پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای منتشر کرد مرعوب دشمن نشوید؛ آیه‌ای که رهبر انقلاب در ورزشگاه آزادی خواندند
تاریخ انتشار: ۱۷ مهر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۰۹۹۱۹۵۶
به گزارش حوزه امام و رهبری خبرگزاری فارس به نقل از پایگاه اطّلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر معظّم انقلاب اسلامی در اجتماع بزرگ بسیجیان در ورزشگاه آزادی ضمن تبیین وضعیت کشور، بسیج مستضعفین را یکی از واقعیات کشور برشمردند. ایشان تشکیلات بسیج را مصداق آیه‌ی شریفه‌ی ۱۷۳ سوره‌ی آل‌عمران بیان کردند که از تهدیدهای دشمن مرعوب نمی‌شود و عقب‌نشینی نمی‌کند، بلکه ایمانش زیاد می‌شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
آیه ۱۷۳ سوره آل‌عمران:
«اَلَّذینَ قالَ لَهُمُ النّاسُ إِنَّ النّاسَ قَد جَمَعوا لَکُم فَاخشَوهُم فَزادَهُم إیمانًا وَ قالوا حَسبُنَا اللَّهُ وَ نِعمَ الوَکیلُ»
ترجمه:
[افرادی که خدا و رسول را پس از آنکه جراحت به آنان رسیده بود اجابت کردند]؛ همان کسانى که مردم [منافق و عوامل نفوذى دشمن] به آنان گفتند: لشکرى انبوه از مردم [مکه] براى جنگ با شما گرد آمده‌اند، پس از آنان بترسید. ولى [این تهدید] بر ایمانشان افزود، و گفتند: خدا ما را بس است، و او نیکو وکیل و کارگزارى است.
اشاره:
این آیه درباره‌ی قضایای بعد از جنگ اُحد است. جنگ اُحد به دو بخش تقسیم می‌شود: بخش اول، خود جنگ اُحد است که ابتدا مسلمانان در آن پیروز شدند و سپس شکست خوردند؛ اما بخش دوم، جنگِ «حمراءالاسد» است که بعد از جنگ اُحد واقع شد و مسلمانان در آن به پیروزی رسیدند. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای ۱۵ مرتبه در بیاناتِ سال‌های مختلف به ماجرای جنگ اُحد اشاره کرده‌اند که در ۱۱ مورد آن، آیه‌ی ۱۷۳ سوره‌ی آل‌عمران را که مربوط به جنگ «حمراءالاسد» است، بیان نموده‌اند.
ماجرای جنگ اُحد و حمراءالاسد
جنگ اُحد در سال سوم هجری در مقابله‌ی مسلمانان با حمله‌ی مشرکان مکه رخ داد. این جنگ سه مرحله را پشت سر گذاشت: مرحله‌ی اول، پیروزی اولیه‌ی مسلمانان بود که دشمن مجبور به عقب‌نشینی در آن شد. مرحله‌ی دوم شکست مسلمانان بود که طی آن عده‌ای از مسلمانان بر اثر مغرور شدن به پیروزی و طمع کردن به غنیمت‌های جنگی، تنگه‌‌ای را که باید محافظت می‌کردند رها کردند و دشمن از همان تنگه و از پشت به مسلمانان حمله کرد و آن‌ها به ناچار به کوه اُحد گریختند. مرحله‌ی سوم این است که دشمن متوجه شد اگر بخواهد به جنگ ادامه بدهد، احتمال دارد شکست بخورد؛ لذا منطقه را ترک کرد.
مسلمانان پس از شکست در مرحله‌ی دوم، به مدینه برگشتند. در این هنگام ابوسفیان موقعیت را برای حمله‌ی دوباره مناسب دید. خبر حمله‌ی دشمن توسط عده‌ای منافق در مدینه پخش شد و سعی کردند در دل مسلمانان رعب و وحشت ایجاد کنند و روحیهی آنان را از بین ببرند. پیامبر (صلّی‌الله‌علیه‌وآله) در این موقعیت گفتند «تنها کسانی که در جنگ اُحد شرکت داشتند می‌توانند به این جنگ بیایند.» و با این کار، روحیهی دوباره به مسلمانان خسته بخشیدند. در نتیجه، مسلمانان نه‌تنها از خبر حمله‌ی دشمن، ترس به خود راه ندادند بلکه ایمانشان برای حرکت در جهاد فی‌سبیل‌الله بیشتر شد و به فرمان پیامبر (صلّی‌الله‌علیه‌وآله) آماده‌ی جهاد شدند.
سپاهیان اسلام با انگیزه‌ی فراوان برای انتقام از مشرکین، در منطقه‌ای به نام «حمراءالاسد» مترصد رسیدن مشرکان شدند. ابوسفیان وقتی خبر این آمادگی کامل مسلمانان را دریافت کرد، دچار رعب و ترس شد و از رویارویی و جنگ منصرف شد.[۱]
بدین ترتیب مسلمانان با خوشحالی از این پیروزی و بهره‌مند از نعمت خداوند و بدون هیچ‌گونه آسیبی به مدینه بازگشتند. در واقع در جنگ حمراءالاسد، جنگ نظامی روی نداد بلکه مسلمانان در یک جنگِ روانی پیروز شدند؛[۲] یعنی ترس و ناامیدی به خود راه ندادند و با توکل به خداوند به مجاهدت برخاستند.
نظرات تفسیری آیت‌الله خامنه‌ای و دیگر مفسران
عبارت اول آیه می‌گوید «اَلَّذینَ قالَ لَهُمُ النّاسُ إِنَّ النّاسَ قَد جَمَعوا لَکُم فَاخشَوهُم»؛ «کسانی که مردم به آن‌ها گفتند، لشکری انبوه از مردم برای جنگ با شما گرد آمده‌اند؛ پس از آنان بترسید.» منظور از «مردمِ» اول، منافقان و عوامل نفوذی دشمن هستند که سعی در ایجاد اختلال داشتند و منظور از «مردمِ» دوم، لشکر مشرکین مکه هستند.
عبارت بعدی آیه این‌طور آمده است: «فَزادَهُم إیمانًا وَ قالوا حَسبُنَا اللَّهُ وَ نِعمَ الوَکیلُ»؛ «ولی این تهدید، ایمان آنان را افزایش داد و گفتند خدا ما را بس است و او نیکوترین وکیل و تکیه‌گاه است.»
مفسران دو احتمال را در افزایش ایمان آنان مطرح کرده‌اند؛ یا بر این مبنا است که انسان از هر چیزی منع شود، نسبت به آن حریص‌تر می‌شود؛ یا بر این اساس است که ایمانِ آنان به پیروزی و وعده‌ی الهی که پیامبر (صلّی‌الله‌علیه‌وآله) گفته بود بیشتر شد.
نکته‌ی دیگر این است که این افزایش ایمان پس از یک عمل و طاعت بوده است؛ چرا که میزان ایمان، رابطه دارد با میزان تعهد و عملی که انسان انجام می‌دهد.[۳] البته ناگفته نماند که تبدیل مسلمانان فاقد روحیه به افرادی که دارای عزم راسخ و ایمان قوی شدند، آن‌هم در فاصله‌ی کمتر از یک شبانه‌روز، جزو شگفتی‌های تأثیر آیات قرآن و سخنان پیامبر (صلّی‌الله‌علیه‌وآله) بوده است.[۴]
درباره‌ی اینکه آن مؤمنان گفتند خدا ما را کفایت می‌کند، این کفایت کردن به حسب ایمانشان بوده است نه بر مبنای اتکاء به اسباب خارجی؛ یعنی به اسباب خارجی و ابزارهای جنگی دل خوش نکردند و ایمان را در سپردن کار به خدا قرار دادند.
و خدا را وکیل خودشان قرار دادند. وکیل به کسی می‌گویند که کار را از طرف انسان تدبیر می‌کند. درباره‌ی توکل باید توجه کرد که انسان برای رسیدن به مقصود، احتیاج به دو عامل دارد: یک عامل طبیعی که عبارت از ابزارهای مادی است و یک عامل معنوی که عبارت از روحیه و انگیزه است. اگر انسان عوامل طبیعی را آماده کند ولی در روحیه دچار سستی و تنبلی باشد نمی‌تواند به مقصود برسد. توکل، نیرویی است که یأس و ناامیدی و سستی را در روحیهی انسان راه نمی‌دهد و در نتیجه انسان در روحیه هیچ شکستی را نمی‌پذیرد.
در توکل به خدا جهت دیگری هم وجود دارد؛ به این صورت که هرکس بر خدا توکل کند، هم روحیه‌اش قوی می‌شود و هم در ابزارهای مادی، خدا به او کمک می‌کند.[۵] رهبر انقلاب اسلامی در تفسیر اکتفاء به خدا می‌گویند اگر به شما هشدار دادند که دشمن در انتظارتان است، و شما حاضر نشدید زحمتی بکشید و وارد میدان مجاهدت بشوید، در اینجا خداوند شما را کفایت نمی‌کند.[۶] چرا که توکل به این معنا نیست که کنار بنشینیم و بگوییم خدا خودش درست می‌کند، بلکه باید همه‌ی نیرو را به میدان آورد تا توکل محقق بشود.[۷]
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در سال ۷۲ به تلاش آمریکا برای یارگیری از اروپا با هدف فشار بر ایران اشاره می‌کنند و با قرائت این آیه، توصیه می‌کنند که مرعوب دشمنان نشوید.[۸] نظیر استفاده از این آیه در مقابل تهدیدات دشمن در سال‌های ۷۸، ۸۲، ۸۸، ۹۵ و ۹۷ در بیانات ایشان آمده است. ایشان نقش‌آفرینی امام خمینی در مبارزات[۹] و نقش‌آفرینی مردم در انقلاب اسلامی[۱۰] و دفاع مقدس[۱۱] را از مصداق‌های عمل به این آیه می‌دانند. رهبر انقلاب در این راستا در سال ۹۰ و در اثنای تحولات بیداری اسلامی در کشورهای منطقه، به ملت‌های مسلمان بر اساس این آیه توصیه کردند که توجه به خطر و تهدید دشمن، آن‌ها را نترساند.[۱۲]
رهبر انقلاب اسلامی بارها وقایع تاریخ اسلام را بیان کرده و از آن‌ها درس‌هایی برای نیازهای روز جامعه استخراج کرده‌اند؛ همانند آنچه ایشان درباره‌ی جنگ احزاب[۱۳] یا جنگ بدر و جنگ خیبر[۱۴] بیان کرده‌اند. جنگ اُحد و ماجرای بعد از آن یکی از مهمترین اتفاقات عبرت‌آموز است؛ تا جایی که رهبر انقلاب اسلامی فرمودند: «همه‌ی دوران زندگی ما، جنگ اُحد است. اگر خوب حرکت کردیم، دشمن شکست خواهد خورد.»[۱۵]
منابع:
۱. بیانات در دیدار اعضای ستاد بزرگداشت چهاردهمین سالگرد رحلت حضرت امام خمینی(ره) ۱۳۸۲/۰۳/۰۳
۲. تفسیر قرآن مهر، محمدعلی رضایی اصفهانی، ج۳، ص۳۴۴.
۳. طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، سیدعلی خامنه‌ای، ص۱۰۴.
۴. تفسیر نمونه، ناصر مکارم شیرازی، ج۳، ص۱۷۸.
۵. المیزان فی تفسیر القرآن، علامه طباطبایی، ج۴، صص۶۳-۶۵.
