مسجد و انتظاراتی که مردم از آن دارند/ وقتی مسجد شورای حل اختلاف محلی میشود
تاریخ انتشار: ۲ شهریور ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۲۸۶۰۸۳
به گزارش ایکنا؛ در اسلام بارها به استفاده چند منظوره از مسجد تأکید شده است؛ بهگونهای که در صدر اسلام مسجد پیامبر(ص) و مسجد کوفه محل مشورت، قضاوت، سؤال و جواب، عبادت و دیگر امور مهم جامعه بود؛ مسجد در آن دوران به نوعی محور فعالیتهای دینی و فرهنگی جامعه اسلامی بود و مؤمنان نیز مسجد را بهعنوان محور فعالیتهای خودشان قرار میداند و حتی ملاقاتها و تصمیمات مهم خود را هم در این مکان مقدس برقرار می کردند.
بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به داخل حیاط مسجد میرویم؛ فضای بسیار بزرگی به حیاط اختصاص داده شده و در بیرون نیز موقوفات فراوانی برای مسجد وقف شده است. این مسجد هنوز بخشهای نیمه تمام بسیاری دارد که به دلیل وسعت آن طراحی داخل آن هم نیمه کاره مانده است؛ در داخل حیاط پلههایی برای ورود به طبقه بالای مسجد تعیبه شده که ما را به حجرههای زیبا و دلنشین مسجد و پشت بام آن میرساند. اتاقهای فراوان مسجد نشان میدهد که باید فعالیتهای فراوانی در آن انجام شود. حضور نسبتا خوب نوجوانان و جوانان روح نشاط و شادابی به مسجد بخشیده است.
مسجد مهمترین مرکز گردهمایی جوانان هنوز اذان مغرب را نگفتهاند و نمازگزاران پیر و جوان کمکم با آستینهای بالا زده خود وارد صحن مسجد میشوند. یک به یک صفها را پر میکنند و تقریبا پنج ردیف ۴۰ نفری تشکیل شد؛ حال برای شروع گفتوگو به سراغ یکی از قدیمیهای مسجد میرویم؛ او سالهاست که خادم مسجد است و میگوید از زمانی که کلنگ مسجد را زدهاند، خادمی آن را قبول کرده است؛ از ما خواست تا نامش را در گزارش نبریم؛ این خادم مسجد که گویی تجربه جنگ و دفاع مقدس را هم داشت، با چهرهای خندان و بشاش به سوال ما در خصوص انتظاراتش از مسجد محل پاسخ داد و گفت: مساجد در طول تاریخ انقلاب مهمترین مرکز گردهمایی جوانان محله برای فعالیتهای مذهبی، آموزشی، نظامی و حتی سیاسی بودهاند و نقش پررنگی را در تربیت دینی جوانان ایفا میکردند؛ اما متاسفانه این روزها نه تنها این نقش کمرنگ شده است، بلکه حضور جوانان هم در مسجد نسبت به قبل بسیار کاهش یافته است.
مساجد به نوعی شورای حل اختلافات محلی به شمار میآیند وقتی که این سخنان را میگفت به اطراف هم نگاه میکرد و چند نفری از همسن و سالانش را صدا زد تا کنارش بنشینند. گویا میخواست آنها نیز صدایش را بشنوند؛ میگفت: دین اسلام نسبت به مشکلات مردم بیتفاوت نیست؛ مساجد از قدیم نقش شورای حل اختلافات بین مردم را داشتند و در حال حاضر با وجود اینکه تعداد جوانان در مساجد کمتر شده است و باید فکری برای این مشکل کرد، اما هنوز مساجد به نوعی شورای حل اختلافات محلی به شمار میآیند، که وظیفه این حل اختلاف را ائمه جماعت به عهده دارند. این خادم مسجد ضمن گلایه از وضع اقتصادی موجود که آن را عامل مهمی در عدم استقبال مردم از برنامههای مساجد میدانست؛ گفت: باید کاری کنیم تا مسجد محل رجوع و آرامش مردم شود و جوانان در آن بسیاری از چیزها را یاد بگیرند تا در زندگی آینده مورد استفاده قرار دهند.
مسجد باید رابطه خودش را با جوانان برقرار و مستحکم کند
در میان همین سخنان یکی دیگراز اهالی محل به نام حاج ابراهیم علیزاده که حدود ۶۰ سال سن دارد، خودش را جلو کشید و گفت: چرا باید در مسجد مدتها بسته باشد؟ این مسجد نیاز به حمایت مسئولان و مردم دارد تا کامل شود. وی معتقد بود، مساجد تنها محل اقامه نماز نیستند؛ بلکه فعالیتهای فرهنگی بسیاری هم میتوان در آن انجام داد. او که خود پسر جوانی دارد و گویا نگران آینده او بود ضمن تأکید بر نقش مسجد در جذب جوانان و تربیت آنها اظهار کرد: مسجد باید رابطه خودش را با جوانان برقرار و مستحکم کند؛ حضور جوانان و روحیههای بسیجی میتواند محیط مسجد را زنده، پرنشاط و لبریز از امید کند و برای خود جوانان هم مفید باشد.
بعد از خداحافظی با آنها، به سراغ نمازگزار دیگری رفتم که کت و شلوار مرتبی بر تن داشت و بوی خوش عطری که زده بود تا چند متر هوای اطراف را عطرآگین کرده بود؛ بعد از سلام و احوالپرسی از او خواستم تا انتظاراتش را در مورد مسجد محل بگوید؛ اما گویا بیشتر مشتاق بود در مورد خادمان و دستاندرکاران مسجد سخن بگوید، که گفت: «دستاندرکاران اداره مساجد باید کاری کنند که منجر به رونق بخشیدن روزبهروز به نماز و کیفیت مطلوب فعالیتهای مسجد در میان مردم بهویژه جوانان و نوجوانان شود؛ در میان تمام کسانی که به گونهای در اداره امور مسجد دخالت دارند، امام جماعت نقش ویژهای دارد، طوریکه صلاحیتها، شایستگیها، عملکرد، شخصیت وچگونگی برخوردش با جوانان به طورمستقیم برمسجد و جذب جوانان اثرمیگذارد.
خادمان و امام جماعت ویترین مسجد هستند وی که معتقد بود مسجد در همه جا باید پاکیزه، زیبا و آرامبخش باشد، انتظارش از مسجد را این گونه بیان کرد و گفت: امام جماعت در جذب جوانان نقش مهمی دارد و ضمن اینکه باید خودش جوان باشد، ارتباط خوب و مداومی را هم با جوانان ایجاد کند تا این ارتباط منجر به تشویق آنها برای ورود به مساجد شود. جوان باید با مسجد انس بگیرد و ضمن این انس، اولین قدم اخلاق و رفتار خادمان و امام جماعت است که امروز ویترین مسجد و اسلام هستند؛ خدا نکند در این ویترین محصولی خراب و یا زشتی دیده شود، آن وقت دیگر نه میتوان جوانان را به این محیط جذب کرد و نه میتوان آینده خوبی را برای مساجد متصور شد».
نماز مغرب شروع و دلها با ندای تکبیر روانه آسمان شد؛ امام جماعت جوان بود و به زیبایی و با صوت دلنشین آیات الهی را قرائت میکرد؛ در خواندن بخشهای نماز رعایت سن و سال افراد مسن را هم داشت و به کم صبری جوانان هم توجه میکرد. او که چند سالی است به مسجد خاتم آمده است، در حال حاضر امام جمعه این شهر هم هست و طبق آنچه که نمازگزاران بیان میکردند، توانسته است جوانان بسیاری را در مسجد حفظ و برخی را جذب کند.
اگر به جوانان در مسجد بها داده شود بیشتر جذب مساجد میشوند در بین دو نماز از جوان کنار دستیام در مورد امام جماعت مسجد سوال کردم؛ او حضور امام جماعت جوان در مسجد محلهاش را موجب جذب سایر جوانان به سوی مسجد دانست و گفت: ائمه جماعت با توجه به خواسته جوانان و رسیدگی به مشکلات آنها میتوانند جوانان را به سوی مسجد جذب کنند. اگر به جوانان در مسجد بها داده شود بیشتر جذب مساجد میشوند.
در تکمیل سخنان این فرد باید گفت؛ یکی از مهارتهایی که روحانی مسجد میتواند جوانان را درکسب آن یاری رساند دوستگزینی است. روحانی مسجد در این مورد ابتدا، باید دوستی خود را باجوانان ثابت کرده باشد تا بتواند بطور به طور غیر مستقیم انتخاب دوستان مناسب را نیز به آنان یادآوری کند؛ همنشینی و شرکت در برخی برنامههای آنان، سعه صدر، مدارا، دوری از تکلف و غرور، احترام و امثال این موارد راهگشای روحانی مسجد در این زمینه خواهد بود؛ زیرا اگر روحانی مسجد بتواند اوصافی از این دست را به عنوان یک دوست خوب به اجرا درآورد، جوانان نیز در گزینش دوستان خود سعی خواهند کرد تا به این خصوصیات توجه کنند. حکمی هست که بگوید در مسجد پوشیدن چادر واجب است؟ نماز دوم که به پایان رسید، بسیاری از افراد برای دعاهای پایانی منتظر نماندند و گویا از فرط خستگی و فشار روزانه، بدون توجه به اعمال پایانی نماز، به سمت دربهای خروج و خانههایشان کشیده شدند؛ ما نیز بعد از قرائت دعاهای پایانی از صحن مسجد خارج شدیم و با هماهنگی که انجام شد به سراغ یکی از خانمهای فعال این مسجد رفتیم؛ او که خود جوان بود، دل پری از برخی مسجدیها داشت و میگفت: امروزه مساجد ما مکانی برای افراد سن بالا شده و جوانان در مساجد دیده نمیشوند و این بزرگترین غفلت است؛ شما موقع نماز ظهر یا مغرب وارد مساجد که بشوید، چند نفر جوان را میبینید؟ وی از حرفهای پیرزنان و پیرمردان و حتی برخی مسئولین بسیجی و هیئت امنای مسجد هم گلایه کرد و گفت: چرا وقتی من نوعی دانشآموزانی را که حالا مثلا چادر نمیپوشند برای جذب و فعالیتهای فرهنگی به مسجد میبرم، در آنجا مسجدیها باید این همه پشت سرم حرف بزنند که فلانی دختران بدون چادر را به مسجد آورده و حرمت مسجد را نگه نداشته است؟ مگر حکمی هست که بگوید در مسجد پوشیدن چادر واجب است؟»
وی ادامه داد: بحث دیگر اینکه چرا مساجد فقط محل نماز شده است؟ اصلا فلسفه ساخت مسجد توسط پیامبر(ص) چه بود؟ حالا مثلا ما در این مسجد خاتم آشنا هستیم و به ما اجازه فعالیت میدهند، اما چرا سایر مساجد، فعالیتهایشان تنها به گزارش رد کردن و برگزاری کلاسهایی برای افراد مسن تبدیل شده است؟
دیگر کسی به نتیجه فکر نمیکند وی بارها در صحبتهایش گفت: مسئولان و بانیان مساجد چرا فکری به حال جوانان نمیکنند؛ چرا قبلا نقش مساجد آنقدر پررنگ بود، اما این روزها کم رنگ شده است؟ چیزی که مورد غفلت قرار گرفته بازده و نتیجه برنامههایی است که در مساجد برگزار می کنند؛ اما وقتی هدف تنها گزارش رد کردن میشود، دیگر کسی به نتیجه فکر نمیکند.
روحیه جهادی از بین رفته است وی ادامه داد: جدیدا چیزی که بین بچههای به ظاهر انقلابی مد شده، این است که هرکسی میخواهد مسئول بشود تا مورد تمجید دیگران قرار بگیرد؛ واقعا آن روحیه جهادی و شهدایی از بین رفته است. مثلا وقتی میبینند که فلان مسجد کار خوبی انجام میدهد، بدون اینکه جزئیات آن را مطلع شوند، بر اساس شنیدهها میخواهند آن فعالیت را در مسجد محل پیاده کنند و خودشان هم مسئولیت آن را بر عهده میگیرند؛ اما متاسفانه ندانسته شروع به کاری میکنند که چند ماه هم دوام نمیآورند.
باید گفت نسل جوان هر کشوری سرمایههای آن کشور محسوب میشوند، سرمایهای که با به فعلیت درآمدن آن میتواند موجبات رشد جامعه باشد. حال که در کشور ما به علت رشد نسبی، بخشی از جمعیت جامعه نسل جوان هستند، این امر ضرورت برنامههایی را برای تربیت جوانان افزایش میدهد؛ نسلی که امروز هدف اصلی تهاجم فرهنگی دشمن هستند و در این تهاجم نقش مساجد در دفاع از باورهای دینی بسیار مهم است. مسجد نیازمند کتابخانه است گفتوگوی بعدی را با خانم رهنما که او نیز از فعالان جوان این مسجد است داشتیم؛ صحبتهایش را از روزهایی شروع کرد که دست در دست پدر و مادر میداد و به مسجد محله میآمد و در این فضا رشد کرد. وی چنین گفت: حضور در مسجد و صحبت با دوستانی که هر روز با هم در مسجد ملاقات داریم احساس خوشایندی به ما میدهد. هرچند همه نیستند، اما همین بودن هم خوب است؛ نماز در مسجد حس بهتری میدهد و انسان را به خدا نزدیک میکند. او درباره مشکلات و انتظارش از مسجد محله میگوید: این مسجد کتابخانه ندارد و با توجه به حجم استقبال از این مسجد باید فضای کتابخانه در داخل مسجد ایجاد شود؛ امیدوارم علاوه بر کلاسهایی که این روزها در پایگاه مسجد برگزار میشود، کلاسهای هنری و فرهنگی متنوع دیگری هم به آن اضافه شود.
آری مساجد بهعنوان مهمترین پایگاههای دینی نقش ویژهای در ترویج فرهنگ، اعتقادات، رشد مباحث دینی و علمی دارند و نه تنها میتوانند مراکزی در ترویج اموری دینی باشند بلکه میتوانند دانشگاهی بزرگ، علمی و محل رشد و تربیت نخبگان دینی هم باشند که این امر نیازمند برنامهریزی و نگاه ویژه مسئولان امر، روحانیون مساجد و خادمان آن است.
ضرورت ارادهای دو جانبه از سوی روحانی مسجد و جوانان در پایان به سراغ حجت الاسلام والمسلمین حمزه محمدی، امام جماعت مسجد خاتم رفتیم و انتظار او را هم از مسجد جویا شدیم؛ او نیز گفت: از آنجا که وظیفه مهم ما به عنوان روحانی مسجد، افزایش معرفت دینی جوانان است، باید بتوانیم در پرورش و تقویت معارف ناب، جوانان را در به دست آوردن امور مذکور یاری کنیم؛ در این زمینه حضور جوانان در حلقههای معرفت و پیوند آنان با قرآن و عترت نیازمند ارادهای دو جانبه از سوی روحانی مسجد و جوانان است.
وی یکی از مهارتهای عملی در فعالیتهای مساجد را مدیریت زمان و برنامهریزی دانست و گفت: در اختیار گذاشتن تجربیات، داشتن برنامهریزی شخصی، مدیریت مناسب مسجد و امثال اینها توسط روحانی و اهل مسجد از اموری هستند که جوانان مسجدی میتوانند از آنها الگوبرداری و بهرهگیری کنند.
صحبتهای بسیاری از درد و دلهای مسجدیها شد که آنها نیز در جای خود بسیار تأمل برانگیز است؛ اما جالب اینجا بود که خود جوانان هم علاوه بر افراد مسن بر حضورشان در مسجد و نقشی که میتوانند در رونق و تحقق اهداف مسجد داشته باشند تأکید میکردند. جدا از این تأکید شاید مهمترین نقش را در مسجد روحانی آن بر عهده دارد؛ اگر روحانی مسجد به این مکان نگاهی منفعلانه داشته باشد، نه تنها موجب ترک تدریجی جوانان مسجدی می شود، بلکه مسجد را از کارکرد اصلی آن که استحکام و تقویت روابط بین مسلمین است خارج میکند.
اهمیت و ارزش حضور در مسجد و نمازهای جماعت بر اساس آیات الهی، روایات و سیره معصومین(ع) برکسی پوشیده نیست، از طرفی جذب جوانان به این امر مهم در کشور اسلامی مسأله جدی و از دغدغههای متولیان امر است؛ در این میان ویژگیهای دوره جوانی ایجاب میکند که راهکارهای متناسبی جهت جذب آنها به مسجد و جماعات استفاده شود که در این راستا مواردی از سوی نمازگزاران و مسئولان مسجد و نگارنده مطرح شد که در ادامه به آنها اشاره میکنیم.
بهانههای مختلفی برای عدم حضور درمساجد مطرح شد که پیشنهاد میشود، همه مسئولان امر جوانان را با فلسفه، اسرار و ارزش جماعات و حضور در مساجد آشنا کنند که طبق فرمایش پیامبر اسلام(ص) اگر افراد ارزش حضور در جماعات را بدانند، برای شرکت در آن قرعه کشی میکنند.
روشن است که جوانان به ویژه تحصیلکردهها چقدر به امر بهداشت و تمیزی اهمیت میدهند؛ لذا نکته بعدی بهداشت و نظافت مساجد است که به عنوان عامل دیگری برای جذب جوانان مطرح است. همچنین ایجاد جاذبه برای حضور زنان در مساجد به عنوان نیمی از افراد جامعه و عوامل مؤثر در تربیت افراد جامعه، مطرح شد که متأسفانه محل استقرار بانوان در مساجد در مقایسه با آقایان از وضعیت نامناسبی بر خوردار است.
نقش امام جماعت به عنوان یکی از ارکان و عوامل تأثیر گذار در امورات مسجد و همچنین جذب و نگهداری جوانان نیز بسیار مهم است؛ لذا در این زمینه ایجاد ارتباط عاطفی، گذاشتن وقت کافی برای امور جوانان، مورد پذیرش مردم و جوانان بودن، داشتن تقوا و فضایل اخلاقی و عدالت، رعایت نظافت و تمیزی، نظم و انضباط داشتن، بردباری، آسانگیری و عمل به گفتهها مواردی بودند که نمازگزاران رعایت آنها را از طرف امام جماعت در جذب جوانان مؤثر میدانستند.
نکته آخر اینکه؛ حکمت خداوند اقتضا کرده که انسانها در خانه خودشان به کمال و سعادت و آرامش برسند نه جاهای دیگر، لذا باید نقطه عطف سایر اماکن و برنامههای دیگر، خانه خدا و مساجد باشد. همانطور که مناسک حج از خانه خدا و طواف در آن شروع و به آنجا نیز ختم میشود، بهتر است که مراکز و برنامههای فرهنگی دیگر نیز هماهنگ با برنامههای مساجد و در شعاع مرکزیت مسجد باشد. گزارش از وهاب خدابخشی انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: خبرگزاری بین المللی قرآن ایکنا جامعه مسجد امام جماعت جوانان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۲۸۶۰۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۵ شعبه تخصصی شورای حل اختلاف اتاق اصناف اهواز راهاندازی میشود
ایسنا/خوزستان رئیس توسعه حل اختلاف خوزستان از برنامهریزی برای تشکیل و راهاندازی پنج شعبه تخصصی شورای حل اختلاف اتاق اصناف اهواز خبر داد.
حجت الاسلام عبدالحمید امانت بهبهانی در نشست با رئیس و نایب رئیس اتاق اصناف اهواز که شامگاه جمعه (۷ اردیبهشتماه) برگزار شد، اظهار کرد: مشارکت مردمی، اساسیترین رکن جهت تحقق سند تحول و تعالی قضایی، افزایش صلح و سازش در پروندههای قضایی و ایجاد امنیت پایدار در جامعه است. مشارکتهای مردمی در راستای ایفای نقش مردم در اجرای عدالت است و قطعا میتواند نقش مهم و اثرگذاری در امنیت و پایداری صلح و سازش در جامعه داشته باشد.
به گزارش ایسنا، وی احیای فرهنگ صلح و سازش در همه بخشها را از اهداف قوه قضاییه دانست و افزود: به منظور تحقق شعار امسال و منویات مقام معظم رهبری و با توجه به اینکه اصناف از مهمترین عناصر اقتصادی کشور هستند و حجم بالای قشر مرتبط با اتاق اصناف وجود دارد، به زودی پنج شعبه تخصصی شورای حل اختلاف اتاق اصناف اهواز تشکیل و راهاندازی میشوند که فعالیت این شعبهها سبب کاهش حجم پروندهها در دادگاه خواهد شد.
رئیس توسعه حل اختلاف خوزستان گفت: شعبه تخصصی اتاق اصناف در رفع اختلاف و مسایل بین واحدهای صنفی، مشتریان و اتحادیهها نیز ایفای نقش میکند و سعی بر حل مسائل بر اساس ایجاد صلح و سازش بین طرفین دعوا دارد.
وی بیان کرد: شعب تخصصی به مشکلات و مسائل اصناف رسیدگی خواهند کرد تا علاوه بر اینکه در بهبود روند اجرایی برنامهها و حل اختلافات اثرگذار باشند موجب افزایش رضایت قشرهای مختلف مردمی نیز شوند.
امانت بهبهانی خاطرنشان کرد: به منظور ایجاد راهکارهای کاربردی و تسریع در رسیدگی به پروندههای این اتاق، شورای سیاستگذاری مرتبط با شعب شورای حل اختلاف اتاق اصناف اهواز نیز راهاندازی خواهد شد.
در این نشست مراد بدری رئیس اتاق اصناف اهواز ضمن معرفی ساختار این اتاق، برای راهاندازی شعب تخصصی شورای حل اختلاف اتاق و هیأتهای صلح اتحادیهها، ابراز علاقهمندی و اعلام آمادگی کرد.
وی با اشاره به وجود هیاتهای رسیدگی به شکایات در محل اتاق و اتحادیهها، گفت: با توجه به جایگاهی که شوراهای حل اختلاف و هیأتهای صلح دارند و زیر مجموعه دادگستری و قوه قضاییه هستند، اعتبار بالایی در ایجاد صلح و سازش و حل و فصل اختلافات دارند.
انتهای پیام