عفونت و ترشحات واژن
تاریخ انتشار: ۲۴ شهریور ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۶۲۱۲۳۴
خبرگزاري آريا -
ترشحات واژن در خانمها شامل يکسري باکتري هاي مفيد است که براي حفظ سلامت آن ضروري و بسيار لازم هستند . در مواردي وجود دارد يک ترشحات بوي نا مطبوع داشته و سبب ناراحتي فرد و زوج او مي شود .توصيه هاي زير شما را درکاهش و رفع بوي نا مطبوع دستگاه تناسلي کمک مي کند.محيط دستگاه تناسلي در زن و مرد از مناطقي اسات که اگر به نظافت آن توجه نشود باعث بروز آلودگي شديد و حتي بيماريهاي گسترده مي شود .
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
لکوره خود يک بيماري نيست بلکه تظاهري از تخمک گذاري يا يک بيماري موضعي يا سيستميک هست .
در هر سني ممکن است ديده شود و تقريبا کليه زنان را در دوره اي از عمر مبتلا مي کند . شايعترين علت آن عقونت قسمت تحتاني اعضاي تناسلي است . علل ديگر عبارتند از التهاب ، تحريک استروژني ، تحريک روحي ، تومورها و محروميت استروژني .
ترشحات لکوره معمولا به علت وجود سلولهاي کنده شده از مخاط يا سلول هاي شرکت کننده در التهاب سفيد رنگ است .
وجود مقدار کمي ترشح موکوس واژني به طور ثابت امري کاملا طبيعي است اما در صورتي که مقدار ترشح زياد و موجب آلوده کردن لباس گردد يا همراه با درد و ناراحتي باشد صورتي غير طبيعي پيدا مي کند .
در بانوان غدد داخل واژن و دهانه رحم به طور مداوم مقدار کمي مايع ترشح مي کنند. اين مکانيسم کمک به سلامت و پاک شدن مجراي تناسلي مي کند. اين ترشحات اکثراً بيرنگ و يا حداکثر شيري کم رنگ و بدون بو هستند، وليکن بسته به سيکل ماهيانه در خانم ها رنگ و غلظت آن تغيير پذير است. به طوريکه در زمان تخمک گذاري، حاملگي،شير دادن و نزديکي جنسي مقدار اين ترشحات بيشتر مي شود . بنابراين با توجه به نکات ذکر شده بايد توجه داشت که افزايش ترشحات واژن در زنان در بسياري موارد طبيعي است، به ويژه اينکه ترشحات باعث مرطوب شدن مجراي تناسلي زنان مي شود،که اين خود کمک بسيار در پيشگيري از بيماري گوناگون در اين ناحيه مي کند.
ترشح از واژن، علامت شايعي است. فرد گرفتار ممکن است مدتي تحمل کند و نگراني ناشي از اين که آيا به بيماري مقاربتي مبتلا شده يا نه را به جان بخرد؛ يا اينکه ممکن است همين نگراني باعث مراجعه به اين پزشک و آن پزشک و حتي متخصص زنان يا متخصص ارولوژي شود. آيا هر نوع ترشح واژن نشانه بيماري است؟ چه موقع بايد نگران بود؟ اين ترشحات با چه مکانيسمي ايجاد ميشوند؟ مقاله زير به اين پرسشها پاسخ ميدهد. اول از همه بايد دانست که ترشحات واژن دو نوعند.
ترشحات طبيعي (فيزيولوژيک) و ترشحات غير طبيعي که نياز به درمان دارند. اما کدام ترشحات طبيعي هستند و کدام غيرطبيعي؟
هر خانمي کيفيت طبيعي ترشحات خود را ميداند و در واقع ميداند که چه ترشحاتي در وي قابل قبول است و کدام ترشحات بيش از حد طبيعي است. اما نکته اينجاست که کيفيت و کميت ترشحات واژن در هر زن در طول زمان و حتي در طول يک دوره ماهانه ميتواند تغيير کند؛ مثلاً ترشحات قبل از بلوغ با ترشحات دوران بارداري و ترشحات پس از يائسگي متفاوت است. به همين ترتيب، هورمونها تاثير مهمي روي ترشحات واژن دارند و در نتيجه بارداري يا مصرف قرصهاي ضدبارداري ترشحات واژن را تغيير ميدهد. در طول قاعدگي و دوره پس از زايمان هم کيفيت يا ميزان ترشحات ممکن است تغيير کند. حتي عواملي مثل ورود مني به داخل واژن يا عادات مربوط به بهداشت فردي هم روي اين ترشحات موِثر است.
ترشح زياد تر از معمول ، ممکن است با بوي بدن توام شود و آن را افزايش دهد که در اين حالت استحمام زياد و خشک کردن اعضاي تناسلي کافي است اما در صورتي که بوي زننده داشته باشد حاکي از عفونت واژن است.
اين ترشحات با درد يا بدون درد و ناراحتي ممکن است با خارش همراه باشد که معمولا هنگام آلوده شدن مدخل واژن به ادرار عارض مي شود . نواحي تناسلي بيمار ممکن است دچار حالت تحريک و التهاب با شد به علاوه گاه پروکتيت و درد به هنگام نزديکي وجود دارد . در بعضي حالات هم علامت خاصي به جز ترشح وجود ندارد .
در افرادي که داراي اين مشکل مي باشند آزمايش خون ممکن است شواهدي از وجود عفونت خفيف بدن را نشان دهد . تهيه فورتي ميکروسکپي از ترشحات واژن و آزمايش سلول شناسي آن براي کليه زنان بالاتر از 25 سال و در مواردي که احتمال وجود سرطان در کار باشد ، ضروري است .
لکوره در صورتي که با تست سرولوژيک مثبت همراه باشد ممکن است مربوط به سفليس باشد .
واژينيت چيست ؟
به عفونت دستگاه تناسلي زنان که در اثر باکتري يا عوامل بيماري زا مي باشد گفته مي شود.
پيش گيري از واژينيت :
در هنگام مقاربت بايد مرد از واسائل پيشگيري و حفاظتي استفاده کند تا از عقونت جلوگيري به عمل آيد . همچنين تجويز آنتي بيوتيک بمدت طولاني مدت ممکن باعث رشد قارچ کانديدا و واژينيز ناشي از آن شود.
راه هاي درماني :
الف – درمان هاي اختصاصي : عفونت با داروهاي که در زير نام برده شده اند درمان مي شود ، هرگاه مقاومت ميکربي عارض شود يا بيمار به دارو حساسيت نشان دهد بلافاصله بايد دارو قطع شود و داروي ديگري جانشين آن نمود .
- واژينيت ناشي از تريکوموناواژيناليس :
اين نوع عفونت توسط يک انگل ميکروسکوپي بوجود مي آيد که علائم آن غالباً بلافاصله بعد از شروع خونريزي قاعدگي به اوج خود مي رسد .دوره کمون تقريباً 20 روز مي باشد و علائم بصورت ترشحات کف آلود و فراوان و درد و تحريک موضعي مي باشد . سوزش ادرار و مقاربت دردناک و درد مبهم قسمت تحتاني شکم ممکن است وجود داشته باشد و گاهي اوقات ، خارش شايعترين علامت موضعي در اين بيماران مي باشد و ترشح فراوان و کف آلود به رنگ سفيد مايل به زرد تا سبز ديده مي شود .قبل از درمان بايد يک پاپ اسمير ( تست ترشحات دهانه رحم ) انجام گيرد و سپس براساس جواب پاپ اسمير و تائيد تشخيص توسط پزشک و يا ماما ، درمان انجام گيرد .
مترونيدازول به مقدار 250 ميلي گرم 3 بار در روز به مدت يک هفته تجويز مي شود .
درمان با دوز بالا به مدت 5-3 روز، تجويز همزمان مترونيدازول خوراکي و مهبلي و تزريق وريدي مترونيدازول مي باشد .اگر علائم بيماري بعد از درمان باقي بمانند، توصيه مي شود که مجدداً به پزشک معالج خود مراجعه شود .تمام شرکاي جنسي، حتي اگر بدون علامت باشند بايد درمان گردند، چرا که بسياري از زنان از شريک جنسي درمان نشده خود مجدداً آلوده مي شوند. به زوجين توصيه مي شود که تا پايان دوره درمان و از بين رفتن علائم ، از نزديکي جنسي خودداري کنند .
در سه ماهه اول بارداري مصرف مترونيدازول توصيه نمي شود ، در اين حالت مي توان از کلوتريمازول موضعي استفاده نمود .
درمان در زنان غير باردار : آزيترومايسين 1 گرم از طريق دهاني در يک روز و يا داکسي سيکلين 100 ميلي گرم 2 بار در روز به مدت 7 روز و يا اريترومايسين اتيل ساکسينات 800ميلي گرم 4 بار در روز به مدت 7 روز .
- واژينيت ناشي از کانديدا البيکانس :
تجويز داروهاي ضد بارداري را بايد متوقف نمود و به جاي آن موقتا از کاندوم استفاده کرد.
شياف هاي واژني 100 ميلي گرمي Clotrimazole يا کرم هاي 2% Miconazole هر شب موقع خواب به مدت يک هفته بسييار موثر است .
- واژينيت ناشي از کوريني باکتريوم واژينال و کلاميديا :
شايعترين بيماري مقاربتي است . که در افراد جوانتر از 25 سال و در زنان مجرد و در زنانيکه از روشهاي غير سدي جهت پيشگيري از بارداري استفاده مي کنند ، شيوع بيشتري دارد .
کلاميديا يک انگل باکتريايي است که علائم آن بصورت لکه بيني بين قاعدگي ها با يا بدون تاييد عفونت دستگاه تناسلي فوقاني مي باشد .
آمپي سيلين به مقدار 500 ميلي گرم 4 بار در روز از راه دهان به مدت 5 روز مصرف شود .
مترونيدازول به مقدار 500 ميلي گرم از راه دهان 2 بار در روز به مدت 5 روز به کار رود .
- واژينيت اتروفيک يا Senile Vaginitis :
شياف واژني حاوي 0٫5 ميلي گرم دي اتيل استيل بسترول هر 3 روز يک عدد به مدت 3 هفته استعمال شد و سپس يک هفته براي ايجاد ايجاد قاعدگي ( پريود ) استعمال دارو را قطع مي کنند و مجداد بههمين روش 3 هفته و يک هفته درمان را به طور نا محدود ادامه مي دهند . همين درمان را نيز مي توان با کرم واژينال Dienestrol ( دو اپليکاتور در روز به مدت 3 هفته با يک هفته استراحت ) به مدت نامحدود ادامه داد.
ب- درمان هاي عمومي :
استفاده از تامپون هاي داخلي مربوط به دوران پريود باعث کاهش رطوبت واژن و خارش و بوي بد مي شود .
آلودگي هاي تريکومونا و کانديدا مستلزم درمان هر دو طرف يعني زن و شوهر به صورت همزمان بايد باشد.
ج – درمان هاي موضعي :
شستشوي مرتب با محلول آب نمک و اسيد استيک ( 2 قاشق غذاخوري سرکه سفيد در هر ليتر آب ) مي تواند در درمان لکوره مفيد باشد . دوش هاي قليايي نبايد هرگز به کار رود زيرا موجب بالا رفتن PH واژن شده تضعيف فلوره واژن را در پي خواهد داشت.
موارد زير در بهداشت دستگاه تناسلي-ادراري بويژه خانم ها بسيار کمک کننده است :
•زدودن موهاي زائد ناحيه دستگاه تناسلي-ادراري . استفاده از موبرهاي بهداشتي که در داروخانه موجود مي باشد و در اسلام نيز به استفاده از ان توجه زيادي شده بسيار مناسب است و در از بين بردن ميکروب و باکتري هاي مرده محيط بسيار کمک مي کند .
•استفاده از لباس زير – شورت – مناسب : هيچگاه از لباس زير ارزان که از جنس مواد نا مناسب تهيه مي شوند استفاده نکنيد
•استفاده مرتب و دقيق از لباس زير و شورت تميز : اجازه ندهيد شورت به ترشحات شما مرطوب شود . ترشحات که سبب رطوبت و لک روي شوت مي شوند مواد آلوده و باکتري هاي مرده هستند که باعث تشديد بوي دستگاه تناسلي-ادراري مي شوند.
•شستشوي مرتب و دقيق دستگاه تناسلي . خانمها بدليل شکاف و شيارهاي موجود در دستگاه تناسلي-ادراري بايد درنظافت خود بويژه با آبگرم دقت کنند .
•استفاده از مواد معطر و خوشبو کننده توصيه نمي شود . چون سبب نابودي باکتري هاي مفيد محيط دستگاه تناسلي-ادراري شده و اين سبب بروز مشکلاتي در آينده براي شما مي شود .
•سعي کنيد محيط مدخل واژن را تميز نگه داريد
•از نوار بهداشتي ارزان استفاده نکنيد و در تهيه نوار بهداشتي نکات و علائم معتبر و استاندارد را رعايت کنيد .
•در دوره پريودي خود حتما حداقل هر 3 ساعت و حداکثر هر 6 – 12 ساعت نوار بهداشتي را تعويض کنيد .
چه زماني اين افزايش ترشح طبيعي نيست؟
اگر افزايش ترشح باعث تغيير رنگ، بو ، التهاب ناحيه تناسلي، خارش، سوزش بشود غير طبيعي خواهد بود به ويژه اينکه اگر بيمار در زمان عادت ماهيانه نباشد وليکن ترشح خوني داشته باشد، حتماً بايد به پزشک مراجعه کند.
چه چيز باعث اين تغييرات مي شود؟
هر عاملي که تغيير در محيط طبيعي واژن بدهد، و به عبارتي PH آن را تغيير بدهد، سبب افزايش ترشح غير طبيعي از واژن مي شود مانند: استفاده از بعضي صابونها، آنتي بيوتيکها، بيماري قند، حاملگي، عفونتها، و يا حتي پاک کردن مجراي تناسلي توسط اسپري هاي مخصوص ناحيه تناسلي و يا Vaginal douchمي توانند اين مشگل را سبب شوند.
چگونه Vaginal Douching سبب عفونت مي شود.؟
بسياري از بانوان فکر مي کنند اين روش بسيار خوبي براي پاکيزه نگهداشتن واژن است. اگر چنانچه احساس بو در ناحيه تناسلي مي کنيد اين بو اکثراً از قسمت خارجي دستگاه تناسلي است و شما مي توانيد با آب و صابون قسمت خارجي دستگاه تناسلي را تميز نگاه داريد و همان حمام روزانه براي اين پاکيزگي کافي است.
در حاليکه با گرفتن دوش واژينال و استفاده از مواد شيميائي محيط طبيعي واژن را به هم مي ريزيد که اين خود سبب عفونت مي شود. از طرفي ديگر توسط Vaginal Douching (شستشوي واژن) باکتريهاي موجود در واژن را به قسمت دهانه رحم خود و خود رحم روانه مي کنيد که اين خود سبب عفونت در اين نواحي خواهد شد.
چه عوامل ديگري سبب افزايش ترشح واژن مي شوند؟
افزايش ترشح واژن به گونه غير طبيعي به دلايل گوناگون خواهد بود که به طور کلي به نام Vaginitis ناميده مي شوند.
1- عفونتهاي قارچي واژن :
درواژن زنان قارچ به مقدار کم به طور طبيعي زندگي مي کند، محيط اسيدي واژن مانع از رشد اين قارچها مي شود. حال اگر به دليلي از اسيدي بودن محيط واژن کاسته شود قارچها رشد بيشتر خواهند کرد و سبب عفونت قارچي در واژن مي شوند. حاملگي، بعضي از آنتي بيوتيکها، مصرف قرصهاي جلوگيري از حاملگي، بيماري قند، استفاده از کورتون ، زمان سيکل ماهيانه، روابط جنسي، نيز از عواملي هستند که باعث تغيير محيط طبيعي واژن و افزايش رشد قارچها و در نتيجه باعث عفونت در واژن مي شوند.
علائم عفونت قارچي چيست؟
بايد بگويم که اين بيماري بسيار شايع است. بيمار احساس نارحتي در ناحيه تناسلي دارد که به صورت سوزش، خارش در دهانه واژن و در قسمت خارجي ناحيه تناسلي احساس مي شود. ترشحات واژن به رنگ سفيد و بسيار غليظ در مي آيد که مي توان آن را به شکل تکه هاي ريز پنير مانند ديد. بيمار احساس سوزش در زمان نزديکي دارد. و همينطور احساس تورم در قسمت خارجي دستگاه تناسلي مي کند.
وليکن به ياد داشته باشيد که اگر مکرراً و يا به گونه شديد بيماري مبتلا شويد که گاهي هم به درمان جواب نمي دهد و بلافاصله پس از درمان بيماري باز مي گردد بايد از نظر ساير بيماريهاي سيستميک به ويژه بيماري قند بررسي شويد.
چگونه درمان مي شويد؟
درمان اين بيماري بسيار ساده و معمولا با استفاده از کرمهاي موضعي ضد قارچ مخصوص دستگاه تناسلي بانوان و يا گاهي هم اگر قادر به استفاده از کرم واژينال نباشيد، با خوردن دارو درمان پذير مي باشد. گاهي توسط داروهائي که احتياج به نسخه پزشک ندارد اين بيماري به راحتي درمان پذير است. وليکن باز هم تکرار مي کنم، چنانچه حامله هستيد و يا به طور مکرر درگير اين بيماري مي شويد، بايد حتماً به پزشک خود مراجعه کنيد که علت اصلي را جويا شويد.
چگونه از ابتلا مکرر به اين بيماري پيشگيري کنيم؟
به نکات زير توجه داشته باشيد.
•حتماً از شورت هاي کتاني استفاده کنيد.
• تا آنجا که ممکن است از پوشيدن شورت هاي پلاستيکي و يا بسيار تنگ و چسبان خودداري کنيد.
از کاغذهاي توالت حاوي مواد معطر و رنگي، Tampon، Pad هاي معطر و Bubble Bath و يا به طور کلي نشستن در وان حمام پرهيز کنيد.
• اگر باز هم گرفتار عفونت مکرر قارچي واژن شديد به پزشک خود حتماً مراجعه کنيد به دو دليل نخست اينکه ممکن است علت بيماريهاي سيستميک بدن باشد و دو م گاهي لازم است که پزشک شما را براي مدت چند ماهي روي درمان بگذارد که از تکرار عفونت جلوگيري شود.
آيا همسر شما بايد درمان بشود؟
در اين عفونت يا ر شما احتياج به درمان ندارد و اين بيماري اکثراً او را گرفتار نخواهد کرد مگر اينکه همسر شما مشکل ديگري ازنظر بيماري سيستميک داشته باشد.
2-عفونت هاي ميکروبي واژن
اين عفونت Bac terial Vaginitis خوانده مي شود.
محيط واژن حاوي نوعي باکتري است که به نام باکتري خوب واژن معروف است و همينطور حاوي باکتري ديگري است که به نام Anacrobes ناميده مي شوند. گاهي بدون دليل ويژه اين نوع باکتري بيش از انداره رشد کرده و سبب بيماري مي شوند.
عفونت هاي ميکروبي واژن چه علائمي دارند؟
گاهي بيمار اصلاً علائمي ندارد، گاهي اين بيماري سبب افزايش ترشح واژن مي شود که اکثراً آبکي است. يا گاهي رنگ زرد کمرنگ يا پررنگ تر دارد. گاهي بودار مي شود که به اصطلاح Fishy Smell خوانده مي شود که بيماران اين بو را اکثراً پس از نزديکي با همسر احساس مي کنند، و گاهي بيمار احساس سوزش و خارش دارد.
عفونت هاي ميکروبي واژن چگونه تشخيص داده مي شود؟
به پزشک مراجعه کنيد. ترشح شما را در مطب آزمايش مي کند و بلافاصله تشخيص داده خواهد شد.
آيا اين نوع عفونت ازطريق نزديکي منتقل مي شود؟
اگر چه اين بيماري در بانواني که فعاليت جنسي دارند بيشتر ديده مي شود وليکن ارتباطي به نزديکي ندارد و يار مقابل هم احتياج به درمان ندارد. مگر اينکه بيمار مکرراً گرفتار اين بيماري بشود.
عفونت هاي ميکروبي واژن چگونه درمان مي شود؟
با تمام سادگي اين بيماري احتياج به درمان دارد چراکه اگر درمان نشود عفونت به سمت دهانه رحم، رحم و لوله ها مي رود و سبب مشکلات بسيار و بدتري خواهد شد. به ويژه اگر اينکه زن حامله باشد. اين بيماري را مي شود به طور موضعي و يا خوراکي درمان کرد ولي درمان اين بيماري حتماً احتياج به مراجعه به دکتر و نسخه پزشک دارد .
عفونت شايع ديگر واژن Trichumoniasis است
عامل اين بيماري يک نوع انگل به نام تريکومونا است که اکثراِ در اثر نزديکي با فرد مبتلا ، بيمار درگير آن خواهد شد. گاهي بيمار مدتها اين بيماري را دارد بدون اينکه علائمي داشته باشد.
چه علائمي دارد؟
افزايش ترشح واژن، تغيير رنگ آن به صورت آبکي، يا زرد رنگ و يا گاهي سبز کمرنگ، بوي بد، خارش و سوزش، درد و سوزش در هنگام دفع ادرار از علائم آن است. اکثراً احتياج به درمان خوراکي دارد. در اين نوع گرفتاري همسر بيمار هم بهتر است که درمان بشود.
در اينجا بايد ياد آور شوم که عفونتهاي ديگر ناحيه تناسلي در ارتباط با رابطه جنسي ونزديکي بيمار به آنها مبتلا مي شود ازقبيل «کلاميد يا»، سوزاک، هم مي تواند سبب افزايش ترشح واژن بشود، وليکن اينها عفونت هائي هستند که ابتدا دهانه رحم را گرفتار مي کنند و گاهي تنها علامت آنها افزايش ترشح واژن است که در اين نوع عفونتها زن و مرد هر دو بايد درمان بشوند. وليکن به خاطر داشته باشيد که در اين مقاله فقط سخن بر سر عفونت هاي شايع ناحيه واژن است نه ساير قسمتهاي تناسلي
نکاتي که براي پيشگيري از عفونت واژن بايد رعايت شود:
1- هرگز از Vaginal douche استفاده نکنيد
2- از مواد عطري- اسپري عطري، Tamponsو همينطور از Pad هاي معطر در زمان خونريزي ماهيانه پرهيز کنيد.
3- هميشه شورت هاي کتاني که زياد هم تنگ و چسبان نباشند، بپوشيد.
4- هميشه ناحيه تناسلي و مقعد را از جلو به عقب پاک کنيد اين روش تا آنجا که ممکن است از انتقال عفونت از ناحيه رکتوم به واژن جلوگيري خواهد شد.
5- گاهي اين خارش و سوزش در ناحيه تناسلي ممکن است به دليل آلرژي به مواد پاک کننده باشد در اين صورت بهتر است که پودر لباسشوئي و کاغذ يا مايع نرم کننده پارچه را در موقع شستشو عوض کنيد.
6- گاهي کاندوم يــــا «ديافراگم» و يا Sperm Killing Gel که براي پيشگيري از حاملگي مصرف مي شود ممکن است سبب حساسيت و خارش و سوزش در ناحيه واژن بشود، در اينصورت بهتر است روش ديگري را جايگزين کنيد.
7- پس از دوش روزانه ناحيه خارجي تناسلي را با حوله خوب خشک کنيد.
منبع: pezeshk.us
منبع: خبرگزاری آریا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۶۲۱۲۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
زخمهای دیابت، کشندهتر از سرطان
دکتر حسامالدین علامه ضمن گرامیداشت هفته سلامت اظهار کرد: یکی از اهداف مهم هفته سلامت این است که در این فرصت سالانه، ۲ موضوع «حساسیتزایی» و «آگاهیبخشی» نسبت به مقوله سلامت را در جامعه ایجاد کنیم تا با ارتقاء سطح سواد سلامت جامعه از طریق اطلاعرسانی درباره ضرورت پیشگیری و خودمراقبتی، آگاهیبخشی جامعه در ارتباط با ریسک فاکتورها و عوامل تهدیدکننده سلامت و در نتیجه اصلاح سبک زندگی به افزایش سطح سلامت شهروندان منجر شود.
به گزارش ایسنا، وی با بیان اینکه غربالگری به موقع بیماریها از اهمیت فراوانی برخوردار است، خاطرنشان کرد: شاید بتوان گفت که «هفته سلامت» یک فرصت مغتنم برای معرفی بیماریهای شایع، آشنایی با شیوههای پیشگیری، آشنایی با غربالگری بیماریهای خطرناک و هزینه درمان بالا است. همچنین میتوانیم عوامل موثر یا ریسک فاکتورهای موثر بر بیماریهای خطرناک را معرفی کنیم و جامعه را به سمت کنترل بیماریها و عواملی که منجر به بهباشی و سلامت میشود، رهنمون کنیم.
این پزشک با بیان اینکه دستورالعملهای علمی پزشکی مبتنی بر سبک زندگی، طب پیشگیرانه و جامعهنگر و راهنماهای بالینی خودمراقبتی، نکات مرتبط با سلامت را به مردم توصیه میکنند، افزود: دستورالعملهای غربالگری با در نظر گرفتن «سن»، «جنسیت»، «سوابق فردی و فامیلی» و «عوامل محیطی و شغلی» الگوریتم شخصیسازی شده غربالگریهای سلامت هر فرد را مشخص میکنند. این دستورالعملها به هر فرد توصیه میکند که با توجه به شرایط سنی و جنسیتی و دیگر عوامل، به موقع، نسبت به انجام غربالگریهای سلامت اقدام کند.
بیماریهای اپیدمیک بسیار پرسروصدا هستندوی با بیان اینکه اگرچه بیماریهای اپیدمیک، در دنیای امروز تا حدودی کنترل شدهاند اما به هنگام بروز و شیوع، بسیار پرسروصدا و ترسناک هستند، اظهار کرد: به طور مثال، اغلب مردم در مواجهه با بیماریهای عفونی، خیلی زود از ابتلا به این بیماریها آگاه میشوند؛ چرا که با تظاهرات حاد، نمایان میشوند. به دلیل اینکه مردم از ابتلا به بیماریهای عفونی مطلع میشوند به موقع هم، نسبت به درمان اقدام میکنند.
مدیر کلینیک دیابت، زخم و ترمیم بافت سازمان جهاد دانشگاهی علومپزشکی تهران با بیان اینکه بیماریهای غیرواگیر در دنیای مدرن با توجه به سبک زندگی انسانها شایع شدهاند، خاطرنشان کرد: بیماریهای غیرواگیر، عمدتا بیماریهای مزمن هستند که شامل بیماریهای قلبیعروقی، دیابت، انواع سرطانها، چاقی، همچنین سوانح و سوختگیها میشود.
۲ عامل اصلی ابتلا به دیابتوی با بیان اینکه دیابت در کشورهای توسعهیافته به عنوان چهارمین عامل مرگومیر معرفی شده، افزود: امروزه، ۲ عامل اصلی «کمتحرکی و کاهش فعالیت بدنی» و «پرخوری و رژیم غذایی نامناسب» که منجر به اضافهوزن و چاقی میشوند، جزو عوامل موثر در ابتلا به دیابت هستند. بنابراین « سبک زندگی نادرست» و «رژیم غذایی نامناسب» میتوانند سبب ابتلا به دیابت شوند.
این متخصص درارتباط با تاثیر سبک زندگی و رژیم غذایی بر ابتلا به دیابت اظهار کرد: بررسیها بیانگر این است که میزان مصرف فستفودها در جوامع بشری افزایش یافته و همچنین برخی از تنقلات ناسالم مانند چیپس و پفک از سنین کودکی تا بزرگسالی استفاده میشوند. بررسی عادات غذایی مردم حاکی از این است فرهنگسازی مناسبی درخصوص عادتهای غذایی سالم مثل مصرف میوه و سبزیجات، ماهی، لبنیات کمچرب و ... وجود ندارد. بازهم تاکید میکنم، عادات غذایی ناسالم مثل پرخوری و مصرف زیاد مواد قندی و نشاستهای جزو عوامل زمینهساز دیابت به حساب میآید.
علامه با بیان اینکه برخی مولفهها در کنار عوامل زمینهساز سبب ابتلا به دیابت میشوند، افزود: به طور مثال، مواردی مانند افزایش هزینههای ورزشکردن در کلانشهرها، در دسترس نبودن مکانهای مناسب برای ورزشکردن، آلودگی هوا که گاهی بیش از ۲۰۰ روز از سال را دربرمیگیرد که محدودیتهایی برای گروههای حساس و پرخطر ایجاد میکند، سبب ایجاد محدودیت برای فعالیتهای ورزشی میشوند. این شرایط در حالی است که کمتحرکی جزو موارد موثر بر دیابت به حساب میآید.
کاهش سن ابتلا به دیابتمدیر کلینیک دیابت، زخم و ترمیم بافت سازمان جهاد دانشگاهی علومپزشکی تهران با بیان اینکه دیابت در گذشته جزو بیماریهای بزرگسالان و میانسالان به حساب میآمد، افزود: در حال حاضر، سن شیوع ابتلا به دیابت نوع ۲ کاهش یافته، به نحوی که میزان ابتلا به بیماری دیابت در سال ۲۰۲۲، ۵۳۷ میلیون نفر گزارش شده؛ این تعداد، معادل ۱۴ درصد از جمعیت جهان است.
۷میلیون مبتلا به دیابت در ایرانوی با اشاره به وضعیت بیماری دیابت در ایران خاطرنشان کرد: برآوردها بیانگر این است بیش از ۷ میلیون نفر به دیابت مبتلا هستند. همچنین ۱۴.۱۵ صدم درصد از جمعیت بالای ۲۵ سال به دیابت و حدود ۲۵ درصد از این گروه سنی به «پیشدیابت» مبتلا هستند. متاسفانه، آمار و ارقام مربوط به «پیشآگاهی به دیابت» نامساعد است؛ به نحوی که حداقل حدود یک سوم از افرادی که به دیابت مبتلا هستند از بیماری خود آگاهی ندارند.
سنگ تحریمها پیش پای درمان موثر دیابتاین متخصص درباره وضعیت درمان دیابت در کشور گفت: «درمان موثر» هم از وضعیت نامساعدی برخوردار است؛ فقط حدود ۳۱ درصد از دیابتیها درمان موثر و منجر به کنترل دیابت دارند. یکی از عواملی که منجر به آمار نامساعد درمان موثر دیابت و پیامدهای ناشی از آن مثل زخم مزمن در کشور شده، تحریمهای اقتصادی و دارویی ظالمانه آمریکا است.
پانسمانهای نوین از بهترین روشهای درمانی زخمهای مزمنوی با بیان اینکه پانسمانهای نوین از بهترین روشهای درمانی در ارتباط با زخم مزمن هستند، افزود: پانسمانهای نوین و مواد اولیه تولید آن، عمدتا جزو موارد وارداتی هستند و به همین دلیل گران به حساب میآیند. اگر ارز به مقدار کافی و در زمان مناسب به پانسمانهای نوین تخصیص نیابد، درمان موثر در دسترس بیماران قرار نمیگیرد. موضوع تخصیص ارز به مقدار کافی و مناسب فقط مختص پانسمانهای نوین نیست بلکه برای داروی سایر بیماریها به ویژه بیماریهای صعبالعلاج نیز باید لحاظ شود. هفته سلامت میتواند فرصت مناسبی باشد که موضوع دارو و در دسترس نبودن برخی داروها با ارز دولتی برای بیماران که در بیمارستانها بستری هستند، مورد بررسی سیاستگذاران و مدیران ارشد نظام سلامت و بیمهها قرار گیرد.
علامه با اشاره به زخمهای مزمن خاطرنشان کرد: اگرچه عوامل متعددی زمینهساز زخمهای مزمن هستند، اما دیابت مهمترین عامل ابتلا به زخم مزمن است. زخم مزمن به زخمهایی گفته میشود که مدتزمان درمان آن بیش از ۲۸ روز طول میکشد.
