دولت‌آبادی: بین سلامت روان و حقوق کودک رابطه تنگاتنگ وجود دارد

نایب رئیس انجمن روانشناسی ایران با اشاره به اینکه سلامت روان و حقوق کودک در هم تنیده‌اند گفت: امنیت واژه مشترک مباحث حقوقی و روانشناسی مربوط به کودک است. ۱۶ مهر ۱۳۹۷ - ۱۰:۵۴ اجتماعی خانواده و جوانان حقوقی و قضایی نظرات

به گزارش خبرنگار قضایی خبرگزاری تسنیم، نشست کودک و حق کودکی شب گذشته در کانون وکلای دادگستری مرکز برگزار شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

دکتر شیوا دولت‌آبادی روانشناس و نایب رئیس انجمن روانشناسی ایران طی سخنانی گفت: از زمان پذیرش کنوانسیون کودک در ایران ارتباط تنگاتنگ بین روان کودک و حقوق آن را دریافتم و متوجه شدم که مسئله حق و جامعه سالم تنگاتنگ و در هم تنیده‌اند.

وی امنیت را واژه مشترک در میان همه مباحث حقوقی و روانشناسی مربوط به کودک دانست و گفت: امروز شاهد لطمه دیدن امنیت کودکان در جهان از یمن تا سوریه هستیم که انسان‌ها را دچار آسیب در سلامت روان می‌کند.

دولت‌آبادی با اشاره به اینکه نیاز کودکان به حمایت در تمام مکاتب اخلاقی و دینی یک اصل است گفت: در نگاه تکاملی به موجودات هم مثلا بارور شدن و ترشح هورمون هایی مانند پورولاکتین و اکسیتوسین الگوهای مادری را همراه خود می‌آورد.

وی با اشاره به نظریه ژن‌های خودخواه و کتاب ریچارد هاوکین در این باره گفت: تمام جانداران به دنبال این هستند که از نسلشان چیزی باقی بماند که این مسئله فرآیند مراقبت را به صورت ژنی به دنبال خود می‌آورد. این توانایی در انسان به اوج خود می‌رسد و ما مثلا در کشور خودمان والدینی را داریم که از نان شب خود می‌زنند که فرزندانشان را به دانشگاه آزاد بفرستند. در عین حال در تمام دنیا بیشترین آزار به کودکان در زیر سقف خانه‌ها و در کنار همان ژن‌های خودخواه صورت می‌گیرد.

نایب رئیس انجمن روانشناسی ایران سپس به ارتباط امنیت و دلبستگی پرداخت و در این خصوص گفت: خیلی از رفتارهای افراد بزرگ‌سال را با صبرهای دلبستگی می‌توان توجه کرد.نوزاد انسان تا زمان راه رفتن به هزاران ساعت مراقبت نیاز دارد و آنچه بین مادر و فرزند اتفاق می‌افتد همان دلبستگی است که میزان آن به نوع مراقبت باز می‌گردد.

دولت‌آبادی با اشاره به اینکه اینک باید از خود بپرسیم که فرزندان سوریه‌ای که در دوران جنگ به دنیا آمده‌اند چه سطحی از مراقبت را دریافت کرده‌اند، دلبستگی را به سه نوع ناایمن، ناایمن اجتنابی، اجتنابی و آشفته تقسیم کرد و گفت: آدم‌هایی هستند که دنیا را از فیلتر ناامنی نگاه می‌کنند و این حاصل آن است که برای نیازهای اولیه خود پاسخی نگرفته‌اند.

وی با اشاره به اینکه ایمنی با نازپروردگی متفاوت است افزود: برای امن بودن باید نیازهای بچه و گریه‌های آن دیده شود و باید حضور مناسب و پاسخگویی از سوی آنها فهمیده شود.

دولت‌آبادی با اشاره به کودکان و نوجوانان کانون های اصلاح و تربیت گفت: بسیاری از آنها طیفی از دلبستگی ناایمن را تجربه کرده‌اند و یا بچه‌هایی که در مهدکودک نافرمانی می‌کنند نشان می‌دهند که دنیا برایشان یک محیط ناایمن است.

نایب رئیس انجمن روانشناسی ایران با اشاره به اینکه انسان یک موجود زیستی، روانی و اجتماعی است و ابتدا نیاز به غذا، گرما و ... دارد افزود: واقعا بچه‌های یمنی کدام امنیت غذایی را تجربه می‌کنند؟ بچه‌های گرسنه اولین قربانیان عدم احقاق حقوق هستند در حالیکه بین تغذیه خوب،‌ ذهن سالم، اندام خوب و تقویت ماهیچه‌ها رابطه وجود دارد و اگر محرومیت از مهر و محبت به محرومیت غذایی افزوده شود چه بلایی سر انسان می‌آورد؟

دولت‌آبادی با اشاره به اینکه بچه‌ها در میان موج‌های هیجان زندگی می‌کنند و نیاز به مادری دارند که آنها را آرام کند و حواسش به سلامت، تغذیه، سوالات و گریه‌های آنان باشد افزود: ارتباط و چسبندگی کودک و مادر در نخستین روزهای زندگی امنیت را به او می‌شناساند و اگر جداسازی به صورت ایمن صورت بگیرد سبب می‌شود که کودک دنیا را جایی امن و خوب ببیند و بخش‌های مغزی مرتبط با این موضوع به درستی شکل بگیرد.

انتهای پیام/

R1397/P1014142/S2,18,20/CT11

منبع: تسنیم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۹۶۶۳۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مراقب فروپاشی عصبی باشید / نشانه هایی برای تشخیص افسردگی

بخشی از مطالعات آماری در ایالات مختلف نشان داده است همچنین موارد ابتلا به یک «وضعیت حاد سلامت روان» که بیشتر به عنوان یک اختلال روان پریشی، اختلال دوقطبی یا یک اضطراب شدید یا اختلال خوردن تعریف می‌شود و به طور قابل توجهی عملکرد و زندگی روزمره افراد را مختل می‌کند، در بین آمریکایی‌ها رو به افزایش است.

از سوی دیگر بررسی‌های اخیر سازمان جهانی بهداشت (WHO) نیز تایید می‌کند با گذر زمان و افزایش مشکلات و بحران‌ها در زندگی بشر امروزی، شمار افرادی که به نوعی از اختلالات روان دچار هستند، بیشتر و بیشتر می‌شود و همچنین با در نظر گرفتن این موضوع که بنابر آمارهای قبلی از هر هفت نوجوان یک نفر به این اختلالات دچار است این آمار می‌تواند نگران کننده‌تر باشد.

این سازمان اعلام کرد در سال نخست همه گیری کووید-۱۹ میزان ابتلا به اختلالات شایع روان از قبیل افسردگی و اضطراب بیش از ۲۵ درصد افزایش داشته است.

تدروس آدهانوم، دبیرکل سازمان جهانی بهداشت پیش‌تر خاطر نشان کرد تمامی افراد به گونه ای با بیماران مبتلا به اختلالات روان مواجه هستند. برخورداری از سلامت روان به مفهوم سلامت جسم است و تغییر سیاست و عملکرد در سلامت روان می تواند مزایای واقعی و اساسی برای افراد، جوامع و کشورها به همراه داشته باشد. سرمایه گذاری روی سلامت روان، سرمایه گذاری برای برخورداری از زندگی و آینده بهتر برای همه است.

آدهانوم با اشاره به اینکه هنوز در بیشتر کشورها اهمیت سلامت روان در اولویت قرار نگرفته است یادآور شد حتی پیش از آغاز همه گیری کووید-۱۹ تنها تعداد محدودی از افراد که به کمک نیاز داشتند به درمان‌های موثر و با کیفیت دسترسی داشتند. به طور مثال بیش از ۷۰ درصد از افراد مبتلا به روان‌پریشی در جهان از دریافت کمک محروم بوده‌اند.

اما آنچه انسان امروزی بیش از هر اختلال یا بیماری مشخص روانی دیگری با آن دست به گریبان است شرایط یا شنیده‌های استرس‌زا هستند و بسیاری از ما حتی گاهی بیش از حد خود را در معرض این استرس‌ها قرار می‌دهیم مانند پیگیری و دنبال کردن بیش از اندازه اخبار و وقایع ناخوشایند غافل از اینکه در این مورد یا بسیاری از رفتارها و اقدامات روزمره دیگر، نیازمند مدیریت فردی هستیم به گونه‌ای که سلامت روان و زندگی روزمره خودمان را مختل نکنیم.

کارشناسان سلامت نیز توصیه می‌کنند هرچند به واسطه دسترسی به اطلاعات می‌توانیم هر لحظه در جریان رویدادهای جهانی باشیم اما برای استفاده بهینه از این امکانات باید حد و مرزهایی را برای خود تعیین کنیم تا دچار آسیب‌های جدی جسمی و روانی نشویم و حتی در شرایط و موقعیت‌های سخت زندگی که برای بسیاری از مردم دنیا اجتناب‌ناپذیر هستند نیز بتوانیم تعادل عصبی - روانی خود را به شیوه‌ای مناسب حفظ کنیم.

یکی از هشدارهای متخصصان در اینگونه مواقع در مورد افرادی است که کنترل استرس و اضطراب خود را از دست می‌دهند و مدیریت احساسی آن ها دچار مشکل می‌شود. در این خصوص اصطلاحی وجود دارد که دوره ای از استرس شدید ذهنی یا عاطفی را توصیف می کند و روانپزشکان در گذشته آن را «بحران یا فروپاشی عصبی» می‌نامیدند. در این وضعیت روحی، استرس آنقدر زیاد است که فرد قادر به انجام فعالیت‌های عادی و روزمره نیست.

اصطلاح بحران عصبی یک اصطلاح بالینی نیست. این یک اختلال مرتبط با سلامت روان نیز نیست بلکه در گذشته از آن برای توصیف بسیاری از شرایط مختلف مرتبط با سلامت روان استفاده می‌شد اما امروزه دیگر توسط متخصصان استفاده نمی‌شود. با این حال، این بدان معنا نیست که وضعیت بحران عصبی یک پاسخ سالم به استرس است. در واقع، کاملا برعکس است و گاهی اوقات می تواند نشان دهنده یک مشکل اساسی مانند افسردگی یا اضطراب باشد.

به علاوه هیچ دلیل مشخصی برای بحران عصبی وجود ندارد. هر چیزی که منجر به استرس بیش از حد شود می تواند آن را تحریک کند. به طور کلی، احساس استرس و ناتوانی در کنار آمدن با این وضعیت ممکن است منجر به احساس خستگی شدید شود که نتوانید وظایف عادی روزانه خود را انجام دهید. برخی از اتفاقات یا شرایطی که ممکن است موجب بحران عصبی شوند، شامل یک تراژدی ناگهانی در زندگی، یک تغییر اساسی در زندگی، استرس مداوم در محل کار (گاهی اوقات به عنوان «فرسودگی شغلی» شناخته می شود)، اضطراب، افسردگی، بد خوابی، مورد سوء استفاده قرار گرفتن و مشکلات اقتصادی هستند.

تجربه مقداری استرس بخشی طبیعی از زندگی است. هنگامی که احساسات بیش از حد طاقت فرسا می‌شوند، می‌توانند به یک بحران ذهنی کمک کنند. در حالی که تجربه این بحران می‌تواند ناتوان کننده باشد اما اقدامات و توصیه‌هایی وجود دارد که می توانید انجام دهید و تا حدی زیادی راهگشا هستند. شناخت علایم، انجام اقدامات پیشگیرانه و درمان می تواند کمک کننده باشد.

در واقع یک مرحله از بحران عصبی منجر به ناتوانی در عملکرد طبیعی، حداقل به طور موقت می شود. با این حال، چندین علامت می تواند نشان دهد که شما یا کسی که می شناسید، ممکن است در مسیر تجربه استرس طاقت فرسا باشید.

علایمی که باید جدی گرفته شوند

در ادامه به نقل از «وب ام دی»، برخی از علایم و نشانه هایی که باید مراقب آن ها باشید را معرفی می‌کنیم:

احساس علایم اضطراب یا افسردگی

احساسات و اعمال مرتبط با اضطراب یا افسردگی پاسخ های رایج به استرس هستند از جمله:

- عزت نفس پایین

- ترس

- تحریک پذیری

- نگرانی

- احساس درماندگی

- به راحتی عصبانی شدن

- کناره گیری از خانواده و دوستان

- از دست دادن علاقه به فعالیت های مورد علاقه‌تان

- دشواری در تنفس

- گریه کردن غیرقابل کنترل

- افکار خودآزاری یا خودکشی

متخصصان تاکید دارند وقتی استرس مدیریت نشده و غیرقابل تحمل می‌شود، می تواند منجر به بحران عصبی شود.

مشکل در تمرکز

مطالعات نشان داده است که استرس هم بر ذهن و هم بر بدن شما تأثیر می گذارد. استرس طولانی مدت می تواند منجر به تغییرات ساختاری در مغز شود که می تواند بر حافظه شما تأثیر بگذارد و منجر به مشکل در تمرکز شود. در موارد شدید، کورتیزول بیش از حد حتی می تواند منجر به از دست دادن حافظه شود.

بی‌خوابی

برای برخی افراد، استرس بیش از حد ممکن است موجب بی خوابی شود و به خواب رفتن و در خواب ماندن سخت شود. وقتی نمی توانید بخوابید، مغز و بدن شما نمی توانند ریکاوری شوند که به نوبه خود می تواند منجر به بدتر شدن استرس و اضطراب شود. کمبود خواب همچنین می تواند بر سلامت جسمی شما و همچنین عملکرد ذهنی شما تأثیر بگذارد. برخی دیگر ممکن است با پرخوابی به استرس پاسخ دهند که ممکن است به مشکلات روحی و جسمی نیز منجر شود.

خستگی مفرط

استرس بیش از حد ممکن است موجب ایجاد احساس خستگی شدید شود. ممکن است به دلیل اینکه به اندازه کافی نمی خوابید احساس خستگی کنید یا حتی ممکن است به دلیل خواب زیاد احساس خستگی کنید. با گذشت زمان، خستگی مزمن همراه با استرس می تواند منجر به فروپاشی روانی شود.

تغییرات در اشتها

استرس می تواند تغییراتی در اشتهای شما ایجاد کند. برخی افراد با پرخوری با استرس مقابله می کنند که می تواند منجر به افزایش وزن ناخواسته شود. برای برخی دیگر، استرس می تواند منجر به کاهش اشتها شود.

مشکلات گوارشی

استرس و اضطراب می تواند منجر به مشکلات معده مانند گرفتگی عضلات، نفخ، یبوست و اسهال شود. اگر مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر هستید، استرس ممکن است موجب تشدید و عود بیماری شود که می تواند سبب ناراحتی گوارشی شود. اگر استرس دارید و شروع به مشاهده هر یک از این علایم کرده اید، می تواند نشانه ای از این باشد که شما در راه یک فروپاشی عصبی هستید.

توهمات

در برخی موارد، استرس شدید حتی می‌تواند موجب توهم شود. ممکن است چیزهایی را بشنوید یا ببینید که واقعاً وجود ندارند.

استرس غیرعادی نیست و درمان دارد

غیرعادی نیست که در زندگی تحت فشار قرار بگیرید. اگر احساس می کنید استرس شما بیش از حد شده است، با پزشک خود صحبت کنید. آن ها ممکن است شما را به یک روانشناس یا روانپزشک ارجاع دهند. پزشک شما همچنین ممکن است بتواند درمان علایم فیزیکی را ارائه دهد.

درمان مناسب برای بحران عصبی عمدتا به علت آن و شرایط بیمار بستگی دارد. برخی از راهکارهای مفید و درمان‌های رایج آن عبارتند از:

تغییرات در سبک زندگی

خستگی ذهنی یکی از ویژگی های رایج برای یک بحران ذهنی است. برای برخی، استراحت و کاهش استرس می تواند یک درمان خانگی موثر باشد. این تغییرات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

- کاهش تعداد تعهدات روزانه

- پیاده روی یا اضافه کردن نوعی ورزش به معمول روزانه

- داشتن یک رژیم غذایی سالم

- استراحت کردن در زمان نیاز

- مدیتیشن

- گذراندن زمان در طبیعت

دارو درمانی تحت نظر متخصص

پزشک متخصص نیز ممکن است داروهای افسردگی یا داروهای ضد اضطراب را برای کمک به علائم بحران عصبی تجویز کند. اگر استرس شما سبب بی خوابی می شود، ممکن است یک داروی خواب برای شما تجویز شود. اختلال در خواب می تواند استرس و اضطراب را بدتر کند.

روان درمانی

روان‌درمانی که به عنوان «گفتار درمانی» نیز شناخته می‌شود، به شما کمک می‌کند تا علایم فروپاشی عصبی و خطر ابتلا به یک فروپاشی عصبی دیگر را کاهش دهید. صحبت کردن با یک متخصص می تواند به شما کمک کند تا افکار خود را پردازش کنید و راه حل هایی ایجاد کنید که استرس و اضطراب شما را کاهش دهد.

منبع: خبرگزاری مهر