برجام؛ آغازِ پایان تحریم
تاریخ انتشار: ۳۰ مرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۲۵۸۵۸۳
تهران- ایرناپلاس- همان‌طور که در یادداشت‌های گذشته اشاره شد، ایران با سه دسته تحریم‌های شورای امنیت، اروپا و آمریکا مواجه بوده است. مهمترین بخش تحریم‌های شورای امنیت و اتحادیه اروپا، تحریم‌های مرتبط با پرونده هسته‌ای بوده‌اند.
با این حال، تحریم‌های اتحادیه اروپا و شورای امنیت منحصر به پرونده هسته‌ای نیستند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
** برجام؛ حاشیه مهمتر از متن؟
در 23 تیر 1394 (14 جولای 2015) برجام میان ایران و گروه 1+5 امضا شد. مطابق این توافق، ایران متعهد شد تحت هیچ شرایطی به‌دنبال توسعه و دستیابی به سلاح هسته‌ای نخواهد بود. در مقابل، طرف‌های دیگر تعهد کردند تحریم‌های چندجانبه و ملی مرتبط با برنامه هسته‌ای ایران از جمله تحریم دسترسی به حوزه‌های تجارت، فناوری، مالی و انرژی را لغو یا تعلیق کنند. برجام مشتمل بر یک متن اصلی و پنج ضمیمه است. پیوست دو و ضمایم چندگانه آن‌که مشتمل بر نام افراد و نهادهای تحت تحریم است، تعهدات مرتبط با رفع تحریم را تعریف می‌کند.
**رفع تحریم‌ها
پیوست پنجم زمان‌بندی اجرای تعهدات هر طرف را تصریح می‌کند. مطابق پیوست دوم و پنجم، برنامه رفع تحریم‌ها چنین است:
در روز اجرای برجام؛
- قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل 1696، 1737، 1747، 1803، 1835 و 1929 فسخ و با قطعنامه 2231 جایگزین می‌شود و نام افراد و نهادهای حاضر در لیست تحریم‌های هسته‌ای حذف می‌شوند.
- دولت آمریکا تحریم اشخاص غیرآمریکایی مشتغل به این امور را متوقف می‌کند: مالی و بانکی (ازجمله خدمات پیام‌رسانی مالی و معاملات با بانک مرکزی ایران)، بیمه، انرژی و پتروشیمی، بخش‌های حمل‌ونقل، کشتی‌سازی و بندر، طلا و دیگر فلزات قیمتی، نرم‌افزار و خودرو. هم‌چنین رئیس‌جمهوری آمریکا متعهد می‌شود دستورات اجرایی مبنی‌بر ممنوعیت معاملات مالی با نهادهای تعیین‌شده در قانون تحریم ایران (ایسا)، ارائه کالاها و خدمات به صنایع انرژی ایران، محدودیت‌ها بر انتقال کالا و فناوری برای توسعه تولید نفت در ایران و معاملات با ریال و معاملات بخش‌های حمل‌ونقل و خودروسازی را لغو نماید. به این ترتیب، دولت آمریکا بیش از 650 مورد از افراد یا نهادهایی را که توسط وزارت خزانه‌داری آمریکا به اتهام نقش در برنامه هسته‌ای ایران مشمول تحریم‌های آمریکا بودند، از دایره تحریم خارج می‌کند.
- اتحادیه اروپا تحریم‌های خود را که منطبق بر تصمیم شماره 2010 / 413 / CFSP شورای اتحادیه اروپا است خاتمه می‌دهد. تحریم‌های اتحادیه اروپا مشتمل بر این حوزه‌ها است: مالی، بانکی، بیمه، نفت، گاز، پتروشیمی، حمل‌ونقل، کشتی‌سازی، هوانوردی، طلا، فلزات گران‌بها و اسکناس.
** سال پنجم تصویب برجام در شورای امنیت:
- شورای امنیت سازمان ملل، تحریم تسلیحات متعارف ایران را تعلیق می‌کند. ایران مجاز به واردات تسلیحات سنگین خواهد بود.
روز انتقال (سال هشتم تصویب برجام یا روزی که مدیرکل آژانس گزارش دهد برنامه هسته‌ای ایران صرفا صلح‌آمیز است):
- شورای امنیت محدودیت‌های مرتبط با تولید و توسعه موشک‌های بالستیک ایران را به پایان می‌رساند. هم‌چنین افراد و نهادهای مرتبط با برنامه موشکی از فهرست مجازات‌های شورای امنیت حذف می‌شود.
- دولت آمریکا جهت اتخاذ اقدام قانونی مقتضی برای لغو یا اصلاح قوانین به‌منظور حصول لغو تحریم‌های مبتنی بر قوانین موضوعه به نحو مندرج در پیوست شماره دو عمل خواهد کرد. هم‌چنین چندین شخص دیگر را از فهرست مجازات‌های خود حذف خواهد کرد.
- اتحادیه اروپا تحریم‌های وضع شده علیه ایران را به پایان خواهد رساند: خدمات پیام‌رسانی مالی، حمل‌ونقل، کشتی‌سازی و حمل‌ونقل مرتبط با فناوری هسته‌ای و موشکی، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و بانک‌های تجاری، نهادهای مرتبط با برنامه موشکی و هسته‌ای.