همه چیز درباره زخمهای مزمن دیابتمدیر کلینیک دیابت، زخم و ترمیم بافت سازمان جهاد دانشگاهی علومپزشکی تهران با بیان اینکه زخمهای مزمن ۳ دسته «عمده» و یک دسته «نادرتر» دارند، اظهار کرد: زخمهای دیابتی در صدر دسته «عمده» قرار میگیرند؛ زخمهای دیابتی، زخمی است که در صورت کنترل نشدن دیابت در افراد مبتلا به این بیماری در گذر زمان، ابتدا «نوروپاتی» و سپس زخم ایجاد میشود. اگر افراد مبتلا به دیابت از پای خود به خوبی مراقبت نکنند، در وهله نخست به «نوروپاتی» یعنی کاهش حس محیطی پا و در وهله دوم به زخم پای دیابتی مبتلا میشوند.
وی با بیان اینکه زخمهای عروقی دومین عامل ابتلا به زخمهای مزمن هستند، اظهار کرد: زخمهای عروقی به ۲ دسته «ایسکمیک» (شریانی) و «وریدی» تقسیم میشوند. بررسیها بیانگر این است که دیابت یکی از عوامل اصلی ایجادکننده زخمهای شریانی است. همچنین زخمهای وریدی به دلایل نارساییهای عروق وریدی مانند «واریس» ایجاد میشود. چاقی، نارساییهای قلبیعروقی و برخی از سرطانها که در سیستم «لنف ادم» اختلال ایجاد میکنند نیز سبب ابتلا به زخمهای مزمن وریدی میشوند.
زخم بستر؛ یک زخم مزمنعلامه با بیان اینکه سومین عاملی که منجر به زخمهای مزمن میشود، زخمهای «فشاری» یا «بستر» هستند؛ افزود: طبیعی است که تعداد سالمندان یک جامعه با افزایش شاخص امید زندگی زیاد میشود. در چنین شرایطی، انتظار داریم بیماریهایی که منجر به استراحت مطلق سالمندان میشود به ویژه در سالمندانی که سکته کردهاند و دارای اختلالات حرکتی هستند و یکجانشین شدهاند، منجر به زخم بستر یا فشاری شود. همچنین افرادی که دارای معلولیت هستند و به ناچار در یک وضعیت خاص قرار میگیرند، اغلب دچار زخم مزمن میشوند.
مدیر کلینیک دیابت، زخم و ترمیم بافت سازمان جهاد دانشگاهی علومپزشکی تهران درباره زخمهای مزمن «نادر» نیز گفت: برخی از سرطانها منجر به زخمهای مزمن میشوند که این زخمها جزو موارد نادر زخمهای مزمن هستند. همچنین برخی از بیماریهای صعبالعلاج میتوانند زخم مزمن ایجاد کنند.
زخم حاد چیست؟وی درباره زخمهای حاد نیز توضیح داد: زخمهای حاد به زخمهای ناشی از تروما و «یاتروژنیک» یا «درمانزاد» گفته میشود که حاصل جراحی، تروما، آسیبهای ناشی از حوادث و... هستند. زخمهای حاد، مشکلی برای بهبود ندارند و اغلب طی فرایند طبیعی بهبود مییابند.
عواملی که روند درمان زخمهای مزمن را به تاخیر میاندازدعلامه درباره روند درمان زخمهای مزمن نیز اظهار کرد: یک بیماری زمینهای مثل دیابت، معمولا در همراهی با یک عامل خارجی مثل کفش نامناسب، سبب ایجاد زخم مزمن میشود. به دلیل وجود بیماری زمینهای، خونرسانی به زخم به درستی انجام نمیشود؛ علاوه بر خونرسانی نامناسب به زخم، بیماری زمینهای روند درمان را به تاخیر میاندازد و یا ممکن است سبب بروز عفونت شود. تمام این موارد سبب بروز مشکل برای بیمارانی میشود که مبتلا به زخمهای مزمن هستند.
ابتلای ۱۵ تا ۳۴ درصدی دیابتیها به زخم مزمنوی با بیان اینکه برآوردها بیانگر این است که حدود ۰.۸ تا ۱.۵ درصد از افراد جامعه به زخمهای مزمن دچار میشوند، خاطرنشان کرد: آمار و ارقام حاکی از این است که ۱۵ تا ۳۴ درصد از دیابتیها در مدتزمان بیماری، به زخمهای مزمن دچار میشوند. در حال حاضر، ۷ میلیون دیابتی در کشور زندگی میکنند؛ با توجه به جمعیت ۸۵ میلیون نفری کشور و احتمال ابتلای ۱۵ تا ۳۴ درصدی دیابتیها به زخم پای دیابتی باید گفت به شرط در نظر گرفتن دیابت اثبات شده در حداقل ۷ میلیون نفر از جمعیت کشور، آنگاه حدود ۵۰ درصد از این افراد به «نوروپاتی» مبتلا میشوند.
مدیر کلینیک دیابت، زخم و ترمیم بافت سازمان جهاد دانشگاهی علومپزشکی تهران ادامه داد: نوروپاتی منجر به بیحسی ناحیه پا میشود؛ در نتیجه افراد مبتلا به دیابت نه تنها متوجه تروما و آسیبهای وارده به پا نمیشوند، بلکه فرایند درمان بیماری به دلیل مشکلات حسی و خونرسانی نامناسب کاهش مییابد.
ابتلای ۱۵ درصد از دیابتیها به زخم پا ۱۵ درصد قطع عضو در میان مبتلایان زخم پای دیابتیوی درباره قطع عضو زخم پای دیابتی نیز گفت: حدود ۱۵ درصد از افراد دیابتی به زخم پا دچار میشوند و ۱۵ درصد از این افراد نیز درجاتی از قطع پا را تجربه میکنند. درجات قطع عضو زخم پای دیابتی شامل قطع یک بند انگشت تا قطع کامل پا میشود. با توجه به جمعیت افراد دیابتی کشور و آمار و ارقام مربوط به قطع عضو زخم پای دیابتی میتوان گفت، حدود ۲۰۰۰ نفر در کشور به صورت سالانه درجاتی از قطع عضو پا را تجربه میکنند.
علامه درباره بروز زخم پای دیابتی با بیان اینکه میزان بروز سالیانه زخم پای دیابتی در کشور بیش از ۶ درصد گزارش شده، گفت: برمبنای آمار و ارقام منتشر شده، با درنظر گرفتن جمعیت دیابتی کشور میتوان گفت، حدود ۵۰۰ هزار نفر در سال گذشته به زخم پای دیابتی مبتلا شدهاند. همچنین با توجه به آمار و ارقام میتوان گفت سالانه ۲هزار نفر در سال با پدیده درجات قطع پا مواجه هستند. قطع یک بند انگشت پا تا حدودی قابل تحمل است اما زمانی که قطع عضو تا مچ پا و در برخی موارد قطع عضو کامل را شامل میشود، بسیار دردناک به حساب میآید و موجب از کارافتادگی میشود.
شستوشوی پا با آب ولرم؛ راهکاری برای جلوگیری از زخم پای دیابتیاین متخصص درباره روشهای پیشگیری از ابتلا به زخم پای دیابتی گفت: افرادی که مبتلا به دیابت هستند با بهکارگیری برخی راهکارها میتوانند از ابتلا به زخم پای دیابتی جلوگیری کنند. کنترل قند خون روزانه و قند ۳ ماهه باید در کانون توجه قرار گیرد؛ توجه به این مولفه میتواند در دراز مدت، احتمال ابتلا به زخم پای دیابتی را بشدت کاهش دهد. انجمنهای مرتبط با بیماری دیابت که به صورت سازمانهای مردم نهاد فعالیت میکنند، اگر این انجمنها تحت چتر حمایتی وزارت بهداشت قرار گیرند، میتوانند بستر و تسهیلات لازم به منظور فراهمکردن دستگاههای تستخون را در اختیار جامعه قرار دهند.
اهمیت بررسی روزانه وضعیت سلامت پا در دیابتیهاوی ادامه داد: دیابتیها باید موضوع بررسی پاها را در برنامه روزانه خود قرار دهند؛ بررسی وضعیت پاها به صورت روزانه میتواند از ابتلا به زخم پای دیابتی جلوگیری کند. کف پا و نقاطی که امکان دارند در معرض تروما و آسیب قرار بگیرند باید هر روز بررسی شوند. همچنین شستوشوی پاها با آب ولرم برای کسانی که به دیابت مبتلا هستند و از بیماری آنها چندین سال میگذرد، بسیار اهمیت دارد.
مدیر کلینیک دیابت، زخم و ترمیم بافت سازمان جهاد دانشگاهی علومپزشکی تهران با بیان اینکه مرطوب کردن پاها با کرمهای مرطوبکننده و لوسیونها برای پیشگیری از زخم پای دیابتی توصیه میشود، افزود: اگرچه مرطوب کردن پاها میتواند از ابتلا به زخم پای دیابتی پیشگیری کند اما دیابتیها باید از کرم زدن به لای انگشتهای پا خودداری کنند؛ چرا که امکان بروز قارچ در فضای مرطوب برای بیماران دیابتی وجود دارد.
وی با بیان اینکه پای افراد دیابتی نباید بدون پوشش باشد، اظهار کرد: پزشکان به بیماران دیابتی توصیه میکنند در منزل نیز پای خود را بپوشانند و دمپایی جلوبسته به پا داشته باشند. کفش طبی برای بیماران دیابتی توصیه میشود؛ پنجه کفش این بیماران میبایست پهن باشد و بعدازظهر نسبت به خرید کفش اقدام کنند تا از خرید کفش تنگ جلوگیری کنند. همچنین بیماران دیابتی باید از جورابهای نخی رنگ روشن استفاده کنند. رعایت الگوهای پوششی پا میتواند از ابتلا به زخم پای دیابتی جلوگیری کند.
این متخصص با بیان اینکه چگونگی کوتاهکردن ناخن نیز از پیشگیری به زخم پای دیابتی جلوگیری میکند، افزود: اصلاح ناخن نادرست میتواند منشاء زخم پای دیابتی باشد. ناخن بیماران دیابتی نباید بلند باشد و به هنگام کوتاه کردن ناخنها باید دقت کنند که ناخنهای خود را از ته کوتاه نکنند.
شروع بیسر و صدای دیابتوی با اشاره به رشته «روانشناسی سلامت» اظهار کرد: متخصصان این حوزه درباره وضعیت روانی و انگیزشی بیماران فعالیت میکنند. بیماران به ویژه افرادی که به بیماریهای صعبالعلاج مانند زخمهای مزمن مبتلا هستند باید تحت نظر متخصصان روانشناسی سلامت قرار گیرند.
علامه با بیان اینکه هنگامی که سخن از دیابت و سرطان به میان میآید با ۲ گروه بیماری «خاموش» و «پرسروصدا» و ۲ گروه از بیماران «تاب آور و فعال» و «ناامید و منفعل» سروکار داریم، افزود: بیماری سرطان یک موضوع حساسیتزا برای انسانها به حساب میآید اما بسیاری از افراد به ویژه جوانانی که مبتلا به دیابت هستند به این بیماری چندان توجه نمیکنند. متاسفانه دیابت در ابتدای ابتلا یک بیماری کم سروصدا به حساب میآید اما عوارض آن به صورت تدریجی افزایش مییابد؛ به نحوی که مشکلات عروقی، نوروپاتی و زخمهای پای دیابتی در مراحل بعدی ایجاد میشوند.
«مرگ» از پیامدهای زخم پای دیابتیاین متخصص ادامه داد: اگرچه واکنش مردم به دیابت نسبت به سرطان، توأم با حساسیت و پرسروصدا نیست اما نکته مهم و اساسی این است که دیابت به دلیل عوارض و مرگ و میری که پس از پیامدهایش از جمله زخم پای دیابتی میتواند ایجاد کند باید در کانون توجه قرار گیرد. متاسفانه میزان مرگ و میر ناشی از زخم پای دیابتی نسبت به برخی از سرطانهای شایع کشور بیشتر است. من بازهم تاکید میکنم بیماری دیابت بسیار اهمیت دارد و برای مقابله با این بیماری باید از نظر متخصصان چه در حوزه بالین و چه در عرصه روانشناسی سلامت بهره برد.
درمان زخمهای مزمن پروسه کوتاه چند روزه نیستوی ادامه داد: بیماران باید دستورات درمان و نکات مربوط به اصلاح سبک زندگی را باید جدی بگیرند؛ خودمراقبتی و مهم قلمداد کردن عوامل و نکات سلامت نه تنها باید در کانون توجه بیمار قرار گیرد بلکه خانواده آنها باید به این موضوع توجه کنند. درمان زخمهای مزمن، یک پروسه درمانی کوتاه چند روزه نیست؛ به همین دلیل باید به اصلاح سبک زندگی توجه کرد. بیماران مبتلا به زخم پای دیابتی در روزهای نخست ابتلا به این عارضه باید به روانشناس سلامت مراجعه کنند؛ چرا که برخی از بیماران نسبت به درمان بیتوجهی میکنند و برخی نسبت به درمان ناامید میشوند. بیماری زخم پای دیابتی قابل پیشگیری و در صورت بروز، قابل کنترل است و اگر مراجعه به موقع انجام شود، میتوان از عوارض ناشی از زخم مزمن مثل قطع پا، جلوگیری کرد.
علامه با بیان اینکه درمان زخمهای مزمن یک کار تیمی است، افزود: درمان زخمهای مزمن کار یک پرستار یا متخصص نیست؛ بلکه باید یک تیم شامل پرستار و متخصص رادیولوژی، فوقتخصص عروق و تروما، فوقتخصص غدد، فوقتخصص عفونی، متخصص داخلی، متخصص ارتوپدی، متخصص پوست و پزشک حرفهای دیابت و زخم باید در کناریکدیگر زخم را مدیریت کنند. البته که در کنار انجام این خدمات تخخصی، نباید مدد و یاری خداوند را فراموش کرد.
مشکل زخمهای دیابتی در دهکهای پایینوی با بیان اینکه بروز زخم پای دیابتی و عدم کنترل موثر دیابت در گروههای اقتصادی پایین جامعه اتفاق میافتد، تصریح کرد: جمعیت روستایی، جمعیت حاشیهنشین، اقلیتهای قومیتی و اجتماعی، گروههای کمبرخوردار اقتصادی، بیشتر به زخم پای دیابتی دچار میشوند. عدم کنترل صحیح و موثر دیابت سبب بروز زخم پای دیابتی میشود. بازهم تاکید میکنم، دهکهای پایین جامعه اغلب به زخم پای دیابتی مبتلا میشوند؛ بررسیها بیانگر این است این گروهها در مشاغلی فعالیت میکنند که زمینهساز و بسترساز زخمهای دیابتی است.
علامه گفت: صرف یک مرکز درمانی مدیریت زخم مزمن بیماران مبتلا، برای مدیریت فرآیند درمان کافی نیست؛ چرا که مثلا این افراد در دورههایی از درمان، باید کاهش فشار بر پا را تجربه کنند و هنگام ابتلای به زخم پای دیابتی باید میزان فشار روی پا کاهش یابد، افرادی که جزو دهکهای پایین جامعه هستند و مبتلا به زخم پا شدهاند، قادر به ادامه شغل خود نیستند. فلذا شرایطی باید ایجاد شود که این افراد تحت پوشش بیمه بیکاری و بیمه تکمیلی خاص قرار بگیرند. این افراد باید تحت حمایت بیمهای و خیرین و انجمنهای حامی قرار گیرند که شرایط زندگی آنها تحت تاثیر قرار نگیرد.
۳۰ درصد مبتلایان دیابت درمان را پیگیری نمیکنند چالشهای مالی درمان دیابتوی درباره تعرفههای درمانی کلینیک جهاد دانشگاهی علومپزشکی تهران نیز گفت: این کلینیک با تعرفههای نهاد عمومی فعالیت میکند که نسبت به تعرفههای بخش خصوصی و درمانگاههای خیریه بسیار پایینتر است؛ در واقع بیماران ۴۰ درصد از تعرفههای بخش خصوصی را پرداخت میکنند. یافتههای یک پژوهش پیمایشی که در سال گذشته انجام دادهایم بیانگر این است که حدود ۳۰ درصد از بیمارانی که مبتلا به زخمهای دیابتی میشوند، دیگر برای درمان به مراکز درمانی مراجعه نمیکنند. این پژوهش بیانگر این است که حدود ۸۰ درصد از این بیماران به دلیل هزینههای درمانی و مشکلات مالی، روند درمان را پیگیری نمیکنند.
خطر «بازار سیاه» برای پانسمانهای نوین دیابتمدیر کلینیک دیابت، زخم و ترمیم بافت سازمان جهاد دانشگاهی علومپزشکی تهران ادامه داد: استفاده از پانسمانهای نوین، یکی از موثرترین درمان زخمهای مزمن است. پانسمانهای نوین عمدتا وارداتی هستند؛ اگر ارز مورد نیاز با قیمت مناسب و به مقدار کافی در اختیار واردکننده قرار نگیرد با پدیده بازار سیاه در زمینه پانسمانهای نوین مواجه میشویم.
ضرورت ایجاد پنجره واحد خدمات برای درمان زخمهاوی گفت: دهکهای پایین جامعه توان پرداخت هزینههای پانسمانهای نوین با هزینه ارز آزاد را ندارند و به همین دلیل وزارت بهداشت میبایست به این موضوع ورود کند. وزارت بهداشت میبایست پنجره واحد خدمات برای موضوع درمان زخمها تعریف کند؛ به نحوی که مشخصات «دموگرافیک» جمعیتی از منظر سلامت و وضعیت اقتصادی بیماران در آن ثبت شود.
همچنین اطلاعات مربوط به وضعیت مسکن و وضعیت بیمهای و وضعیت مراقبتی هر بیمار باید در این سامانه پنجره واحد اطلاعات بیماران دیابتی ثبت شود. ثبت اطلاعات مراقبتی بیماران از اهمیت فراوانی برخوردار است؛ چرا که برخی از افرادی که به زخم پای دیابتی مبتلا میشوند به تنهایی زندگی میکنند. تمام اطلاعات بیماران دیابتی باید در «پنجره واحد خدمات» ثبت شود تا گروه هدف و اولویتهای مورد نیاز شناخته شود و برای رفع اولویتهای مورد نیاز بیماران از دولت و خیرین استفاده کرد. متاسفانه اقداماتی از این دست در ایران کم انجام میشود؛ در حالی که شناسایی و طبقهبندی گروه هدف برای ارائه بستههای حمایتی از اهمیت فراوانی برخوردار است.
علامه ادامه داد: سازمانهای بیمهگر، انجمنهای مردم نهاد، صندوقهای بازنشستگی و وزارت بهداشت در کناریکدیگر میتوانند بانک اطلاعاتی بیماران مزمن را روزآمد و پویا کنند که از هدررفت منابع، سوءاستفاده و قاچاق دارو جلوگیری کنند. علاوه بر جلوگیری از برخی پیشامدها، میتوانند بیماران نیازمند را تحت چتر حمایتی خود قرار دهند. ایجاد «پنجره خدمات واحد» فراتر از امر درمان است و باید در سیاستهای کلان لحاظ شود. ایجاد پنجره خدمات واحد از اهمیت فراوانی برخوردار است؛ چرا که پدیدههای دنیای امروز به یک راهکار ساده نیاز ندارند. امروزه، انسانها در یک سیستم پیچیده زندگی میکنند، به همین دلیل مولفههایی مانند ثبات سیاسی، محورهای توسعه پایدار که در بودجه نظام سلامت بروز میکند تاثیر فراوانی در وضعیت سلامت، افزایش امید به زندگی و افزایش امید به زندگی سالم دارد.
منظور از افزایش امید به زندگی سالم این است که این طول عمر به نحوی باشد که در آن از کارافتادگی وجود نداشته باشد یا دیرتر اتفاق افتد. افزایش امید به زندگی سالم به یک دیدگاه همهجانبهنگر، توسعه پایدار و متوازن احتیاج دارد.
نقش سنجههای اجتماعی_اقتصادی در سلامت جوامعمدیر کلینیک دیابت، زخم و ترمیم بافت سازمان جهاد دانشگاهی علومپزشکی تهران با اشاره به موضوع اقتصاد سلامت گفت: سنجهها و مولفههای اجتماعی_اقتصادی متعددی به ایفای نقش در سلامت جوامع میپردازند. بررسیها بیانگر این است عوامل درمانی فقط ۲۵ درصد در سلامت جامعه نقش دارد و ۷۵ درصد دیگر در گرو مولفههای فرهنگی، آموزشی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است. کشورهایی که از ثبات اقتصادی و سیاسی برخوردار هستند و با پدیدهای به نام «تحریم» مواجه نیستند، از منظر سطح سلامت در وضعیت بهتری قرار دارند.
تاثیر ۷۰ درصدی سبک زندگی سالم در پیشگیری از دیابتوی ادامه داد: هنگامی که به آموزش، آگاهیبخشی، ارتقای سطح سواد سلامت و برنامههایی که منجر به اصلاح سبک زندگی و سلامت جامعه میشوند، بیتوجه باشیم؛ از منظر سلامت در وضعیت نامساعدی قرار میگیریم. اگر مولفههای پزشکی مبتنی بر سبک زندگی که بر کاهش استرس، آموزش، پیشگیری و کنترل مصرف دخانیات و نوشیدنیهای الکلی، ضرورت روابط جنسی کنترل شده، خواب مناسب و به موقع (بهترین زمان خواب از ساعت ۱۰ شب تا ۴ صبح) تاکید دارند، بیتوجه باشیم و به دست فراموشی بسپاریم، با مشکلات بیشتری در عرصه سلامت مواجه میشویم.
۱۵۰ دقیقه ورزشکردن در هفته برای جلوگیری از ابتلا به دیابت توصیه شده؛ سبک زندگی سالم به میزان ۷۰ درصد حتی در صورت داشتن عوامل ژنتیکی میتواند از ابتلا به دیابت جلوگیری کند. اصلاح سبک زندگی بسیار مهم است؛ چرا که میتواند تا ۱۱ سال از بروز دیابت جلوگیری کند. با در نظر گرفتن تمام این موارد باید گفت سبک زندگی از اهمیت فراوانی برخوردار است و در پیشگیری از بیماریها بسیار نقش دارد.
مدیر کلینیک دیابت، زخم و ترمیم بافت سازمان جهاد دانشگاهی علومپزشکی تهران با اشاره به اهمیت نقش آموزش اظهار کرد: آموزش در ارتباط با بیماریها به ویژه بیماریهای مزمن از اهمیت فراوانی برخوردار است. آموزش باید به نحوی باشد که از زمان ورود افراد به دوران پیش از مقاطع ابتدایی یعنی مهدکودکها مورد توجه قرار گیرد. آموزش مادامالعمر در ارتباط با بیماریها نیز مهم قلمداد میشود و باید در کانون توجه قرار گیرد. آموزش مرتبط با بیماریها صرفا آموزشهای مدرسهای نیستند بلکه آموزشهای مهارتی هستند. اگر آموزشهای مهارتی در زمان مناسب ارائه شوند، بیماران میتوانند متناسب با شرایط محیطی و بر اساس نیاز خود نسبت به کسب آگاهی لازم اقدام کنند.
آموزش؛ امری ضروری استاین متخصص با بیان اینکه حوزه سلامت از اهمیت فراوانی برخوردار است، افزود: متاسفانه، صفحات زرد در ارتباط با حوزه سلامت در شبکههای اجتماعی بسیار زیاد است. دولتها در کشورهای پیشرفته به موضوع سلامت ورود کردهاند؛ آنها تلاش میکنند که یک سایت مرجع در اختیار شهروندان خود قرار دهند که اطلاع موثق و درست را به مردم مخابره کنند. هنگامی که متخصصان نظام سلامت به امر آموزش توجه نکنند و سایتهای مرجع در اختیار نباشد، برخی از سایتهای متفرقه و حتی زرد به عرصه سلامت ورود میکنند و مورد مراجعه واقع میشوند.
معتقدم، وزارت بهداشت و دفتر آموزش و ارتقای سلامت و پیشگیری این وزارتخانه باید اطلاع کدبندی شده و معتبر برای سایتهای مرجع سلامت فراهم کنند. همچنین استفاده از مولتیمدیا، اینفوگرافی میتواند در شبکههای اجتماعی به کار گرفته شود؛ چرا که این شبکهها میتوانند نقش موثری در آموزش مردم داشته باشند.
سالمندان؛ گروه هدف زخمهای مزمنعلامه با بیان اینکه سالمندان از گروههای هدف بیماریهای مزمن مانند دیابت و زخمها هستند، اظهار کرد: اینکه تعریف رابط کاربری در حوزه آموزش منطبق بر ذائقه و نیاز و توانایی سالمندان باشد، اهمیت زیادی دارد. اگر رابطهای کاربری منطبق بر نیازها و توانایی استفاده مخاطب نباشد، مورد توجه قرار نمیگیرد؛ به طور مثال، فونت به کار گرفته شده در برنامههای کاربردی آموزشی ویژه سالمندان باید درشت باشد یا صوت بهکار گرفته شده باید با صدای بلند باشد. همچنین آیکونها نمادین و سرچ خوشهای و درختی به آموزش سالمندان کمک میکند.
وی با بیان اینکه نظام سلامت کشور، درمان محور است، افزود: دریافتی پزشکان کشور به صورت موردی(پرکیس) است؛ یعنی به ازای ویزیت هر بیمار، هزینه دریافت میکنند. این در حالی است که برنامه پزشک خانواده در سایر کشورها اجرا میشود و یک پزشک، تعداد افراد مشخصی تحت نظر دارد. اگر یک پزشک برای امر آموزش و ارتقا سلامت جامعه برنامهریزی کند و پیگیر برنامههای غربالگری افراد تحت پوشش خود باشد و یک بیماری را به هنگام مناسبی تشخیص دهد از تحمیل هزینه بیشتر بر دولت و بیمه و بیماران جلوگیری میکند. اگر پزشک در کشورهایی که طرح پزشک خانواده اجرا میشود، بتواند بیماریها را به هنگام مناسب تشخیص دهد و عوارض آنها را بخوبی کنترل نماید، بیمهها پول بیشتری در اختیار وی قرار میدهند.
علامه ادامه داد: سیستم درمانی کشور به این نحو است که یک پزشک گاهی حدود ۱۰۰ بیمار را در یک بازه زمانی کوتاه چند ساعته ویزیت میکند؛ در چنینی شرایطی، فرصتی برای آموزش به بیمار باقینمیماند. تمام این شرایط، در کنار تعرفههای پرشکی با نرخ پایین اتفاق میافتد؛ تعرفههایی که نسبت به جهان و منطقه بسیار پایین است. اگر پزشکان درآمد نداشته باشند انگیزهای برای ارائه خدمات آموزشی و سبک زندگی نخواهند داشت.
ضرورت گسترش پزشک خانواده و پرونده الکترونیک سلامتوی با اشاره به ضرورت گسترش پرونده الکترونیک سلامت و پزشک خانواده گفت: اگر پرونده سلامت و پزشک خانواده اجرا شود، پزشکان میتوانند نسبت به امر آموزش درخصوص بیماریها به ویژه بیماریهای مزمن اقدام کنند. فرهنگ سلامت میبایست در جامعه ایجاد شود؛ به نحوی که بیمار از جانب پزشک خانواده به یک متخصص ارجاع داده شوند. گاهی اوقات، یک بهیار یا بهورز در مقایسه با پزشکان میتواند آموزشهای سلامت بهتری ارائه دهند. اگر میخواهیم در امر آموزش بیماریها به ویژه بیماریهای مزمن به موفقیت نائل شویم باید به موضوع «چشمها را باید شست، جور دیگر باید دید» اشاره کنم.
درمان قطعی برای زخم پای دیابت وجود ندارداین متخصص درباره روشهای نوین درمان زخم پای دیابتی نیز گفت: درمان قطعی برای زخم پای دیابتی وجود ندارد اما مداخلات مبتنی بر تکنولوژی در حوزه زخم روز به روز در حال گسترش است. «استفاده از ابزارهای مبتنی بر «هوش مصنوعی» و «بکارگیری ابزارهای از راه دور» برای درمان زخمهای پای دیابتی مطرح میشود. همچنین استفاده از هوش مصنوعی، پزشکی شخصیسازی شده و ارائه آموزش مبتنی بر نوع بیماری افراد از مواردی است که در ارتباط با روشهای نوین درمانی مطرح میشود.
مدیر کلینیک دیابت، زخم و ترمیم بافت سازمان جهاد دانشگاهی علومپزشکی تهران با بیان اینکه برنامههای غربالگری در ارتباط با درمان زخمهای مزمن از اهمیت فراوانی برخوردار است، خاطر نشان کرد: برنامه غربالگری شخصیسازی شده مبتنی بر هوش مصنوعی متناسب با ویژگیهای فردی بیماران از دیگر مواردی است که در حوزه روشهای درمانی نوین زخم پای دیابتی مطرح میشود.
وی ادامه داد: پروژه ارزیابی و غربالگری شخصیسازی شده و هوشمند در حال برنامهریزی است؛ به نحوی که بیماران در نقاطی از کشور که به تیم تخصصی دسترسی ندارند، بتوانند از زخم پای خود عکسبرداری کنند و با ارسال آن تصویر، نوع آن زخم در سیستم هوشمند دستیار بالینی، تشخیص داده شود.
درمانهای نوین زخمهای مزمن گران هستندوی درباره سایر روشهای نوین درمانی زخم پای دیابتی گفت: اکسیژنتراپی، ازنتراپی، پلاسماتراپی، پلاسماسرد، لیزرتراپی، ماگوتتراپی (استفاده از لارو مگس برای درمان زخمهای مزمن) و همچنین شیوههای سلول مولکولی در حال گسترش است و طی ۱۰ سال آینده میتواند نقش جدی در درمان زخمهای مزمن داشته باشند. به طور قطع درمانهای نوین، گران هستند. با توجه به گرانی درمانهای نوین به یک مرکز یا اپلیکیشنی با معیارهای استاندارد نیاز داریم؛ این مرکز باید شیوههای درمانی را بررسی کند و بهترین شیوه درمانی را با توحه به سطح درآمدی بیماران و نوع بیماری هر فرد طراحی کند.
اقدامات کلینیک زخم جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهراناین متخصص با اشاره به اقدمات کلینیک زخم جهاد دانشگاهی علومپزشکی تهران گفت: این کلینیک، محلی برای آموزش بالینی پزشکان و پرستارانی است که دوره آموزشی نظری زخم را سپری کردهاند. بیش از ۲ هزار پزشک و پرستار، طی ۱۰ سال در دورههای آموزشی زخم شرکت کردهاند.
علامه با اشاره به ارتباط و وابستگی کلینیک زخم و دیابت جهاد دانشگاهی علومپزشکی تهران به پژوهشکده زخم و ترمیم بافت این سازمان گفت: اتصال این دو مجموعه به یکدیگر را باید یک اتفاق خاص قلمداد کرد؛ چرا که انواع متخصصان علوم پایه در رشتههایی مانند نانو، پلیمر، بیوفناوری در حال انجام مطالعات درباره پانسمانهای نوین و لیزردرمانی و سلول درمانی هستند.
وی با بیان اینکه کنگره بینالمللی زخم به صورت سالانه برگزار میشود، افزود: تا کنون، ۱۰ دوره کنگره زخم را برگزار کردهایم که جدیدترین روشهای درمانی در این کنگره مطرح شدهاند.
این متخصص با اشاره به طراحی یک مدل هوشمند در سازمان جهاد دانشگاهی علومپزشکی تهران گفت: این مدل هوشمند میتواند ۳ نوع زخم یعنی زخم پای دیابتی، زخم شریانی و زخم وریدی را بررسی کند. این دیتاست میتواند وضعیت عکسهایی که در آن بارگذاری میشود، بررسی کند و اگر فرد مبتلا به یکی از این سه نوع زخم باشد، آن را تشخیص دهد.
علامه با اشاره به وضعیت تیم بالینی کلینیک زخم سازمان جهاد دانشگاهی گفت: متخصصان این کلینیک با استفاده از جدیدترین مداخلات و پانسمان نوین، با تعرفه نهاد عمومی ارائه میدهد. بررسیها بیانگر این است بیش از ۹۵ درصد بیمارانی که به کلینیک زخم مراجعه میکنند از کادر پذیرش و درمان کلینیک راضی هستند.