کاغذ؛ یک تجربه تاریخی
ماجرای گرانی کاغذ و به طبع آن کتاب برای علاقه‌مندان به ادبیات و آثار مکتوب در ایران اتفاقی تازه در بازار نشر ایران نیست. در سال ۱۳۹۲ و در بحبوحه بحران ارزی آن سال نیز کاغذ به ناگهان در سه ماه به قیمتی بیش از سه برابر قیمت بازار صعود کرد. بسیاری از ناشران دست از انتشار کتاب کشیدند و طی شش ماه بسیاری از ناشران از فعالیت عمومی خود باز ماندند. در آن مقطع نیز وزارت صنعت وقت اقدام به تشکیل کارگروه کاغذ کرد اما در نهایت سقوط مقطعی قیمت کاغذ تحریر پس از شش ماه صعود آن را در قیمتی کمی کمتر از سه برابر نرخ سابق آن ثبیت کرد و در نتیجه یک جهش بزرگ اما ثابت برای پنج سال در قیمتگذاری کتاب در کشور شکل گرفت. این شرایط به شکلی دیگر در روزهای اخیر در حال تکرار است با این تفاوت که فروشنده‌ای برای کاغذ نرخ‌گذاری شده با مبلغ بالا در کشور وجود ندارد. بسیاری از فروشندگان کاغذ و حتی ناشران موجودی کاغذ خود را ولو چاپ شده‌اش به منزله سرمایه‌ای می‌دانند که با از دست دادن این روزها به سادگی جایگزینی نخواهد داشت.
استراتژی حضور در بازار آتشین کتاب به روایت ناشران
علیرضا اسدی مدیر نشر نیماژ است. ناشری که در سالهای اخیر بیشترین کار خود را در زمینه شعر و ادبیات داستانی متمرکز کرده است و می‌گوید با وجود اینکه برنامه ریزی سال جاری موسسه وی تولید و انتشار ۱۵۰ عنوان کتاب چاپ اول تا پایان سال بوده است، آن را تا ۳۰ درصد در سال جاری کاهش داده است.
اسدی در این رابطه می‌گوید که با اینکه وضعیت فعلی اتفاق تازه‌ای نیست و در سالهای قبل نیز مسبوق به سابقه بوده است و در نهایت بازار کتاب به هر شکل به راه خود ادامه داده است اما تفاوت‌هایی را می‌توان در بطن آن دید که پیش از این وجود نداشته است.
وی می‌گوید: این روزها کاغذی در بازار نیست که بخواهد گران باشد و غیر قابل خرید. کسی دیگر چیزی نمی‌فروشد. آقای وزیر ارشاد هم صحبت از موجودی دو ماهه برای کاغذ در کشور کرده‌اند که به خودی خود کل صنعت نشر را در آستانه یک خطر جدی نشان می‌دهد.
اسدی ادامه می‌دهد: مساله این است که کتاب در ایران با همان قیمت قبلی نیز کالایی گران محسوب می‌شده است. در نمایشگاه کتاب امسال شاهد بودم که بر پایه همین قیمت فعلی بسیاری از خریداران ناتوان از خرید همه آثار مورد نیازشان بودند. این اتفاق در شرایط فعلی بازار تشدید خواهد شد. البته توجه کنید که قیمت کاغذ شاید تنها ۱۰ درصد هزینه‌ای را شامل می‌شود که قیمت پشت جلد کتاب نشان‌دهنده آن است. اما قیمت کاغذ بر قیمت سایر موارد مورد نیاز برای تولید کتاب تاثیر می‌گذارد و آنها را بالا می‌برد. در واقع گرانی کاغذی ایجاد کننده یک جو روانی است که کل فرآیند قیمت گذاری کتاب را تحت تاثیر خود قرار می‌دهد.
علیرضا رئیس دانا مدیر نشر نگاه از ناشران پرسابقه ایران نیز با اشاره به این موضوع معتقد است راهی که صنعت نشر ایران طی می‌کند در مسیر ریل گذاری شده از سوی دولت است و نشر باید بر اساس سیاست‌های اقتصادی دولت ضربان حیات خود را تنظیم کند. وی در این زمینه می‌گوید: واقعیت این است که صنعت نشر ایران نیز مانند بسیاری از صنایع دیگر نمی‌داند باید در انتظار چه اتفاقاتی با ادامه این وضع باشد. تنها کاری که می‌شود کرد انتظار کشیدن و نظاره کردن بازار است تا ببینیم چه پیش می‌آید.
