به نقل از «خبرگزاری آریا»

ايل راه هاي زخمي وعشاير دل خون شده

تاریخ انتشار: ۲۲ مهر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۰۴۹۹۱۴

خبرگزاري آريا - بجنورد - ايرنا - عشاير اکنون خود را براي آغاز کوچ پاييزه آماده مي کنند اما در اين مسير بايد قصه تکراري تصرف و تخريب ايل راه هاي خود را همچون هرسال، با دلي خونين، دوره کنند.

روي خوش ماجرا آن است که پاييز از راه رسيده، طبيعت نغمه شورانگيز ديگري ساز کرده و فصل کوچ آغاز شده و در اين گذرگاه جلوه هاي زيبايي از غوغاي کوچ و زندگي عشاير در دامان کوه و دشت نمايان مي شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اما در پشت اين زيبايي هاي خيره کننده، آنچه بيش از سختي هاي کوچ و کمبود امکانات، عشاير را رنج مي دهد، دست اندازي ساکنان مسيرهاي کوچ، به ايل راه ها و ميان بندهاي آنان است.
اين مشکل در کنار فقر پوشش مراتع مسير، معضل تامين آب، عبور دادن دام از جاده هاي پرترافيک و نبود امنيت در مناطق قشلاقي، رنج هر ساله عشاير کوچرو شده است.
عشاير، با تکرار اين وضعيت و عميق تر شدن اين غصه، ديگر ذوق و شوق هميشگي خود براي کوچ را از دست داده اند و خسته از اين همه مشکلات مي گويند که چاره اي جز کوچ ندارند و تنها از سر ناچاري ، تن به اين کوچ هاي هرساله مي دهند.
آنان کوچ از ييلاق به قشلاق را حرکت از زندگي پرمرارت به شرايطي دشوارتر و حرکت از قشلاق به ييلاق را پناه بردن از وضعيتي نابسامان به شرايط تلخي ديگر عنوان مي کنند.
به گزارش ايرنا، اکنون پنج هزار خانوار عشايري خراسان شمالي با جمعيتي حدود 30 هزار نفر، آماده براي کوچاندن پاييزه 700 هزار راس دام خود از مناطق ييلاقي به سوي مراتع قشلاقي شده اند.
در کنار مشکلاتي که عشاير هنگام استقرار در نواحي قشلاقي تحمل مي کنند، سختي هاي مسير کوچ، آزاردهنده تر از هر مساله اي آنان را مي آزارد و در طول ساليان، به دغدغه هميشگي آنان تبديل شده است.
***از بين رفتن ايل راه ها
يکي از عشاير خراسان شمالي از بين رفتن ايل راه ها و ميان بندها را چالش اصلي اين قشر در زمان کوچ دانسته و مي گويد: کشاورزان، بخشي از ايل راه هاي ما را شخم زده و زير کشت برده و يا به باغ تبديل کرده اند.
محمد عمارلو با بيان اينکه محلي ها حتي در برخي از ميان بندهاي عشاير خانه سازي کرده اند، افزود: عشاير هم اکنون بخش زيادي از ايل راههاي خود را از دست داده و بعضا ناگزيرند دام خود را از جاده هاي آسفالته حرکت دهند که بسيار خطرناک است.
وي مي افزايد: ناامني جاده و نبود علوفه در مسيرهاي کوچ، رمق عشاير را براي جابه جايي دام مي گيرد و روستاييان و اهالي در مسير، مشکلاتي براي اين قشر ايجاد مي کنند.
عمارلو، تخريب شدن مراتع قشلاقي را نيز از ديگر مشکلات دانست و گفت: متاسفانه مراتع ما در مناطق قشلاقي نيز از بين رفته است.
وي اظهار داشت: جايگاه هاي چادر، انبارهاي علوفه و اتاق هاي گلي که برخي از خانوارهاي عشايري در مناطق قشلاقي دارند به دست ساکنان محلي از بين رفته است.
وي خواستار رسيدگي به مشکلات عشاير در مناطق قشلاقي شد و افزود: درگيرهايي که در اين مناطق رخ مي دهد باعث رنج خانوارها شده چرا که مانع فعاليت و کار بي دغدغه شده و ما هم اکنون نگران امنيت خود نيز هستيم.
يکي ديگر از عشاير خراسان شمالي، خرابي ايل راهها، تصرف و تعرض به راههاي مسير کوچ، از بين رفتن مراتع ميانبند و تخريب چراگاههاي دام توسط روستاييان را از مشکلات اصلي عشاير عنوان مي کند.
رحيم محمدي گفت: ضروري است که ايلراههاي عشاير همانند راههاي روستايي تثبيت و شناسنامه دار شود و روستاييان راههاي عشايري را به رسميت شناخته و هر سال اقدام به تعرض به اين راه ها نکنند.
وي اظهار داشت: از بين رفتن برخي از ايلراهها، مشکلات حمل دام، فقر مراتع، دست اندازي روستاييان به محدوده هاي مراتع عشايري، حوادث و سوانح جاده اي و طبيعي باعث شده تا قشر عشاير هرساله با مشکلاتي در اين مسير دست و پنجه نرم کنند.
