منشأ ۲۷ روز سرگیجه بورس‌بازان
تاریخ انتشار: ۲۱ شهریور ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۵۸۱۹۶۱
بیش از یک ماه از عمر بسته جدید ارزی دولت می‌گذرد. وقایع‌نگاری بازار از ۱۴ مرداد ماه تا ۲۰ شهریور ماه حاکی از ۱۰ شوک قیمتی ناشی از اخبار، اظهار‌نظرها، تصمیم‌های خلق‌الساعه و انتشار ابلاغیه‌ها بود. به این ترتیب که در ۲۷ روز معاملاتی، به‌طور تقریبی بازار یک روز در میان با تزریق هیجان‌های کاذب از مسیر اصلی دور شد که مهم‌ترین عارضه آن بی‌اعتمادی و سرگیجه سرمایه‌گذاران است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
روزهای ابتدایی مردادماه (۶ تا ۱۴ مرداد) متغیرهای بازار سرمایه تحت تاثیر زمزمه‌های آزادسازی نرخ ارز رکورد‌شکنی‌های خیره‌کننده‌ای را در کارنامه خود ثبت و شاخص کل بیش از ۱۸ درصد رشد کرد. افزایش بی‌سابقه حجم و ارزش معاملات نیز حاکی از ورود جریان جدیدی از نقدینگی بود.
اولین شوک با ریزش ۵/ ۱ درصدی۱۴ مرداد ماه به‌طور رسمی بسته ارزی دولت رونمایی و جزئیات آن تشریح شد. پس از آن بود که فولادسازان با مجلسی‌ها و نماینده وزارت صنعت برای تعیین تکلیف وضعیت قیمت‌ها و مبادلات در بورس کالا به مجلس رفتند. در این جلسه اصلاح دستورالعمل تنظیم بازار فولاد بر مبنای دلار بازار دوم مطرح و گفته شد که وزارت صنعت ظرف یک هفته دستورالعمل را اصلاح خواهد کرد اما معاونت وزارت صمت، اصلاح قیمت محصولات فولادی را رد کرد و در روز ۱۷ مردادماه ترمز شاخص بورس کشیده شد. نماگر بورس در آن روز دو کانال فتح‌شده را پس داد و ۲۰۰۰ واحد افت کرد. در حقیقت بازار با این ریزش اعتراض خود را به ابهامات موجود نشان داد.
دومین شوک وزارت صنعتیک هفته از عمر بسته ارزی پرحاشیه گذشته بود. بسته‌ای که بورس کالا را از همان روز اول درگیر چالش‌های قیمتی شدید کرد که تبعات آن به تالار حافظ نیز رسید. در روزهای کشمکش قیمتی، وزارت صنعت دستور افشای عمومی فهرست خریداران بورس کالا را صادر کرد. انتشار این اطلاعات بنا به گفته مدیرعامل بورس کالا، مغایر با قانون بازار و نیازمند مجوز قضایی بود. با این وجود بورس کالا تلاش خود را برای اخذ مجوزهای قانونی در این رابطه آغاز کرد تا هرچه زودتر به این غائله پر‌سر‌و‌صدا و رانت‌ساز خاتمه دهد. روند اصلاحی شاخص با شوک دوم ادامه داشت و باعث شد این متغیر تا ۱۲۸ هزار واحد پایین بیاید.
لبخند بورس با توقف عرضه‌های «فملی»۲۳ مرداد هم بازار سرمایه مثل روزهای قبل شاهد شوک‌های قیمت از جنسی دیگر بود. خبر تداوم تسعیر نرخ خوراکپتروشیمی‌ها با دلار ۳۸۰۰ تومانی و تکذیب آن پس از دقایقی، باز‌هم سهامداران را گیج کرد. اما خبر توقف عرضه محصولات ملی مس در بورس کالا، خوش‌بینی‌هایی را برای تغییر نحوه قیمت‌گذاری ایجاد و سرانجام در این روز پرحاشیه، نماگر بازار ۲ درصد بالا رفت تا نوسان‌های شدید حرکتی را در نمودار خود ثبت کند. ۲۴ مرداد بود که مسوولان دولتی و خصوصی در برنامه ویژه خبری رسانه ملی به بحث و اظهار نظر درخصوص قیمت‌گذاری محصولات فولادی در بورس کالا پرداختند. در این جلسه جعفر سرقینی، معاون امور معادن وزارت صمت، بر مواضع این وزارتخانه درخصوص قیمت‌ها تاکید کرد.
تضاد دو بخشنامهدر این میان تضاد بخشنامه‌ای وزارت صنعت و بانک مرکزی، بازار را در هزارتوی سردرگمی رها کرد. از طرفی وزارت صمت به تداوم اجرای دستورالعمل تنظیم بازار فولاد که ابتدای مرداد ابلاغ و اجرا شد، تاکید داشت و از سوی دیگر دولت و بانک مرکزیسیاست‌های جدید ارزی را همان زمان اعلام می‌کنند و ظاهرا خبری از تضاد این بخشنامه‌ها ندارند. سومین هفته مرداد ماه، بازار سرمایه متاثر از موج خبرهای مثبت و منفی، با سرگیجه‌ای شدید و افت ۸/ ۰ درصدی نماگر بورس به کار خود پایان داد. این در حالی بود که در دو هفته قبل، بازار با رشدی فزاینده در رالی توفنده، بازدهی ۲۰ درصدی ناشی از خوش بینی آزادسازی قیمت‌ها را تجربه کرده بود. در شرایط پر ابهام بازار سرمایه، اهالی بازار چشم انتظار نهاد ناظر بودند تا هرچه سریع‌تر در کنار نهادهای سیاست‌گذار دولتی، ابهام‌ها را برطرف کنند و با توجه به وظیفه مهم این نهاد بر مبنای صیانت از حقوق سهامداران خرد، مانع از بروز چنین آشفتگی‌هایی شوند.
ورود شورای عالی و جهش بورسالبته بعد از دو هفته که شورای عالی بورس به دقت آشفتگی‌ها را رصد کرد، وارد عمل شد و دستور توقف عرضه‌های محصولات شیمیایی و فولادی در بورس کالا تا زمان تعیین تکلیف قیمت‌گذاری را صادر کرد. این خبر توسط مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس در بعد‌از‌ظهر ۲۷ مرداد تایید شد و موج جدیدی از امید را برای سرمایه‌گذاران به همراه داشت که در کنار نامه اعتراضی سهامداران شرکت‌های فولادی به وزیر اقتصاد جهش سه کانالی شاخص بورس را در ۲۸ مرداد رقم زد. جزئیات نامه سهامداران فولادی به وزیر اقتصاد نکات قابل‌توجهی داشت که یکی از آنها تاکید به رانت ۴هزار میلیارد تومانی در بازار فولاد بود که به دلیل قوانین وزارت صمت ایجاد شده بود.
موضع وزارت صنعت درجلسه فولادسازانروزهای پر خبر در مرداد ماه کم نبودند. بیست و هفتم همان ماه بود که در کنار انتشار نامه اعتراضی فولادی‌ها به وزیر اقتصاد و توقف عرضه‌های بورس کالا با دستور شورای‌عالی بورس، فولادسازان دوباره در جلسه‌ای با وزارت صنعت برای آزادسازی قیمت تلاش کردند. خروجی این جلسه پیشنهادی برای تغییر سقف مجاز قیمت‌های فولادی در بورس کالا از ۵ به ۱۰ درصد بود. فردای همان روز خبری هم ازمجلس مبنی بر ارائه طرح دو فوریتی با مضمون حذف رانت پتروشیمی و پالایشی منتشر شد. این خبر به تقویت جهش‌های قیمتی در بازار کمک کرد. وقایع‌نگاری «دنیای‌اقتصاد» نشان می‌دهد، سیاست‌های تازه متولدشده ارزی دولت به ۱۵ روزگی رسید که در این میان حجم خبرهای رسمی و غیر‌رسمی و ابهامات آن تمامی اقتصاد را درگیر و گیج کرده بود.
تداوم ابهامات و حیرت معاملهگرانشوک بعدی بازار، بی‌اعتنایی وزارت صنعت به دستور شورای عالی بورس مبنی بر توقف عرضه‌های بورس کالا بود. اختلاف بین این شورا و وزارت صنعت در آن دوران، شفاف‌ترین خروجی شکست مکانیزم مدیریت دستوری در بازار «و بلاتکلیفی» ساده‌ترین واژه برای توصیف شرایط بود. اما زمزمه‌های عقب‌نشینی وزارت صنعت از مواضع دستوری‌اش تا حدودی از نگرانی‌ها کاست و بازار هم با صعود ۲۷۰۰ واحدی، خوش‌بینی‌ها را تایید کرد. آخرین هفته مرداد ماه با وجود تداوم ابهامات و منفعل بودن نهاد ناظر، حدود ۵ درصد بازدهی داشت و در این بین بازار با سرگیجه‌ای شدید وارد شهریور شد.بازار سرمایه در مرداد ماه، رشد نزدیک به ۲۶ درصدی شاخص کل را ثبت کرد و با وجود ابهامات متعدد، خروج دلار صادراتی از حصر سیاست‌های دستوری، سیگنال مثبتی به فعالان بود تا بار دیگر در صف‌های خرید قرار گیرند.
باز‌هم تزریق هیجان در ۴ شهریورتنها یک روز از معاملات بورس در شهریور می‌گذشت که شامگاه سوم آن ماه، اعلام نرخ‌های جدید فرآورده‌های نفتی بر مبنای ارز بازار ثانویه و همچنین ابلاغیه وزارت صنعت، مبنی بر حذف سقف رقابت قیمت مس و آلومینیوم و افزایش سقف رقابت به ۱۰ درصد برای فولاد در بورس کالا، تصور حرکت به سمت آزادسازی را تقویت کرد که نتیجه آن، تزریق هیجان به بازار سهام، تداوم سریال رکوردشکنی‌ها با صعود ۶/ ۱ درصدی نماگر بورس بود. در این میان، افزایش حدود ۱۰۰ درصدی نرخ لوب‌کات، روانکارها را با فشار فروش مواجه کرد و باعث اعتراض این گروه در قالب نامه‌ای به معاون اول رئیس‌جمهوری شد.
شوک «پالایش و پخش»و ریزشی ۵/ ۲ درصدیدو روز رشد متوالی و ثبت رکوردی جدید در کانال ۱۴۰ هزار واحدی برای نماگر بورس در حالی رقم خورد که شرکت ملیپالایش و پخش تنها ۴۸ ساعت بعد از اعلام نرخ‌های جدید، آنها را تکذیب و در ابلاغیه‌ای تاکید کرد قیمت پایه محصولات فرعی پالایشگاه‌ها طبق رویه پیشین است. با این شوک سنگین، بازار سهام ریزشی ۵/ ۲ درصدی را تجربه کرد. البته این موضوع نه تنها معاملات سهام وابسته راتحت تاثیر قرار داد، بلکه نگرانی سهامداران را به دلیل بی‌اعتمادی به تصمیمات ناگهانی تشدید کرد. نگرانی‌های شدید باعث شد ظرف ۴ روزمعاملاتی نماگر بورس متاثر از افت قیمت نمادهای کالایی حدود ۷ هزار واحد ریزش کند.
سیگنال‌های مثبت با سومین ابلاغیه جدیدبورس اما در میانه دومین هفته شهریور با خبر حذف سقف رقابت محصولات نفتی در شامگاه یازدهم مرداد در مسیر جهشی قرار گرفت. شرکت ملی پالایش و پخش برای سومین بار ظرف یک هفته تصمیم‌هایش را تغییر داد. در ادامه ابلاغیه حذف سقف قیمتی فولاد و زمزمه‌های آزادسازی نرخ محصولات پتروشیمی نیز از نگرانی‌ها کاست. سرانجام عقب‌نشینی از مواضع سخت دولتی اگرچه دیرهنگام، اما امیدهایی را برای حرکت به سمت بازار آزاد ایجاد کرد.
وزنه سنگین دولت بر پای بازار سهامدر همین رابطه حمیدرضا میر معینی کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» بیان کرد: جایگاه بازار سرمایه دراقتصاد کشور هنوز به رسمیت شناخته نشده است و به همین دلیل در شرایط خاص و بحرانی سایر نهادهای دولتی بر بازار سرمایه ارجحیت دارند. میرمعینی ارجحیت نهادگرایی بر اقتصاد آزاد را مورد توجه قرار داد و گفت: زمانی که بورس تبلور اقتصاد آزاد نیست، نمی‌توان انتظار داشت جایگاه و نقش آن به رسمیت شناخته شود. وی معتقد است تا زمانی که بخش خصوصی قدرتمند در کشور وجود نداشته باشد و دولت نیز دست از تصدی‌گری در این نهادها برندارد، این روند ادامه دارد. به همین دلیل است که بورس و بازار سرمایه کشور کاملا با کارکرد واقعی و مفهوم عملی آن فاصله دارد.
منبع: اکوفارس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ecofars.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اکوفارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۵۸۱۹۶۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بهبود وضعیت بورس محتمل است/ مردم از طریق سبدگردانها وارد بازار سرمایه شوند + فیلم
مصطفی صفاری گفت: اگر شوک‌های سیاسی و اقتصادی که از عوامل خارجی است کاهش پیدا کند می‌توان پیش‌بینی کرد، امسال شاهد بهبود شاخص‌ها در بورس خواهیم بود.
مصطفی صفاری کارشناس مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجو گفت: شوک‌های سیاسی کوتاه مدت هستند و سریعا از بین می‌روند. اما شوک‌های اقتصادی اینطور نیستند و اثر بلند مدت دارند، گرچه اگر شوک سیاسی تبدیل به شوک اقتصادی شود، اثر آن بلند مدت می‌شود.
صفاری در ادامه بیان کرد: مرداد سال ۹۹ که ارزش بازار ۴۳۰ میلیارد دلار شده بود، سقوط وحشتناکی را تجربه کرد. پیش از انتخابات ریاست‌جمهوری ارزش بورس به ۲۲۰ میلیارد دلار رسیده بود و آقای رئیسی قول دادند که به این وضعیت رسیدگی کنند. اما به دلیل برخی سیاست‌های اقتصادی که در این دولت انجام شد و شوک‌های سیاسی که اتفاق افتاد، ارزش بورس به ۱۲۰ میلیارد دلار رسید.
این کارشناس اقتصادی درباره وضعیت آینده بازار بورس گفت: هرچقدر که حوادث سیاسی کمتر اتفاق رخ دهد، طبیعی است که انتظار داشته باشیم بازار سرمایه جاماندگی خود را برطرف کند. دو سال است که شاخص بورس جا مانده است. پیش‌بینی اکثر تحلیل‌گران این است که اگر شوک‌های سیاسی و اقتصادی صورت نگیرد، امسال شاهد افزایش شاخص بورس خواهیم بود. البته در قانون بودجه امسال مواردی ذکر شده بود که مخالف صندوق‌های سرمایه‌گذاری و شرکت‌های بورس است امیدواریم مجلس جلوی آنها را بگیرد.
وی درخصوص اعتراض شرکت‌های تامین سرمایه درباره بند ۳ بودجه ۱۴۰۳، گفت: قانون بند ۳ این بود که افراد حقیقی تا ۵۰ میلیارد و افراد حقوقی تا ۵۰۰ میلیارد مشمول معافیت‌های مالیاتی می‌شوند و بیش از این مقدار باید مالیات بپردازند. واقعیت این بود که اکثر صندوق‌های سرمایه‌گذاری، نهادهای مالی و هزار فعال بازار گفتند که این قانون مخالف سرمایه‌گذاری غیرمستقیمی است که قانونگذار تعیین کرده بود. در واقع قرار بود که این قانون کمک‌کننده باشد و این موضوع را برای بازار سرمایه مستثنی کنند.
وی در پایان گفت اگر بازار بورس مثبت شد، مردم مانند سال ۹۹ سریعا سرمایه خود را وارد بازار نکنند و از طریق سبدگردان‌های یا سرمایه‌گذاری غیرمستقیم وارد بازار سرمایه شوند.
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند