در میزگرد «کودک، نیازها و باید و نبایدها» به میزبانی خبرگزاری فارس استان مرکزی مطرح شد جلالی: والدین، خود را با تغییرات کنونی جامعه هماهنگتر کنند/ امینی: بازی با کودکان وقت تلف کردن نیست
تاریخ انتشار: ۱۶ مهر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۹۷۳۶۹۹
به گزارش خبرگزاری فارس از اراک، مطابق تعریف کنوانسیون حقوق کودک سازمان ملل متحد، کودک به هر فرد زیر 18 سال در جامعه اطلاق میشود و این دوران طلایی فرصتی است تا با رویکرد علمی و هدفمند نسل پویا و اثرگذار برای جامعه تربیت شود.
خانواده به عنوان کوچکترین نهاد اجتماعی کانون تولد و رشد کودک است و بخش مهمی از آموزههای شخصیتی، فکری و مهارتی از سوی نهاد خانواده در کودک بنیان گذاشته میشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
کودکان از آن جهت که آیندهسازان کشور به شمار میروند، مهمترین سرمایههای هر جامعهای به شمار میروند و باید از امنیت خانوادگی و اجتماعی کافی و مراقبت و حمایت خاص که شامل توجه ویژه قبل و بعد از تولد است، برخوردار شوند تا بتوانند در زندگی آتی خود استوار و مطمئن گام بردارند و مهارتهای لازم را مواقع خطر و آسیب داشته باشند.
هفته جهانی کودک فرصت مناسبی برای پرداختن به این قشر از افراد جامعه است، به همین مناسبت میزگردی با عنوان «کودک، نیازها و باید و نبایدها» با حضور کیانوش امینی معاون بهزیستی استان مرکزی و لیلا جلالی فراهانی کارشناس ارشد مسائل روانشناسی به میزبانی خبرگزاری فارس استان مرکزی برگزار شد.
فارس: امروزه پدیده شکاف نسلها به شدت توجه کارشناسان و جامعه شناسان را به خود جلب کرده است، چگونه میتوان این شکاف را از بین برد؟
جلالیفراهانی: پدیده شکاف نسلها موضوعی است که همیشه در بین جامعه شناسان و روان شناسان مطرح بوده است. این مسئله گاه درگیریهای زیادی را بین نوجوانان و والدینشان را سبب شده است، حدیثی از امام علی (ع) وجود دارد که میفرماید: فرزندان خود را به آداب و رسوم خود مجبور نکنید زیرا آنها برای زمانی غیر از زمان شما هستند. در این سخن گرانبها هزاران نکته تربیتی نهفته است، کلید نهایی بسیاری از اختلافاتی که بین والدین و نوجوانان نهفته است در همین حدیث وجود دارد.
والدین همیشه باید مد نظر داشته باشند که جوامع همواره در حال تغییر و تحول هستند، آداب و رسومی که در دورهای رواج داشته در دوره دیگر شاید منسوخ شده و به کلی از بین برود، بنابراین اگر بخواهیم نوجوانان و جوانان امروز را مجبور کنیم که طبق آداب گذشته رفتار کنند کار عبث و بیهودهای است، زیرا فرزندان ما در دوره زمانی خودشان زندگی میکنند و مقایسه کردن رفتار و کردار آنان با جوانانی که در نسلهای گذشته زندگی میکردند کار درستی نیست.
به جای این مقایسه کردنها تلاش پدر و مادر باید این باشد که خود را با تغییرات کنونی جامعه هماهنگتر کنند و از این طریق درک بیشتری از مسائل جوانان و نوجوانان داشته باشند.
فارس: بازیها چه نقش و کارکردی در شکلگیری شخصیت کودکان دارند؟
امینی: بازی کارکرد ارتقایی دارد یعنی توانمندی کودک را افزایش میدهد، به طور مثال لِیلِی یک نوع بازی است که به شدت به تعادل کودک کمک میکند، یا بازی اسم و فامیل و الکدولک و هفت سنگ و... کارکرد ذهنی و جسمی دارند اگر بخواهیم خیلی خلاف جهت حرکت نکنیم باید این بازیها را با کودک انجام دهیم.
بازی تأثیر غیرقابل انکاری در رشد همه جانبه کودک دارد و موجب شناخت کودک از محیط اطراف میشود، به وسیله بازیکردن است که کودک یاد میگیرد چگونه با محیط خود ارتباط برقرار کند و این بازی است که موجب شکلگیری و پرورش ابعاد مختلف وجودی و شخصیتی کودک میشود.
والدین باید بدانند نقش بازی در فعالیتهای ذهنی، عقلانی اجتماعی و سلامت کودکی بسیار مهم است و نباید آن را وقت تلفکردن دانست، متأسفانه امروزه والدین برای همه کارها وقت میگذارند اما به کودکانش که میرسند وقت ندارند و برای رها کردن کودک از سر خود موبایل را به دست او میدهند که این بزرگترین خیانت در حق کودک است.
فارس: امروزه یکی از مواردی که اختلافات شدیدی را بین والدین و نوجوانان سبب شده است استفاده از فضای مجازی است، چگونه این اختلاف را به حداقل برسانیم؟
جلالیفراهانی: واقعیت این است که ما در دوره شتاب و سرعت زندگی میکنیم و همه چیز مدام در حال تغییر کردن است، ما نمیتوانیم این شتاب و سرعت فوقالعاده را نادیده بگیریم یا آن را کم اهمیت جلوه دهیم، اما میتوانیم تا حدی خود را با این موضوع هماهنگ کنیم.
اصول رفتاری و ارزشهایی که هر عقل سلیمی میپذیرد در همه دورانها ثابت و تغییرناپذیرند. به عنوان مثال احترام به والدین در همه دورانهای زندگی و در همه جوامع، اصلی پذیرفته شده است و نمیشود به بهانه تحول جامعه و به اصطلاح امروزیشدن آن را نادیده گرفت، اما امور دیگری که به عنوان آداب و رسوم جوامع هستند را میشود تغییر داد و بر طبق آن عمل کرد، اموری مثل نوع پوشش، آرایش مو، نحوه صحبت کردن و... از مواردی هستند که در طول زمان تغییر میکنند.
بله، امروزه یکی از مواردی که اختلافات شدیدی را بین والدین و نوجوانان سبب شده است استفاده از فضای مجازی است، به باور اکثر کارشناسان علوم تربیتی امکان ندارد فرزندانمان را یکسره از ورود به فضای مجازی منع کنیم و از آنها بخواهیم بازیهای کامپیوتری انجام ندهند اما میشود که با آنها همراه بود و موافق میل آنها بازی کامپیوتری انجام داد تا از این طریق فرزندان حس کنند که والدین با آنها دوست هستند و ساز مخالف نمیزنند.
بعد از این مرحله باید برای آنها قانون تعیین کرد که مثلاً از این ساعت تا فلان ساعت باید وارد فضای مجازی شوند و در بقیه زمانشان به درسهای خود برسند.
مسئلهای که نباید آن را از نظر دور داشت این است که معمولاً نوجوانانی که احساس تنهایی میکنند و والدین زیاد با آنها احساس صمیمیت و نزدیکی ندارند، بیشتر به فضای مجازی و دوستیهای مجازی پناه میبرند. آنها درصدد این هستند که بخشی از بیتوجهی والدین نسبت به خودشان را از طریق ورود به فضای مجازی پر کنند.
نقش دوستان را در شکلگیری هویت فرزندان نمیتوان نادیده گرفت؛ گروه دوستان و همسالان از جمله گروههایی است که نوجوانان عضو آن میشوند و تأیید این گروه برای آنان بسیار مهم است.
فارس: مدیریت درست خانوادهها بر مسئله فضای مجازی چگونه باید باشد؟
امینی: فضای مجازی موضوع بسیار مهمی است، چرا که اولاً اعتیادآور است و ثانیاً مسائلی در فضای مجازی یافت میشود که فراتر از سن کودک است و مناسب سن فرد نیست که گاهی باعث بلوغ زودرس میشود،کما اینکه بحث اضطراب و پرخاشگری را هم ایجاد میکند ولی برخلاف حرکت جامعه هم نمیتوان پیش رفت و امروز بازی فضای مجازی به یک مسئله عادی در جامعه تبدیل شده است.
موضوع مهم این است که فضای مجازی باید کنترل شده باشد، مثلاً به روز و ساعت خاصی اختصاص داده شود و والدین حتماً باید پیرامون بازیهای فضای مجازی آگاهی و شناخت داشته و در مورد آن تحقیق کنند.
والدین همچنین باید بازی کردن را در زمانهای خاصی مجاز کنند مثلا هنگامی که خود نیز در منزل باشند، البته این موضوع تا سن نوجوانی قابل انجام است که بازی با سیدی و... انجام میشود در سنین بالاتر بستگی به زمینههایی که فراهم کردیم دارد مثلاً چقدر با فرزند خود تفریحات داریم.
