«قلمزنی»؛ ماندگارترین ابزار هنر در انتقال مذهب تشیع / به عشق علی(ع) قلم میزنم
تاریخ انتشار: ۲۲ شهریور ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۶۰۱۰۷۰
به گزارش ایکنا از همدان، هنر قلمزنی سابقهای بس طولانی و تاریخی دارد و یكی از رشتههای هنرهای سنتی ایران است كه در دسته بندی، هنرهای صناعی و در گروه فلز كاری قرار دارد، این هنر گرانمایه و زیبا كه بیانگر فرهنگ و تمدن قوم ایرانی است ابتدا به صورت حجاری در بدنه كوهها و روی سنگهای ساختمانی كاخهای پادشاهان و بناهای تاریخی و حتی در دوران غارنشینی دیده شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
بعدها هنر حجاری، تبدیل به حكاكی و سپس قلمزنی گردید و نقوش و تصاویر از روی سنگهای ساختمانها و بدنه كوهها به روی سنگهای قیمتی مخصوصاً عقیق منتقل شد و «حكاكی» نامیده شد.
عاقبت فلزات از جمله طلا، نقره، مس، برنج و فولاد زمینه اصلی این نقوش و خطوط زیبا و دلپسند قرار گرفته و هنر «قلمزنی» نام گرفت و یا به عبارت دیگر ایجاد خطوط و نقوش به وسیله قلم یا ضربه چكش و بر روی اجسام فلزی.
لفظ «قلمزنی» معنای متعددی دارد، این لغت در فرهنگ معین چنین معنی شده است «نویسندگی، نقاشی و یكی از هنرهای زیباست و آن ایجاد نقوش جانوران و گیاهان و طرحهای مختلف است بر روی نقره یا فلزات دیگر».
آمیخته شدن هنر «قلمزنی» و «مذهب» در دوره ساسانیان آغاز شد
در سدههای آغازین اسلامی، اعراب هنر قلمزنی دوره ساسانی را مورد تقلید قرار داده و در سدههای بعد در اثر علاقه هنرمندان ایرانی به مذهب و گرایش آنان به اسلام، با تأثیرپذیری از باورهای اسلام، در آفرینش آثار فلزی کوشیدند و کمکم نقوش طرحهای بومی و اسطورهای ایرانی جای خود را به خطوط کوفی و آیات و احادیث داد.
قلمزنی یکی از رشتههای هنرهای سنتی ایران است که در دستهبندی، در رده هنرهای صناعی و در گروه فلزکاری قرار دارد، امروزه برای قلمزنی نخست داخل یا زیر ظرف یا سینی مورد نظر را که معمولاً از جنس نقره یا طلا است از محلول قیر و گچ پر میکنند تا سروصدای قلم کمتر به گوش برسد و همچنین مانع از سوراخ شدن ظرف در حین کار شود
در ادامه نقش مورد نظر را روی ظرف رسم کرده و قلم مناسب را انتخاب کرده و روی سطح ظرف قرار میدهند و با چکش بر انتهای قلم میکوبند تا شیارها و نقشها با تغییر شدت ضربه روی ظرف ایجاد شوند، قلمهای این هنر متنوع هستند و نامهای خاص خود را دارند مانند قلم سایه و قلم نیمبر.
انگیزه اصلی در انجام هنری چون قلمزنی اعتقاد و ارادت به اهل بیت(ع) است
ایرج ابوالقاسمی، هنرمند 48 ساله تویسرکانی در گفتوگو با ایکنا از همدان اظهار کرد: 12 سالی است که به صورت حرفهای در حوزه قلم زنی فعالیت میکنم.
وی با بیان اینکه باید فرهنگ تشیع به آیندگان انتقال داده شود افزود: هنر بهترین و ماندگار ترین ابزار برای انتقال مفاهیم است، قلم زنی نیز یکی از مشهورترین و محبوبترین هنر هایی است که میتواند در امر ترویج فرهنگ دین موثر واقع شود.
ابوالقاسمی با بیان اینکه محور اصلی کارهایش اسماء متبرکه خداوند و ائمه اطهار(ع) به ویژه حضرت علی(ع) و ذکرهای توصیه شده از بزرگان عالم تشیع است اضافه کرد: 95 درصد آثار متبرک به نام امیرالمومنین حضرت علی(ع) است.
این هنرمند تویسرکانی با بیان اینکه تا کنون 110 اثر از وی تولید شده است ادامه داد: به دلیل ارادت قلبی و مشاهده کرامات بسیار از امیر مومنان، مراحل کار آخرین اثر به نام مبارک حضرت علی(ع) در عید غیر خم به پایان رسید.
وی با اشاره به اینکه بروی مس، فولاد، سفال، سنگ و برنج قلم زنی میکند ابراز کرد: متأسفانه این هنر و سایر هنرهای دستی با بی مهری مسئولین روبرو است به گونه ای که در زمینه سازمان دهی و رسیدگی به مشکلات تولیدکنندگان صنایع دستی تدبیری اتخاذ نشده است.
ابوالقاسمی با بیان اینکه هنر قلم زنی در سطح شهرستان با استقبال خوبی روبرو است ادامه داد: با وجود مشکلات بسیار در حوزه قلم زنی و سایر صنایع دستی اگر انگیزه اصلی که همان اعتقادات و ارادت به اهل بیت(ع) نباشد کاری از پیش نخواهد رفت.
این قلم زن هنرمند با اشاره به اینکه هنر نزد ایرانیان است و بس گفت: با وجود حضور پررنگ چین در همه بخشهای بازار ایران اگر اعتقاد قوی و کار با جان و دل نباشد نه تنها قلم زنی بلکه هیج صنعتی یارای مقابله با چنین وضعیتی را نخواهد داشت، گفتنی است هنری که بخواهد با کالای چین از میدان به در شود هنر نیست.
90 درصد آثارم به نام مبارک حضرت علی(ع) مزین شده است
وی عنوان کرد: مسئولان می بایست با حمایت از هنر و هنرمندان در هر عرصهای، زمینههای مساعد برای انتقال فرهنگ اسلامی ـ شیعی را به دنیا بیش از پیش فراهم سازند و در این راستا با حمایت از هنرهای مختلف در معرفی و انتقال اسلام و تشیع بسیار تلاش کرده و از هیچ کوششی فروگذار نکنند.
این مرید علی(ع) اظهار کرد: قلم زنی یکی از هنرهای ماندگار با تأثیر گذاری بسیار است که میتوان از آن به عنوان ابزاری مهم در مقابله با جنگ نرم بهره گرفت که آموزش آن میتواند در ایران به عنوان کشوری که خاستگاه این هنر است به صورت کاملا تخصصی و درست انجام شود.
ابوالقاسمی ادامه داد: آنچه مهم است انتقال اصول هنر قلم زنی به نسلهای بعدی و آموزش آن به ویژه به کودکان و نوجوانانی است که این روزها به شدت مورد آماج و هدف تیرهای جنگ نرم دشمنان اسلام قرار گرفته اند تا با فرهنگ ناب اسلامی و شیعی به درستی آشنا شوند.
وی با بیان اینکه اولین شاگردانم دختر، پسر و همسرم بود گفت: در حال حاضر 10 کارآموز در کارگاه قلم زنی مشغول به کار هستند که علاوه بر آموزش هنر قلم زنی، آنان را با مرام و مسلک علی(ع) و مسائل اخلاقی در زندگی آشنا میکنم.
ابوالقاسمی با اشاره به اینکه هنر قلم زنی،«هنر فقرا» است عنوان کرد: این کار را میتوان با کمترین سرمایه با مبلغی بالغ بر حداقل 4 میلیون تومان میشود آغاز کرد از آنجا که فولاد و قلم را در کوره آهنگری خود میسازم با کمترین هزینه میتوان در این حوزه مشغول به فعالیت شد.
انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: ایکنا همدان قلمزنی هنر دستی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۶۰۱۰۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
لرستان در سوگ بنیانگذار مکتب تشیع
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان لرستان، مردم لرستان در شب شهادت بنیانگذار مکتب تشیع، امام جعفر صادق (ع) بر سر و سینه زدند و اشک ماتم ریختند.
امام صادق (ع) در ۱۷ ربیع الاول سال ۸۳ هجری قمری در شهر مدینه به دنیا آمد.
برخی منابع تولد ایشان را در سال ۸۰ هجری قمری ذکر کرده اند. پدر بزرگ ایشان امام سجاد (ع)، پدر بزرگوارشان امام محمد باقر (ع) و مادرشان معروف به ام فروه، دختر قاسم بن محمد بن ابی بکر است.
به عقیده شیعه، دوران امامت امام جعفر صادق (ع) ۳۴ سال بود که با اواخر حکومت امویان و اوایل حکومت عباسیان مصادف بودهاست. امام صادق (ع) با پنج تن از خلفای بنی امیه، هشام بن عبدالملک، ولید بن یزید بن عبدالملک، یزید بن ولید بن عبدالملک، ابراهیم بن ولید و مروان بن محمد ملقب به حمار و دو تن از خلفای بنی عباس ابوالعباس (عبدالله بن محمد) معروف به سفاح و ابوجعفر معروف به منصور دوانیقی معاصر بود.
یکی از خصوصیات بارز امام صادق (ع) علم فراوان ایشان است. امام صادق (ع) به جهت ضعف حکومت اموی، فعالیت علمی بسیار بیشتری نسبت به دیگر امامان شیعه داشتند. ایشان بسیار اهل زهد، عبادت، روزه داری و تلاوت قرآن بودند. امام صادق (ع) به فقرا کمک بسیار میکردند و در بیشتر شبها به صورت ناشناس برای فقرا غذا میبردند به طوری که بخشندگی ایشان در بین مردم زبانزد بود.
عصر امام صادق (ع)، عصر جنبش فرهنگی و فکری و برخورد فرق و مذاهب گوناگون بود. پس از زمان رسول خدا دیگر چنین فرصتی پیش نیامد تا معارف اصیل اسلامی ترویج شود به خصوص که قانون منع حدیث و فشار حُکّام اموی باعث تشدید این وضع شده بود بنابراین خلأ بزرگی در جامعه آن روز که تشنة هرگونه علم و دانش و معرفت بود، به چشم میخورد.
امام صادق (ع) با توجه به فرصت مناسب سیاسی و نیاز شدید جامعه، دنباله نهضت علمی و فرهنگی پدر بزرگوارشان را گرفتند و حوزه وسیع علمی و دانشگاه بزرگی به وجود آوردند و در رشتههای مختلف علمی و نقلی شاگردان بزرگی تربیت کردند.
هشام بن حکم، مفضل بن عمر کوفی جعفی، محمد بن مسلم ثقفی، ابان بن تغلب، هشام بن سالم، مؤمن طاق و جابر بن حیان از شاگردان ایشان بودند. تعداد شاگردان امام را تا چهار هزار نفر نوشته اند. ابوحنیفه رئیس یکی از چهار فرقه اهل سنت، مدتی شاگرد امام صادق (ع) بود و خودش به این موضوع افتخار کرده است.
امام جعفر صادق (ع) از فرصتهای گوناگونی برای دفاع از دین و حقانیت تشیع و نشر معارف صحیح اسلام استفاده میبرده است. مناظرات زیادی نیز در همین موضوعات میان ایشان و سران فرقههای گوناگون انجام پذیرفت که طی آنها با استدلالهای متین و استوار، پوچی عقاید آنها و برتری اسلام ثابت میشد.
بیشترین احادیث از امام صادق (ع) نقل شده است، اولین علت این امر مربوط به شرایط خاص زمان امامت ایشان و دومین دلیل این است که ایشان از دیگر امامان بیشتر عمر کردند و به همین علت امام صادق (ع) را شیخ الائمه نیز مینامند.
همچنین فقه شیعه امامیه که به فقه جعفری مشهور است منسوب به امام جعفر صادق (ع) است، زیرا بخش عمده احکام فقه اسلامی بر طبق مذهب شیعه امامیه از ایشان است و آن اندازه که از آن حضرت نقل شده است از هیچ یک از ائمه نقل نشده است.