با این همه رئیس دانا به برخی اظهارنظرهای نسنجیده انتقاد کرده و می‌گوید: اینکه بگوییم تا دو ماه دیگر کاغذ در کشور وجود دارد یعنی گران‌تر شدن و نایاب‌تر شدن کاغذ در بازار. من البته امیدوارم وزارت ارشاد بتواند وضعیت کاغذ را به ثباتی برساند و کار به سهمیه‌بندی کاغذ نکشد. این تجربه و ارائه کاغذ یارانه‌ای اتفاقی اشتباه بود که مدتی صورت پذیرفت و نباید دوباره تکرار شود.
یوسف علیخانی مدیر نشر آموت از ناشران پرکار این روزهای بازار کتاب ایران است که به داشتن مخاطبانی در سراسر ایران مشهور است. وی واکنش‌های عجیب بازار کتاب به وضعیت کاغذ خبر می‌دهد و می‌گوید: این روزها در بازار کتاب ناشرانی پیدا شده‌اند که کتابی که تا یک ماه قبل ۵۵ هزار تومان قیمت داشت را بیش از ۱۰۰ هزار تومان می‌فروشند.
وی در ادامه به ریزش سرمایه اجتماعی نشر کشور در این بازار اشاره کرده و می‌گوید: در دوره قبل گرانی کاغذ نیز شاهد بودیم که بدنه اجتماعی کتاب‌خوان ریزش کرد و بعد از ثبات قیمت دوباره نسل تازه‌ای سر برآوردند اما نباید فراموش کرد که بخش زیادی از بدنه خریدار کتاب در ایران به دلیل مسائل اقتصادی، منتظر بهانه‌ای هستند تا این کالا را از سبد خریدشان خارج کنند. به همین خاطر باید برای حفظ اقتصاد نشر و ناشران هم که شده آنها را حفظ کرد.
علیخانی با اشاره به اینکه کاغذ درصدی مشخص و محدود از قیمت کتاب را شکل می‌دهد که نوشان آن باعث تغییر قیمت سایر فاکتورهای موثر در انتشار کتاب شده است می‌گوید: این روزها بازار کتاب به شدت نیاز به نوعی نرخ گذاری متعادل است اما نه وزارت ارشاد و نه تشکل‌های صنفی نشر توانی و برنامه‌ای برای این مساله ندارند. شاید تنها تصمیم و تجمیع چند ناشر بزرگ باشد که بتواند برای این مساله فکری بکند. در این بازار است که شنیدم برخی از کتابفروشی‌ها بدون اطلاع ناشر شروع به زدن برچسب قیمت روی محصولات خود کرده‌اند که البته رسیدگی به این مساله نیز وظیفه ارشاد و تشکل‌هاست که البته به آن هم رسیدگی نمی‌شود.
انتقاد نمایندگان مجلس از افزایش سرسام آور قیمت کاغذ مطبوعات
نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با انتقاد از وضعیت قیمت کاغذ، گفت: این موضوع ممکن است موجب تعطیلی مطبوعات شود. نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی با بیان این که مطبوعات در همه حال مرغ عروسی و مرغ عزا هستند، عنوان کرد: مسئولین به فکر باشند نکند خدایی ناکرده مطبوعات در این شرایط تعطیل شوند.
آینده‌ای که دست کمی از حال ندارد
اما واکنش بازار کتاب به قیمتها بدون تبعات نیز نیست. کاهش حضور کتاب در سبدخانوارها، کم شدن خریدهای دانشگاهی و حتی دولتی و فشار اقتصادی مضاعف بر صنف نشر، چاپخانه دار، نویسنده، ویراستار و ...کم‌ترین اتفاقی است که با این رویداد در دست رقم خوردن است. واکنش بازار به این پدیده و استراتژی ناشران کشور به این رویداد مهمترین زنگ خطر برای برنامه‌ریزان نشر ایران است.
علیرضا اسدی مدیر نشر نیماژ در این زمینه می‌گوید: وضعیت فعلی بازار نشر باعث می‌شود که این صنعت از وضعیت فعلی به یک صنعت جدی‌تر مبدل شود. کسانی در آن باقی بمانند که انتشارات شغل آنهاست و برای حضور در این بازار برنامه اقتصادی دارند و همین مساله بسیاری از بی‌اخلاقی‌های موجود در بازار نشر را نیز می‌زداید.
اسدی می‌گوید: به طور قطع بازار فعلی مخاطبان بسیاری را از خود خواهند راند اما مخاطبان تازه‌ای نیز رویش خواهند کرد که کتاب را به هر شکل در سبد خرید خود دارند. من فکر می‌کنم تلفیق این دو اتفاق منجر به گزینش‌های بهتری از سوی ناشران و انتشار آثاری با کیفیت‌تر توسط آنها خواهد شد. علیرضا رئیس دانا مدیر نشر نگاه نیز چنین عقیده‌ای دارد و می‌گوید: بار نشر ایران بر دوش تقریبا چهل ناشر حرفه‌ای است. این وضعیت است که آنها را از سایرین تمیز می‌دهد و مشخص می‌کند که روی چه کسانی برای انتشار کتاب در ایران می‌شود حساب کرد. یوسف علیخانی مدیر نشر آموت نیز در اظهار نظر جالبی می‌گوید: ایران کشور شگفتی‌هاست. نمی‌شود در آن چیزی را پیش بینی کرد.
من برای آینده نمی‌توانم پیشبینی داشته باشیم جز اینکه سعی کنم بخش زیادی از سرمایه‌ام را که کتابهایم هستند با هوشمندی نگاهداری و در بازار توزیع کنم. این اتفاقی است که خیلی از ناشران این روزها دارند انجامش می‌دهند. یا کتاب منتشر نمی‌کنند و یا آنچه منتشر کرده‌اند را توزیع نمی‌کنند. اگر بفروشی کاغذی برای تولید دوباره نداری و اگر نفروشی هم مشخص نیست چه فرجامی برای سرمایه‌ات وجود خواهد داشت. به نظرم در حال حاضر معقول‌ترین کار افزایش پلکانی قیمت کتاب است. در شرایطی بسیاری از اتفاقات پیش روی بازار اقتصادی ایران در روزهای پیش رویش را نمی‌توان پیشبینی کرد یادآوری این نکته قابل توجه است که صنعت فرهنگ اعم از سینما و کتاب و موسیقی و ...در زمره مهمترین المان‌های ایجاد کننده امینت فکری در اجتماع است؛ امنیتی که از آشوب‌های فکری و طوفان‌های اجتماعی جلوگیری و انرژی اجتماعی را به سمت گرانیگاه مطلوب هدایت می‌کند. سست کردن این نقطه اتکای اجتماعی در شرایط بحرانی جامعه ایران به نفع هیچ جریان سیاسی و اجتماعی نیست اما گویی این روزها بی‌تفاوتی به آن سکه رایج همه این جریانات شده است.
منبع: بسیج نیوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت basijnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «بسیج نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۰۲۸۳۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
طلا و سکه چه قیمت‌هایی را تجربه می‌کنند؟
امتداد - نایب رئیس سابق اتحادیه طلا و جواهر تهران ضمن تاکید بر بازگشت قیمت جهانی طلا از مسیر صعود به دلیل کاهش تقاضای سرمایه‌گذاری بر روی طلا در بازارهای جهانی، روند نزولی نرخ ارز در داخل را در کنار کاهش قیمت اونس جهانی طلا، دو عامل موثر بر کاهش قیمت سکه و طلا در بازار داخل عنوان کرد و گفت اما از سویی افزایش تقاضا برای قطعات کوچکتر (ربع سکه و سکه‌های یک گرمی بانک مرکزی) عاملی شد که مسیر این قطعات کوچکتر را از مسیر کاهشی سکه و طلا جدا کرد.
به گزارش پایگاه خبری امتداد ، محمد کشتی‌آرای درباره وضعیت یک هفته اخیر بازار سکه و طلا اظهار کرد: قیمت جهانی طلا که طی دو ماه اخیر سیر صعودی به خود گرفت و به رقم‌های بی سابقه دست پیدا کرده بود، در این هفته سیر نزولی داشت و در حقیقت جاذبه خرید طلا در بازارهای جهانی از دست رفت؛ علت آن نیز این بود که باتوجه به بهتر شدن شرایط سیاسی جهان و آرامش ایجاد شده در برخوردهای نظامی خاورمیانه، طبیعتاً تقاضا برای خرید طلا به جهت سرمایه‌گذاری کاهش پیدا کرده است. بر همین اساس این هفته، قیمت جهانی طلا با ۴۰ دلار کاهش، روز گذشته (پنجشنبه) به ۲۲۹۷ دلار برای هر اونس طلا و رسید.
نایب‌رئیس سابق اتحادیه طلا و جواهر تهران در گفت‌وگو با ایسنا ادامه داد: از سوی دیگر در یک هفته اخیر که سیر نزولی قیمت اونس جهانی را داشتیم، نرخ ارز در اخل نیز روند کاهشی داشت؛ هرچند که در برخی روزها، نوسان افزایشی را هم تجربه کرد اما در مجموع طی یک هفته اخیر نرخ ارز کاهشی پیش امد؛ بنابراین این دو عامل سبب شد که تغییراتِ کاهشی مختصری در قیمت سکه و طلا را شاهد باشیم.
