امام باقر جامعه را از انحطاط فکری نجات داد/احیاء مرجعیت علمی امام
تاریخ انتشار: ۲۸ مرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۲۱۰۷۷۷
خبرگزاری مهر، گروه دین و اندیشه: هفتم ذی الحجه سالروز شهادت امام باقر(ع) است که در این مجال نگاهی کوتاه به زندگی این امام بزرگوار خواهیم داشت.
یکی از مسائلی که در دوران امام باقر اهمیت می یابد و آن حضرت درصدد رفع آن است، فرقهسازی، ایجاد بدعت، راهاندازی نهضت ترجمه و پدیدآوردن جریانهای انحرافی است که آن حضرت با ایجاد نهضت علمی در پی رفع این انحطاط در جهان اسلام است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ایجاد پایگاه مرجعیت علمی در جهان اسلام توسط امام باقر(ع)
آیت الله میرباقری در مورد فعالیت های امام باقر و امام صادق و نقش آن حضرات در احیای مرجعیت امام معصوم در جامعه گفت: امام باقر(ع) و امام صادق(ع) جایگاه مرجعیت علمی امام معصوم را در جامعه اسلامی احیاء کردند و معادله مراجعه مردم برای حل و فصل مسائل فقهی را تغییر دادند. پیشتر، جامعه شیعه مسائل فقهیاش را از اهل سنت اخذ میکرد، اما در این دوره با احیاء مرجعیت علمی امام معصوم، کار به جایی رسید که بزرگان هر چهار مذهب اهل سنت، در مکتب تدریس امام صادق(ع) حضور پیدا میکردند و از شاگردان آن حضرت به شمار میآمدند.
وی ادامه داد: اگر تتبعی صورت بگیرد که ببینیم فقه اهل سنت بعد از امام صادق(ع) چقدر قویتر از پیش شده، کلام و عرفان اهل سنت چقدر قدرت پیدا کرده، آنگاه مشخص میشود که این امام بزرگوار چگونه عمل کردند تا جهان اسلام را از پرتگاه خطرناکی که پیش آمده بود، حفظ کنند.
وی افزود: این کار، تحقیق چندان پیچیده و سنگینی هم نمیخواهد؛ آدم با ورق زدن کتاب توحید صدوق و مرور سوالهایی که به امام باقر(ع) و امام صادق(ع) ارجاع داده میشد، میتواند متوجه شود که کار مسلمانها به جایی رسیده بود که درباره توحید و معرفت خداوند متعال، حرفهایی بدتر از یهود می زدند!
این کارشناس دینی معتقد است: این انحطاط، تصادفی نیست! فرقهسازی، ایجاد بدعت، راهاندازی نهضت ترجمه و پدیدآوردن جریانهای انحرافی، همه و همه، کارهای مدیریت شده و توام با برنامهریزیای بوده است که دستگاه نفاق، با دوراندیشی و نگاه تاریخی، آن را راه انداخته تا اسلام و معنویت حاصل از آن را سرنگون کند.
وی اظهار داشت: در چنین وضعیتی بود که امام باقر(ع) و امام صادق(ع) با ایجاد پایگاه مرجعیت علمی در جهان اسلام، نه تنها شیعیان را ارتقا فکری دادند که حتی اهل سنت را از افتادن در ورطه انحطاط فکری نجات دادند و چارچوبهای مقننی را بنا گذاشتند. ایشان ضمن اتخاذ تدابیر بلند، با تربیت شاگردان فقهی در بدنه اهل سنت، در برابر پدید آمدن انحرافهای خطرناکتر که میتوانست به فروپاشی جامعه اسلامی منتهی شود و نام اسلام و مسلمانی را یک سره در تاریخ به فراموشی بسپارد، ایستادند.
وحدت گرایی و تقویت کیان سیاسی اسلام در مقابل بیگانگان
از طرف دیگر دغدغه مندی امام باقر(ع) و ائمه معصومین علیهم السلام همچون جد بزرگواراشان نبی مکرم اسلام(ص) در ایجاد وحدت، الفت، اخوت و اجتناب از تشتت و اختلاف و تفرقه در جامعۀ اسلامی به شدت مشهود است، البته مسیر وحدت طلبی به گونه ای است که به تقویت و پذیرش نظام حکومت اموی و عباسی که با فرصت طلبی به قدرت رسیده بودند نیانجامد، بلکه رویکرد کلی وحدت طلبی آن حضرت در راستای حفظ کیان سیاسی اسلام و مقابله با بیگانگان قابل تعریف است.
لذا امام محمد باقر(ع) ، عمربن عبدالعزیز خلیفۀ اموی را نصیحت می کرد و این خلیفه نیز گاهی از امام مشورت می خواست. و یا اهتمام و تأکید آن حضرت به ضرب سکه اسلامی که در راستای جلوگیری از سوء استفاده دولت روم در زمان عبدالملک صورت پذیرفت، خود مویّد این ادعاست.
حجت الاسلام محمد حسین مختاری؛ رئیس دانشگاه مذاهب اسلامی در این باره می گوید: آن حضرت در تبیین حقایق دینی و جلوگیری از انحراف و بدعت های زیان بار که رسالت اصلی هر مسلمانی به شمار می آید، هرگز شانه خالی نکرد؛ بلکه در مناسبت های مختلف مذهبی همچون حج، پرداخت زکات و دیگربرنامه های صحیح اسلامی همچون نماز جمعه و جماعت که رویکردهای مطلوب اجتماعی در آن دنبال می شد شرکت می نمود و دیگران را نیز به مشارکت در آن فرا می خواند؛ زیرا اقامه نماز جمعه و عیدین از جمله باشکوه ترین جلوه های وحدت گرایی امت اسلامی است؛ در این زمینه امام باقر (ع) به یکی از اصحابش فرمود: آیا کسی مثل تو باید بمیرد و در فریضه ای شرکت نکرده باشد؟ وقتی صحابی از ایشان می پرسد که چه کنم؟ امام(ع) می فرماید: در نماز جمعه شرکت کن. آن حضرت در فرازی دیگر می فرماید:«هرکس به طور پی در پی در سه نماز جمعه شرکت نکند، خداوند بر دلش مهر قساوت می زند».
تأکید بر هدایت پذیری جامعه از طریق سلوک اجتماعی و اخلاقی
وی معتقد است: تأکید بر هدایت پذیری جامعه از طریق سلوک اجتماعی و اخلاقی که با محوریت تربیت پیروان و نیز جلوگیری از انحرافات فکری و رفتاری عموم مسلمین صورت می گیرد از جمله خطوط اصلی سیرۀ وحدت بخش امام باقر (ع) به شمار می آید، بدین نحو که اجرای سیاست مبارزه منفی با حاکمان غاصب و توجه ائمه به عموم مسلمین و پیروان خود و الزام آنان به اتخاذ این رویکرد به جای قیام مسلحانه به خوبی مشهود است؛ در این بین سیرۀ تربیتی امام باقر(ع) در تبیین معارف شیعی به نحو احسن مورد توجه قرار گرفته است. اینگونه است که بیشترین روایات مربوط به «تقیه» از طریق آن حضرت روایت شده است که این استراتژی هوشمندانه در مواجهه با جریانات سیاسی آن عصر و زمانه، تقویت و تثبیت موقعیت آن امام و اصحاب و یارانش را فراهم نمود که در نهایت علیرغم فقدان دسترسی به قدرت سیاسی در پیاده سازی اهداف دینی و ترویج فرهنگ اسلامی، در دراز مدت موجبات بسط و گسترش اندیشه اسلام ناب در جوامع اسلامی را مهیا کرد.
مختاری می گوید: گفتنی است تقسیم بندی عموم مردم به دسته ها و سلایق مختلف با قابلیت های گوناگون و تفاوت درجات ایمان و بصیرت در تبیین معارف دینی از جمله رویکردهای مهم وحدت آفرین امام باقر(ع)محسوب می شود که همزیستی مسالمت آمیز مسلمانان را علیرغم تنوع افکار وسلایق پدید آورد. این مولفۀ مهم راهبردی با طرح مشترکات مذهبی و اصول اخلاقی توانست از تفرقه گرایی در جهان اسلام بکاهد و در نهایت به تضارب آرا و رشد و تعالی فکری مسلمانان و پویایی وحدت امت اسلامی منتهی شود.
وی ادامه می دهد: در این زمینه زراره می گوید: خدمت آن حضرت رسیدم و عرض کردم: «ما افراد را با شاقول اندازه می گیریم؛ هرکس مانند ما شیعه باشد ، خواه از اولاد علی(ع) و خواه از غیر آنها، با او پیوند دوستی(به عنوان یک مسلمان و اهل نجات) برقرار می کنیم، و هر کس با عقیدۀ ما مخالف باشد، ما از او(به عنوان یک گمراه و اهل هلاک) تبری می جوییم»؛ لیکن امام(ع) فرمود؛ سخن خدا از سخن تو راست تر است؟!. اگر آنچه تو می گویی درست باشد، پس سخن خدا چه می شود ، آنجا که می فرماید:« الا المستضعفین من الرجال و النساء و الولدن لا یستطیعون حیله و لا یهتدون سبیلا»؛ مگر آن دسته از مردان و زنان و کودکانی که به راستی تحت فشار قرار گرفته اند، نه چاره ای دارند و نه راهی (برای نجات از آن محیط آلوده ) می یابند».پس«المرجون لامر الله؛ گروهی دیگر واگذار به فرمان خدا شدهاند» چه شد؟«وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ ؛و کسانی که دلشان به دست آورده میشود» چه کسانی هستند و کجایند؟!».
حجت الاسلام مختاری بر این باور است: نباید فراموش کرد توجه فراوان امام باقر(ع) به اخوت دینی و ارائۀ راهکارهای کلیدی در تحقق همزیستی اجتماعی مسلمانان و پیروان مذاهب، آموزه هایی ارزشمند هم چون مدارا، اخوت، معاشرت نیکو با مخالفان، حسن خلق، چشم پوشی از عیوب دیگران، خیر خواهی و اهتمام به امور مسلمانان را در منظومۀ تقریبی و وحدتی آن حضرت متبلور ساخته است.
امامی که حجاب جهالت را کنار می زند
از سوی دیگر در روایات ما نیز تعبیرهایی در مورد امام باقر آمده است که جایگاه علمی ایشان را نشان می دهد. مثلا پیامبر در مورد آن حضرت می فرماید که این امام حجاب جهالت را کنار می زند.
آیت الله صدیقی در مورد ویژگی های امام باقر(ع) اظهار می دارد: یکی از ویژگی های محمد باقر علیه الصلوه و السلام این است که هم اسمش را و هم لقبش را پیغمبر عنوان کرده است و به مردم معرفی کرده است، نشان دارش کرده است، مبلغش بوده است، مروجش بوده است. هنوز متولد نشده بود، به جابر بن عبدالله انصاری فرمود: عمر تو طولانی میشود، این قدر میمانی تا یکی از فرزندان من که هم نامش نام من است و هم قیافه اش، شمایلش، سیمایش، هیکلش، شباهتش آیینه ی من است. اسمش و رسمش با من تطبیق میکند. نسخه برابر اصل است. او را ببینی گویا داری من را می بینی، هیچ کم ندارد. هم از نظر زیبایی، هم از نظر کمالات، هم از نظر اسم، هم از نظر مشخصات؛ آیینه ی تمام نمای جمال خدا و جلال خداست که پیغمبر هم جمال الله است و هم جلال الله است. امام باقر علیه الصلوه السلام آیینه ی تمام نمای جمال و جلال الهی است. هم اسمش اسم پیغمبر، هم شمایلش و ویژگی هایش و جاذبه هایش و همۀ خصوصیاتی که از عالم دلبری میکند. در حضرت باقر علیه السلام آنچه در پیغمبر هست در وجود امام باقر علیه السلام موج خواهد زد. فرمود: وقتی او را دیدی سلام من را به او برسان!
وی ادامه می دهد: حضرت رسول، خاتم انبیاء، سالار انبیاء، سید کائنات، مأمور ویژه مقرر کرده و پیش بینی فرموده که این زنده بماند که همۀ سرنوشت ما را ولی خدا در شب قدر امضا میکند. در زمان پیغمبر مُهر و امضاء به دست خود پیغمبر بود. عمر حضرت جابر بن عبدالله انصاری را امضا کرده تا بماند. مأمور ویژۀ تبلیغ سلام پیغمبر به امام باقر علیه الصلوه و السلام باشد.
آیت الله صدیقی می گوید: نکتۀ مهم دیگر این است که حضرت نبی خاتم او را به عنوان کسی که حجاب جهالت را میتواند کنار بزند و گنج های علم را مثل کشاورزی که زمین را شخم میزند و برای رویش، گنج های حاصل خیزی را در آنجا می افشاند و قوت مردم را تأمین میکند؛ معرفی کرده است. امام باقر علیه السلام کشاورز علوم است، زمین های دل را میشکافد و تخم های دانش را میپاشد و علوم انبیا را میشکافد، باز میکند و در اختیار مردم قرار میدهد.
وی ادامه می دهد: تمام انبیا، اسرار الهی و علوم غیبی که در اختیار شان بوده است همه را امام باقر سلام الله علیه در وجودشان بود. ایشان مأمور بودند، زمینه میدیدند که عدۀ زیادی را تحت عنوان علمای حوزۀ علمیه تربیت کنند و این علوم را به نسل های بعدی انتقال بدهند. امروز ما هرچه داریم از معنویت، از عرفان و معرفت، از کشف و شهود، از جهاد و مبارزه، از شهادت و از خودگذشتگی، از انفاق، احسان، اخلاق و همۀ فضایل و خوبی هایی که در میان بشر هست؛ همه سر سفرۀ امام باقر و فرزند بزرگوارشان امام صادق سلام الله علیهما به وجود آمده است.
وی اظهار می دارد: امام ما، امام بنیان گذار نظام ما و رهبر ما، شاگردان مکتب قال الباقر و قال الصادق هستند. این بزرگواران علوم انبیاء را؛ چه آنچه انبیا داشتند همه در خاتمشان جمع بود و آنچه خاتم داشت همه را به ارث به اینها داده بودند. اینها بودند که استعداد ها را شکوفا کردند و توانستند علوم ظاهری و باطنی را در میان بشر نهادینه کنند و بیمه شده تحویل نسل های آینده بدهند.
کد خبر 4377461منبع: مهر
کلیدواژه: امام محمد باقر شهادت امام باقر ع کاظم صدیقی مردم علیه احتکار معرفی کتاب فلسفه فعالیت های قرآنی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی تازه های نشر قرآن علوم انسانی کنفرانس بین المللی معرفی نشریات نشست هم اندیشی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی اخلاق طرح ملی گفتمان نخبگان علوم انسانی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۲۱۰۷۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حمایت قاطع از همکاری مردم با حاکمیت در امر به معروف و نهی از منکر
۱۱۰ نفر از اساتید و پژوهشگران حوزوی و دانشگاهی با انتشار بیانیهای، «حمایت قاطع خود را از آمران به معروف و ناهیان از منکر اعلام» کردند و «همکاری مردم با حاکمیت را یکی از مهمترین راهکارهای موفقیت در تحقق این فریضه بزرگ الهی ازجمله در مقابله با پروژه پیچیده کشف حجاب» دانستند و در این بیانیه، «از روحانی فاضل و مظلومِ ناهی از منکر در واقعه کشف حجاب اخیر قم، تقدیر و تشکر» به عمل آمده است.
متن کامل این بیانیه به شرح زیر است:
بسمالله الرحمن الرحیم
الذین إن مکّنّاهم فی الارض أقاموا الصلوة و آتوا الزکوة و أمروا بالمعروف و نهوا عن المنکر
ما جمعی از اساتید و پژوهشگران حوزه و دانشگاه، حمایت قاطع خود را از آمران به معروف و ناهیان از منکر اعلام میکنیم و همکاری مردم با حاکمیت را یکی از مهمترین راهکارهای موفقیت در تحقق این فریضه بزرگ الهی ازجمله در مقابله با پروژة پیچیده کشف حجاب میدانیم. بر همین اساس، از روحانی فاضل و مظلومِ ناهی از منکر در واقعة کشف حجاب اخیر قم تقدیر و تشکر مینمائیم.
دریادداشتها، بیانیهها و نامههای تبیینی و مطالبهگری که درباره حجاب، بهویژه در یکسال و نیم اخیربعد از اغتشاشات، از سوی دانشگاهیان و حوزویان منتشر شده است، پاسخ سوالات و شبهات متعدد درباره مسأله حجاب و لزوم ورود حاکمیت جهت تحقق حجاب با همراهی مردم ارائه شده است. با این حال، لازم میدانیم ناظربه اتفاق اخیر، نکاتی را با بهرهگیری از نوشتههای مذکور یادآور شویم:
۱. حکومت اسلامی در کنار تعلیم و تربیت و ترویج ارزشهای دینی، موظف به اجرای قوانین اجتماعی اسلام از جمله حکم حجاب است. اجرای این احکام، از وظایف ذاتی و اصلی حکومت اسلامی بوده، فلسفه تأسیس چنین حکومتی را تشکیل میدهد و بدون اجرای آنها، حکومت اسلامی نامی بیمسما خواهد بود. مشروعیتِ الزام مردم به عمل طبق قوانین اجتماعی اسلام از جمله حجاب از سوی حکومت اسلامی، امری اجماعی و غیرقابل تردید است؛
۲. زیر سوال بردن الزام حاکمیتی در باب اجرای حکم حجاب با تمسک به اصل «اختیار انسان و عدم اجبار در دین» یا با ادعای «لزوم اکتفا به تعلیم و تربیت و فرهنگسازی»، ناشی از جهل به اصول اولیة اسلام، و نیز غفلت از روندهای جاری عقلایی در جوامع است. نبود اجبار و اکراه در دین، ناظر به بُعد فردی و اصل پذیرش اسلام است که باید با اعتقاد همراه باشد؛ در حالی که الزام به حجاب، حکمی اجتماعی و قانونی است که تمام شهروندان جامعة اسلامی را دربرمیگیرد؛ از سوی دیگر، بهرغم آنکه آگاهی دادن و انگیزهبخشیدن به افراد جامعه دربارة تعالیم اسلام و عمل به آنها از تکالیف مهم حکومت اسلامی است، اما این امر نهتنها نافی الزام دولت به اجرای احکام اجتماعی نیست، بلکه اجبارِ حاکمیت، تکمیلکنندة آگاهی و انگیزهبخشی مردم است. غالباً، بدون این الزامها، فرهنگ شکل نمیگیرد و بخشی از فرهنگسازی، با انجام امور سلبی و اجرای قانون محقق میشود؛ چنانکه دربارة موضوعات دیگر از قبیل مبارزه با توزیع و مصرف مواد مخدر و مقابله با بیماریهای اپیدمیک، همین رویکرد جاری است؛
۳. اگر مشکلات اقتصادی و در اولویت بودن حل آنها و نیز وجود پارهای بیعدالتیها و امور غیرشرعی در جامعه، مجوز چشمپوشی از اجرای قوانین مربوط به حجاب یا کوتاه آمدن در این زمینه باشد، لازم میآید به توقف اجرای قوانین متعدد و تعطیلی نهادهای پرشمار غیراقتصادی حکم شود! در حالی که بر اساس حکم بدیهی عقل و شرع، اولویت داشتن یک امر، مجوز یا مصحح واگذاشتن امور دیگر نیست. باید قوانین و احکام حوزة اجتماعی اسلام در همة زمینهها اجرایی شود، و حکومت اسلامی موظف به پیگیری تمام آنهاست؛
۴. اینکه با استناد به حقوق شهروندی، «برخورد با افراد بدحجابِ ساختارشکن و ایجاد محرومیت برای آنان ظلم دانسته شود»، کاملاً نادرست است؛ زیرا تنبیه متخلفان از قانون، لازمه اجرای قانون است و محرومیت از برخی حقوق شهروندی با تشخیص و حکم قانونگذار، میتواند از جمله موارد تنبیه و مجازات درنظر گرفته شود؛ بنابراین نهتنها چنین محرومیتی ظلم نیست، بلکه مقتضای عدالت است و نبود چنین محرومیتی، بیعدالتی در حق دیگر افراد جامعه خواهد بود؛
۵. نسبتدادن «گسترش بدحجابی» به «عکسالعمل منفی در قبال الزام به حجاب»، بیش از آنکه برخاسته از تحلیل علمی و بررسی جامعهشناختی باشد، نشأتگرفته از غرضورزی یا برخورد احساسی و سطحی است؛ چرا که با وجود عوامل متعدد زمینهساز گسترش بدحجابی (از قبیل هجمة فرهنگی دشمنان، برخورد انفعالی برخی مسئولان، فضای مجازی رهاشده و عدم مدیریت تولید و فروش پوشاک)، انتظار کاهش وضعیت بدحجابی، منطقی نخواهد بود. به همین سبب، بهجد معتقدیم اگر همین میزان اقدامات بازدارندة سلبی از جمله نیروهای انتظامی نمیبود، وضعیت حجاب در جامعه قطعاً بدتر از وضع موجود بود؛
۶. استدلال به «لزوم وحدت جامعه و جلوگیری از دو قطبیسازی» برای «چشمپوشی از اجرای قوانین مرتبط با حجاب یا کوتاه آمدن در این زمینه»، مخدوش است؛ زیرا لازمة پذیرش این استدلال، تعطیلی و کنار گذاشتن قوانین متعددی است که عدهای از افراد جامعه با آن مخالفاند. اساساً، اجرای قانون است که منجر به وحدت شده، از دو قطبی شدن جامعه جلوگیری میکند؛ به همین جهت، معتقدیم اگر قانون حجاب در طول سالیان گذشته، درست و کامل اجرا میشد، شاهد وضعیت کنونی که در آن اقلیتی به خود جرأت ناهنجاری بدهند، نمیبودیم. اکنون نیز هر چه مسئولان از الزام به حجاب فاصله بگیرند، شاهد بیشتر شدن دو قطبی در جامعه و افزایش کشمکشها و نزاعهای داخلی خواهیم بود. تنها را ه وحدت و کمشدن دو قطبی و تشتت و نزاع اجتماعی در زمینه حجاب، اجرای قانون
است؛۷. بیحجابی، پروژه چندوجهی و مرتبط با عناصر هویتی است. این معضل، چنانکه نشانههای آن در ماههای اخیر ظاهر شده، میتواند با هدایت دشمنان و در فرایند جنبش اجتماعی فمنیستی، به تدریج به وضعیت وخیمی منتهی شود که علاوه بر مفاسد دینی و اخلاقی گسترده و عمیق، کشور را دچار بیهویتی و استحاله کرده، استقلال آن را خدشهدار سازد.. بنابراین مقابله با پدیدة بدحجابی نهفقط بهعنوان یکی از مظاهر فساد و بیدینی، بلکه به عنوان یک پروژة ضدامنیتی و ضدهویتی باید در دستور کار قرار گیرد. معالاسف برخی مسئولان و نخبگان اجتماعی، مسئلهای با این درجه از اهمیت را بسیار ساده و سطحی تحلیل میکنند. به هر حال، راهبرد اصلی نظام اسلامی را رهبر حکیم آن تعیین میکنند، و در موضوع حجاب نیز تکلیف از جانب ایشان مشخص شده است؛
۸. دشمن بهدنبال تثبیت بیحجابی است و این امر را با برنامهریزی و مرحلهبندی پیگیری میکند. چنانکه ابتدا توانست با زمینهسازی، ورود مستقیم و فیزیکی حاکمیت برای جلوگیری از بیحجابی را بهحداقل برساند؛ در قضایای اخیر، بدنبال فضاسازی جهت ممانعت از همکاری مردم با حاکمیت در اجرای قانون حجاب برآمده است؛ و پس از این مرحله نیز به صورت طبیعی، در مقام جلوگیری از تذکر و امر به معروف کاملاً مردمی برخواهد آمد. در چنین شرایطی، مذمت ناهی از منکری که ظاهراً اقدام به تهیه عکس از جرم مشهود و علنی کرده تا در صورت لزوم به متولیان امر ارائه دهد شایسته نبود؛ زیرا اقدام وی، نه تنها خلاف شرع نبود، بلکه مرحلهای از نهی از منکر بود که در قالب رویکرد جدید تعاملی دولت با مردم جهت اجرای فریضتین تعریف میشد و بر این اساس حتی با فرض برخی دیدگاههای فقهی مبنی بر حرمت مطلق نگاه مرد به زن مسلمان بیحجاب، اقدام مذکور، بدلیل تقدم حکم اهم، فاقد اشکال است. چنانکه از منظر حقوقی و قانونی نیز، بر اساس ماده ۴۵ آئین دادرسی کیفری، اگر جرم کشف حجاب به صورت علنی رخ دهد، «در صورت عدم حضور ضابطان دادگستری، تمام شهروندان میتوانند اقدامات لازم را برای جلوگیری از فرار مرتکب جرم و حفظ صحنه جرم به عمل آورند». در نتیجه تصویربرداری از صحنه کشف حجاب علنی در فضای عمومی با هدف تحویل به مقامات ذی صلاح اقدامی قانونی است.
۹. در واقعة اخیر، در کنار فضاسازی گسترده دشمنان خارجی و داخلی بر ضد احکام مسلم اسلامی، آنچه موجب تأثّر بیشتر شد، موضعگیری برخی روحانیان در نقد اقدام روحانی ناهی از منکر و حکم به حرمت فعل وی بود. معدود لیبرالهای در لباس روحانیت، تکلیفشان روشن است که بدلیل خودباختگی در مقابل غرب و جمود فکری، میخواهند احکام اسلام را در مقابل اندیشه لیبرالیسم ذبح کنند. روی سخن ما با برخی فضلای اندیشمند حوزوی است که متأسفانه برخلاف موضع اکثریت روحانیت بهدلیل عدم توجه کامل و دقیق به ابعاد مسأله، با نگاهی تکبعدی و از زاویهای ناقص به تحلیل و قضاوت پرداخته، اقدام روحانی ناهی از منکر را حرام دانستهاند. سخنان و نوشتههای این بزرگواران، هر چند نادانسته، در مسیر تقویت اراده دشمن برای خشکاندن اراده امر به معروف و تثبیت بیحجابی درکشور بوده است.
در پایان، خطاب به رؤسای محترم سه قوه، سخنی را که چندی قبل (اواخر دیماه)، صد نفر از اساتید سطوح عالی حوزه قم در نامه خود به آنها مطرح کردند، تکرار میکنیم:
بخش مهمی از مشکل و معضل پیشآمده درباره بیحجابی و زمینماندن دستورات علنی و غیرعلنی مقام معظم رهبری در این زمینه، ریشه در ترک فعل مسئولان و عدم توجه کافی به مسائل فرهنگی و اسلامی دارد. وضعیت فرهنگی موجود، به هیچ وجه شایسته نظام جمهوری اسلامی نیست. آیا شایسته است همان وضعیت آلوده فرهنگی زمان شاه که از عوامل مهم شکلگیری انقلاب بود را با برخی تصمیمات اشتباه و ترک فعلهایمان محقق کنیم؟!
مگر حضرت امام در همان اوایل پیروزی انقلاب اسلامی درکوران بحرانها تأکید ویژه بر اجرای احکام اسلام از جمله حجاب نکردند؟! مگر نفرمود: «امروز روزی است که اسلام باید تحقق پیدا کند. این حرفها که گفته میشود، نظیر همان حرفها بود که گفته شد "حالا زود است صبر کنید"… اگرما امروز قوانین اسلام را اجرا نکنیم، کی اجرا کنیم؟ آقایانی که میگویید نمیشود، پس کی میشود؟! پس بگویید هیچ وقت اسلام نه! بگویید نهضت منهای اسلام… اگر با این نهضت اسلام را متحقق نکنید و احکام اسلام را مو به مو جاری نکنید، مأیوس باشید، دیگر نخواهد شد» (صحیفه امام، ج ۸، ص ۵۷).
رؤسای محترم! وضعیت جاری فرهنگی کشور، چه نسبتی با فرمایشات صریح رهبری خطاب به مسئولان در لزوم جلوگیری قاطع از فحشا و فساد دارد که فرمودند: «با صِرف زبان و توصیه نمیشود کاری کرد. نظام باید جلوی سیرِ فحشا و فساد را بگیرد. اجازه ندهید که هوسهای یک عده معدود و یک گروه کوچک و اندک که در داخل جامعه، موجب اغوای ذهن و فکر دختر و پسر جوان و مرد و زن مؤمنی شود که هیچ انگیزه فسادی ندارند. شما باید جلوی آنگونه افراد را بگیرید. همه مسئولان بخشهای مختلف کشور در این زمینه مسئولند. اجازه ندهید عدهای با تکیه به نام آزادی … منکرات و فحشا و بیبندوباری را در جامعه رایج کنند» (بیانات در تاریخ ۱۱/۰۵/۱۳۸۰
آنچه در اذهان عمومی از وضعیت پیشآمده برداشت میشود، عدم اراده جدی و قاطعیت حضرات عالی و مسئولین اصلی مقابله با کشف حجاب است. به نظر میرسد بخشی از عدم قاطعیت برخی مسئولان، به مشاوران و باصطلاح کارشناسانی بازمیگردد که دچار التقاط فکری یا تشخیص و مصلحتسنجی نابجا و یا ضعف نفس و ترس از فضاسازی مخالفان و دشمنان هستند.
حضرات محترم! ما از جنابان عالی خواستاریم در موضوع مقابله با کشف حجاب، جدیت (همراه با تدبیر) داشته باشید. از توصیههای بدون عمل، پاسکاری و حواله به یکدیگر و اقدامات موقت و کمخاصیت در این زمینه پرهیز نمایید. از فضاسازی رسانهای جبهه استکبار نهراسید. اجرای قانون و جلوگیری از فساد، البته هزینه دارد. اگر میخواهیم اسلام را پیاده کنیم، باید هزینه بدهیم. به این فرمایش مقام معظم رهبری توجه اکید داشته باشیم که فرمودند: «امام در مقابل یک منکر واضحی که بهوسیله پهلوی و دنبالههای پهلوی در کشور بوجود آمده بود، مثل کوه ایستاد [و]گفت باید حجاب وجود داشته باشد» (بیانات در تاریخ ۱۷/۱۲/۱۳۹۶ و نیز این جمله امام خمینی در اواخر عمر را آویزه گوش کنیم که فرمودند: «من بار دیگر از مسئولین بالای نظام جمهوری اسلامی میخواهم که از هیچکس و از هیچ چیز جز خدای بزرگ نترسند و کمرها را ببندند و دست از مبارزه و جهاد علیه فساد و فحشای سرمایهدارهای غرب … نکشند» (صحیفه امام، ج ۲۱، ص ۳۲۷).
باشگاه خبرنگاران جوان قم قم