موانع عمده شکل‌گیری فضای گفت‌وگوی عالمانه/ حاکمیت مواضع کلیشه‌ای و سیاست‌زده در مسائل کارشناسی

به گزارش ایکنا؛ یکی از آفات امروز جامعه ایران که به ویژه در عرصه سیاسی بروز و ظهور بیشتر و ملموس‌تری دارد، عدم شکل‌گیری فضای گفت‌وگوی عالمانه و کارشناسانه حول مسائل کلان و مهم کشور است. نمونه این اتفاق را می‌توان در نحوه بررسی اخیر لایحه cft یا پیش از این در برجام مشاهده کرد که متأسفانه به جای اینکه منجر به افزایش آگاهی جامعه پیرامون ابعاد و جوانب این مسائل شود بیشتر به شکل‌گیری دو جبهه موافقان و مخالفان و تکفیر و تخریب دو طرف منجر شده و این دو قطبی شکل گرفته در سطوح سیاسی به سطوح اجتماعی نیز سوق یافته و جامعه را دچار التهاب کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

لذا به نظر می‌رسد موانع شکل‌گیری فضای گفت‌وگوی عالمانه و کارشناسی در جامعه به ویژه در سطوح کلان نیازمند بحث و بررسی بیشتر در گفت‌وگو با کارشناسان و صاحب‌نظران است.

دو مانع عمده در برابر شکل‌گیری فضای گفت‌وگو و نقد عالمانه در کشور

محمد جواد آرین‌منش، عضو حزب مؤتلفه اسلامی و نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا در خصوص این موانع گفت: به نظر می‌رسد دو عامل عمده را می‌توان به عنوان مانع شکل گرفتن یک فضای گفت‌وگو و نقد علمی و کارشناسی برشمرد؛ نگاه سیاسی یا به عبارت بهتر سیاست‌زده به مسائل و عدم آموزش نحوه گفت‌وگو و نقد که ریشه در نظام اموزش و پرورش کشور دارد. متاسفانه هم فرهنگ گفت‌وگو، نقد و مناظره در جامعه نهادینه و تعمیق نشده و هم اینکه قضاوت‌های عجولانه، از پیش تعیین‌شده و کلیشه‌ای در کشور حاکم است.

وی ادامه داد: به عبارتی مباحث فکری و نظری بدون تأمل در قالب خط‌کشی‌های سیاسی قرارمی‌گیرد و پیشداوری می‌شود. در واقع موضع‌گیری‌های کلیشه‌ای، بدون تأمل و از پیش دیکته‌شده بر فضای کارشناسی کشور حاکم شده است. اگر مباحثی مانند برجام، FATF ، CFT ، سند 2030 و ... که در سال‌های اخیر در فضای عمومی کشور مطرح شده مورد بررسی و کنکاش قرار بگیرد می‌بینیم اگر از برخی افراد پرسیده شود نظرتان درباره این مباحث چیست، اعلام مخالفت یا موافقت جدی می‌کنند اما وقتی سؤال شود که یکی از بندهای این مباحث و اسناد را بیان کنید قادر به ارائه پاسخ نیستند و چون شنیده‌اند این سند سند خوبی هست یا نیست، همان شنیده‌ها را، که براساس گرایش سیاسی خاص‌شان است، به عنوان نظر قطعی خود بیان می‌کنند.

نسبت به آموزه‌های قرآنی پیرامون فرهنگ نقد و گفت‌وگو عقب‌ماندگی جدی داریم 

آرین‌منش این آفت را در نتیجه فقدان یک کار فرهنگی بلندمدت دانست و اظهار کرد: در نظام تعلیم و تربیت کشور، فرهنگ نقد، گفت‌وگو و مداقه در امور مورد توجه قرار نگرفته است. این در حالی است که در آموزه‌های قرآنی و اسلامی پیرامون فرهنگ گفت‌وگو مسائل زیادی مطرح شده که نسبت به آن عقب‌ماندگی‌های جدی داریم.

این کارشناس مسئل سیاسی عنوان کرد: در قرآن پیرامون گفت‌وگو، شنیدن سخنان یکدیگر و انتخاب اصلح آیات فراوانی وجود دارد؛ «فَبَشِّرْ عِبَادِ الَّذینَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَه» قرآن به کسانی که سخنان و اقوال گوناگون را می‌شنوند و بهترین انها را برمی‌گزینند بشارت داده‌ است. یا اینکه قرآن مؤمنان را به «جدال احسن» دعوت کرده است؛ «دْعُ إِلَىٰ سَبِيلِ رَبِّكَ بِالْحِكْمَةِ وَالْمَوْعِظَةِ الْحَسَنَةِ وَجَادِلْهُمْ بِالَّتِي هِيَ أَحْسَن».

وی افزود: نکات دیگری که قرآن و آموزه‌های دینی در این باره بر آن تأکید می‌کند ارائه برهان و دلیل در گفت‌وگو، حق‌مداری، پرهیز از سوء ظن و گمان نادرست به افراد، تواضع در سخن گفتن، پرهیز از پرخاشگری و بیان کلمات ناپسند و رعایت تقوا در بیان مطالب است که متأسفانه در نظام اموزش و پرورش و عرصه سیاسی به آن توجهی نمی‌شود و چون این آموزه‌ها رواج نیافته و در میان آحاد جامعه و به ویژه سیاسیون کشور تعمیق نشده و نگاه و رویکرد سیاسی و جناحی بر رویکرد نقد عالمانه و کارشناسی غلبه دارد، باعث می‌شود نظرات ارائه شده بر گوینده آن نظر تطبیق داده شده و براساس خط‌کشی‌های سیاسی موجود، پیش‌داوری‌های عجولانه، غیر منطقی و نااگاهانه نسبت به مسائل انجام گیرد.

خطرات غلبه رویکرد سیاسی بر رویکرد کارشناسی بر نهاهای عالی تصمیم‌گیر

آرین‌منش درباره خطرات و آفات غلبه رویکرد سیاسی بر کارشناسی بر نهادهای رسمی کشور مانند مجلس گفت: حاکمیت تصلب نظر، عدم انعطاف و خلأ گفت‌وگو، نقد و کارشناسی عالمانه زمانی خطرناک‌تر است که به سطوح عالی تصمیم‌گیری کشور و نهادی مانند مجلس نفوذ و رخنه پیدا کرده و در آنجا غلبه یابد و به یک تعصب خشک تبدیل شود.

عضو حزب مؤتلفه اسلامی در پایان ابراز کرد: در هر سند، برنامه و پروتکلی موارد قوت و ضعف وجود دارد و عقل و کارشناسی اقتضاء می‌کند که نکات مثبت و منفی با هم دیده شده و مورد بررسی عالمانه قرار گیرد. اما رویکرد سیاسی، جناحی و افراطی مانع از این می‌شود که حتی نکات مثبت یک سند یا طرح دیده شود و غلبه یافتن این چنین نگاهی در نهادهای عالی کشور خطرات زیادی برای منافع ملی و آینده کشور به دنبال خواهد داشت و چه بسا که به واسطه حاکمیت چنین نگاهی به اسم دفاع از نظام و انقلاب به ضرر و انقلاب و نظام و علیه منافع و مصالح مردم عمل شود.

گفت‌وگو از مهدی مخبری

انتهای پیام

 

منبع: ایکنا

کلیدواژه: نقد مجلس سیاست زدگی نهاد تصمیم گیر ایکنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۰۴۳۸۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

زلزله سیاسی در معتبرترین دانشگاه‌های جهان

امیرحسین ابراهیمی،  ایالات متحده آمریکا یکی از ملتهب‌ترین روز‌های خود را طی دهه گذشته سپری می‌کند. اعتراضات دانشجویی روز‌های اخیر دانشگاه‌های مطرح امریکا تعجب بسیاری از تحلیلگران و سیاستمدران را در سراسر جهان در پی داشته است و اکثر تحلیل‌گران حوزه سیاست، پاسخ مشخصی برای این نوع از اعتراضات در این ابعاد بزرگ ندارند.

پس از تصویب کمک ۲۶ میلیارد دلاری مجلس نمایندگان آمریکا و افزایش شمار کشته شدگان جنگ غزه، اعتراضات شکل جدیدتری به خود گرفت. دانشجویان به طور مشخص خواستار پایان جنگ غزه و تعطیلی و واگذاری شرکت‌های حامی اسرائیل هستند. در بسیاری از دانشگاه‌ها، دانشجویانی که برای این تغییرات تلاش می‌کنند می‌گویند که به ارتباطات دانشگاه‌های خود با اسرائیل انتقاد دارند و این امر به ویژه در دانشگاه‌هایی که دارای موقوفات بزرگ هستند، پررنگ‌تر است، زیرا مدیران این دانشگاه‌ها بودجه سالیانه خود را در مجموعه گسترده‌ای از سرمایه‌گذاری‌ها توزیع می‌کنند، برای نمونه در سطح خرد، دانشجویان می‌گویند از همکاری با پیمانکاران رژیم صهیونیستی در دانشگاه‌ها خودداری کنید و در سطح کلان‌تر اعتراضاشان این است که از اختصاص بودجه‌های تحقیقاتی برای پروژه‌های مربوط به تسلیحات نظامی برای رژیم صهیونیستی دست بردارید!

به گفته بسیاری از تاریخ نگاران و تحلیلگران مسائل سیاسی وضعیت کنونی حاکم بر دانشگاه‌های ایالات متحده آمریکا یادآور مخالفت‌ها با جنگ آمریکا علیه ویتنام است. اما امروز دلیل اهمیت این نوع اعتراضات چیست و چرا دولتمردان آمریکایی به شدت سعی در سرکوب این نوع اعتراضات دانشجویی داشتند؟!

مشخصا با اوج گیری اعتراضات در دانشگاه‌های ایالات متحده آمریکا، دستگاه پروپاگاندا رژیم صهیونیستی و ایالات متحده آمریکا و همچنین سایر رسانه‌های غربی همه آنان یک صدا سعی در سانسور خبری این رویداد بزرگ داشتند و حتی هشتگ‌های مربوط به این اعتراضات در فضای مجازی به ویژه در اینستاگرام و فیسبوک دچار بایکوت خبری شد.

برای اکثریت واضح است که نیروی پلیس ایالات متحده آمریکا معروف به خشونت و سرکوب می‌باشد، اما علی رغم آنکه افراد معترض، دانشجویان جوان هستند بازهم پلیس امریکا به شدت به سرکوب آنان پرداخته است. با توجه به آنکه این دانشجویان عمدتا در بهترین دانشگاه‌های جهان در حال تحصیل بوده اند و از نخبگان آینده ساز ایالات متحده آمریکا هستند این خشونت سازمان یافته بر علیه آنان هیچ توجیهی ندارد و این نشان می‌دهد که تا چه اندازه ساختار سیاسی حاکم بر ایالات متحده آمریکا وابسته به رژیم صهیونیستی است و حتی حمایت از صهیونیست‌ها می‌تواند سبب شود که دولتمردان آمریکایی بر بسیاری از ارزش‌ها که سال‌ها مدعی آن بودند چشم پوشی کنند.

رهبران ایالات متحده آمریکا هرگز تصور نمی‌کردند در مقابل نسلی قرار بگیرند که با وجود آنکه دستگیر می‌شوند، تعلیق می‌شوند و اخراج می‌شوند و حتی در مقابل باتوم‌های نیرو‌های امنیتی قرار می‌گیرند، اما دغدغه مردمی را داشته باشند که هزاران هزار کیلومتر از آنان دورتر است. حتی ایجاد رعب و وحشت و ترس توسط نهاد‌های امنیتی حاکم بر ایالات متحده آمریکا نیز مانع از این نشد که دانشجویان و برخی از اساتید آنان نسبت به نسل کشی غزه بی تفاوت بمانند و با وجود تمام این تهدیدات و فشار‌ها در کنار فلسطینیان ایستادند.

دستگاه دروغ پراکنی و پروپاگاندا رژیم صهیونیستی طی سال‌ها سعی کرد تمام اتفاقاتی که در دنیا بر علیه سیاست‌های استثمارگرایانه او وجود داشت را با برچسب زدن و متهم کردن به بی سوادی و تحجر سرپوش بگذارد، اما امروز در مقابل نسلی از جوانان قرار گرفته است که همگی در ممتازترین دانشگاه های جهان در حال تحصیل هستند و بخش زیادی از آنان نیز یهودی می‌باشند و مسئله اینجاست که حتی از برچسب یهودی ستیز بودن نیز نمی‌تواند استفاده کند و سیاست همیشگی، قربانی بودن را در پیش بگیرد.

شاید حجم سرکوب اعتراضات این واقعیت را نشان دهد که تمام برنامه‌های رژیم صهیونیستی با همکاری و پشتیبانی ایالات متحده آمریکا صورت گرفته است و امریکا در تمام آنان نقش داشته است. آنچه که مشخص است این اعتراضات، سرآغازی بر پایان پشتیبانی بی چون و چرای آمریکا از اسرائیل خواهد بود، زیرا نسل جوان آمریکایی تصمیم گرفته است دیگر سیاست سکوت را در پیش نگیرد و نسبت به این نسل‌کشی در جریان است واکنش نشان دهد و بدنبال پاک کردن صورت مسئله همانند دولتمردان خود نباشد.

تحلیلگر بین الملل