به نقل از «ایرنا»

شاگردان البرزی مکتب کمال الملک

تاریخ انتشار: ۲۷ مرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۲۰۷۲۳۷

کرج- ایرنا- پژوهشگرو نویسنده البرزی گفت که 4 تن از شاگردان معروف مکتب کمال الملک از اهالی استان البرز هستند.

حسین عسکری روز شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: محمد غفاری مشهور به استاد کمال‌ الملک نقاش معروف ایرانی در مکتب قاجار است که در 93 سالگی در 27 مرداد 1319 درگذشت.
وی با بیان اینکه کمال الملک از همان آغاز فعالیت هنری ‌اش تمایلی قوی و آشکار به روش و اسلوب طبیعت‌ گرایی و واقع گرایی در هنر نقاشی داشت، اظهار داشت: استاد کمال الملک با تاسیس مدرسه صنایع مستظرفه در دوره قاجار، سبک خود را مستقیم یا غیر مستقیم به شاگردانی آموزش داده که 4 تن از آنان به نام های جمشید امینی، میرزا علی اکبر نجم آبادی، مصطفی نجمی و علی اشرف والی ریشه در استان البرز دارند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی گفت: استاد جمشید امینی (درگذشت 1377 شمسی) از طرّاحان فرش نوین ایران و بنیانگذار شیوه هنری 'نقاشی بر قالی' است که در سال 1282 در روستای فَشَند از توابع شهرستان ساوجبلاغ دیده به جهان گشود.
وی ادامه داد: امینی با حمایت و توصیه استاد کمال الملک، هنرمندانه فاصله نقّاشیِ رنگ و روغن و بافت قالی با پشم و کُرک را از میان برداشت؛ به پرده ها جان داد نه به یاری قلم مو و رنگ بر بوم نقّاشی که به مدد نخ و تار و پود بر دارِ قالی. نخستین هنرمندی است که به بافت فرش با استفاده از پرسپکتیو و سایه روشن پرداخت؛ نقشه های سنّتی را بسیار آسان می بافت اما تبحّر او در بافت فرش بدون نقشه و از روی تصویر بود.
عسکری با بیان اینکه نخستین اثر هنری وی فرش 'نازی آباد' است که زیرنظر استاد کمال الملک بافته شده، گفت: تابلوهای منظره، مرغ پابسته، پل ورسک، خلقت آدم (کپی از میکل آنژ)، شیر خفته، 2 گنجشک نشسته، اینشتاین، اسب، گل های آفتابگردان، ضامن آهو و تصویر استاد کمال الملک از دیگر آثار بی همتای استاد امینی است.
وی افزود: این قالی ها، چنان استادانه بافته شده اند که حتّی از فاصله نزدیک هم با نقّاشی تفاوتی ندارد و برخی از این آثار در موزه هنرهای ملّی، کاخ سعدآباد و کتابخانه مجلس شورای اسلامی نگهداری می شود.
این البرزپژوه ادامه داد: استاد میرزا علی اکبر نجم آبادی (درگذشت 1373 شمسی) دیگر هنرمند مکتب نقاشان کلاسیک کمال الملک است.
وی گفت: نجم آبادی فرزند میرزا مرتضی نجم آبادی خوشنویس، حقوقدان و روزنامه نگار مشروطه خواه است و چون علاقه فراوان به هنر نقاشی داشت به مدرسه صنایع مستظرفه رفت و مدّت 8 سال زیرنظر استاد کمال الملک و سپس استاد علی محمّد حیدریان به فراگیری این هنر مشغول شد.
عسکری تصریح کرد: پس از انحلال مدرسه صنایع مستظرفه به خدمت وزارت فرهنگ درآمد و به عنوان دبیر نقاشی به کار ادامه داد و در سال 1323 از سوی وزارت فرهنگ در هنر نقاشی به دریافت معادل لیسانس نایل شد و سرانجام پس از 36 سال بازنشسته شد اما از نقاشی دست نکشید و مدّت 20 سال دیگر در دبیرستان های ملّی و البرز به کار خود ادامه داد و شاگردان زیادی نیز تربیت کرد.
وی با بیان اینکه تابلوهای 'جوانی در حال خواندن نامه'، ' تک چهره نقاش' و 'تک چهره کمال الملک' از آثار او است، افزود: کتاب های 'روش نوین آموزش نقاشی برای سال اوّل دبیرستان ها' و 'رهنما یا مجموعه نمونه های نقاشی انسان، حیوان، مناظر طبیعی و...' از جمله آثار مکتوب استاد نجم آبادی است.
وی اضافه کرد: منصور وفایی پیشکسوت نقاشی سبک قهوه خانه ای (خیالی نگاری)، تاها بهبهانی نقاش و مجسمه ساز و علی اشرف والی از شاگردان نامدار او به شمار می روند.
عسکری با اشاره به اینکه از دیگر آثار استاد نجم آبادی می توان به کپی از نقاشی های رامبراند، رافائل و کمال الملک اشاره کرد، اظهار داشت: او در تمام عمر خود هرگز از شیوه کار استادش – کلاسیک گرایی و طبیعت گرایی - فاصله نگرفت؛ وی سال های پایانی عمرش را بیشتر به مطالعه گذراند و سرانجام در آمریکا درگذشت.
وی با بیان اینکه استاد مصطفی نجمی (درگذشت 1376 شمسی) از نقاشان مکتب کلاسیک کمال الملکی است که 70 سال به فعالیّت بی وقفه هنری پرداخت و خاطرنشان کرد: او فرزند حاج مرتضی نجم آبادی و نواده حاج میرزا نورمحمّد نجم آبادی از رجال سرشناس منطقه ساوجبلاغ در عهد محمّد شاه قاجار است.
وی ادامه داد: او پس از پایان تحصیلات مقدّماتی، در مدرسه صنایع مستظرفه نزد استاد حسنعلی وزیری و استاد اسماعیل آشتیانی اصول هنر را فراگرفت سپس در نقّاشخانه سیّد رسول الحسینی به ادامه نقّاشی پرداخت؛ گویا 2 سال پیش از ورودش به مدرسه صنایع مستظرفه، استاد کمال الملک از آنجا رفته بود.
نویسنده البرزی یادآور شد: او به موازات هنر نقاشی به موسیقی نیز روی آورد و نزد استادان مجرّب، نوازندگی پیانو را به خوبی فراگرفت و نخست در مدرسه نظام به تدریس نقّاشی پرداخت سپس در بیشتر دبیرستان های تهران از جمله مدرسه های شرف و دارالفنون به آموزش هنر نقّاشی و موسیقی سرگرم شد.
وی گفت: طولی نکشید که به دعوت وزارت فرهنگ، در دانشکده افسری نیز همان شیوه تدریس نقّاشی را پی گرفت تا اینکه پس از 36 سال کار، بازنشسته شد اما از نقّاشی دست نکشید و مدّت 20 سال دیگر در دبیرستان های ملّی و البرز به کار خویش ادامه داد.
عسکری با بیان اینکه تابلوهای او بیشتر مناظر طبیعی و همچنین تعدادی تابلو درباره رویدادهای تاریخی است، افزود: تابلوهای 'چشم انداز میگون'، 'سیل میگون'، 'منظره اوشان'، 'قیام سی تیر'، 'رودسر'، 'نانوایی در دهات'، 'تجسّم وضع یک معتاد'، 'امامزاده ابراهیم'، 'دختر کُرد' و 'کارگر زحمت کش' از آن جمله است.
وی بیان داشت: یکی از آثار استاد نجمی در یازدهمین نمایشگاه بین المللی بهترین آثار نقاشی در کشور یونان - که در سال 1963 میلادی با حضور نقّاشان 15 کشور اروپایی و آسیایی برگزار شد - به عنوان بهترین اثر مسابقه، جایزه ویژه را دریافت کرد و در سال 1369 شورای تشخیص ارزش هنری هنرمندان ایران به او دکتری افتخاری هنر داد.
این پژوهشگر البرزی ادامه داد: کتاب های 'نقّاشی جدید در ایران'، 'دستور نقّاشی یا کمال هنر' و 'رویأی من: تئوری نقّاشی از نظر علمی و عملی شامل طرّاحی، سیاه قلم و...' از جمله آثار مکتوب استاد مصطفی نجمی است؛ از میان هنرمندانی که نزد وی شاگردی کرده اند می توان به پرویز کلانتری هنرمند طالقانی و شمس الدین خلخالی اشاره کرد.
وی، استاد علی اشرف والی (درگذشت 1389 شمسی) عارف، شاعر، خوشنویس و نقاش معاصر مکتب کمال الملک را دیگر شاگرد استاد کمال الملک عنوان کرد و گفت: در سال 1299 در روستای ولیان از توابع شهرستان ساوجبلاغ زاده شد اما از اوان کودکی، زندگی و تحصیلات خود را در تهران گذراند.
عسکری افزود: والی در سال 1317 به مدرسه (دانشکده) هنرهای زیبای نوین راه یافت و از تجربیات و آموزش استادانی چون میرزا علی اکبر خان نجم آبادی، علی محمّد حیدریان، رفیع حالتی و ابوالحسن صدیقی بهره مند شد؛ هرچند خود، تربیت هنری اش را وامدار استاد اسماعیل آشتیانی شاگرد برگزیده استاد کمال الملک می دانست.
وی تصریح کرد: در سال 1323 با مارکار قارابگیان از ارامنه مهاجر روس و از نخستین گالری داران تهران آشنا شد و طی قراردادی، در سالن مانی بیش از 2 هزار پرتره را اجرا کرد اما همه آنها با امضای قارابگیان عرضه شد.
وی گفت: استاد والی در سال 1326 نخستین آتلیه شخصی خود به نام 'هنرگاه والی' را در سرای طاهباز واقع در خیابان لاله زار ایجاد کرد.
این نویسنده با بیان اینکه آثار والی تنها یکبار در سال 1343 در معرض دید عموم قرار گرفت، افزود: این نمایشگاه انفرادی، در انجمن روابط فرهنگی ایران و اتحاد جماهیر شوروی به مدت 55 روز دایر شد که در آن، پرتره هایی از شخصیت های فرهنگی و سیاسی ایران و جهان از جمله جواهر لعل نهرو و ایندیرا گاندی به نمایش گذاشته شد.
وی اظهار داشت: نفیس ترین نقاشی وی، تمثالی از امام علی (ع) است که از سال 1372 در موزه آستان قدس رضوی (مشهد) نگهداری می شود.
وی تصریح کرد: گفته می شود استاد والی وقتی در نوجوانی، امام را در رویا دید، تصمیم به یادگیری نقاشی گرفت و در میان سالی، توانایی نقاشی چهره امام را پیدا کرد که در آن تابلو، امام علی علیه السلام قرآن به دست گرفته و شمشیر را زمین گذاشته است.
عسکری گفت: دیگر آثار هنری معروف او، طرح مکّه و مدینه در مسجد هدایت تهران، تابلوهای 'آیت الله سیّد ابوالحسن اصفهانی'، 'حضرت صفی علی شاه' محفوظ در خانقاه صفی علی شاه تهران، 'حضرت شاه نعمت الله ولی' محفوظ در مقبره وی در ماهان کرمان و 'سنگر شرف' است.
وی افزود: تابلوی بزرگ سنگر شرف به سفارش تیمسار امان الله جهانبانی از روی تصویری بی کیفیت از سرداران مشروطه خواه تبریز ساخته و پرداخته شده و دارای تصاویر بیش از 85 تن از مجاهدان است.
وی باستاد والی با بیان اینکه اثر ارزشمند را در سال 1348 به پایان رساند و سال ها بعد به وزارت فرهنگ و هنر واگذار کرد، اظهار داشت: این تابلو چند سالی در وزارت فرهنگ و هنر بوده و بعد به موزه ای در تبریز سپس به موزه دیگری در قزوین منتقل شده و از وضعیت فعلی این اثر، آگاهی چندانی در دست نیست.
نویسنده البرزی اضافه کرد: ویژگی دیگر استاد والی، مطالعه و تأمّل در ادبیات عرفانی بود که 'کشف رموز مقالات شمس تبریزی' از سال 1352 تا 1357 حاصل آن است.
وی گفت: استاد والی در بامداد 11 دی 1389 در نود سالگی درگذشت و در قطعه هنرمندان آرامستان بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد؛ آیت الله خامنه ای رهبر معظم انقلاب اسلامی طی پیامی درگذشت او را تسلیت گفت.
عسکری در پایان پیشنهاد کرد به جهت پاسداشت این هنرمندان البرزی و تبیبن جایگاه هنری شان، ضمن برگزاری همایش ها و نشست های تخصصی، تصاویر و نمونه آثار هنری آنان در اماکن عمومی و مراکز فرهنگی و هنری استان در معرض دید مردم گذاشته شود ضمن اینکه نامگذاری معابر و اماکن متناسب، می تواند منجر به معرفی آنان شود.
6156/1535

منبع: ایرنا

کلیدواژه: فرهنگي البرز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۲۰۷۲۳۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

محک میزبان «سرزمین جدید»

هفدهمین نمایشگاه نقاشی‌های هنرجویان آکادمی نقاشی تارا بهبهانی، با هدف حمایت از کودکان مبتلا به سرطان سراسر سرزمینمان، در مؤسسه محک برپا می‌شود.

«سرزمین جدید» حاصل تلاش سالانه‌ی هنرجویان تارا بهبهانی - نقاش و مدرس هنر - است که در قالب آثار نقاشی 66 هنرمند کودک و نوجوان نمایش داده می‌شود. این هنرمندان 6 تا 18 ساله، تخیلات زیبا و ایده‌های خاص خود را با قلم مو و رنگ برای اعلام مهربانی و همدلی، با دوستان هم‌سن و سال مبتلا به سرطان خود به تصویر کشیده‌اند.

بهبهانی مدرس این کودکان هنرمند درباره نمایشگاه «سرزمین جدید» گفت: سرزمین معانی و تعاریف بسیاری را در خود جای می‌دهد و در هر سن و موقعیتی، می‌توان داستان متفاوتی از آن روایت کرد.

به گفته وی، سرزمین نقاشان کوچک هم پر از احساسات، داستان‌ها، امیدها و آرزوهاست. سرزمین‌های خوشمزه، نورانی و گاهی تاریک، آرزوی سفر به ماه و مریخ و زندگی در سیارات آسمانی، راه‌های پر از امید به سوی موفقیت و ... در نقاشی این هنرمندان کودک و نوجوان به تصویر کشیده است.

وی ادامه داد: «سرزمین جدید» کودکان مبتلا به سرطان محک هم حتما جای زیبایی است؛ جایی‌ پر از عشق، آرزو، سلامتی و تندرستی، احساسات زیبا و دلنشین که به دور از درد و رنج و بیماری است.

بهبهانی با اشاره به سنت هفده ساله‌ی برگزاری این نمایشگاه توضیح داد: در این نمایشگاه به رسم سالیان گذشته، دور هم جمع می‌شویم تا شما را به دیدن سرزمین‌های خیالی و رنگارنگ کودکان و نوجوانانمان دعوت کنیم و امید داشته باشیم در آینده‌ای نزدیک در هیچ سرزمینی، درد، سرطان و بیماری، تجربه‌ی سخت هیچ کودکی از زندگی نباشد.

این مدرس نقاشی تأکید کرد که همه عواید حاصل از فروش آثار این نمایشگاه، صرف درمان کودکان مبتلا به سرطان مؤسسه خیریه حمایت از کودکان مبتلا به سرطان محک می‌شود.

تارا بهبهانی - نقاش و پژوهشگر هنر - 22 سال است که در حوزه‌ی آموزش نقاشی به کودکان و نوجوانان فعالیت می‌کند. بیش از 700 هنرجوی کودک و نوجوان را در این سال‌ها در زمینه‌ی نقاشی و خلاقیت‌ هنری پرورش داده و با حضور در نمایشگاه‌های ملی و بین‌المللی، جوایز متعددی از نمایشگاه‌های مختلف خارج از کشور دریافت کرده است.

نمایشگاه دو روزه «سرزمین جدید» ساعت 16:00 روز پنجشنبه 30 فروردین 1403 افتتاح می‌شود. علاقه‌مندان می‌توانند در روزهای 30 و 31  فروردین از ساعت 16:00 تا 20:00 برای دیدن این آثار به نشانی انتهای اقدسیه، ابتدای بزرگراه ارتش، بلوار شهید مژدی (اوشان)، خیابان پروفسور پروانه وثوق، بلوار محک، ابتدای بن بست نقشینه، مؤسسه محک، یادمان «میتراسادات میرباقری» (ساختمان شماره 2 محک) مراجعه کنند.