به نقل از «تابناک»

احکام معامله سلف

تاریخ انتشار: ۳۱ شهریور ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۷۱۲۲۶۳

احکام معامله سلف

(مسأله 2113) انسان نمي تواند جنسي را كه سلف خريده پيش از تمام شدن مدّت بفروشد1 و بعد از تمام شدن مدّت، اگر چه آن را تحويل نگرفته باشد، فروختن ‌آن اشكال ندارد2.

1- خوئي، تبريزي، سيستاني: به غير فروشنده اش بفروشد...

2- اراكي، گلپايگاني، صافي: ولي فروختن غلّه مانند گندم و جو پيش از تحويل گرفتن آن مكروه است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

خوئي، : ولي فروختن غله مانند گندم و جو و ساير اجناسي كه با وزن يا پيمانه فروخته مي شود پيش از تحويل گرفتن آن جايز نيست مگر اين كه به سرمايه اش بفروشد.

تبريزي: ولي فروختن غله مانند گندم و جو و ساير اجناسي كه با وزن يا پيمانه فروخته مي شود پيش از تحويل گرفتن آن جايز نيست مگر اين كه به قيمت خريدش بفروشد يا به خود فروشنده اش بفروشد.

سيستاني: ولي فروختن اجناسي كه با وزن يا پيمانه فروخته مي شود غير از ميوه ها پيش از تحويل گرفتن آن به غير فروشنده جايز نيست مگر اينكه به سرمايه اش يا به كمتر از آن بفروشد.

سبحانی: مگر اين كه به خود فروشنده بفروشد ولى بعد از تمام شدن مدت، اگرچه آن را تحويل نگرفته باشد، فروختن آن اشكال ندارد.

*****

زنجاني: مسأله- انسان نمي تواند جنسي را كه سلف خريده پيش از تمام شدن مدّت بفروشد، خواه به فروشنده باشد يا به كسي ديگر، عوض آن را از همان جنس عوض در معامله سلف قرار دهد يا از جنس ديگر، قيمت عوض تعيين شده با قيمت عوض در معامله سلف يكسان باشد يا كمترباشد. و بعد از تمام شدن مدّت وتحويل گرفتن جنس، معامله آن بدون اشكال صحيح است ولي اگر هنوز آن را تحويل نگرفته، بخواهد آن را بفروشد بايد عوض آن را چيزي كه خريدار طلبكار است قرار ندهد. همچنين اگر بخواهد با عوضي از جنس همان عوض معامله سلف، آن را به فروشنده معامله سلف بفروشد، بايد به همان اندازه (نه كمتر نه بيشتر) بفروشد.

وحید: مسأله- انسان نمى تواند جنسى را كه سلف خریده ، پیش از تمام شدن مدت به غیر فروشنده اش بفروشد ، و همچنین به فروشنده بنابر احتیاط واجب ، و بعد از تمام شدن مدّت اگر چه آن را تحویل نگرفته باشد ، فروختن آن اشكال ندارد ، ولى در صورتى كه به فروشنده به جنس ثمن بفروشد ، نباید به بیشتر از ثمن بفروشد ، و فروختن اجناسى كه با وزن یا پیمانه فروخته مى شود ، پیش از تحویل گرفتن آن جایز نیست ، ولى اگر به بیشتر از سرمایه اش نفروشد مانعى ندارد.

(مسأله 2114) در معامله سلف اگر فروشنده جنسي را كه قرارداد كرده بدهد1، مشتري بايد قبول كند. و نيز اگر بهتر از آنچه قرار گذاشته، بدهد2 يعني همان اوصاف را با زيادتي كمال دارا باشد، مشتري بايد قبول نمايد3 و اگر اين طور نباشد لازم نيست قبول كند؛ مثل آن كه بنده جاهل خريده باشد و بايع بخواهد عالم بدهد.

1- گلپايگاني، خوئي، تبريزي، صافي: در موعدش تحويل بدهد...

فاضل، سيستاني: در موعدش بدهد مشتري قبول كند (سيستاني: اگر به همان وضعي باشد كه شرط شده است؛ و اگر بهتر باشد بايد بپذيرد مگر اينكه منظور از شرطي كه شده است، نفي صفت بهتر نيز باشد).

2- اراكي، گلپايگاني، خوئي، تبريزي، صافي: و طوري باشد كه از همان جنس حساب شود، مشتري بايد قبول نمايد. [پايان مسأله]

3- نوري، سبحانی: [پایان مسأله]

بهجت: مگر اين كه در معامله مشخص كرده باشند كه بهتر يا بدتر تحويل داده نشود كه اگر طبق قرارداد نباشد، لازم نيست قبول كند.

مظاهری: اگر بهتر از آن يا پست‏تر از آن را بدهد مشترى مى‏تواند قبول نكند.

*****

وحید: مسأله- در معامله سلف اگر فروشنده جنسى را كه معامله كرده در موعدش بدهد ، مشترى باید قبول كند ، و نیز اگر بهتر از آنچه معامله كرده بدهد و طورى باشد كه از همان جنس حساب شود ، مشترى باید قبول نماید.

زنجاني: مسأله- در معامله سلف اگر فروشنده جنسي را كه قرارداد كرده بدهد، مشتري بايد قبول كند، ولي اگر جنس ديگري بدهد، لازم نيست مشتري قبول كند، هرچند بهتر از جنسي باشد كه قرار گذاشته اند، البتّه گاه تعيين يك ويژگي براي جنس از باب حداقل مقدار لازم است كه در اين صورت اگر جنسي با ويژگي بهتر تحويل دهد، چون همان جنسي است كه قرار گذاشته اند، بر مشتري لازم است آن را قبول كند.

مكارم: مسأله- هرگاه در معامله سلف، فروشنده جنس بهتري را تحويل دهد (يعني جنسي را كه تمام آن اوصاف مورد قرارداد را به اضافه صفات دگيري داراست) مشتري بايد قبول كند، ولي اگر بعضي از آن صفات را نداشته باشد مي تواند قبول نكند.

(مسأله 2115) اگر جنسي را كه فروشنده مي دهد، پست تر1 از جنسي باشد كه قرارداد كرده، مشتري مي تواند قبول نكند.

این مسأله در رساله آیت الله مظاهری نیست.

1- فاضل: بهتر يا پست تر...

مكارم: رجوع كنيد به ذيل مسأله 2114.

(مسأله 2116) اگر فروشنده به جاي جنسي كه قرارداد كرده، جنس ديگري بدهد1، در صورتي كه مشتري راضي شود اشكال ندارد.

1- مکارم: و یا همان جنس را با صفات پست تری تحویل دهد...

(مسأله 2117) اگر جنسي را كه سلف فروخته در موقعي كه بايد آن را تحويل دهد، ناياب شود و 1نتواند آن را تهيّه كند، مشتري مي تواند صبر كند تا تهيّه نمايد يا معامله را به هم بزند و چيزي را كه داده پس بگيرد2.

این مسأله در رساله آیت الله بهجت نیست.

1- [عبارت «ناياب شود و» در رساله آيت الله سيستاني نيست]

2- زنجاني: چنانچه در مسأله [2112] شرط چهارم گفته شد.

فاضل: و خريدار نمي تواند فروشنده را ملزم كند كه جنس را به قيمت سلف فروخته به قيمت روز از او بخرد البتّه اگر توافق كنند كه جنس را به قيمت فعلي بخرد مانعي ندارد.

سيستاني: چيزي را كه داده، يا بدل آن را پس بگيرد و بنابر احتياط واجب نمي تواند آن را به فروشنده به قيمت بيشتري بفروشد.

(مسأله 2118) اگر جنسي را بفروشد و قرار بگذارد كه بعد از مدّتي تحويل دهد و پول آن را هم بعد از مدّتي بگيرد، معامله باطل است1.

این مسأله در رساله آيات عظام مكارم و بهجت نیست.

1- خوئي، تبريزي: بنابر احتياط واجب.

زنجاني: بنابر احتياط.

*****

مظاهری: مسأله- اگر جنسى را كه ندارد، بفروشد و قرار بگذارد كه بعد از مدّتى تحويل دهد و خريدار هم پول نداشته باشد و قرار بگذارد بعد از مدّتى پول آن را بدهد معامله باطل است.

 

منبع: تابناک

کلیدواژه: احکام سلف

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۷۱۲۲۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

گلایه اهالی بازارهای سیار از افزایش اجاره‌ها

به گزارش قدس خراسان، بازارهای سیار شهرداری از جمله بازارهایی است که در آن‌ها کسانی که بودجه زیادی برای کرایه مغازه و خرید اجناس زیاد ندارند یا اینکه دارای کسب‌وکار خانگی هستند و می‌خواهند از این طریق محصولات خود را عرضه کنند، با نام‌نویسی در سایت شهرداری غرفه‌ای را در بازارهای سیار سطح شهر مشهد کرایه می‌کنند.

برای اینکه از کم و کیف برپایی این بازارها جویا شوم ابتدا سری به عصر بازار خیابان هدایت در کنار بوستان حجاب می‌زنم، در این بازار بیشتر مردان حضور دارند و برخی از غرفه‌ها به صورت خانوادگی اداره می‌شود، میانگین سنی فروشندگان با توجه به حضور قابل توجه افراد میانسال و سالمند بالای ۴۰ سال است و فروش پوشاک بیشتر از بقیه اقلام به چشم می‌خورد.

یکی از غرفه‌داران که سه سال در این بازار مشغول به فعالیت است درباره قیمت غرفه‌ها می‌گوید: کرایه غرفه ۱۸۰ در ۱۸۰ سانتیمتر ماهانه یک میلیون و ۲۵۰ هزار تومان است و برای یک شعله برق ۴۰ واتی ماهانه ۵۵ هزار تومان پرداخت می‌کنم.

او مدعی می‌شود شب بازار ابتدای خیابان دانش را تنها به  افراد خاص اجاره می‌دهند که البته فروش در چهارراه دانش بهتر است چون آنجا زائران رفت و آمد دارند و نزدیک حرم مطهر رضوی است.
این غرفه‌دار عنوان می‌کند: تنها مدرکی که سازمان میادین شهرداری برای دادن غرفه می‌خواهد، گواهی عدم سوءپیشینه است.

افزایش تقریباً دو برابری کرایه غرفه‌ها در بازارهای سیار

در ادامه به سراغ یک فروشنده خانم می‌روم، او درباره افزایش تقریباً دو برابری کرایه غرفه‌ها می‌گوید: ماهانه یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان کرایه غرفه می‌دهیم در صورتی که سال گذشته بیش از ۶۰۰ هزار تومان بود.

او می‌افزاید: ۶۰۰ هزار تومان ماهانه هزینه انبار و ۶۰ هزار تومان هزینه برق غرفه را پرداخت می‌کنیم.

این غرفه‌دار ادامه می‌دهد: من سرپرست خانوار نیستم اما به خاطر وضعیت اقتصادی به مشکل خورده‌ایم، برای همین من هم کار می‌کنم، اکنون شرایط اقتصادی سخت شده است و اگر مرد هم سرپرست خانوار باشد باید زن و مرد در کنار یکدیگر کار کنند تا بتوان هزینه زندگی را درآورد.

او درباره میزان فروش در این بازار می‌گوید: به خاطر اینکه سود ما کم است مردم قیمت‌ها را با سایر فروشگاه‌ها مقایسه می‌کنند به همین دلیل از بازارهای سیار استقبال می‌کنند.

این فروشنده با بیان اینکه من در بازارهای دیگر شهر کار نکرده‌ام چون اینجا نزدیک خانه‌مان است، یادآور می‌شود: در زمستان اصلاً فروش نداریم اما در تابستان که مردم بیشتر به بوستان حجاب می‌آیند، فروش بهتر است.

او همچنین می‌گوید: فروش لباس زیر، خوراکی و لوازم آرایشی در این بازار ممنوع است.

تقاضا از شهرداری برای ایجاد سایه‌بان در بازار سیار

با غرفه‌دار دیگری در عصر بازار هدایت گفت‌وگو می‌کنم، او درباره میزان فروش در این بازار می‌گوید: فروشمان نسبت به سال‌های گذشته خیلی کم شده و به سختی از پس خرج زندگی برمی‌آییم، پیش‌تر خیلی فروش بهتر بود اما یک سال است که وضعیت بازار خیلی بد شده است.

این غرفه‌دار خانم درباره هزینه‌های غرفه‌داری در این بازار بیان می‌کند: اجاره غرفه‌ها را افزایش داده‌اند و یک میلیون و ۲۰۰ هزار تومان شده است، برای انبار دست‌کم ۵۰۰ هزار تومان و ۵۰ هزار تومان هم هزینه برق غرفه را پرداخت می‌کنیم، ۵۰۰ هزار تومان هم برای آوردن و بردن گاری به کارگر می‌دهیم چون همه نمی‌توانند خودشان این کار را انجام دهند.

او با بیان اینکه قیمت غرفه در بازارهای دیگر هم همین است، ادامه می‌دهد: هزینه‌های غرفه در مجموع ۲میلیون و ۲۵۰ هزار تومان می‌شود، در کنار این هزینه‌ها سرما و گرمای هوا را نیز در زمستان و تابستان باید تحمل کنیم.

این خانم غرفه‌دار که با همسر ۷۲ساله خود برای فروش کالا به این بازار می‌آید، از شهرداری تقاضا دارد برای این بازار سایه‌بان درست کند تا در مقابل گرما و باران به اجناس غرفه‌ها آسیب نرسد.
او تأکید می‌کند: در این بازار اجازه فروش مواد غذایی را نداریم، درخواست ما این است که اجازه فروش موادغذایی را بدهند؛ چرا که فروش خوبی دارد.

در ادامه سری به شب‌بازار نبش خیابان دانش شرقی می‌زنم، در این بازار مردان فروشنده بیشتر از زنان هستند و افراد سالمند کمتر حضور دارند و حضور جوانان پررنگ‌تر است.خانمی که خود را تازه‌وارد این بازار معرفی می‌کند، درباره کرایه غرفه در این بازار می‌گوید: کرایه غرفه ۲میلیون و ۴۸۰ هزار تومان است.

او همچنین درباره وضعیت بازار نیز بیان می‌کند: در این دو روز فروش خوب بود اما روز اول اصلاً فروش خوبی نداشتم.

برای داشتن غرفه در این شب‌بازار نیاز به داشتن امتیاز ویژه‌ای نیست

در ادامه مرد میانسالی که چهار سال است در این بازار مشغول کار است، درباره کرایه غرفه می‌گوید: ۲میلیون و ۵۰۰ هزار تومان کرایه غرفه است و برای هزینه برق نیز واتی هزار تومان پرداخت می‌کنیم.

او درباره وضعیت بازار بیان می‌کند: الان زمان اوج کار ماست اما دیشب پنج کلاه بیشتر نفروختم، نسبت به سال‌های قبل وضعیت فروش خوب نیست.

این فروشنده با اشاره به غرفه‌های خالی می‌گوید: برخی از غرفه‌داران به دلیل کسادی بازار غرفه‌ها را کرایه کرده‌اند اما نیامده‌اند.

او هم از افزایش دو برابری کرایه‌ها می‌گوید و ادامه می‌دهد: نمی‌دانم این افزایش قیمت را شورای شهر تصویب کرده یا سازمان میادین خودش این افزایش قیمت را اعمال کرده است.

این غرفه‌دار با بیان اینکه سرمایه‌ای ندارم و این کلاه‌ها را هم از کسی گرفته‌ام که بفروشم، عنوان می‌کند: برای داشتن غرفه در این شب‌بازار نیاز به داشتن امتیاز ویژه‌ای نیست، اینجا خانم‌های زیادی سرپرست خانوار و زیر پوشش کمیته امداد هستند.

او تأکید می‌کند: امیدواریم دولت توجه ویژه‌ای به قشر ضعیف جامعه کند؛ چرا که همه در اینجا از روی ناچاری دست‌فروشی می‌کنند، در این بازار هر روز یک جور استرس داریم، باد و باران و دیگر مسائل روی فروش ما تأثیر می‌گذارد.

بیشترین قیمت غرفه در شب‌بازار خیابان دانش 

در ادامه یکی دیگر از غرفه‌داران که از سال ۸۶ در این بازار مشغول کار است، درباره هزینه‌های غرفه‌داری در این شب‌بازار می‌گوید: کرایه غرفه سال گذشته یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان بود اما امسال افزایش یافته و ۲میلیون و ۴۰۰ هزار تومان شده است، برای برق غرفه نیز واتی ۱۳ هزار تومان پرداخت می‌کنم.

او درباره وضعیت بازار عنوان می‌کند: کاسبی در این شب بازار تنها در زمان تعطیلات که زائران بیشتری به مشهد می‌آیند، خوب می‌شود.

این فروشنده با بیان اینکه فروش کالای چینی، عطر، خوراکی و لوازم آرایش در این بازار ممنوع است، می‌گوید: برای دریافت غرفه در این بازار شرایط خاصی وجود ندارد همه از طریق سایت به صورت همزمان می‌توانند نام‌نویسی کنند و همه کسانی که جدید وارد این بازار شده‌اند از طریق سایت شهرداری نام‌نویسی کرده‌اند.

او با بیان اینکه بالاترین قیمت غرفه در بازارهای سیار شهرداری در خیابان دانش شرقی است و کرایه غرفه در بقیه بازارها ارزان‌تر است، خاطرنشان می‌کند: مدارک مورد نیاز برای دریافت غرفه از شهرداری داشتن سن ۳۰ سال به بالا، گواهی عدم سوءپیشینه و برای مردان کارت پایان خدمت است.

فصل تابستان فروشمان خوب می‌شود

در ادامه نیز سری به دیگر شب بازار خیابان دانش، بین حنایی ۱۲ و ۱۴ می‌زنم، در این بازار بیشتر غرفه‌داران به صورت خانوادگی و زن و مرد در کنار یکدیگر در حال فروش کالای خود هستند، از نظر سنی نیز حضور جوانان پررنگ‌تر است.

خانم غرفه‌داری درباره هزینه کرایه غرفه می‌گوید: کرایه دو غرفه ۲میلیون و ۵۰۰ هزار تومان شده است.

او می‌افزاید: چون الآن فصل امتحانات و مدارس است فروشمان خوب نیست اما در فصل تابستان فروشمان خوب می‌شود.

این فروشنده درباره کالاهای ارائه شده می‌گوید: همه چیز از جمله پوشاک، اسباب‌بازی، ساعت و عینک آفتابی در این بازار فروش دارد.

در ادامه از فروشنده آقایی که با همسرش غرفه لوازم آشپزخانه دارد، درباره وضعیت بازار می‌پرسم، او می‌گوید: یک سالی است در این بازار مشغول فعالیت هستیم، سال گذشته فروش خوب بود اما امسال فروش خوبی نداشتیم.

او با بیان اینکه کرایه غرفه امسال دو برابر شده است، می‌افزاید: سال گذشته کرایه غرفه ۶۸۰ هزار تومان بود و امسال یک میلیون و ۲۴۰ هزار تومان شده است.

این فروشنده ادامه می‌دهد: روزبازارهای مجیدیه و جمعه‌بازار هم رفته‌ایم، آنجا هم فروش کم شده و هزینه کرایه غرفه‌ها نیز دو برابر شده است.

کرایه نیم‌بها برای خانواده‌های عضو کمیته امداد، بهزیستی، شهدا و جانبازان

خانم فروشنده‌ای در این بازار از کرایه نیم‌بهای غرفه‌ها برای خانواده‌های عضو کمیته امداد، بهزیستی، شهدا و جانبازان می‌گوید و ادامه می‌دهد: هر کسی که زودتر ثبت نام‌نویسی کند می‌تواند از طریق سایت شهرداری غرفه بگیرد.

او می‌گوید اینجا بیشتر زائران برای خرید می‌آیند و فروش نسبت به سال گذشته کمتر شده است.

با توجه به بررسی میدانی انجام شده، می‌توان گفت کرایه غرفه‌ها با توجه به موقعیت مکانی آن‌ها قیمت‌گذاری می‌شود و موقعیت دریافت غرفه برای همه افراد در زمان نام‌نویسی یکسان است.

خبرنگار: فریده خسروی