** روز لغو (10 سال پس از روز قبول توافق ):
- در «روز لغو» قطعنامه شورای امنیت، تدابیر قطعنامه 2231 لغو خواهد شد و شورای امنیت دیگر به موضوع هسته‌ای ایران نخواهد پرداخت.
- اتحادیه اروپایی مفاد باقیمانده آیین‌نامه اجرایی شماره 2012/267 و تصمیم شماره¬ 2010 / 413 / CFSP شورای اتحادیه اروپایی را لغو خواهد کرد.
**چماق ترامپ بر سر برجام؛ مرگ یا کمای توافق؟
خروج ترامپ از برجام و بازگشت تحریم‌های تعلیق شده آمریکا در دو مقطع زمانی 15 مرداد و 13 آبان 1397، مجدداً اقتصاد ایران را در تنگنا قرار داده است. باید در نظر داشت که تحریم‌های ثانویه به‌جای هدف قرار دادن ایران، کشورهای دیگری را که با ایران کار می‌کنند مشمول تحریم قرار می‌دهد. بنابراین این ایران نیست که مستقیماً مجازات می‌شود. این تحریم‌ها ثانویه خوانده می‌شوند، زیرا به جای ضربه زدن به هدف اولیه یعنی ایران، کشورهای دیگری را که درگیر مراوده تجاری با ایران هستند، از دسترسی به بازارهای آمریکا بازمی‌دارد. در واقع، ایالات متحده کشورهای خارجی را به انتخاب میان تجارت با ایران یا آمریکا وادار می‌سازد. از آنجا که آمریکا بزرگ‌ترین اقتصاد جهان است، این یک انتخاب پیچیده نیست. بازگشت تحریم‌ها نقض آشکار تعهدات آمریکا در برجام است. منافع اقتصادی حاصل از برجام با خروج این کشور به حدی تضعیف خواهد شد که انگیزه‌های ایران را برای تداوم برجام با چالش مواجه کند. مشخص نیست اروپا و دیگر طرف‌ها بتوانند نسبت به جبران منافع اقتصادی برجام موفق باشند. هنوز بسته پیشنهادی اروپا به‌طور علنی منتشر نشده است با این حال، مقام‌های عالی‌رتبه ایران از مفاد کلی این بسته، ابراز رضایت نسبی کرده‌اند.
**نامعادله دیپلماسی تقابلی و منافع ملی
از آنچه تاکنون گفته شد می‌توان چنین برداشت کرد که تحریم‌ها مادامی‌که پرونده هسته‌ای ایران در شورای امنیت طرح نشده بود، از گستردگی و عمق کافی برای اِعمال قدرت تحریم‌گذاران برخوردار نبود. مهمترین تحریم‌ها علیه ایران (تحریم نفتی و بانک مرکزی ایران) به پشتوانه قطعنامه1929 وضع شده‌اند که آن هم به پشتوانه پنج قطعنامه دیگر شورای امنیت علیه ایران بوده است. برجام به پشتوانه قطعنامه 2231 شورای امنیت توانست زیرساخت تحریم‌ها علیه ایران را از میان بردارد. فهم این مسئله که به موازات اتخاذ رویکرد تقابلی‌تر توسط ایران در سیاست خارجی در سال‌های 1384-1392 تحریم‌ها سنگین‌تر و نافذتر شدند، امر دشواری نیست.
**شکاف اروپا و آمریکا؛ واقعی یا صوری؟
اتحادیه اروپا تا مقطعی که شورای امنیت قطعنامه 1929 را علیه ایران وضع نکرده بود، با تحریم‌های نفتی، تجاری و مالی آمریکا همراهی نشان نداد. امروز و پس از اِعمال مجدد تحریم‌های آمریکا علیه ایران توسط دونالد ترامپ، اتحادیه اروپا مجدداً به رویکرد سابق خود که عدم همراهی با یکجانبه‌گرایی آمریکا است، بازگشته است. جدای از آن که حمایت‌های اروپا از برجام ممکن است تا چه حد کارایی داشته باشد، باید در نظر داشت چنانچه در مقطع 84 تا 92 ایران به جای پیشبرد دیپلماسی تقابلی رویکرد دیگری را اتخاذ می‌کرد، هیچ‌گاه بهانه‌های لازم جهت محاصره اقتصادی ایران فراهم نمی‌شد.
**برجام و گلوگاه شورای امنیت
کارآمدی تحریم‌های یکجانبه آمریکا در گرو قوانینی است که سنگ بنایشان در آن دوران گذاشته شد و اگر امروز بازگشت تحریم‌های یکجانبه آمریکا مسأله‌ساز شده است، هیچ علتی جز این ندارد که قوانین مشروعیت‌بخش این تحریم‌ها در سایه انفعال دیپلماتیک آن دوران حاصل شده‌اند. برجام بیش از هر چیز دیگری در سیاست خارجی ایران حیاتی است. تحریم‌های آمریکا به خودی خود سبب محاصره اقتصادی ایران نمی‌شود. آنچه حصر اقتصادی ایران را در پی دارد، تحریم‌های شورای امنیت است که برای همه بازیگران مهم بین‌المللی لازم‌الاتباع قلمداد می‌شود. تداوم برجام توسط ایران و دیگر طرف‌ها با وجود کارشکنی‌های آمریکا به منزله خروج از محاصره مقدَّری است که از پی شکست برجام حاصل خواهد شد. با وجود خروج آمریکا، برجام هنوز نمرده است، دست‌کم تا امروز. نباید خودمان آن را خاک کنیم.
گزارش از سید محمدجواد حسینی
**اداره کل اخبار چندرسانه‌ای**ایرناپلاس**
منبع: ایرنا
کلیدواژه: سياسي تحريم هاي نفتي برجام قطعنامه شوراي امنيت سازمان ملل
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۲۵۸۵۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۶ نکته در مورد پذیرش دانشجویان اخراجی در آمریکا
به گزارش «تابناک»، مصطفی داننده در عصرایران نوشت: بعد از رفتار غیر انسانی پلیس آمریکا با دانشجویان معترض به جنگ غزه و حمایت مالی از اسرائیل، رئیس دانشگاه شیراز از مصوبه مدیریت این دانشگاه برای بورسیه کردن دانشجویان اخراجی دانشگاه‌های اروپا و آمریکا خبر داد و گفت: «دانشجویان و حتی اساتیدی که اخراج یا تهدید به اخراج شده‌اند، می‌توانند در دانشگاه شیراز به ادامه تحصیل بپردازند و گمان می‌کنم سایر دانشگاه‌های شیراز و استان فارس هم این آمادگی را داشته باشند.»
اظهار نظری که بیشتر به نظر می‌رسد یک شوی تبلیغاتی است تا یک واقعیت که دانشگاه شیراز بتواند آن را محقق کند. برای راستی آزمایی بهتر است رئیس دانشگاه شیراز را با واقعیت‌های پذیرش دانشجوی خارجی به ویژه آنهایی که سابقه تحصیل در اروپا و آمریکا را دارند روبرو کنیم.
اول: دانشجویان مقطع دکترا در آمریکا حدود دو هزار دلار و در اروپا نزدیک به دو هزار پانصد یا 3 هزار یورو حقوق می‌گیرند و با این پول می‌توانند در بسیاری از شهرهای آمریکا یک خانه اجاره کنند و حتی یک ماشین بخرند. آیا امکان دارد با حقوقی که به آنها می‌دهید، این شرایط را برای‌شان فراهم کنید؟ آنها می‌توانند با حقوقی که به آنها می‌دهید برای خودشان یک زندگی معمولی داشته باشند؟
دوم: دانشجویان لیسانس که احتیاج به حمایت مالی خانواده دارند، احتیاج به یک سیستم بانکی برای انتقال پول از کشور خود به ایران هستند. آیا امکان این انتقال وجود دارد؟ به طور مثال یک دانشجویی که خانواده او در لندن یا پاریس زندگی می‌کنند، چگونه می‌توانند ماهیانه، هزینه تحصیل را پرداخت کنند؟ به این نکته توجه کنید که هیچ کارت بانکی یا کردیت کارت خارجی در ایران، کار نمی‌کند و بانک‌های خارجی در ایران شعبه ندارد.
سوم: همین دانشجویان در آمریکا از اینترنت پرسرعت بدون فیلتر استفاده می‌کنند. اصلا برای آنها تعریف نشده است که شبکه‌های اجتماعی فیلتر باشد یا رسیدن به سایت‌های علمی احتیاج به فیلتر شکن داشته باشد. آنها اگر بخواهند با خانواده خود صحبت کنند، باید «بله» را نصب کنند؟
چهارم: در مورد حجاب به دانشجویان چه می‌گویید؟ بسیاری از دانشجویان مسلمان ساکن آمریکا از کشورهایی مثل پاکستان، مصر و یا دیگر کشورهای غیر مسلمان، حجاب ندارند. آیا آنها وقتی به دانشگاه ایران می‌آیند، باید حجاب و پوشش اسلامی داشته باشند؟
پنجم: این دانشجویان یاد گرفته‌اند که به مسائل مختلف صنفی، سیاسی و اجتماعی اعتراض کنند؟ شما می‌توانید به آنها اجازه بدهید به مسائل مختلف در دانشگاه اعتراض کنند؟
ششم: برخی از دانشجویان معترض، گرایش‌های جنسی مختلف دارند. بعضی از آنها با پرچم‌های هم جنس گرایانه در کنار پرچم فلسطین، به اسرائیل اعتراض می‌کنند؟ با آنها چه رفتاری خواهید داشت؟
حالا از شب زنده‌داری‌ها و خوردن نوشیدنی‌های مختلف توسط همین دانشجویان در آخر هفته بگذریم.
اگر رئیس دانشگاه شیراز این سوال‌ها را پاسخ داد، می‌توانیم ببینیم که می‌توانیم دانشجویان ساکن آمریکا و اروپا را پذیرش کنیم یا نه؟
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلالهای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت