نزاع اعتبار قدرترسمی و قدرترسانه سلبریتیها-جبار رحمانی*
تاریخ انتشار: ۱۸ مهر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۰۰۵۴۶۰
چهرهها و افراد مشهور یا همانهایی که بدانها سلبریتی گفته میشود، این روزها به مسئلهای در نظام فرهنگی و سیاسی و حتی قضایی ما بدل شدهاند.
حضور این چهرهها پیشتر زمانیکه تنها در فضای رسانهای مطرح بودند، چندان محسوس نبود، اما بواسطه برخی رخ دادهها مهم مانند زلزله، این چهرهها ابعاد جدیدی پیدا کردند و به تدریج به یک جریان قدرتمند اجتماعی هم برای مشارکتهای مدنی و هم برای نقدهای اقتصاد سیاسی بدل شدند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
**چهره شدن در ذات خود مبتنی بر قدرت رسانه است
روند اوج و فرود چهرهها هرچند در ظاهر امری صرفا رسانه ای و فرهنگی است، اما در بطن خودش عمیقا پدیدهای سیاسی و معطوف به قدرت است. چهره شدن در کنه خودش مبتنی بر قدرت رسانه است. گاه رسانههای سنتی و محدود به یک محله و شهر برای ساختن یک چهره و سلبریتی محلهای و منحصر به شهر و گاه رسانههای جدید و در سطح ملی و فراملی و ساختن یک سلبریتی بین المللی. اما آنچه که در فهم موقعیت چهرهها و واکنش نهادهای قدرت بدانها به یک مسئله بدل شد، رسانههای جدید و شبکههای اجتماعی از یک سو و پتانسیل این چهرهها برای جریانهای سیاسی و قدرت بود. در جامعه ایرانی عموما رسانه ملی، امری انحصاری بود، تا اینکه ورود اینترنت و شبکه های اجتماعی و ماهواره، نه تنها انحصار این رسانه شبه ملی را شکست، بلکه در نهایت منجر به ظهور مراجع رسانهای جدید و کاهش شدید مخاطبان این رسانه های رسمی شد، لذا امکان تولد چهرههای جدید با قدرتهای گستردهتر را فراهم کرد.
نزاع میان اعتبار قدرت رسمی و قدرترسانهای سلبریتیها
بیش از یکسال قبل، زلزله کرمانشاه رخ داد، و در میانه فضای بیاعتمادی اجتماعی به نوع مدیریت این بحران توسط نهادهای رسمی، چهرههای مشهوری وارد قضیه شدند تا از سرمایه اجتماعی و فرهنگی خودشان برای جمعآوری کمک، رساندن این کمک ها به مقصد و در نهایت مشارکت فعالانه در امر بازسازی، استفاده کنند. در پس این چهرههای مشهور و ورود آنها برای امدادرسانی به زلزلهزدگان، نزاعی میان اعتبار قدرت رسمی و قدرت رسانهای سلبریتی ها در مدیریت بحران شکل گرفت. گویی حضور این ها، در ظاهر نشانه نفی و نقض حضور و کارکرد نهادهای قدرت رسمی بود. هرچند در روزهای آغازین، این چهرهها به نفع مردم زلزله زده و کاهش بحران مفید بودند، اما به تدریج که تب اولویت کمک به زلزله زدهها خوابید و فضای رسانهای حول آنها تهی شد، نزاع آغازین برسر مشروعیت میان چهرههای غیررسمی رسانهها و شبکههای اجتماعی غیررسمی (که منتقد نهادهای رسمی و عملکردآنها هم بودند) با نهادهای رسمی متولی کمکرسان و البته مدعی مشروعیت تام حکومت در مدیریت جامعه بودند، آشکارتر شد.
احضار سلبریتیها فراتر از یک مواجهه قضایی صِرف
چند روزی است که اخبار مواجهه قضایی با برخی از این چهره های فعال در عرصه کرمانشاه پس از فعالیت های آنها در امداد رسانی به زلزله زدگان منتشر شده است. هرچند هنوز دستگاه قضایی و قوه مقننه کشورمان، نظام قانونی مشخصی را برای فعالیت چهرهها و محدودههای مشارکت مدنی آنها تعیین نکرده است، اما این مواجهه به نظر میرسد امری فراتر از یک مواجهه قضایی صرف باشد. مسئله اصلی نوعی نزاع میان مراجع قدرت و نزاع بر سر مرجع مشروعیت در ایران است. رسانههای جدید و شبکههای اجتماعی به همراه پدیده چهرهها و افراد مشهور و سلبریتی ها، به جریان مهمی در فضای فرهنگی و سیاسی کشور بدل شدهاند،جریانی که در هر حال، خارج از کنترل و اراده و هدایت نهادهای رسمی قدرت است. به همین دلیل این مواجهه قضایی با چهرههایی مانند دکتر زیباکلام و علی دایی، فارغ از مصداقهای این مواجهه، در کنه خود بیانگر نزاع بر سر قدرت رسانه و نقش رسانه در برساخت و تحولات فرهنگ است.
**برخورد با سلبریتیها، فرصتسوزی و دامنزدن به بیاعتمادیهای مردم
به نظر میرسد این نزاع، تعیینکننده سرنوشت ماجرای سلبریتیها و چهرههای مشهور باشد. در حالیکه میتوان به جای این نوع برخوردهای مجرمانه و قضایی، به فکر سیاستگذاریهای بهتر برای استفاده از ظرفیت سلبریتیها و نقش آنها در توسعه اجتماعی و هدایت آنها برای تشکیل نهادهای مدنی و فعالیتهای جمعی و افزایش مشارکت اجتماعی باشیم. آنچه که هست نوعی فرصتسوزی و دامنزدن به بیاعتمادیهای مردم است. اگر باز هم فاجعهای رخ بدهد، چهرهها میلی به استفاده از سرمایه اجتماعی شان برای حل و کاهش مشکل نخواهند داشت، چون در نهایت اتهام و دادگاه در انتظارشان خواهد بود و در نتیجه این ظرفیت حل مسئله اجتماعی در کشور به کمک نیروهای مدنی و سرمایه های اجتماعی مردمی را ازدست خواهیم داد.
به نظر میرسد به جای آنکه حضور قدرت غیررسمی چهرههای مشهور و سلبریتیها را در زمینه نزاع میان قدرتهای مشروع و قدرتهای غیرمشروع مطرح کنیم، بهتر است آنها را به عنوان فرصت و پتانسیلهایی برای توسعه سرمایه اجتماعی و افزایش مشارکت مردمی ارتقای نقش و موقعیت نهادهای مدنی در جامعه ایرانی درنظر بگیریم. در نگاه اول، مواجهه قضایی و گاه خشونت نمادین دستگاه قضا، نتیجه طبعی آنست و در نگاه دوم، ما با توسعه نهادهای مدنی و افزایش انسجام اجتماعی و قدرت جامعه مواجه خواهیم بود. متاسفانه خرد سیاستگذاری اجتماعی در ایران حول محور اول است.
**انسانشناس. مؤسسه انسانشناسی و فرهنگ
**اداره کل اخبار چندرسانهای**ایرناپلاس**
منبع: ایرنا
کلیدواژه: اجتماعي ايرناپلاس سلبريتي رسانه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۰۰۵۴۶۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رسانه یکی از مهمترین عناصر نقش آفرین در ارتقای قدرت نرم است
سردار سرتیپ پاسدار ابوالفضل شکارچی؛ معاون فرهنگی و جنگ نرم ستاد کل نیروهای مسلح اظهار داشت: با توجه به اینکه رسانه های نظام سلطه و استکبار جهانی به صورت منسجم و یکپارچه با آرایش جنگی، نظام مقدس جمهوری اسلامی و ملت دلاور ایران را مورد هجوم همه جانبه قرار داده اند، رسانه های جبهه انقلاب اسلامی نیز بایستی با آرایش جنگی و به صورت منسجم، هماهنگ، همگرا و با همدلی ضمن دفاع از امنیت و منافع ملی در عرصه های فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، علمی، دفاعی، امنیتی، سیاسی و ... نقش آفرینی کنند.
سردار شکارچی ضمن اشاره به حماسه آفرینی مردم سلحشور استان ایلام در طول دوره انقلاب اسلامی بیان داشت؛ مردم استان ایلام دارای سه شاخصه و ویژگی مهم، شامل صبر و مقاومت، اخلاص و مجاهدت هستند و در این رابطه شهدای والامقامی را تقدیم نموده که یکی از شهدای شاخص و ملی کشور، دانشمند هسته ای ایران، شهید بزرگوار داریوش رضایی نژاد می باشد که تربیت یافته این سرزمین شهید پرور و مجاهد پرور است.
ایشان در بخش دیگری از سخنان خود تأکید نمودند: مسئولان و فعالان رسانه ای کشور در عرصه جنگ نرم و شناختی؛ فرماندهان، افسران و جهادگران فی سبیل الله هستند که بایستی با استفاده از همه فرصت ها و ظرفیت ها علاوه بر دفاع همه جانبه از ملت، منافع ملی و آرمان های انقلاب اسلامی، آرایش تهاجمی بگیرند تا بر دشمن غلبه نمایند.
معاون فرهنگی و جنگ نرم ستاد کل نیروهای مسلح در ادامه، گفت: در شرایط کنونی، دستیابی به پیروزی در جنگ سخت و نیمه سخت وابستگی شدید به کارکرد هوشمندانه و هنرمندانه در عرصه جنگ نرم و شناختی در قبل، حین و بعد از هر اقدام دارد که چنانچه در این خصوص قصوری صورت پذیرد بسیاری از افتخارات و دستاوردهای انقلاب اسلامی از بین خواهد رفت لذا ضرورت دارد مسئولان و فعالان رسانه ای جبهه انقلاب اسلامی با بهره گیری از همه ظرفیت ها و فرصت ها و با شناخت کافی از ضعف ها و نقاط آسیب دشمنان کشور و نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران با آرایش جنگی مناسب اعم از دفاعی و تهاجمی، به صورت هوشمندانه، هدفمند و منسجم در این عرصه وارد شوند و متناسب با لایه ها و سطوح جنگ نرم و شناختی(احساسات و هیجانات، ادراک، اندیشه، افکار و رفتار) برنامه ریزی و اقدام نمایند.
سردار شکارچی در پایان، ضمن تشکر از همه مسئولان و فعالان رسانه ای کشور در تمام سطوح، اعم از راهبردی، عملیاتی و راهکنشی در تبیین اراده رهبری، نیروهای مسلح و ملت ایران در قبل، حین و بعد از عملیات غرور آفرین و دشمن شکن وعده صادق که امت اسلامی و ملت های آزادیخواه جهان را غرق در شادی و سردمداران کفر و نفاق، استکبار جهانی و صهیونیست ها را ذلیل، خوار و ناامید ساخت، بیان داشت: امید است این هماهنگی، همگرایی، وحدت و همدلی که در عملیات وعده صادق وجود داشت در تمام عرصه های مورد نیاز انقلاب اسلامی تداوم داشته باشد.
باشگاه خبرنگاران جوان سیاسی دفاعی امنیتی