جرایم رایانهای چه مجازاتی دارند؟
تاریخ انتشار: ۱۳ شهریور ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۴۵۶۹۸۶
با پیدایش رایانه، جرایم رایانهای نیز بهوجود آمد؛ جرم رایانهای عملی است که در فضای مجازی و یا در فضای معمولی زندگی، بهواسطه رایانه از سوی فردی صورت میگیرد و به نحوی از انحاء حقوق شهروندی و مدنی شهروند دیگری را نقض میکند. بهعبارت دیگر در جرم رایانهای معمولاً یا خود رایانه و یا شبکه، ابزار وقوع جرم است و یا یک جرم در فضا و اتمسفر مجازی که رایانه و شبکه آن را به وجود میآورند، رخ میدهد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
نخستین گام در جهت تعریف جرایم رایانهای در جهان به سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (O.E.C.D) مربوط است که در سال ۱۹۸۳ توسط گروهی از متخصصان مطرح شد. جرایم رایانهای عبارت است از سوءاستفاده از رایانهها شامل هر رفتار غیرقانونی، غیراخلاقی یا غیرمجاز مربوط به پردازش خودکار و انتقال داده میشود که با تصویب موافقتنامه جرایم رایانهای در سال ۱۹۸۶-۱۹۸۵ توسط شورای اروپا، گامهای زیادی برای تدوین قوانین مرتبط با جرایم رایانهای برداشته شد.
در ایران نیز با توجه به توسعه تکنولوژی انفورماتیک و گسترش تخلفاتی از قبیل کپی و تکثیر غیرقانونی نرمافزارها و برنامههای رایانهای، در دی ماه ۱۳۷۹ قانون حمایت از پدیدآورندگان نرمافزارهای رایانهای تصویب شد و قانون جرایم رایانهای نیز در سال ۱۳۸۸ برای تعیین مصادیق استفاده مجرمانه از سامانههای رایانهای و مخابراتی به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید. در این گزارش، دانستنیهای مربوط به جرایم رایانهای که در وبسایت پلیس فتا به آنها اشاره شده آمده است.
دانستنیهای حقوقی در مورد جرایم رایانهای
مطابق ماده ۷۲۹ قوانین جرایم رایانهای، هرکس به طور غیرمجاز به دادهها یا سامانههای رایانهای یا مخابراتی که به وسیله تدابیر امنیتی حفاظتشده است، دسترسی یابد، به حبس از ۹۱ روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج تا ۲۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
مطابق ماده ۷۳۰ قوانین جرایم رایانهای، هرکس به طور غیرمجاز، محتوای در حال انتقال ارتباطات غیرعمومی در سامانهای رایانهای یا مخابراتی یا امواج الکترومغناطیسی یا نوری را شنود کند، به حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی از ۱۰ تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
مطابق ماده ۷۳۲ قوانین جرایم رایانهای، هرکس به قصد دسترسی به دادههای سری موضوع ماده (۳) این قانون، تدابیر امنیتی سامانههای رایانهای یا مخابراتی را نقض کند، به حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی از ۱۰ تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
مطابق ماده ۷۳۶ قوانین جرایم رایانهای، هرکس به طور غیرمجاز دادههای دیگری را از سامانههای رایانهای یا مخابراتی یا حاملهای داده حذف یا تخریب یا مختل یا غیرقابل پردازش کند، به حبس از شش ماه تا دو سال یا جزای نقدی از ۱۰ تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
مطابق ماده ۷۳۸ قوانین جرایم رایانهای، هرکس به طور غیرمجاز با اعمالی از قبیل مخفی کردن دادهها، تغییر گذرواژه یا رمزنگاری دادهها مانع دسترسی اشخاص مجاز به دادهها یا سامانههای رایانهای یا مخابراتی شود، به حبس از ۹۱ روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج تا ۲۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
اما طبق ماده ۷۴۰ قوانین جرایم رایانهای، هرکس به طور غیرمجاز دادههای متعلق به دیگری را برباید، چنانچه عین دادهها در اختیار صاحب آن باشد، به جزای نقدی از یک تا ۲۰ میلیون ریال و در غیر این صورت به حبس از ۹۱ روز تا یک سال یا جزای نقدی از پنج تا ۲۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
همچنین مطابق ماده ۷۴۱ قوانین جرایم رایانهای، هرکس به طور غیرمجاز از سامانههای رایانهای یا مخابراتی با ارتکاب اعمالی از قبیل وارد کردن، تغییر، محو، ایجاد یا متوقف کردن دادهها یا مختل کردن سامانه، وجه یا مال یا منفعت یا خدمات یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری تحصیل کند، علاوه بر رد مال به صاحب آن، به حبس از یک تا پنج سال یا جزای نقدی از ۲۰ تا ۱۰۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
از سوی دیگر مطابق ماده ۷۴۲ قوانین جرایم رایانهای، هرکس به وسیله سامانههای رایانهای یا مخابراتی یا حاملهای داده، محتویات مستهجن را منتشر، توزیع یا معامله کند یا به قصد تجارت یا افساد تولید یا ذخیره یا نگهداری کند، به حبس از ۹۱ روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
مطابق ماده ۷۴۴ قوانین جرایم رایانهای، هرکس به سامانههای رایانهای یا مخابراتی، فیلم یا صوت یا تصویر شخص دیگری را تغییر دهد یا تحریف کند و آن را منتشر یا با علم به تغییر یا تحریف منتشر کند، به نحوی که عرفا موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از ۹۱ روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
مطابق ماده ۷۴۵ قوانین جرایم رایانهای، هرکس به وسیله سامانههای رایانهای یا مخابراتی صوت یا تصویر یا فیلم خصوصی یا خانوادگی یا اسرار دیگری را بدون رضایت او جز در موارد قانونی منتشر کند یا دسترس دیگران قرار دهد، به نحوی که به ضرر یا عرفا موجب هتک حیثیت او شود، به حبس از ۹۰ و یک روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج میلیون ریال تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
مطابق ماده ۷۴۶ قوانین جرایم رایانهای، هرکس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله سامانه رایانهای یا مخابراتی اکاذیبی را منتشر کند یا در دسترس دیگران قرار دهد یا با همان مقاصد اعمالی را بر خلاف حقیقت، راسا یا به عنوان نقل قول، به شخص حقیقی یا حقوقی به طور صریح یا تلویحی نسبت دهد، اعم از اینکه از طریق یادشده به نحوی از انحا ضرر مادی یا معنوی به دیگری وارد شود یا نشود، افزون بر اعاده حیثیت (در صورت امکان)، به حبس ۹۱ روز تا دو سال یا جزای نقدی از پنج تا ۴۰ میلیون ریال یا هر دو مجازات محکوم خواهد شد.
منبع: افکارنيوز
کلیدواژه: جرم فضای مجازی رایانه حقوق شهروند جهان ایران دی ماه قانون مجلس شورای اسلامی فتا حبس امواج الکترومغناطیسی تجارت تجارت حقوق رایانه شهروند فضای مجازی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.afkarnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «افکارنيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۴۵۶۹۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
باجافزارها چطور باج میگیرند؟
پژوهشگران حوزه امنیت سایبری نسبت به روش جدید باجافزارها برای ورود به سیستمهای رایانهای و قفل کردن فایلها هشدار دادند.
به گزارش ایسنا، به نقل از آنا؛ همه ما کموبیش از خطرات بارگیری (دانلود) فایلهای ناشناخته در اینترنت آگاه هستیم؛ اما خوب است بدانیم که بارگذاری (آپلود) فایلها نیز میتواند منجر به مشکل شود. هنگام به اشتراکگذاری فایلها به صورت آنلاین مراقب باشید، زیرا ممکن است به رایانه شما آسیب برساند یا اطلاعات شخصی شما را در معرض خطر قرار دهد.
مرورگرهای وب امروزی بسیار قدرتمندتر از نسلهای قبلی مرورگرها هستند. آنها میتوانند دادهها را هم در مرورگر و هم در محل ذخیره فایل در رایانه دستکاری کنند. قابلیتهای مختلف در اینترنت و رایانه مانند ارسال و دریافت ایمیل، گوش دادن به موسیقی یا تماشای فیلم در عین آسان کردن کارها برای کاربران، متأسفانه راه سوءاستفاده هکرها از مرورگرها را نیز هموار کرده است تا با فریب کاربران از طریق باجافزارها وارد فایلهای شما شوند و آنها را قفل کنند. چنین اتفاقی به سادگی و در زمانی که سرگرم کارهای معمول و آنلاین هستید میافتد.
نویسنده مقاله حاضر میگوید: «من یک دانشمند کامپیوتر هستم که در مورد امنیت سایبری مطالعه میکنم. من و همکارانم نشان دادهایم که چگونه هکرها میتوانند از طریق رابط برنامهنویسی به فایلهای رایانه شما دسترسی پیدا کنند و به کمک برنامههای کاربردی وب در مرورگرهای مدرن به فایلهای سیستم شما برسند. این تهدید بیشتر متوجه مرورگرهای گوگل کروم و مایکروسافت ِاج (Microsoft Edge) است و در مورد مرورگرهای سافاری (برای اپل) یا موزیلا فایرفاکس صدق نمیکند. ۶۵ درصد از استفادۀ مرورگرها به کروم اختصاص دارد و اِج نیز سهم ۵ درصدی دارد. تا آنجا که من میدانم، تاکنون گزارشی مبنی بر استفاده هکرها از این دو مرورگر ثبت نشده است.»
باجافزارها چطور باج میگیرند؟
مرورگرهای امروزی هر کدام تقریباً یک سیستم عامل هستند. آنها میتوانند برنامههای نرم افزاری را اجرا کنند و فایلها را رمزگذاری کنند. این قابلیتها، همراه با دسترسی مرورگر به فایلهای رایانه میزبان (از جمله فایلهای موجود در فضای ابری، پوشههای مشترک و درایوهای خارجی) از طریق دسترسی به فایل سیستم (File System Access API) فرصت جدیدی را برای باجافزار ایجاد میکند.
تصور کنید میخواهید عکسها را روی یک ابزار آنلاین به صورت رایگان ویرایش کنید. هنگامی که عکسها را برای ویرایش آپلود میکنید، هر هکری که ابزار ویرایش را کنترل میکند میتواند از طریق مرورگر به فایلهای موجود در رایانه شما دسترسی داشته باشد. هکرها به پوشهای که از آن آپلود میکنید و همه زیرپوشهها دسترسی پیدا میکنند. سپس هکرها میتوانند فایلهای موجود در سیستم فایل شما را رمزگذاری و قفل کنند و برای رمزگشایی و باز کردن آنها باج بگیرند.
باج افزار یک مشکل رو به رشد است. در سال ۲۰۲۳، سازمانها بیش از ۱.۱ میلیارد دلار باج به نرمافزارهای مهاجمان پرداخت کردند و در هر ثانیه ۱۹ حمله باج افزاری سازمانها را هدف قرار دادند. افراد و سازمانها، شرکتهای بزرگ و جهانی، بانکها، ارائهدهندگان خدمات ابری، اپراتورها، سرویسهای نظارت بر تهدید، تولیدکنندگان تراشه، دولتها، مراکز پزشکی و بیمارستانها، شرکتهای بیمه، مدارس، دانشگاهها و حتی ادارات پلیس در رده قربانیان حملات باجافزاری هستند. امروزه باجافزار، رقابت تسلیحاتی شماره یک بین هکرها و متخصصان امنیتی است. باجافزارهای سنتی پس از اینکه هکرها شما را فریب دادند تا آن را دانلود کنید، روی رایانه شما اجرا میشود.
دفاع جدید برای تهدید جدید
محققان دانشگاه بینالمللی فلوریدا با همکاری گوگل نوع جدیدی از باج افزار را شناسایی کردهاند که میتواند رایانه شما را از طریق مرورگرهای وب آلوده کند. شناسایی این نوع باجافزار بسیار دشوار است و میتواند فایلهای شما را رمزگذاری کند و تا زمانی که باج را پرداخت نکنید، آنها را غیرقابل دسترس میکند. این باجافزار RøB نامیده دارد و در مرورگر اجرا میشود و معمولاً آنتیویروسهای سنتی نمیتوانند آن را شناسایی کنند.
برای مقابله با این تهدید جدید، محققان سه رویکرد دفاعی را برای محافظت از رایانه پیشنهاد کردهاند روش اول برنامه وب را بهطور موقت متوقف میکند تا فایلهای رمزگذاری شده را شناسایی کند. رویکرد دوم، فعالیت برنامههای وب در رایانه را برای شناسایی الگوهای باج افزارمانند رصد میکند. رویکرد سوم به کاربران در مورد خطرات اجازه دسترسی و ورود برنامههای کاربردی وب به فایل سیستم هشدار میدهد.
اگر میخواهید از رایانه خود محافظت کنید در مورد محل آپلود یا ذخیره فایلها بیشتر احتیاط کنید. هکرها میتوانند از آپلودهای شما برای دسترسی به رایانه شما استفاده کنند، بنابراین مراقب باشید که چه چیزی را بهصورت آنلاین به اشتراک میگذارید.
این گزارش از پایگاه اینترنتی دِ کانورسیشن به فارسی برگردان شده است.
انتهای پیام