خرانق، گوهر پنهان
تاریخ انتشار: ۲۲ مرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۱۱۷۸۶۶
این روزها خانه صفوی میزبان روستای خرانق شده است و شگفتیها و زیباییهای شهر یزد را در پایتخت فرهنگ و هنر به نمایش گذاشته است.
به گزارش ایمنا، "خرانق" روستایی در ۸۵ کیلومتری شهر یزد است و همگان این روستا را زادگاه خورشید در سرزمین ایران میدانند. شاید به همین خاطر است که برای خانه صفوی گرما و نور خورشید را به ارمغان آورده است، ارمغانی که با چهار هزار و پانصد سال تاریخ و فرهنگ همراه است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در میان تاریخ و فرهنگ غنی کشورمان، خرانق یکی از شگفت انگیزترین و زیباترین روستاهایی است که میتوان از آن نام برد. ساختمانهای چند طبقه با قدمتی تاریخی از شگفتیهای خاص این روستا است. از خاصترین و زیباترین بناهایی که در روستای خرانق جلوه گر است، حالا ۲۲ بوم در خانه صفوی، قلعه، کاروانسرا، پل و منارجنبان و دیگر زیباییهای خرانق را نمایش میدهند...
این آثار در سفر سه روزه عده ای از انجمن هنرمندان ایران به خرانق بر سپیدی بومها نقش بستهاند... مهناز جاوی، میترا شیرکوبیان، میترا صمدی، شهریار صمصام، هما کشاورزی شهربابکی، الهام نفیسیفر و سارا بافتی زاده برای به تصویر کشیدن خرانق در این نمایشگاه قلم زدهاند.
ایرانیان خرانق را نمیشناسند
در این میان، شهریار صمصام نقاش پیشکسوت اصفهان که ازجمله نقاشانی است که آثار وی از خرانق در خانه صفوی نمایش داده شده، با بیان این که تاریخچه این روستا به هزار و پانصد سال پیش از حضرت موسی باز میگردد، در گفتوگو با خبرنگار ایمنا تاکید کند: خرانق یا خورنق(زادگاه خورشید) روستایی شگفت انگیز است.
وی با بیان اینکه این نمایشگاه نخستین نماشگاهی نیست که با موضوع روستای خرانق برگزار میکنیم، تصریح کرد: در مجموع ۵۰ هنرمند از تهران و اصفهان به مدت سه روز و چهار شب در این روستا مشغول به کار بودند تا بتوانند این نمایشگاهها را برگزار کنند. پیش از این نیز نمایشگاهی در تهران با همین موضوع برگزار شده است.
این نقاش با اشاره به تاثیر برگزاری نمایشگاههای با موضوع خرانق گفت: این نمایشگاهها میتواند معرف خرانق به ایران باشد. در مدتی که در این روستا مشغول نقاشی بودم اتوبوس های گردشگری بسیاری از کشورهای مختلف برای دیدن این روستا آمدند، اما هیچ اتوبوس ایرانی برای بازدید از این روستا نیامد، ایرانیان خرانق را نمیشناسند. با نقاشی کشیدن از این روستا خواستیم تا جواهری که از آن دو نمونه دیگر بیشتر وجود ندارد را به ایران معرفی کنیم.
صمصام که با تکنیک اکریلیک نقاشیهای روستای خرانق را کشیده است، با بیان این که تا کنون همیشه نقاشیهایش ذهنی بودهاند، گفت: تجربه خوبی در روستای خرانق کسب کردم. من در این روستا شگفتی را در چهره گردشگران خارجی میدیدم. شگفتی و انرژی خاصی در خرانق وجود داشت که توریستها گاهی فراموش میکردند عکس بگیرند.
ارزش خرانق از اهرام مصر بیشتر است
همچنین محمد رضا قانعی معمار برجسته اصفهانی که دوبار موفق به دریافت جایزه ویژه یونسکو در زمینه معماری شده است، در خصوص برگزاری این نمایشگاه گفت: شاید مکانهای بسیاری در ایران وجود دارد که مورد بیلطفی قرار گرفته، اما خرانق ارزش خاصی دارد. این روستا معماری خاصی دارد و دارای ویژگیهای منحصر به فرد است.
وی افزود: در سایت های خارجی چهار هزار و پانصد سال قدمت تاریخی برای این روستا عنوان شده است و به نوعی با اهرام مصر برابری میکند، اما به نظر من خرانق ارزش بیشتری دارد. چرا که انسانها این روستا را با میل خودشان و همکاری با یکدیگر ایجاد کردهاند، اما اهرام با زور و استبداد ساخته شده است.
این هنرمند با بیان این که این روستا نوعی از روند زندگی ایرانیان در گذشته را به نمایش میگذارد، گفت: در گذشته شیوه زندگی در این روستا، با کم آبی همراه بوده است. هنوز هم الگوهای جمع آوری آب از قدیم در ایران کار میکند و این مسئله میتواند از ارزشهای معنوی ما باشد.
قانعی افزود: چند سالی است که به صورت داوطلبانه در حال فعالیت در این روستا هستم. دولتِ بی نفوذها در وضعیت فعلی نمیتوانند فعالیتی در این زمینه داشته باشد. فعالیتهای داوطلبانه در این زمینه در ایران کم است. فکرهایی برای مرمت و توسعه این روستا به سمت گردشگری دارم. نمایشگاه خرانق نیز از نخستین حرکتها برای معرفی روستای خرانق بود که با دعوت از انجمن نقاشان ایران برای خلق آثاری از این روستا انجام شد.
به گزارش ایمنا، علاقهمندان برای بازدید از نمایشگاه "خرانق، گوهر پنهان" میتوانند تا ۲۴ مردادماه صبحها ساعت ۱۰ تا ۱۳ و بعد از ظهرها ساعت ۱۷ تا ۲۳ به نگارخانه صفوی، واقع در خیابان خاانی، حدفاصل خواجه پطروس و وحید، جنب کوچه شماره ۳۱ مراجعه کنند.
منبع: ایمنا
کلیدواژه: خانه صفوی روستاها ميراث فرهنگي نمایشگاه هنر نقاشی اصفهان شهردار اصفهان ریاست جمهوری ورزشگاه نقش جهان فناوری های نوین مدیریت شهری اصفهان فردا زاینده رود کشاورزی حمل و نقل عمومي
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۱۱۷۸۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
این لک لک ها اهالی را مجبور به خانه سازی می کنند
همشهری آنلاین زهرا رفیعی: رییس شورای روستای کپرجودکی در اینستاگرامش قصه لکلک جدید را منتشر میکند و از سراسر ایران دوستداران محیط زیست چند نفری هزینه ساخت خانه جدید را برعهه میگیرند و برایش به اندازه نیاز خرید مواد اولیه پول میریزند. چند روز بعد آهنگر روستا که برادر رییس شورای روستاست، سفارش جدید را تحویل میدهد او نیز فقط پول آهن آشیانه لکلک را میگیرد و دستمزدش حال خوب لکلکهاست. لکلکها خانهدار که شوند دیگر تمام سال در روستا میمانند و فقط نسل جدید راهی زیستگاههای گرمتر میشوند. لکلکها به هوای تالابی به این منطقه میآیند که سالهاست برای زنده ماندن میان پساب شهر بروجرد و زهکشهایی که روستاییان برای کشت خیار و برنج زمین را خشک میکنند، در تقلاست. اهالی روستای کپرجودکی به عشق لکلکها سهم مراتع اجدادی خود را به تالاب بخشیدند و اجازه دادهاند این زیستگاه برای سکونت لکلکها باقی بماند. جعفر کرمیپور رییس شورای روستای کپرجودکی در گفت و گو با همشهری از ترجیح عمده جوانان روستا میگوید که میخواهند «تالاب بیشه دالان برای لکلکها حفظ شود»
عکسها: زهرا رفیعی چه شد که به فکر ساختن لانه برای لکلکها افتادید؟شب سیزدهبهدر سال ۸۵ که زلزله ۶.۲ ریشتری آمد لانههای تنومند و قدیمی از روی درختها و سقف حمام روستا به زمین افتاد اما سیل ۱۳۹۸ برای روستای ما برکت آورد. تالاب پرآب شد و دو سال بعد از آن هم به لطف خدا، بارندگی خوب بود. از آن سال زادآوری لکلکها خیلی خوب شد. هر کدام سه تا جوجه را بزرگ کردند. لکلکها تمام سال اینجا ماندند و فقط بچههایشان لانه را ترک کردند. سال بعد لکلکها بالغ به روستا برگشتند. عید ۱۴۰۱ به ناگهان، تمام تیرهای برق پر از لکلک شد. نمیدانستیم چطور به لک لکها کمک کنیم. تجربهای نداشتیم. از دوستان محیط زیستی پرسیدیم آنها گفتند برخی لاستیک کهنه به سر تیر میاندازند. یک ساعت بعد از اینکه سر تیر چراغ برق لاستیک گذاشتیم لکلکها آمدند. آنها دهها بار چوب آوردند و باد زد و لانه را خراب کرد. آقای کلنگری از فعالان محیط زیست اراک پیشنهاد داد که برایشان سبد آهنی بسازیم ولی برای این کار اداره برق باید همکاری کند و سیمهای برق را از بالای دکل پایینتر بیاورد. آقای محمدعلی خسروی رییس اداره برق بروجرد با جان و دل پای کار آمد و با اینکه برایشان هزینه بر بود این کار را کردند. عید ۱۴۰۱ اولین آشیانههای آهنی را نصب کردیم. لکلکها تا ۵ روز سراغ ۷ عدد آشیانه آهنی نیامدند. فکر کردیم ایده خوبی نبوده است. اما یک روز صبح دیدم که در تمام لانهها لک لک نشسته است. اما خشکسالی همان سال باعث شد لکلکها جوجههایشان را از لانه بیرون بیندازند. بحمدالله در سال ۱۴۰۲ لکلکها ۲۳ لانه درست کردند و همه جوجههایشان را نگه داشتند. هیچ تلفاتی هم نداشتیم چون تالاب خشک نبود. از ابتدای امسال تا الان با کمک خیرین و دوستداران محیط زیست ۶ لانه ساختیم. هر لکلکی که خانه بخواهد، چند روزی روی تیر چراغ مورد نظرش مینشیند. در واقع انگار به ما خبر میدهد و ما هم دست به کار میشویم. اهالی روستا به خنده به من میگویند بابای لکلکها، ولی کار اصلی را خیرین میکنند. به زودی ۴ لانه دیگر هم نصب خواهیم کرد.
لک لک ها انتخاب میکنند که روی کدام تیر برق خانه آینده شان ساخته شود مردم چطور کمک می کنند؟وقتی در پیج اینستاگرام اعلام میکنم که میخواهیم برای کللکی آشیانه بسازیم مردم به صورت مشارکتی هزینه ساخت لانه را پرداخت میکنند. افراد با نیت خیرات برای اموات پول ساخت را به دهیاری روستا میدهند. پارسال خواهر زوجی که سه شب بعد از شب عروسیشان در اثر گازگرفتگی فوت کردند، هزینه ساخت یک لانه را به نیت آنها پرداخت کرد. از بودجه دهیاری هم برای ساخت لانه استفاده میکنیم.
قبل از این لک لک ها لانه هایشان را کجا درست می کردند؟بزرگترهای ما میگویند که دهها سال قبل این روستا لکلکهای زیادی داشت. آنها درختهای بلند صنوبر و چنار لانه میساختند. اما با خشکسالی برای دو دهه لکلکها از روستا رفتند. سال ۵۲ پدرم راهی حج شد. بهار آن سال یک جفت لکلک روی تیربرق جلوی خانه پدرم لانه ساخت. اهالی آن دو جفت را حاجی لکلک صدا میکردند. بعدها که لک لک ها دیدند کسی کارشان ندارد روی بام خانهها هم لانه ساختند.
از لانه های باقی مانده از زلزله ۱۳۸۵ لک لکها فقط بهار و تابستان ها اینجا هستند؟سال ۸۵ زلزله آمد و بسیاری از لانهها خراب شد. تا پیش از آن لکلکها با سرما لانههایشان را ترک میکردند و بهار برمیگشتند ولی چند سال بعد دیگر تمام سال اینجا هستند.
آیا لک لک ها تلفاتی هم دادند؟بزرگترین عامل تلف شدن لکلکها ترانس برقی بود که سالی ۱۲-۱۰ بال را به کشتن میداد. اداره برق همکاری کرد و ترانس نزدیک تالاب را عایقبندی کرد و الان تک و توک پرنده مرده ببینیم.
مصالح خانه لکلکها از چیست؟لکلکها با چوبهای خشکی که در بستر تالاب رشد میکند لانه میسازند. بعضی وقتها هم دیدهایم که از لانه همسایهشان چوب میدزدند. روی آسمان دعوا هم میکنند و بالهایشان را به هم میزنند. تا حالا لکلکهای زخمی را هم با کمک فعالان محیط زیست تیمار هم کردهایم.
پرندههای زیادی از طبقات پایینی لانه لک لکها به عنوان خانه خود استفاده میکننداز جمله این گونهها میتوان به گنجشک خانگی، گنجشک درختی، سار، دلیجه معمولی، جغد کوچک، سبزقبای اروپایی، دمجنبانک ابلق، دمسرخ سیاه، کلاغ گردنبور و گنجشک سینهسیاه اشاره کرد آیا گونه دیگری از پرندگان هم میآیند؟
لکلکها وقتی در دو حالت منقارشان را به هم میزنند. یکبار وقتی است که جفتشان به خانه میآیند و دیگری وقتی که احساس خطر کنند. اواسط پاییز تا اوایل زمستان چند جفت درنا به تالاب میآیند و وقتی میخواهند روی تیرهای برق بنشینند، لکلک ها با صدا آنها را دور میکنند. برای تالاب پرندههای مهاجر مثل اگرت و حواصیل و ... میآیند.
شغل اهالی روستاهای مجاور با اهالی کپرجودکی فرق میکند؟شغل ما هم دامداری و کشاورزی است. ولی ما تصمیم گرفتهایم که در اراضی تالابی روستا کشاورزی نکنیم. قسمتهایی از تالاب در فصول گرم خشک میشود در دهه ۴۰ این زمینهای بین ۶ روستای اطراف تالاب صرفا برای دامداری و حصیربافی تقسیم شد. از دهه ۸۰ روستاییان مراتع را تغییر کاربری دادند. از سال ۱۴۰۱ با بالا رفتن قیمتها، اهالی روستاهای اطراف علاوه بر برنج، خیار هم کاشتند. اما ما اهالی روستای کپرجودکی تصمیم گرفتیم که بگذاریم تالاب برای حیات وحش منطقه باقی بماند. ادعای روستاییان اطراف تالاب این است که فقیرند و به پول خیار و برنج نیاز دارند. در حالی که این زمینها از دهه ۴۰ در اختیار کسانی بوده که دامهای زیاد داشتهاند. اهالی کم بضاعت روستاهای اطراف زمینی ندارند که بخواهند بکارند و سود کنند.
لانهای که اهالی کپرجودکی برای لک لک ها با آهن میسازند سود سالیانه مثلا کاشت خیار چقدر است که شما از آن گذشتید؟ به هر حال به نظر می رسد چون این تالاب با وجود ارزشهای زیستی بالا ثبت جهانی نشده وزارت کشاورزی و نیرو با کشت محصولات آب بر مشکلی نداشته باشند.سالها قبل اهالی روستاها با دامداری و نیبری امرار معاش میکردند و سالانه ۵ تن بیشتر گندم نمیتوانستند برداشت کنند. اما از زمان تغییر کاربری اراضی تالابی اوضاع تغییر کرده است. تا آنجا که می دانم یکی از روستاها ۴-۳ میلیارد تومان با گران شدن قیمت خیار درآمد داشته است. ما اهالی روستای کپرجودکی ترجیح میدهیم درآمد روستا از گردشگرانی باشد که برای دیدن طبیعت و لکلکها به اینجا میآیند. دو سال پیش که شروع کردیم به ساختن لانه برای لکلکها با کمک چند راهنمای گردشگری از مردم خواستیم به روستا بیایند. فکر میکردیم حدود ۱۵۰-۱۰۰ نفر مهمان داشته باشیم. از همسرم خواستم کمی آش و نان بپزد. استقبال خیلی خوب بود. حدود ۵۰۰ نفر آمدند ولی ما آماده نبودیم. به نظر ما اگر سازمانهای گردشگری، محیطزیست و استانداری حمایت کند. مثلا روستایمان را سنگفرش کنند، وام بدهند روستا را برای حضور گردشگر آماده کنیم تا از طریق گردشگر اشتغالزایی کنیم و جوانهایمان از روستا نروند.
کد خبر 847871 منبع: روزنامه همشهری برچسبها وزارت میراث فرهنگی و گردشگری حیوانات - حیات وحش سفر - گردشگری حیوانات - انقراض گونهها سازمان حفاظت محیط زیست محیط زیست ایران