۶. بیانات در دیدار مسئولان و کارگزاران نظام جمهوری اسلامی ایران ۱۳۷۹/۰۴/۱۹
۷. دیدار اعضای دفتر رهبری و سپاه حفاظت ولی‌امر با رهبر انقلاب ۱۳۸۹/۰۴/۲۳
۸. بیانات در دیدار جمعی از دانش‌آموزان و دانشجویان ۱۳۷۲/۰۸/۱۲
۹. بیانات در مراسم بیست و چهارمین سالگرد رحلت امام خمینی (رحمه‌الله) ۱۳۹۲/۰۳/۱۴
۱۰. بیانات در مراسم بیست و هفتمین سالگرد رحلت امام خمینی (رحمه‌الله) ۱۳۹۵/۰۳/۱۴
۱۱. بیانات در دیدار جمعی از دانش‌آموزان و دانشجویان ۱۳۷۲/۰۸/۱۲
۱۲. بیانات در اجلاس بین‌المللی بیداری اسلامی ۱۳۹۰/۰۶/۲۶
۱۳. بیانات در دیدار جمعى از دانشجویان ۱۳۹۵/۰۴/۱۲
۱۴. بیانات در دیدار مردم قم به مناسبت سالروز ۱۹ دی ۱۳۹۰/۱۰/۱۹
۱۵. بیانات در دیدار جمعی از خانواده‌های شهدا ۱۳۷۶/۰۲/۱۷
انتهای پیام/
منبع: فارس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۰۹۹۱۹۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مهمترین بیانات رهبر انقلاب در دیدار با معلمان از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۳
به بهانه دیدار امروز مقام معظم رهبری با معلمان نگاهی به مهمترین بیانات ایشان از سال ۱۳۹۷ تا سال ۱۴۰۳ کرده‌ایم. لازم به ذکر است که رهبر انقلاب در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ به دلیل شیوع ویروس کرونا دیدار نداشتند.
مهمترین نیاز جامعه معلم استحضرت آیت الله خامنه‌ای در دیدار با معلمان و فرهنگیان در سال ۱۳۹۷ بیان داشتند: امروز مهمترین نیاز آموزش و پرورش کشور، معلّم است؛ این دانشگاه و دانشگاه شهید رجائی و هر نقطه‌ای که تربیت‌معلّم بر آن صدق می‌کند، بایستی هم کمّاً، هم کیفاً توسعه پیدا کند.
مقام معظم رهبری گفتند: امام (رضوان‌الله‌علیه) فرمودند «معلّمی شغل انبیا است»؛ این فقط یک شعار دل‌خوش‌کن نیست؛ این یک حقیقت قرآنی است: وَ یُعَـلِّمُهُمُ الکِتابَ وَ الحِکمَة؛ از جمله‌ی خصوصیّات پیامبران، تعلیم است. یعنی شما[معلمان] دارید راهی را حرکت میکنید که برترین انسانهای تاریخ بشریّت، آن راه را رفته‌اند و برای آن مقصود و برای آن پیمایش، مبعوث شده‌اند؛ یعنی پیغمبران.
نگذارید دانش‌آموزان از درس عقب بمانندمقام معظم رهبری در دیدار با معلمان در سال ۱۳۹۸فرمودند: سند تحول در آموزش و پرورش یک ریل‌گذاری است. ابلاغ آن کافی نیست، باید انجام شود. اولین چیزی که لازم است، روحیه انقلابی است. خداوند نخواهد گذشت از کسانی که با قلمشان روحیه انقلابی را تضعیف می‌کنند.
حضرت آیت الله خامنه‌ای گفتند: نگذارید دانش‌آموزان سیل‌زده از درس عقب بمانند. الان بازسازی مدارس شروع شده است؛ خیرین مدرسه‌ساز هم که انصافاً جریان مفید و خیّری در کشور هستند، کمک می‌کنند. جوری مدیریت شود که تا وقتی مدارس ساخته نشده، اینها از تحصیل عقب نمانند.
ما باید کاری کنیم که دانش‌آموزان ما دارای هویت ملی بشوندرهبر انقلاب در اولین دیدار بعد از همه گیری کرونا با جمعی از معلمان در سال ۱۴۰۱ گفتند: در دوران کرونا هم معلمین واقعاً زحمت کشیدند. در یک دورانی معلم کار مضاعف می‌کرد. ما صمیمانه از معلمین در این زمینه تشکر می‌کنیم. سفارش من در مورد مسائل مربوط به معیشت همان سفارش همیشگی است. مسئله بیمه، بازنشستگی، هزینه‌های درمان که به موقع پرداخت بشود؛ اینها مسائل مهمی است، بایستی حتماً توجه کرد.
حضرت آیت الله خامنه‌ای گفتند: بچه‌ها ارزش مقاوم بودن را بفهمند. اینکه یک ملت اجزایش اجزای مقاومی هستند، مقاوم یعنی چه؟ یعنی در مقابل باج‌گیری عقب‌نشینی نمی‌کنند، در مقابل حمله به خودشان نمی‌لرزند، در مقابل زورگویی کوتاه نمی‌آیند، اکسیر علاج مشکلات کشور این است؛ احساس مقاومت، روحیه مقاومت. باید یک ملت بتواند در مقابل زورگویی‌ها مقاومت بکند. این را باید یاد بگیریم از بچگی از نوجوانی این باید در ما نهادینه بشود.
مقام معظم رهبری در ادامه تاکید کردند: ما بایستی کاری کنیم که دانش‌آموز ما دارای هویت ملی بشود. مهم‌تر از علم‌آموزی این است که او احساس هویت بکند، یک انسان با هویت ساخته بشود و احساس اعتماد به نفس ملی پیدا بکند. از عمق جان کودک ما با افتخارات کشور آشنا بشود. این چیزی است که امروز وجود ندارد. شما بین بچه‌های مدارستان نظرخواهی کنید ببینید چند درصد رونالدو را می‌شناسند، ما چرا افتخارات ملی خودمان را نمی‌شناسیم؟
معلم معمار آینده‌ی کشور استمقام معظم رهبری در دیدار با معلمان و فرهنگیان سراسر کشور در سال ۱۴۰۲ گفتند: کاری که معلّم بر عهده گرفته ــ معلّم متعهّد ــ به نظر من مهمترین کار در کشور است؛ یعنی تربیت و تعلیم نونهالان کشور، یعنی ساختن آینده‌ی کشور. معلّم در واقع معمار آینده‌ی کشور است. امروز شما دارید فردای کشور را می‌سازید. اگر بتوانید انسان آگاه، عالم، اهل فکر کردن، متفکّر، اهل منطق، باایمان، بااراده، متشرّع، پایبند به اخلاق اسلامی، پایبند به تعهّدات ملّی تربیت کنید، بزرگترین خدمت به کشور انجام گرفته؛ یعنی واقعاً هیچ خدمت دیگری قابل مقایسه‌ی با این نیست. این قضیّه‌ی تربیت نوجوانان ما، با توجّه به هوش نوجوان ایرانی، ضریب پیدا می‌کند و اهمّیّت مضاعف پیدا می‌کند. اگر ما با یک جامعه‌ی جوان و نوجوانِ متوسّط از لحاظ ذهنی مواجه بودیم، یک جور بود؛ حالا که با یک قشرِ جوانِ هوشمند مواجهیم که از متوسّط هوش جهانی بالاترند، قضیّه جور دیگر است. این ثروت عظیمی است. اگر ما این موجود باارزش، یعنی این جوان هوشمند را ــ که هوشمندیِ خودش را در المپیادها، در مسابقات جهانی، در همه چیز ثابت کرده ــ تربیت نکنیم و به جایگاه شایسته نرسانیم، واقعاً جفا شده؛ این جواهرِ قیمتی‌ای است، این را باید خوب ساخت.
معلمین الگوهای جامعهاندمقام معظم رهبری در دیدار امروزشان با معلمان سراسر کشور نیز گفتند: از معلمان برای توجه دادن افکار عمومی تشکر می‌کنم. تبیین مصالح بنیادی کشور و نظام از وظایف معاونت پرورشی است؛ جوانان باید منطق شعار مرگ بر آمریکا و مرگ بر رژیم صهیونیستی را بدانند. الگوهای جامعه معلمین باید به عنوان قهرمان معرفی شوند. تبیین مصالح بنیادی کشور و نظام از وظایف معاونت پرورشی است.
خدابخش حکیمی-خبرنگار تحریریه جوان قدس
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند