ماموریتی برای رایزنی میان دستگاه اجرا با مجلس شورا
تاریخ انتشار: ۳۰ مرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۲۵۷۰۴۳
تهران- ایرنا- رایزنی با نمایندگان مجلس در خصوص اعضای کابینه، برنامه های اجرایی قوه مجریه و تصویب لایحه های دولتی به خصوص لوایح بودجه از مهمترین وظایف و کارکردهای معاون پارلمانی رئیس جمهوری است.
به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری، معاونت امور مجلس ریاست جمهوری، پل ارتباطی دولت و مجلس است و وظیفه اصلی این معاونت آن است که ضمن انتقال نظرات نمایندگان مجلس به دولت، نمایندگان را در خصوص برنامه ها و خطی مشی دولت اقناع کند تا دولت بتواند اهداف مورد نظر در لوایح را پیش برد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
تا پیش از انقلاب اسلامی که نخست وزیران اداره کابینه را برعهده داشتند، فردی با عنوان «وزیر مشاور در امور پارلمانی» مسوولیت رایزنی میان مجلس شورای ملی و کابینه را انجام می داد. از جمله وزرای مشاور در امور پارلمانی در دوره پیش از انقلاب اسلامی می توان به دکتر «حسین فاطمی» اشاره کرد.
** یک معلم، اولین معاون
معاونت امور مجلس ریاست جمهوری، در دولت سوم جمهوری اسلامی ایران تشکیل و تا پیش از آن با معاونت حقوقی دولت به صورت مشترک از سوی یک نفر اداره می شد. «سید احمد اشرف اسلامی» (1359 تا 1364) اولین معاون پارلمانی مجلس بود که همراه با شهید رجایی به دولت راه یافت، در 33 سالگی معاون پارلمانی شد و تا پایان دولت سوم و جنگ تحمیلی در این سمت باقی ماند. مرحوم اشرف اسلامی که سابقه معلمی و معاونت مدرسه علوی را در کارنامه خود داشت، در دوران پیش از انقلاب، معلم بسیاری از دولتمردان ایرانی بود و از همین رو توانست در پنج سال مسوولیت خود، مانع از استیضاح وزیران دولت شده و در دوران سخت سال های ابتدای جنگ، مجلس را با دولت همصدا سازد. در این دوران، دوبار وزرای دولت استیضاح شدند که هر دو بار بار وزرا توانستند مجددا از مجلس رای اعتماد کسب نمایند.
** ایام طولانی معاون پُرهیاهو
«عطاالله مهاجرانی» (1364- 1376) متولد اراک دومین معاون امور مجالس در تاریخ جمهوری اسلامی ایران است و در کل دولت های چهارم، پنجم و ششم، مسوولیت مذاکره با مجلس را برعهده داشت. وی از 32 سالگی کار خود را آغاز کرد. هرچند معاون امور مجلس باید بیش از هر چیز به رایزنی با نمایندگان و بپردازد و از اتخاذ مواضع جنجال برانگیز اجتناب کند اما مهاجرانی با نگارش برخی مقالات، در آن زمان مجادلات جدی را رقم زد. البته در دوران جنگ و طی سال های 1364 تا 1368، مهاجرانی تنها یک بار با چالش استیضاح مواجه شد. در سال های بعد نیز با توجه به نفوذ آیت الله هاشمی رفسنجانی در مقام رئیس جمهوری و در میان نمایندگان مجلس، مهاجرانی روزهای سختی در این معاونت نداشت و تنها چالشی جدی پیش روی او، استیضاح «ایرج فاضل» در سال دوم مسوولیت او بود که با عدم اعتماد مجلس، این وزیر برکنار شد اما سه استیضاح بعدی در این دوران هشت ساله، به نتیجه نرسید و مهاجرانی توانست دوران به نسبت موفقی داشته باشد، هرچند رابطه او با مجلس بسیار پر فراز و نشیب بود و رای اعتماد متزلزل او در مقام وزیر، نشان داد که او در مجلس پنجم چندان محبوب نبوده است.
** از معاونت به وزارت
حجت الاسلام والمسلمین «عبدالواحد موسوی لاری» (1376-1377) متولد مُهر در استان فارس سومین معاون امور مجلس در تاریخ جمهوری اسلامی ایران بود که با روی کار آمدن دولت هفتم و انتخاب عطاالله مهاجرانی برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، این موسوی لاری بود که در 43 سالگی در جایگاه معاونت امور مجلس قرار گرفت. بزرگترین چالش پیش روی موسوی لاری و در همان ابتدای کار، استیضاح «عبدالله نوری» وزیر کشور بود. وزیر کشور به عنوان کلیدی ترین وزیر کابینه اصلاحات در سیاست داخلی تنها یک سال توانست سکاندار این وزارتخانه باشد و موسوی لاری نتوانست مانع از استیضاح او شود اما انتخاب خود موسوی لاری به جانشینی نوری و کسب رای قابل قبول از نمایندگان، نشان از اهمیت جایگاه او برای دولت هفتم داشت.
** دوران معاون معتمد
حجت الاسلام والمسلمین «محمدعلی صدوقی» فرزند آیت الله صدوقی، شهید محراب و خود از جمله همراهان امام خمینی در سفر بازگشت از پاریس بود و سال ها امامت جمعه شهر یزد و نمایندگی ولی فقیه در این شهر را برعهده داشت. حجت الاسلام صدوقی ( 1377-1380) که در 49 سالگی معاونت امور مجلس را بر عهده گرفت چهره ای بی حاشیه بود و توانست دورانی آرام را در این معاونت سپری کند. در دوره معاونت مرحوم صدوقی تنها یک استیضاح صورت پذیرفت و مهاجرانی در مقام وزیر ارشاد، توانست رای اعتماد مجدد خود را از مجلس کسب کند. در سال آخر مسوولیت مرحوم صدوقی، مجلس ششم روی کار آمد و به دلیل همسویی کامل دولت و مجلس، این معاونت مسیری آسان را پیش رو داشت.
** روزهای سخت یک معاون
حجت الاسلام والمسلمین «محمدعلی ابطحی» (1380-1383) زاده مشهد که یکی از یاران نزدیک رئیس دولت اصلاحات بود، در دولت هشتم و در 42 سالگی مسوولیت معاونت پارلمانی دولت را برعهده گرفت. در دوران مجلس ششم چهار بار وزرای دولت استیضاح شدند اما به دلیل همراهی دولت و مجلس، این وزرا هر بار توانستند از مجلس رای اعتماد مجدد کسب کنند. با روی کار آمدن مجلس هفتم در سال 1382، روزهای سخت ابطحی نیز آغاز شد و به دلیل اختلاف میان ابطحی و مجلسیان، او سه بار از سمت خود استعفاء داد تا در نهایت حدود 10 روز پس از استیضاح وزیر راه در مهرماه 1383، با استعفای او موافقت شد و ابطحی از این معاونت خداحافظی کرد.
** دوره اول یک معاون با تجربه
حجت الاسلام «مجید انصاری» (1383- 1384) زاده زرند که برای دوره اول و پس از استعفای ابطحی در پنجاه سالگی به معاونت پارلمانی ریاست جمهوری رسید، کمتر از یک سال این مسوولیت را برعهده داشت. سابقه انصاری در مجلس شورای اسلامی، مجلس خبرگان، قوه قضائیه و مجمع تشخیص مصلحت نظام، از او سیاستمداری با تجربه ساخته بود و توانست در سال پایانی دولت هشتم، مانع از گسترش اختلافات میان دولت و مجلس شود. در این دوران کوتاه هیچ وزیری استیضاح نشد و انصاری دورانی سخت اما موفق داشت.
** روزهای فارغ از جنجال یک معاونت
حجت الاسلام والمسلمین «سیداحمد موسوی» (1384- 1386) زاده بستان در زمان کسب مسوولیت معاونت44 سال و سابقه عضویت در هیئت رئیسه مجلس هفتم را داشت و رابطه او با مجلس بسیار مناسب بود. در عین حال رویکرد «محمود احمدی نژاد» با سایر روسای جمهوری متفاوت بود. در 14 استیضاحی که تا پیش از ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد صورت پذیرفته بود، تنها یک بار، یک رئیس جمهور برای دفاع از وزیر خود در مجلس حاضر شده بود اما احمدی نژاد در دو استیضاح انجام شده در دوران حجت الاسلام موسوی، خود به مجلس آمد. در نهایت موسوی در سال 1386 به عنوان سفیر ایران در سوریه انتخاب شد و با استعفاء از مقام خود، حکم مشاوره از دولت دریافت کرد.
** دوران کوتاه تنها سرپرست معاونت
پس از استعفای موسوی، مجید جعفرزاده (1386-1387) به صورت موقت به عنوان سرپرست معاونت انتخاب شد. در دوران کوتاه جعفرزاده به عنوان سرپرست که تنها حدود 6 ماه طول کشید، اتفاق مهم و قابل ذکری نظیر استیضاح صورت نگرفت و تنها در چند روز آخر مسوولیت جعفرزاده بود که جلسه استیضاح «مسعود میرکاظمی» وزیر بازرگانی، پیش از برگزاری لغو شد.
** ماموریت دشوار حمایت از وزرای کابینه احمدی نژاد
محمدرضا رحیمی (1387-1388) زاده قروه به عنوان نهمین معاون 54 ساله امور حقوقی و پارلمانی مجلس، در خرداد 1387 از سوی رئیس جمهوری وقت انتخاب شد. این انتخاب در آخرین روز کاری مجلس هفتم صورت پذیرفت و مورد اعتراضاتی واقع شد زیرا رحیمی همزمان رئیس دیوان محاسبات نیز بود و از پست خود استعفاء نداده بود. پس از آن رحیمی که فرد مورد اعتماد محمود احمدی نژاد بود، بزرگترین چالش پیش روی خود را در آبان ماه 1387 و در زمان استیضاح مرحوم «علی کردان» دید. در آن زمان، عده ای از نمایندگان رحیمی را متهم کردند که در مقام معاون امور مجلس، تلاش داشته است تا با پرداخت رشوه، نظر نمایندگان را به نفع کردان جلب کند. این جنجال ها در رابطه میان دولت و مجلس ادامه یافت تا در نهایت با آغاز به کار دولت دوم محمود احمدی نژاد به اوج خود رسید. در این زمان و در جلسه معرفی کابینه دولت، مجلسیان از عدم تعامل دولت با مجلس برای انتخاب وزرا انتقادهایی جدی به عمل آورده و در نهایت سه وزیر پیشنهادی موفق به کسب آرای لازم نشدند و تعداد آرای «سوسن کشاورز» وزیر پیشنهادی آموزش و پرورش حتی به پنجاه عدد هم نرسید. این مشکل در تصویب لوایح بودجه نیز ادامه یافت و جنجال بر سر لوایح پیشنهادی بودجه و دشواری دولت در تصویب این لوایح، چالش دیگری برای این معاونت بود. در نهایت و پس از انتصاب محمدرضا رحیمی به عنوان معاون اولی ریاست جمهوری، او از سمت خود استعفاء داد.
** ادامه روزهای پر و فراز و نشیب معاون پارلمانی
حجت الاسلام والمسلمین «سیدمحمدرضا میرتاج الدینی» (1388-1391) متولد مجلس نماینده مجلس و عضو هیئت رئیسه آن بود که در سال 88 و سن چهل و نه سالگی از سوی محمود احمدی نژاد به عنوان معاون امور مجلس انتخاب شد. در همین زمان بود که برای اولین بار این معاونت از معاونت حقوقی جدا شد و «فاطمه بداغی» برای معاونت امور حقوقی و میرتاج الدینی به عنوان معاون امور پارلمانی انتخاب شدند. اولین چالش جدی پیش روی میرتاج الدینی، استیضاح بهبهانی، وزیر راه و ترابری بود. در این استیضاح که محمود احمدی نژاد در آن حاضر نبود، بهبهانی نتوانست آرای لازم را کسب کند. میرتاج الدینی در این دوران، در حال رایزنی برای ایجاد تعامل میان مجلس هشتم و دولت بود که رابطه شان در فضایی پر تنش به سر می بردند و از جمله نتایج آن دشواری تصویب لوایح بودجه در این دوران بود. لوایح بودجه در این دوره اغلب بسیار دیر تقدیم مجلس می شدند و مجلس نیز این لوایح را با بحث و بررسی فراوان و بسیار دیرتر از موعد مرسوم به تصویب می رساند. مدتی کوتاه پس از استیضاح بهبهانی، استیضاح دیگری در مجلس و برای وزیر نیرو رقم خورد که این بار محمود احمدی نژاد برای دفاع، خود در مجلس حاضر شد و وزیر از مجلس رای اعتماد گرفت. میرتاج الدینی در سال بعد یک استیضاح دیگر را نیز تجربه کرد که آن را نیز به صورتی موفقیت آمیز پشت سر گذاشت و در نهایت، در سال 1391، به کار خود پایان داد.
** پس تنش ترین دوره معاونت پارلمانی
دوران کار «لطف الله فروزنده دهکردی» (1391-1392) زاده شهرکرد را می توان یکی از سخت ترین دوره ها برای معاونت امور مجلس دانست. وی پنجاه و یک ساله بود که متصدی این مسوولیت شد. در این دوران که کشور تحت فشار و تحریم های بین المللی قرار گرفته و انتقاد از دولت به بالاترین حد خود رسیده بود، ماجرای استیضاح «عبدالرضا شیخ الاسلامی» رخ داد. در این رویداد مجلس و دولت به بالاترین حد تنش خود رسیدند و در جریان آن رئیس مجلس و رئیس دولت با یکدیگر درگیری لفظی پیدا کرده و تا پایان دوران تصدی گری فروزنده دهکردی، این رابطه به صورتی پر تنش باقی ماند.
در این دوره بود که بحث های فراوانی پیرامون طرح سوال از رئیس جمهوری و همچنین استیضاح وزرا شکل گرفت و می توان گفت هرگز شرایطی این چنین پر تنش میان دولت و مجلس در تاریخ جمهوری اسلامی ایران سابقه نداشت، هرچند با توجه به آن که رئیس دولت خود، مسوولیت ورود به ماجرای استیضاح را برعهده گرفته بود، می توان گفت فروزنده تا حد زیادی امکان و فرصتی برای مدیریت بحران نداشت. در همین سال بود که رکورد تاخیر تقدیم لایحه بودجه با 84 روز تاخیر در ارائه این لایحه به مجلس نیز زده شد. با پایان دوره دولت، فروزنده نیز از این معاونت کنار رفت.
** دوره دوم معاون کهنه کار
انتصاب حجت الاسلام والمسلمین مجید انصاری (1392-1395) که پیش از این سابقه تصدی این معاونت را برعهده داشت و چهره ای اصلاح طلب نیز بود از دید گروهی زدن یک تیر با دو نشان بود؛ انتخاب فردی که هم یک اصلاح طلب بسیار معتدل و هم سیاستمداری با تجربه بود و می توانست رابطه پرتنش میان دولت و مجلس در دوران قبل را آرام کند.
اولین چالش پیش روی انصاری در جلسه رای اعتماد به کابینه دولت اول روحانی مشخص شد و سه وزیر دولت روحانی نتوانستند از مجلس رای اعتماد لازم را کسب کنند و کسب رای اعتماد برای وزیر ورزش و جوانان بسیار طولانی شد، به صورتی که سه وزیر پیشنهادی برای این وزارتخانه از سوی مجلس رد شدند. البته این امر تا حدی قابل پیشبینی نیز بود زیرا اکثریت مجلس در اختیار جناح رقیب قرار داشت.
یک سال بعد «رضا فرجی دانا» وزیر علوم استیضاح شد و دو وزیر پیشنهادی بعدی نیز نتوانستند رای لازم برای کسب اعتماد مجلس را بدست آورند. پس از انتخابات مجلس در سال 1394، ترکیب مجلس تا حد زیادی تغییر کرد و در نتیجه رابطه میان دولت و مجلس بهبود یافت. در نتیجه مجید انصاری توانست استیضاح وزرای راه و شهرسازی و آموزش و پرورش را با موفقیت پشت سر بگذارد. در دوره مسوولیت انصاری، لوایح بودجه با موانع اندک و اغلب با موافقت کلی مجلس، در زمان مقرر مصوب می شدند. در نهایت در سال 1395، با انتصاب مجید انصاری به معاونت حقوقی، او با این معاونت خداحافظی کرد و مسوولیت خود را به «حسینعلی امیری» سپرد.
پژوهش**ب.س**9279
منبع: ایرنا
کلیدواژه: سياسي دولت97 معاونت پارلماني
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۲۵۷۰۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کوچکی‌نژاد: کل تیم اقتصادی از معاون اول تا سایر اعضا باید تغییر کنند
عضو کمیسیون برنامه و بودجه گفت: کل تیم اقتصادی از معاون اول تا سایر اعضای تیم اقتصادی دولت و حتی مشاورین و معاون اقتصادی باید تغییر کنند، به نظر من این تحلیل‌ها و آمار‌هایی که می‌دهند غیرواقعی است، تیم اقتصادی دولت قدرت تحلیل مسائل اقتصادی و توان تصمیم گیری مناسب را ندارد و به همین خاطر دچار یک بحران فکری شده اند.
به گزارش ایلنا، جبار کوچکی‌نژاد عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی درخصوص نابسامانی‌های ارزی و شرایط اقتصادی کشور از ابتدای سال ۱۴۰۳ و لزوم چاره اندیشی مسئولان اقتصادی دولت و پیگیری مجلس در این حوزه، گفت: در بحث مباحث اقتصادی معتقدم که این تلاطم‌های موجود بر زندگی، کار و معیشت مردم اثر می‌گذارد و از همین ابتدای سال دارد سفره مردم را با چالش و مساله مواجه می‌کند و این در حالی است که مسئولان باید به طور جدی نسبت به این مساله توجه و دقت داشته باشند.
از جملات رییس کل بانک مرکزی در صداوسیما متاسف شدموی ادامه داد: نمایندگان هم همواره در صحن علنی مجلس تذکرات متعدد شفاهی و کتبی را نسبت به عملکرد دولتمردان و تیم اقتصادی داشته اند و به دنبال این هستیم که دولت با جدیت پای کار حاضر شود و فکری به حال اقتصاد کند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با اشاره به اظهارات رییس کل بانک مرکزی در رسانه ملی، اظهار داشت: آقای فرزین به صداوسیما آمد و با آن جملاتی که در صداوسیما به کار گرفت برای ایشان متاسف شدم. اینکه رییس کل بانک مرکزی بگوید قیمت‌ها حباب است و کاذب است، ما قبول نداریم و حرف‌هایی از این جنس به این معناست که ایشان مردم را خوب نمی‌شناسند و نمی‌دانند که مردم ما به خوبی حرف‌های ایشان را می‌فهمند و تجزیه و تحلیل می‌کنند و می‌دانند که بانک مرکزی با اختیاراتی که دارد موظف است ثبات بازار را برقرار کند.
وی ادامه داد: حالا سه‌شنبه‌های نظارتی است آقای فرزین به مجلس می‌آیند و اعتراض نمایندگان هم نسبت به ایشان شدید است هم درخصوص نوسانات ارزی، ارز دارویی و همه موارد مرتبط دیگر در حوزه مسئولیتی ایشان صحبت خواهد شد.
تیم اقتصادی دولت دچار یک بحران فکری شده استکوچکینژاد خاطرنشان کرد: به اعتقاد من واقعا دولت در حوزه اقتصادی دچار یک مشکل اساسی است، تیم اقتصادی دولت قدرت تحلیل مسائل اقتصادی و توان تصمیم گیری مناسب را ندارد و به همین خاطر دچار یک بحران فکری شده اند.
وی تصریح کرد: معتقدم که دولت باید یک خانه تکانی در تیم اقتصادی خودش انجام دهد و اگر این کار را انجام ندهد مجلس موظف است ورود کند و این مشکل را حل کند. به نظر من این تحلیل‌ها و آمار‌هایی که می‌دهند غیرواقعی است، در هفته‌های اخیر شاهد نوسانات شدید نرخ ارز بودیم، این تکانه‌ها یک تا دو ماه دیگر در حوزه اقتصاد ایران و معیشت مردم و اجناس وارداتی خودش را نشان می‌دهد.
کل تیم اقتصادی از معاون اول تا سایر اعضا باید تغییر کنندنماینده مردم رشت در مجلس در پاسخ به این سوال که اقدام ثانویه شما در صورت عدم حصول نتیجه از جلسه سه‌شنبه‌ها چه خواهد بود؟ گفت: باید ببینم نتیجه جلسه چه خواهد شد، اگر نتیجه بخش نباشد باید راهکار‌های دیگری را در پیش بگیریم.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه در پاسخ به این سوال که «تغییر در تیم اقتصادی در چه سطحی باید باشد؟ معاون اول به عنوان نفر اول تیم اقتصادی یا در سایر سطوح این نیاز به تغییر احساس می‌شود؟»، ابراز داشت: کل تیم اقتصادی از معاون اول تا سایر اعضای تیم اقتصادی دولت و حتی مشاورین و معاون اقتصادی باید تغییر کنند، آقای محسن رضایی و سایر افرادی که در تیم هستند واقعا توان این کار را ندارند و من فکر می‌کنم که علم کار را هم ندارند.
شلیک ضدهوایی از پادگان ابوذر مربوط به رزمایش پدافندی است