دولتمردان در حکومت حضرت مهدی(عج)
تاریخ انتشار: ۶ شهریور ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۳۵۶۹۸۶
به گزارش ایکنا؛ خدامراد سلیمیان، عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در هفته دولت و سالروز شهادت شهیدان رجایی و باهنر به تشریح ویژگیهای دولتمردان در حکومت حضرت مهدی (عج) پرداخت که مشروح آن در ادامه از نظر میگذرد.
دین اسلام، در کنار پافشاری بر برپایی حکومت به عنوان یک نیاز و بایسته اجتماعی، بیشترین سفارش خود را بر شکلگیری حاکمیت انسانهای شایسته بر پایه دین و دینداری، متمرکز کرده است؛ چرا که حاکمی نیکوکار است که مردم جامعه را به نیکیها و رستگاری رهبری و هدایت خواهد کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
حکومت، در کتابهای لغت، بیشتر از کلمه «حُکم» به معنی «داوری» آمده است. اما به معانی دیگری نیز مانند: فرماندادن، امرکردن، فرمانروایی کردن، سلطنتکردن، پادشاهیکردن، نیز به کار رفته است. حکم به معنای منع و جلوگیری است، و حکم را حکم گویند؛ زیرا از ظلم و جور جلوگیری میکند، همچنان که افسار حیوانات را «حکمه» گویند، چون حیوان را از حرکت و سرکشی باز میدارد. دانش را نیز حکمت خوانند؛ چون صاحب خود را از جهل و اعمال نابخردانه نگه میدارد.
در اصطلاح به گونههای مختلفی تعریف شده از جمله: گفته شده حکومت یا نظام سیاسی عبارت است از: مجموعهای از سازمانهای اجتماعی که برای تأمین روابط طبقات اجتماعی و حفظ انتظام جامعه به وجود میآیند. یا اینکه گفته شده، حکومت عبارت است از: فرمانروایی یک شخص و یا یک هیئت حاکمه یا هیئتهای مختلف بر جامعه به منظور تنظیم و اصلاح امور اجتماعی و انتظام امر معاش آن جامعه. بر پایه دیدگاه «تشکیل حکومت جهانی»، با ظهور امام غایب عجل الله فرجه، اسلام، یگانه دین حق و کامل و دارای شریعت فراگیر، پذیرفتی همگان خواهد شد. در آن زمان، ستمگران و زورگویان از بلندای قدرت به زیر کشیده میشوند. پس از آن، حکومت جهانی اسلام با پیشوایی و رهبری امام معصوم و دادگر برپا شده و عدالت بر بنیاد دیانت و اخلاق در گسترهای به بزرگی همه جمعیت کره زمین اجرا میگردد.
در برخی آیات قرآن، به این حاکمیت اشاره شده و آیات درباره جهانی بودن اسلام نیز مؤید این معناست. جهانی بودن دین اسلام و ویژه نبودن آن برای گروه یا منطقهای ویژه، از امور ضروری این آیین الهی است و نیز کسانی که باور به آن ندارند، میدانند که فراخوانی اسلام، همگانی بوده و به منطقه جغرافیایی ویژهای محدود نبوده است. روایات فراوانی در منابع شیعه و اهل سنت، حکومت حضرت مهدی علیهالسلام را امری ناگزیر دانسته که پیش از برپایی رستاخیز، اگر چه یک روز از عمر جهان باقی مانده باشد، پدید خواهد آمد.
اگر چه تعبیر حکومت در باره چیرگی حضرت مهدی علیه السلام پس از قیام، بر کره زمین در بحثهای مربوط بسیار رایج و شناختهشده است، اما بررسیهای سخنان بزرگان دین، حکایت از آن میکند که این واژگان در هیچ روایتی آنگاه که به این دوره اشاره میشود، به کار نرفته است و اگر برخی مشتقات آن در روایتی به کار رفته، مقصود حکومت نیست، بلکه قضاوت و داوری است. خلافت در لغت به معنای جانشین و کسی که پس از دیگری میآید. این خلافت در باره حضرت مهدی علیهالسلام میتواند به معنای جانشینی از رسول گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و یا از پدران بزرگوار خود امامان معصوم علیهمالسلام باشد. برخی روایات به این دوران با واژه خلافت نام بردهاند. سلطنت به معنای پادشاهی و حکومت، یکی دیگر از تعبیرهایی است که برخی روایات برای اشاره به دوران حاکمیت حضرت به کار رفته است. خداوند در قرآن این ملاک شایستگی آنها را به روشنی بیان کرده است در آنجا که فرمود: «وَلقَدْ کَتَبْنا فِی الزّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذّکْرِ أنّ الارضَ یرِثُها عِبادِیَ الصّالِحُون» یعنی و همانا، در زبور پس از ذکر نوشتیم که زمین را بندگان شایسته من، به ارث خواهند برد.
از آنجا که امام مهدی عجل الله فرجه به عدالت اجتماعی در حکومت اهمیت ویژهای خواهد داد، یکی از راهکارهای عملی پدیدآمدن آن را، گزینشکارگزاران و مدیران شایسته در امور میداند. افزون بر شایستگی زمامدار و پیشوای اصلی جامعه، کارگزاران و عاملان او در مناصب گوناگون نیز باید از تخصص لازم و متناسب آن جایگاه برخوردار باشند. آن حضرت افزون بر اینکه در گزینش کارگزاران حکومت از جنبه شایستگی در مدیریت حساسیت نشان میدهد، نظارت ویژهای را نیز بر اعمال آنها، به کار میبندد.
از آنجایی که سخن روشن و صریحی در خصوص کارگزاران حضرت مهدی علیه السلام به طور مشخص در دست نیست، میتوان با توّجه به اهتمام حضرت مهدی عجل تعالی فرجه در پیروی از امیر مؤمنان علی علیهالسلام، در همه امور، همه دستورالعملهای آن حضرت به کارگزاران خود را بخشی از دستورالعملهای حضرت مهدی علیه السلام به کارگزاران خود دانست. بیش از سی نامه از هفتاد و نه نامه حضرت امیر در نهجالبلاغه به کارگزارانی نوشته شده که از جانب او در شهرهای گوناگون به کار گماشته شده بودند، از قبیل: فرمانداران، مرزداران، فرماندهان سپاه، ماموران خراج و زکات و سایر کارگزاران. با ملاحظه متن نامهها، به خوبی میتوان دریافت که ایشان چگونه به کارهای مردم و امنیت آنها اهتمام داشته و از اینکه کارگزاران او در حوزه اختیار خود مرتکب خطا و انحراف شوند نگرانی داشته است؛ زیرا از نظر وی، بزرگترین خیانت، خیانت به امت است «و همت آن امام برآن بود تا مردم در حکومت او از ناحیه کارگزاران و مسوولان کارها در امنیت به سر ببرند.
بدون تردید، پدیدآوردن اصلاحات در جامعه و برپاداشتن عدالت و برپایی حکومت دینی بر پایه سیره و سنت پیامبر و اهل بیت او علیهمالسلام، نیازمند یاران و کارگزاران پاک، زیرک، کاردان، شجاع و فداکار خواهد بود که با بینش درست نسبت به آموزههای اسلام و شناخت به امام خود، مطیع فرمانهای او بوده، به دستوراتش عمل کنند، در جنگها سستی نورزند و به دشمن پشت نکنند و در کارهای مردم صادقانه کوشش نمایند.
در روایات اگرچه همانگونه که اشاره شد در باره مشخصات و ویژگیهای کارگزاران سخن چندانی در دست نیست، اما نکاتی اشاره شده است که در اینجا به صورت گذرا اشاره میشود: در روایاتی چند از شیعیان و پیروان راستین اهل بیت علیهم السلام به عنوان یاران آن حضرت در اداره جامعه جهانی یاد شده است. امام سجّاد علیهالسلام در این باره فرمود: بیتردید حضرت همه نیازهای جامعه خود را در نظر دارد؛ در روایتی از امام باقر علیهالسلام است که فرمود: چون حضرت قائم در مکه قیام کند و خواهد متوجه کوفه شود منادیش فریاد کشد که: کسی خوردنی و آشامیدنی همراه خود بر ندارد، و سنگ حضرت موسی علیهالسلام که به وزن یک بار شتر است با آن حضرت است، در هر منزلی که فرود آیند، چشمه آبی از آن سنگ بجوشد که گرسنه را سیر و تشنه را سیراب کند و همان سنگ توشه آنهاست تا هنگامی که در نجف به پشت کوفه فرود آیند.
حال چه این روایت را در معنای حقیقی آن بدانیم که کرامتی از آن حضرت به شمار میآید و چه آن را نمادی از فراهمکردن همه نیازهای یاران خود در قیام؛ به هر صورت حکایت از این دارد که گروهی سرپرست فراهمکردن نیازهای مادی جامعه خواهند بود.
از دیگر کسانی که از وی به عنوان سخنگوی حضرت یاد شده و میتوان به عنوان یکی از کارگزاران حضرت از او یاد کرد در روایت امام باقر علیهالسلام است که مردی از آن حضرت چنین نقل کرده که فرمود:نخستین نمود عدلگستری قائم آن است که سخنگوی او ندا دهد کسانی که نافله به جای آوردند سلام دهند و اطراف حجر الاسود و طواف را برای کسانی که قصد فریضه دارند، خالی کنند.
اگرچه به نظر میرسد اوج کمال انسانها در حکومت جهانی حضرت اقتضا میکند بزه و خلاف در آن دوران نورانی به کمترین اندازه ممکن برسد، اما شکی نیست که همه انسانها در یک اندازه نخواهند بود و برخی ممکن است دست به خلافهایی بزنند که نیازمند دادرسی و داوری باشد. از این رو یکی از سفارشهای حضرت مهدی علیهالسلام هنگام گسیل کارگزاران به سراسر گیتی داوری بر پایه آنچه حضرت در اختیار آنان قرار داده است، میباشد. هنگامی که قائم قیام کند در کشورهای روی زمین کسانی را بر میانگیزد، در هر سرزمین یک نفر را، و به او میگوید: فرمان تو در کف دست تو است، هر گاه کاری برای تو پیش آمد که آن را نفهمیدی و ندانستی چگونه در آن حکم کنی، به کف خود بنگر و به آنچه در آن (مکتوب) است عمل کن. منبع: پایگاه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: مهدوی سلیمیان علوم و فرهنگ اسلامی خبرگزاری ایکنا خبرگزاری قرآن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۳۵۶۹۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی: