قدرت برای تمرین مدارا به شعر ایران کهن مراجعه کند/خشونت از دهه ۴۰ خود را به ادبیات تحمیل کرد
تاریخ انتشار: ۱۸ مرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۰۶۰۱۴۳
حافظ موسوی (شاعر) در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، در ارزیابی‌اش از تفاوت‌ها و چالش ادبیات کلاسیک و مدرن ایرانی بر سر مدارا و کنش رادیکال و اینکه شاعری مثل شاملو از همین منظر ادبیات کلاسیک را بی‌تفاوت نسبت به حوزه اجتماع می‌داند، اظهار داشت: در یک مقاله که برای سمیناری آماده کرده بودم مناسبش ظهور بحران‌ها در خاورمیانه بود و روی کار آمدن پدیده داعش که سر می‌برید و خشونتی که دورتادور کشور ما فراگرفته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این شاعر ادامه داد: اگر از زاویه سوال شما هم به موضوع نگاه کنیم ما از دهه ۴۰ به این طرف یعنی بعد از اینکه تلاش‌های مسالمت‌آمیز مردم ایران در انقلاب مشروطه و در دوره‌های بعدی غالبا با شکست مواجه شد نوعی فرهنگ خشونت بار دیگر در ادبیات ما تحت عنوان خشونت انقلابی خودش را نشان داد و به نوعی رادیکال بودن تقدس پیدا کرد. اتفاقا در همین کتاب «آنتولوژی شعر ایران» به همین موضوع پرداختم که حتی در شعر فروغ فرخزاد که به نوعی خارج از ایدئولوژی مسلط آن دوران که خشونت انقلابی را ترویج می‌کرد، بازهم می‌دیدیم مثلا در جایی می‌گوید «و من چقدر دوست دارم گیس‌های دختر سیدجواد را بکشم» و سیدجواد هم صاحبخانه راوی شعر است و شاعر می‌خواهد برای انتقام‌گیری و برای اینکه دق دل خودش را خالی کند موهای دخترش را بکشد که شکل ملایمی از خشونت است. با این حال باید به یاد داشته باشیم که این خشونت را دستگاه قدرت بر مردم تحمیل می‌کند. یعنی اگر راه مسالمتی را که در زمان انقلاب مشروطه آغاز شده بود توسط حکام مستبد بسته نمی‌شد، طبیعتا خشونت هم در ادبیات ما تقدس پیدا نمی‌کرد. کمااینکه هنوز هم برخی گمان می‌کنند وقتی استبداد همه راه‌ها را ببند، هیچ راهی برای دیگرانی که موافق او نیستند باقی نمی‌ماند الا اینکه نوعی از خشونت را بروز دهند. من شخصا چنین آرزویی ندارم و امیدوارم جامعه بشری و جامعه خود ما بتواند با حرف و گفت‌وگو و مدارا مشکلاتتش را حل کند.
او در پاسخ به پرسش که عدم شکل‌گیری گفت‌وگو به معنای شنیدن دیگری و احترام گذاشتن به او و خودی و غیرخودی نکردن در جامعه ایرانی تا چه میزان به این مسئله مربوط می‌شود که در ادبیات ما از دوره کلاسیک یا معاصر صرفا یا شاهد وجه مدارا با روویکرد پررنگ مماشات بوده‌ایم یا نگاه رادیکال انقلابی صرف نیز متذکر شد: پیشبرد این مهم یک اتفاق خیلی بزرگ و مهم است ولی تا جایی که به اهل قلم و جامعه روشنفکری مربوط می‌شود هر اهل قلم و روشنفکری باید به سهم خودش مدارا با دیگری را در درجه اول برای خودش درونی کند و بعد در آثارش بروز و نمود بدهد. در دو سه دهه اخیر در جامعه روشنفکری ایران این فرهنگ رشد کرده ولی انتظار اینکه یک مرتبه همه چیز دگرگون شود را نباید داشته باشیم. خود اسم کتاب من یعنی «فرهنگ مدارا» اثر درخشان محمد مختاری «تمرین مدارا» را به ذهن می‌آورد و خود مختاری از کسانی بود که در همین کتابش و هم در کتاب «چشم مرکب»ش مروج این نوع فرهنگ بود.
موسوی در پایان با اشاره به کتاب «چشم مرکب» گفت: در کتاب «چشم مرکب» محمد مختاری یک مقاله درخشان دارد به نام «زبان ستیز» که زبان ستیز را نقد می‌کند و می‌گوید چرا ادبیات ما، شعر ما و روشنفکری ما مدام با زبان ستیز صحبت می‌کند و معایب و مزرات ستیزه را شرح می‌دهد ولی در عین حال هم اشاره می‌کند که زبان ستیز دوسویه است و حتی به نوعی از سوی قدرت تامین می‌شود و وقتی که قدرت جز سرکوب راه دیگری را پیشنهاد نمی‌کند عرصه برای مدارا تنگ می‌شود. با این حال روشنفکر نباید بگوید چون فلانی خشونت می‌کند من هم دست به خشونت می‌زنم. وگرنه اینجا میزان کاربرد فرهنگ روشنفکری‌ست که بی‌معنا می‌شود. موافقم که ما هنوز برای تحمل دیگری و شنیدن حرف و نظرات مخالف خیلی زمان نیاز داریم و فاصله طولانی داریم برای رسیدن به آن روز ولی خوشحالم که این فرهنگ دست‌کم در بین بخشی از جامعه روشنفکری مستقل ایران این درک به وجود آمده است. روی مستقل تاکید دارم چون دیگرانی که به دستگاه قدرت وصل هستند کماکان فکر می‌کنند با زور و آهنربای قدرتی که در دست دارند می‌توانند بر خر مراد سوار شوند و حرف خودشان را به کرسی بنشانند.
این شاعر درادامه؛ درباره آخرین مجموعه اشعار و آثار حوزه نقد شعرش گفت: آخرین کتابی که از من چاپ شد «آنتولوژی شعر اجتماعی ایران» بود که در نمایشگاه کتاب عرضه شد که چاپ اول آن تمام شده و در حال حاضر قرار است همین کتاب این‌بار در چاپ دوم با جلو شومیز و سخت منتشر شود که کیفیت فیزیکی کتاب با توجه به حجم بالای آن هم بهتر شود. آن‌طور که ناشر می‌گوید این چاپ دوم تا دو هفته دیگر وارد بازار می‌شود. غیر از این یک کتاب دیگر هم در دست چاپ دارم که مجموعه مقالات من است در باب ادبیات و فرهنگ و «فرهنگ مدارا» نام دارد و انتشارات نگاه قرار است آن را منتشر کند.
موسوی در توضیح بیشتر درباره کتاب «فرهنگ مدارا» بیان کرد: کتاب در سه بخش به بررسی ادبیات ایران می‌پردازد که یکی از این بخش‌ها شامل ۲۰ تا ۳۰ مقاله است که معمولا پیش‌تر در مطبوعات منتشر شده‌اند و برخی‌هایشان هم در سمینارها ارائه شده است. مثلا یک مقاله مفصل دارد درباره شعر فارسی و به ویژه حافظ در ترویج فرهنگ صلح و مدارا در فرهنگ ایرانی. یک بخش از این مقالات هم درباب مسائل روشنفکری ایران و نقش روشنفکران از زمان مشروطه تا دوره معاصر در کشور ماست. در بخش دیگر کتاب هم یادی می‌شود از چهره‌های فرهنگی و ادبی که در این سال‌ها درگذشته‌اند به همراه شرحی بر آثار و احوالشان.
منبع: ایلنا
کلیدواژه: حافظ موسوی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.ilna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایلنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۰۶۰۱۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مدارا با مردم، یک اصل مهم اسلامی و اصلی برای شهرداری‌ها است
امام جمعه اصفهان گفت: در شهرداری مدارا با مردم بسیار مهم است و روایتی از پیامبر اسلام است که می‌فرماید «بعثت علی المدارات کما بعثت علی الرساله» یعنی یکی از کارهای عظیم پیامبر (ص) که مساوی با رسالت بیان می‌فرماید مدارای با مردم است و این مدارا را باید با مردم داشته باشند تا آن معنویت اثر کند.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، آیت الله سید یوسف طباطبایی نژاد در دیدار با مدیر و معاونین منطقه یک شهرداری اصفهان با اشاره به عملیات پیروزمندانه وعده صادق آن را جهشی برای ایران در دنیا مطرح کرد و اظهار داشت: قرآن کریم نیز می‌فرماید " لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِلَّذِینَ آمَنُوا الْیَهُودَ وَالَّذِینَ أَشْرَکُوا "یعنی خداوند خطاب به پیامبر (ص) می‌فرماید در آینده درمی یابید که شدیدترین دشمن نسبت به اسلام یهود است.
وی افزود: عملیات طوفان الاقصی به رژیم صهیونیستی ضربه زد و این در حالی بود که سال‌ها تلقین می‌کردند که دارای سازمان اطلاعاتی قوی هستند، اما درعملیات طوفان الاقصی هزار نفر از نیروهای حماس بدون اطلاع سرویس‌های جاسوسی مدت یک سال تمرین کرده و در این عملیات توانستند نظامیان صهیونیستی را اسیر کنند.
امام جمعه اصفهان در ادامه سخنان خود با اشاره به اهمیت مدارای با مردم عنوان کرد: در شهرداری مدارا با مردم بسیار مهم است و روایتی از پیامبر اسلام است که می‌فرماید "بعثت علی المدارات کما بعثت علی الرساله" یعنی یکی از کارهای عظیم پیامبر (ص) که مساوی با رسالت بیان می‌فرماید مدارای با مردم است و این مدارا را باید با مردم داشته باشند تا آن معنویت اثر کند.
وی با بیان برخی از مشکلات و معضلات منازل میراثی و بلاتکلیفی برای مدیریت شهری، صدور پروانه ساخت و ساز را مهم دانست و افزود: یکی از کارهایی که می‌تواند برای شهرداری ایجاد درآمد کرده و به شهر رونق دهد این است که به زمین‌های موجود پروانه داده شود و ساخته شود و افراد را به ساخت و ساز تشویق کنیم، چرا که مشاغل فراوانی نیز بر اساس این ساخت و سازها ایجاد می‌شود و علاوه بر آن باید در اخذ هزینه پروانه‌ها با مردم مدارا شود.
آیت الله طباطبایی نژاد هم چنین به ضرورت رعایت شرایط استخدام تا پایان دوره خدمت برای کارمندان دوائر دولتی اشاره کرد و گفت: فردی که در ابتدا شرایط استخدام را قبول نموده و استخدام شده است باید تا انتها این شرایط را حفظ کند، یعنی اگر کارمند زن در اداره حجاب دارد، اما بیرون از اداره حجاب خود را بر می‌دارد باید برکنار شود زیرا قرار بوده است ملتزم به اسلام عملی و قوانین باشد.
وی هم چنین یکی از کارهای خوب شهرداری‌ها برای شهر و شهروندان را مسئله فضاسازی و زیباسازی شهر بیان کرد و ادامه داد: شهروندان به فضاسازی و زیباسازی نیاز دارند و کار مهم شهرداری اصفهان این بوده است.
برگزاری کنگره ۴۰۰ شهید منطقه یک شهردرای در ماه جاری
در ابتدای این دیدار مهندس علی رضی زاده، مدیریت منطقه یک شهرداری اصفهان به گزارشی از اقدامات انجام یافته در این شهرداری اشاره کرد و اظهار داشت: منطقه یک شهرداری اصفهان در حدود ۸۱۰ هکتار بوده و ۷۹ هزار نفر جمعیت دارد و جز محله‌های قدیمی و در مرکز شهر و یک منطقه ترانزیتی است.
وی از اجرا و در دست بودن حدود ۷۶ پروژه در محدوده منطقه یک شهرداری اصفهان خبر داد و افزود: از جمله پروژه‌های شاخص پروژه مترو و پروژه اتوبان شهید خرازی بوده که اقدامات انجام شده در این اتوبان سبب کاهش حدود ۲۵ درصد ترافیک شده است.
وی اضافه کرد: پروژه بعدی پروژه بی آر تی از میدان جمهوری اسلامی به سمت پل فلزی بوده است و هم چنین حذف گلوگاه‌های داخل کوچه‌ها که ۱۸۰ گلوگاه بر همین اساس شناسایی شده و اقدام به خرید برخی پلاک‌ها شد.
وی به حضور هفتگی مدیر و معاونین شهرداری منطقه یک در محلات و مساجد برای رسیدگی به شرایط محله‌ها اشاره کرد و گفت: بازخورد این کار افزایش ۳ برابر صدور پروانه‌ها نسبت به سال گذشته بوده است.
وی خاطر نشان کرد: در بحث فرهنگی یکی از اقداماتی که در دست انجام است تهیه تاریخ شفاهی محلات و ثبت خاطرات و عکس‌های محله‌ها و تبدیل آن به کتاب بوده است.
وی افزود: یکی دیگر از موضوعاتی که شهرداری منطقه یک در مباحث فرهنگی در حال پیگیری است شهدای منطقه یک هستند با توجه به اینکه منطقه یک ۴۰۰ شهید دارد و همه آنها شهدای شاخص هستند کنگره این شهدا در اردیبهشت ماه برگزار می‌شود و هم چنین امسال پیرامون شهید بهشتی ۷ جلد کتاب آماده شده است.
کد خبر 748905
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است