تک‌روی سکه‌های کوچکتر نسبت به سایر قطعات سکه و طلا
وی در رابطه با آخرین قیمت انواع قطعات سکه و مصنوعات طلا در بازار و تغییرات آن نسبت به ابتدای هفته، گفت: روز گذشته (پنجشنبه) در آخرین معاملات، سکه تمام طرح قدیم ٣٨ میلیون و ٢٠٠ هزار تومان بود و به نسبت ابتدای هفته ٣٠٠ هزار تومان کاهش داشت. قیمت سکه تمام طرح جدید که در جریان نوسانات تا ۴١ میلیون و ٨٠٠ هزار تومان (در این هفته) نیز بالا رفته بود، در آخرین معاملات روز پنجشنبه ۴١ میلیون و ٨٠٠ هزار تومان بود که به نسبت اول هفته، تغییری نداشت. نیم سکه نیز با ٢٠٠ هزار تومان کاهش هفتگی در آخرین معاملات به ٢۴ میلیون و ٣٠٠ هزار تومان رسید.
اوتصریح کرد: علیرغم روند نزولی قیمت سکه و طلا اما افزایش تقاضا برای قطعات کوچکتر سکه (ربع سکه و سکه‌های یک گرمی بانک مرکزی) سبب شد که این قطعات کوچکتر نسبت به ابتدای هفته، افزایش بها را تجربه کنند. ربع سکه با ٣٠٠ هزار تومان افزایش هفتگی به ١۵ میلیون و ۵٠٠ هزار تومان رسید. سکه‌های یک گرمی بانک مرکزی نیز به نسبت ابتدای هفته با ٢٠٠ هزار تومان افزایش قیمت همراه و در آخرین معاملات، هفت میلیون و ٣٠٠ هزار تومان دادوستد شد.
کشتی‌آرای ادامه داد: قیمت هر مثقال طلای آب شده (١٧ عیار)، با نوسانات معمول بازار ٢٠٠ هزار تومان کاهش هفتگی داشت و در پایان هفته قیمت هر مثقال طلای ۱۷ عیار ١۵ میلیون و ٣٠ هزار تومان بود.
علیرغم کاهش قیمتها، حباب سکه بزرگ‌تر شد
نایب‌رئیس سابق اتحادیه طلا و جواهر تهران تصریح کرد: همانطور که اشاره شد، افزایش تقاضا برای خرید سکه، سبب شد که حباب سکه نیز این هفته با افزایش همراه باشد و ۵٠٠ هزار تومان افزایش پیدا کند؛ در آخرین معاملات پایانی هفته، قیمت هر قطعه سکه هفت میلیون و ٨٠٠ هزار تومان دارای حباب بود.
وی خاطرنشان کرد: ناگفته نماند که این روزها در اتاق ارز و طلا، سکه نیز حراج و واگذار می‌شود اما نکته جالب اینجاست که هیچ‌یک از این سکه‌هایی که در اتاق ارز و طلا به فروش می‌رسد، تاکنون به بازار برنگشته است؛ بنابراین بازار تقاضای طبیعی خود برای خرید سکه را دارد و از همین روی هم هست که حباب سکه این هفته با افزایش همراه شده است. سکه‌هایی که در فروردین ماه توسط بانک مرکزی فروخته شد، هنوز به بازار عرضه نشده و هرکسی که خریداری کرده، نزد خود نگه داشته است.
به گفته‌ی این کارشناس بازار سکه و طلای کشور، در حال حاضر، باتوجه به سیر نزولی نرخ ارز در بازار و فاصله از عددهایی که پیدا کرده بود، سطح دادوستدها در بازار عادی، به دور از هرگونه التهاب و کاملا منطقی بوده است و هیجان خاصی برای خرید و فروش مشاهده نشده است.
کشتی‌آرای برای هفته پیش‌رو نیز پیشبینی کرد: بنظر می‌رسد که هفته ابتدا نیز شرایط به همین صورت باشد. قیمت جهانی طلا تا این لحظه (جمعه) نوسان خاصی نداشته و بازار ارز هم که در ثبات نسبی به سر می‌برد؛ بنابراین پیشبینی می‌شود که قیمت سکه و طلا در همین محدوده‌ها باقی بماند.
برچسب ها :این مطلب بدون برچسب می باشد.
تداوم بارندگیها در کشور / دمای هوا در بعضی مناطق کاهش مییابد