فارس: رابطه بین ارتباط والدین با موفقیت فرزندان چیست؟
جلالی فراهانی: بدیهی است هر چه والدین با نوجوانان ارتباط عمیقتر و بهتری داشته باشند فرزندانشان زندگی موفقتری خواهند داشت و میزان آرامش روحی و روانی آنها بیشتر خواهد بود.
والدین نباید با فرزندان خود بیگانه باشند، زیرا آنها بخشی از وجود پدر و مادر و ثمره زندگی هستند. اینکه بخواهیم صبح تا شب کار کنیم تا نیاز مادی کودکان را برطرف کنیم همه ماجرا نیست، کودکان به بودن در کنار والدین خود نیاز دارند. نباید به بهانه کار و گرفتاری یا هر چیز دیگری آنها را نادیده گرفت و نیازهای روحی و عاطفی آن ها را فراموش کرد، بدون شک هرچه والدین ارتباط بیشتری با فرزندان خود داشته باشند، اعتماد به نفس بیشتری به کودکان داده و زمینه موفقیت آنها را فراهمتر میکند.
فارس: چگونه میتوان با اعضای خانواده شاد بود؟
امینی: باید تفریحات خانوادگی را افزایش داد، تفریحات خانوادگی شامل گستره وسیعی است، مثلاً خانوادهها باید برای تفریحات خود یک منو داشته باشند که متنوع هم باشد، مثلا تفریحات خانوادگی و گروهی که در این مورد ضعیف هستیم، خانوادههایی داریم که فقط گروهی به مسافرت میروند و این اشتباه است، چون کارکرد خانواده ضعیف میشود چون انسانها میخواهند در مسافرت فارغ از مسائل زندگی بیشتر با یکدیگر ارتباط داشته باشند پس باید تفریحات خانوادگی سهم بیشتری را به خود اختصاص دهد، حتی تفریحات فردی نیز ضروری است، تفریح فقط مسافرت و پول خرج کردن نیست، قدم زدن در پارک یک تفریح است، کوه رفتن یک تفریح است و حتی لحظاتی را با دوستان بودن و یا حتی کتاب خواندن یک تفریح است.
فارس: نیازهای کودکان چیست؟ چگونه والدین باید این نیازها را تأمین کنند؟
جلالیفراهانی: نیازهای اولیه کودک مسائلی چون آب و غذا و مکان مناسب برای زندگی کردن است، اما کودک علاوه بر این نیازهای مادی نیازهای دیگری هم دارد که میتوان این نیازها را در حوزه روانی و اجتماعی دستهبندی کرد.
کودک برای برخورداری از یک زندگی سالم به نیازهای عاطفی، تربیتی و آموزشی نیز دارد و مادامی که به این نیازها توجه نشود، نباید انتظار آیندهای روشن برای کودک را داشت.
نیازهای عاطفی از جمله مهمترین نیازهای کودکان است، زمانی که نیازهای عاطفی کودک برآورده نشود او حس خوبی از آرامش زندگی نخواهد داشت، چرا که گمان میکند بود و نبودش و یا حتی شکستها و موفقیتهایش در نزد خانواده هیچ ارزشی ندارد و وجود او برای خانواده مهم نیست.
خانوادهها باید به اندازهای به نیازهای عاطفی کودک توجه کنند که هم نیاز به استقلال و هم نیاز به وابستگی او را برآورده کنند چرا که نیاز به وابستگی و استقلال از جمله نیازهای عاطفی کودک است که اگر به درستی و به موقع برآورده نشود ممکن است در آینده کودک را با معضلات و مشکلات مختلفی مواجه کند.
نیازهای تربیتی نیز از جمله نیازهای مهم کودکان است، مسائل تربیتی مهمترین مسائل در حوزه تربیت کودکان است و در این راستا والدین خود الگویی برای فرزندان هستند و کودکان اصلیترین مسائل را از رفتارها و گفتارهای والدین خود میآموزند به طوری که میتوان گفت بزرگترین الگو برای ساختن شخصیت فرزندان، والدین هستند و نحوه رفتار و کردار آنها تأثیر مستقیمی بر رفتار فرزندانشان دارد.
مادری که خود دروغ میگوید هیچگاه نمیتواند فرزندش را فرد راستگویی تربیت کند. نیازهای آموزشی از دیگر نیازهای کودکان است، توجه به تأمین نیازهای آموزشی کودکان از دیگر موارد مهمی است که والدین باید به موقع به آن توجه کنند، البته آموزش کودکان باید مطابق با علایق آنها باشد.
فارس: نقش معنویت در تربیت کودکان چیست؟
امینی: معنویت چهارچوبی است که فرد در قالب آن حرکت میکند، خانوادههایی که دیدگاه مذهبی دارند این دیدگاه مذهبی داشتن خود در بسیاری از مسائل نقش پیشگیرانه را ایفا میکند، به طور مثال این خانوادهها دروغ نمیگویند، برای همدیگر ارزش قائل هستند و این خانوادهها کمتر دچار مشکل میشوند.
در خانوادههایی که مسائل مذهبی در آن کمرنگتر شده چون آن چارچوبها را ندارند خانواده دچار نوعی سردرگمی میشود و از اخلاق انسانی و اسلامی فاصله میگیرند.
فارس: اخیراً در بین بسیاری از خانوادههای ایرانی فرهنگ فرزندسالاری شکل گرفته است. اما خانواده سالم و متعادل خانوادهای است که نه پدر سالار، نه مادر سالار و نه فرزند سالار باشد، علت شکل گرفتن فرزندسالاری در خانوادهها چیست؟ چگونه میتوان با آن مقابله کرد؟
جلالیفراهانی: بله متأسفانه امروزه دیده میشود برخی والدین برای رفع نیازهای کودکان خود، حاضرند خود را نادیده بگیرند و خودشان را حذف کنند و به اصطلاح خود را به آب و آتش میزنند تا هر چه فرزندانشان خواستند فراهم کنند.
چنین رفتاری از سوی پدر و مادر باعث شده فرزندان کمکم حس کنند هر چیز که اراده کنند فراهم است و در نتیجه، سالار خانواده خود هستند. یعنی به عبارت دیگر فرزندان در چنین سیستمی فکر میکنند نیازهای آنان بر نیازهای همه، حتی والدین مقدم است و در واقع آنان امپراطوران کوچک هستند.
راهکار برای مقابله با فرزندسالاری این است که خانواده بیقانون نباشد. کودکان باید یاد بگیرند خواستههایشان در زمان مناسب و در شرایط مناسب فراهم است نه به محض میل و اراده آنان، یعنی والدین نباید به هیچ وجه خود را نادیده بگیرند و سرکوب کنند، پدر و مادر باید قانونمند بودن را به فرزندان خود آموزش دهند.
انتهای پیام/ع
منبع: فارس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۹۷۳۶۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برگزاری میزگرد پوشش دانشجویان در دانشگاه آزاد اسلامی یاسوج
به گزارش خبرنگار استانی ایسکانیوز از کهگیلویه و بویراحمد، روح الله صیادیان خواه مسئول نهاد رهبری دانشگاه آزاد اسلامی یاسوج در این مراسم با اشاره به مشکلات جوانان در امر ازدواج، توجه به حل همه جانبه این مشکلات را پایه اصلی فرهنگسازی در راستای اجرای حجاب و دور نگه داشتن جوانان از ابتذال در جامعه و مبارزه با آسیبهای ناشی از بیحجابی عنوان و تاکید کرد: متاسفانه هرچه مشکلات جوانان در امر ازدواج بیشتر میشود عرصه بر آنها تنگتر شده و معضلاتی تحت عنوان بدحجابی و نابهنجاریها در جامعه نمود بیشتری پیدا میکند و این مسئله جامعه را زیر سوال برده و ارزشهای آن را مختل میکند.
وی افزود: پوشش دانشجویان در محیطهای آموزشی و پژوهشی باید کامل و بر اساس شئونات اسلامی و دانشجویی باشد. با توجه به اینکه پوشش آراسته توام با وقار یکی از مهمترین شئون شخصیت و لازمه احترام به دانش و آن مکان مقدسی است که افراد از نعمت کسب دانش بهرهمند میشوند، انتظار میرود مطابق قانون کلیه اساتید، کارکنان، دانشجویان و ارباب رجوع دانشگاه از پوشش ظاهری متناسب با محیط علمی برخوردار باشند.
همچنین در این میزگرد هر کدام از مسئولین تشکلها به بیان دیدگاه خود نیز پرداختند.
خبرنگار: سعیده صداقت نژاد
انتهای خبر/
کد خبر: 1228234 برچسبها حجاب