اندر احوالات روزمره - علیرضا حسینی مقدم*
تاریخ انتشار: ۱۷ مرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۰۵۵۷۵۷
تربت حیدریه - ایرنا - سه جمله کوتاه اما پرمفهوم « سلام » ، « حالت چطوره » و « چه خبر » به طور غالب نخستین عباراتی هستند که ما ایرانیان ابتدا به ساکن و در برخورد با یکدیگر، بکار می بریم.
جمله کوتاه یا کلمه سلام خاص فرهنگ ما ایرانیان نیست و نیاز به توضیح ندارد، اما در خصوص 2 جمله دیگر چرا باید اینگونه باشد؟ آیا پزشکیم که حال یکدیگر را می پرسیم و اگر به فرد مریض احوالی نیز برسیم، آیا توان معالجه او را داریم؟
چرا بلافاصله می پرسیم چه خبر؟ مگر این کشور فاقد رسانه و روزنامه است که باید اخبار را از همنوعان خود بشنویم؟
مطلب را با این مقدمه شروع کردم تا برسم به «ذهنیت گرایی»:
اساسی ترین وجه تمایز انسان نسبت به سایر موجودات، وجود عقل است، زیرا عقل با تولید اندیشه، آدمی را در شناخت و در نهایت انتخاب یاری می کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مجموعه ای از انتخابها در رد یا قبول امری که در زمان متمادی تکرار شوند، «ذهنیت » را بوجود می آورند.
بطور عام ذهنیت های جوامع، بسته به محیط جغرافیایی و فرهنگ آنها مختلف است.
اما در باب ذهنیت گرایی ابتدا به ساکن لازم است به دو عامل اساسی در شکل گرفتن آنها توجه کرد:
الف: بافت فکری و سنتی جامعه:
بافت فکری و سنتی محیط پیرامون به کمک اندیشه آمده و آدمی را در انتخابها، یاری می رساند.
در این وضعیت وی در رد یا قبول امری، با مجموعه ای از اگرها و مگرها، بایدها و نبایدها روبرو می شود.
او می خواهد انتخابش بگونه ای باشد که اطرافیانش نیز، انتخاب او را ستایش کنند و یا حداقل، مورد نکوهش قرار نگیرد.
ب: پدیده روانی شرطی شدن:
از آنجا که ذهنیت زاییده تکرار انتخاب در یک امر خاص است، لذا نوعی انس و الفت با آن گزینش در ذهن جای می گیرد.
بگونه ای که در تکرارهای بعدی، شخص به فکر و اندیشه کمتر رجوع می کند و با یک تداعی ذهنی مختصر، فورا نوع انتخاب خود را تعیین می کند.
ذهنیتها در طول تاریخ آداب و رسوم اجتماعی را، بوجود می آورند و جدای از مثبت یا منفی بودنشان، در این گزارش در خصوص یکی از آداب و رسوم کهن ما ایرانیان و فلسفه وجودی آن می پردازیم.
* ریشه یابی تاریخی احوال پرسی:
در طول تاریخ ایران، «هجوم اقوام بیگانه» و همچنین «وجود بیماریهای مختلف» باعث شده است که ملت ایران همیشه منتظر یک حادثه جدید باشد.
از لحاظ امنیتی، اجدادمان همیشه نگران و منتظر کسب یک خبر تازه بودند و ترجیحا' این خبر را با آب و تاب، رد و بدل می کردند.
لذا این مسئله در طول تاریخ، به صورت یک فرهنگ در آمده همانطور که در چین مسئله «بحران تغذیه»، باعث شده که امروزه در محاوره، جویای غذای یکدیگر شده و از هم سئوال کنند: غذا خوردی؟!
یا در اروپا، غربی ها اصولا' هوای مطلوبی نداشته اند، مسئله گرمای خورشید و هوای ابری باعث شده تا در برخورد با هم، بگویند: روزت بخیر، آفتاب خوبی است.
هر چند احوال پرسی در فرهنگهای دیگر نیز رایج است ولی در ایران بیشتر به سلامتی جسمی و البته روحی مردم باز می گردد.
'الوین تافلر' در کتاب موج سوم معتقد است: از ابتدای تاریخ تاکنون، بشر سه انقلاب بزرگ کشاورزی، صنعتی و انفورماتیک را پشت سرگذاشته است.
وی می گوید: همانطور که انقلاب صنعتی، ساختارهای عصر کشاورزی را ویران نمود، انقلاب انفورماتیک نیز بنیادهای زندگی صنعتی را، نابود کرده و یا در حال نابودی آن است.
هر چند از نگاه تافلر 'دامنه امواج این تحولات از غرب به شرق نیز، کشیده شده ' اما نباید از نظر دور داشت که در ایران، آمیزه ای از اخلاقیات این سه موج تحول وجود دارد.
به عبارت دقیق تر، در ایران چون دوران گذار از این امواج یک سیر طبیعی را طی نکرده اند، لذا شاهدیم هنوز اخلاقیات زندگی کشاورزی از بین نرفته، تحت تاثیر خلق و خوی زندگی صنعتی و بدنبال آن منشهای یک زندگی کامپیوتری قرار گرفته ایم.
نمود این تعارض و تقابل ذهنیت را، می توان در مقوله احوال پرسی روزمره، مشاهده کرد.
تاریخ ایران به ما می آموزد به 2 دلیل جنگهای داخلی یا خارجی و بیماری های واگیر، اصولا در هر خانه ای یک مجروح جنگی یا مبتلا به سل یا حصبه و….. یافت می شده است.
حس خونگرمی و نوع دوستی که خاص زندگی روستایی است، اجداد ما را، وادار می ساخت، شب هنگام و بعد از فراغت از یک روز کاری طاقت فرسا بر روی زمین به ملاقات بستگان دور یا نزدیک و در عین حال مریض یا مجروح خود بروند.
احوال پرسی در آن زمان به این دلیل صورت می گرفت که بطور واقع با یک مریض برخورد می کردند و تکرار این عمل امروز تبدیل به یک عادت شده است.
*ریشه یابی تاریخی چه خبر:
در تشریح این جمله باید گفت از حیث روانی اخبار غالبا مشتریان خاص خود را دارد و به عبارت بهتر هدف از شنیدن یک خبر، کسب آگاهی است و زمانی می توانیم مطمئن شوییم آگاه شده ایم، که از لحاظ روحی به درجه ای از اغنا رسیده باشیم، حتی اگر از شنیدن آن خبر ناراحت هم بشوییم.
غالبا ما ایرانیان، از شنیدن چند نوع خبر، خیلی خوشحال می شوییم، تاکید می کنم این خوشحالی از کلیت خبر است والا گاهی چه بسا برخی اخبار، موجبات تنفر شخص را هم فراهم کنند، این اخبار عبارتند از:
الف: آگاهی از چگونگی وضعیت آب و هوا و نیز ریزش نزولات آسمانی، این بدان دلیل است که ایران کشوری خشک و غالبا دارای اقتصادی وابسته به ساختار شبانی و کشاورزی بوده ایم.
امروزه هم ناخود آگاه، حتی آنهایی که شغلشان ارتباطی با اقتصاد کشاورزی ندارد، دوست دارند از وضعیت آب و هوا آگاه شوند... .
ب: با خبر شدن از شیوع یک بیماری همه گیر مثل سل، وبا و راه های مبارزه با آن، این امر در طول تاریخ چنان در ذهن ما نهادینه شده که ما بدون آنکه خود علتش را بدانیم در هنگام مواجه با هم از یکدیگر می پرسیم حالت چطوره و انتظار داریم طرف مقابل بگوید 'الحمدالله حالم خوبه، تو چطوری' ؟ و باز همین جملات را تکرار می کنیم.
فقر و نبود بهداشت عمومی و نیز بی توجهی حاکمان به وضعیت بهداشتی مردم در گذشته ها نیز باعث شده اجداد ما غالبا، عیادت از بیماران را جزئی از زندگی روزمره شان قرار گیرد که نتیجه آن این شده که امروز حتی اگر به فرد سالمی هم برسیم، جویای حالش می شوییم.
ج: آگاه شدن از وقوع یک جنگ و یا مجازات، نابودی یا فوت شاه، خان یا عمله حکومتی که به علت سوء سابقه، از وی ذهنیتی منفی داریم.
حتی امروزه نیز مطالب ستونهای خاص روزنامه ها برای ما جالب است ، مطالبی که به افشاگری، عملکرد جناح مقابل می پردازند و حتی خبر مرگ یا به قدرت رسیدن یک شخصیت سیاسی ولو خارجی را می دهند.
* نتیجه و پایان دست نوشته:
امروز دیگر نه از آن جنگهای آنچنانی خبر است و نه از فقدان بهداشت و وجود بیماریهای همه گیر به سبک آن زمان اما به هر حال این یادگار خلق و خوی موج اولی، هنوز بر فکر و روح ما سایه افکنده است.
به دلایلی که ذکر شد، نبود یک سیستم اطلاع رسانی منسجم را نیز باید اضافه نمود تا مشخص شود چرا ناخود آگاه بعد از احوال پرسی از یکدیگر می پرسیم چه خبر؟
هر چند در عصر کنونی در دهکده جهانی بسر می بریم و صرفنظر از مسئله گرایشات سیاسی حاکم بر مطبوعات و رسانه های کشور، بطورکلی باید اذعان داشت سیستم اطلاع رسانی بصورت سیستماتیک و مطلوب، وجود دارد و دیگر نیازی به آن نیست که اخبار را از منابع غیر رسمی و بعضا بی اعتبار بشنویم.
... و امروز 17 مرداد سالروز شهادت محمود صارمی، خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی است که به دنبال اشغال مزار شریف از سوی طالبان در سال 77 به همراه هشت تن از دیپلمات های سرکنسولگری ایران جان خود را از دست داد.
17 مرداد روز خبرنگار، روز پاسداران حرمت قلم و اگاهی بر همه خبرنگاران مبارک باد.
*خبرنگار ایرنا
منبع: ایرنا
کلیدواژه: فرهنگي خبرنگار 97 شهادت صارمي تربت حيدريه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۰۵۵۷۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کارگران در خط مقدم جبهه اقتصادی و تولید هستند
به گزارش خبرنگار مهر، کیا عاشوری عصر شنبه در همایش گرامیداشت روز کارگر در رشت اظهار کرد: کارگران چشم و چراغ و بازوی توانمند نظام اسلامی هستند.
فرماندار رشت با اشاره به اهمیت و جایگاه جامعه کارگری در کشور بیان کرد: کارگران در خط مقدم جبهه اقتصادی و تولید هستند.
عاشوری با بیان اینکه کارگران سربازان جنگ اقتصادی هستند، گفت: پویایی تولید به دستهای توانمند و زحمت کش کارگران گره خورده است.
وی با اشاره به نقش کارگران در لایههای مختلف جامعه افزود: موتور محرکه اقتصاد هر جامعهای را کارگران تشکیل میدهند.
فرماندار رشت با تاکید بر لزوم تکریم و تجلیل از کارگران بیان کرد: تجلیل از کارگران و جامعه کارگری تکریم از تولید و کمک به توسعه اشتغال است.
عاشوری حضور کارگران در عرصه تولید را موجب پویایی و نشاط اجتماعی دانست و اضافه کرد: به همت کارگران امروزه انقلاب اسلامی ایران در همه بخشها صاحب موفقیت شده است.
«شهیار وهابی» مدیر مجتمع دخانیات گیلان نیز در این مراسم با تبریک هفته کار و کارگر، اظهار کرد: کارگران نقطه عطفی در فعالیتهای پرشور و توان حداکثری تولیدات در حوزه تولیدات داخلی، مشارکتی، فعالیتهای اقتصادی، صادراتی و افزایش سطح زیر کشت توتون دارند.
وی تحقق جهش تولید را مستلزم مشارکت تلاش مضاعف تمام کارگران دانست و افزود: جهش تولید با تلاش مضاعف و مشارکت مردمی محقق میشود.
کد خبر 6090377