وي افزود: تصرف ايلراههاي عشاير موجب شده تا ما دام هاي خود را به ناگزير از حاشيه جاده هاي شلوغ و پرترافيک و يا مسيرهاي سخت گذر عبور دهيم که در اين گذر علاوه بر اين که جان خودمان به خطر مي افتد، دام هايمان نيز تلف مي شوند.
يکي ديگر از عشاير منطقه نيز گفت: روستاييان کشتزارهاي خود را تا مرز آسفالت جاده ها گسترش داده و حتي شانه خاکي جاده ها را زير کشت برده اند و در زمان کوچ بر سر آن با خانوارهاي عشايري درگير مي شوند.
وي افزود: عشاير بايد دام هاي خود را در ايلراهها تغذيه کنند اما وقتي روستاييان مانع از استفاده آنان از مراتع و بعضا حتي آب مي شوند، عرصه بر عشاير به شدت تنگ مي شود.
وي معتقد است قشر عشاير به تنهايي قادر به رفع اين مشکلات نيستند و اين مسائل بايد با حمايت و اقدام مسئولان و دستگاه هاي مربوط برطرف شود.
وي اظهار داشت: اقدام عشاير براي رفع مشکلاتي که روستاييان دارند تنها منجر به درگيري و ايجاد تنش و بعضا افزايش مشکلات آنان مي شود.
***انباشتگي مشکلات عشاير
مسئول بسيج عشايري خراسان شمالي از بين رفتن ايل راه ها و مراتع را بزرگترين چالش اين قشر زحمتکش و توليد کننده دانست و گفت: بي توجهي هاي چندين ساله باعث شده که مشکلات اين قشر انباشته شود.
نوروزمحمد قنبرزاده افزود: متاسفانه نبود راه مناسب باعث تلف شدن دام هاي عشاير در فصل کوچ شده اما متاسفانه در اين زمينه اقدام موثري انجام نشده است.
وي به برخي درگيري هاي اهالي منطقه مراوه تپه استان گلستان با خانوارهاي عشاير کوچنده خراسان شمالي اشاره کرد و گفت: اين امر بايد رسيدگي شود تا اين چالش اجتماعي، امنيتي نشود.
وي خواستار پيگيري مسئولان مربوط در اين زمينه شد و افزود: براي رفع اين چالش بايد مسئولان 2 استان وارد عمل شوند.
وي اظهار داشت: متاسفانه هنوز مشکلات چندين ساله عشاير ‌خراسان شمالي در مناطق قشلاقي استان گلستان در زمينه مميزي و تعيين حد و حدود مراتع، حل نشده است.
وي با بيان اينکه 2.5 درصد از جمعيت خراسان شمالي را عشاير تشکيل مي دهند که 25 درصد از محصولات لبني و پروتئيني اين استان را توليد مي کنند، تصريح کرد: متاسفانه چند سالي است عشاير در مسير تردد خود به مناطق قشلاقي به استان گلستان و حضور در قشلاقات با مشکلات جدي روبه رو شده اند.
قنبرزاده گفت: تصرف ايلراهها و کشت محصولات کشاورزي در آن از جمله مهمترين مشکلاتي است که عشاير با آن دست به گريبانند.
وي افزود: به علت تصرف ايلراهها، عشاير مجبور هستند در زمان کوچ از جاده آسفالته حرکت کنند که اين امر بسيار خطرناک است و تاکنون عشاير را متحمل خسارات بسياري کرده است.
قنبرزاده، وجود مدارس چندپايه، کانکس هاي فرسوده و کمبود سوخت را از ديگر مشکلات عشاير خراسان شمالي برشمرد.
***تصرف ايل راه ها در سال هاي اخير،
مديرکل امور عشاير خراسان شمالي نيز دراين باره گفت: اين استان پنج هزار خانوار عشايري دارد که از اين تعداد يکهزار و 200 خانوار نيمه کوچرو و سه هزار و 800 خانوار کوچرو هستند.
محمدرضا قلي پور اظهار داشت: خانوارهاي عشايري نيمه کوچرو تنها در يک فصل کوچ کرده و بيشتر در مناطق ييلاقي به سر مي برند که عمده قشلاق خود را در بخش هايي از راز و جرگلان، مانه و سملقان، اسفراين، جاجرم، کاليماني و مياندشت مي گذرانند.
وي افزود: عشاير کوچرو استان با سرد شدن هوا دام هاي خود را به سوي مراتع گرمسيري در مراوه تپه، گنبد و کلاله در استان گلستان کوچ مي دهند.
وي گفت: عشاير خراسان شمالي همه ساله بهار و تابستان را در چراگاه هاي ييلاقي دامنه کوه هاي شاه جهان، گليل و سراني شيروان، ارتفاعات فاروج، سالوک و آلاداغ سپري مي کنند.
وي با اشاره به وجود يکهزار و 200 کيلومتر ايل راه عشايري افزود: مسير کوچ عشاير خراسان شمالي از سه ايل راه اصلي تشکيل شده که ايل راه شمالي شامل مسير شمالي مناطق قوچان، فاروج، شيروان، گيفان، راز و جرگلان و مراوه تپه است.
وي گفت: ايلراه جنوبي در مسير جنوبي نواحي قوچان، فاروج، شيروان، اسفراين، جنوب بجنورد، قوري ميدان و مراوه تپه است و ايلراه مياني از قوچان تا مانه و سملقان امتداد دارد که از حاشيه رودخانه اترک، کاليماني و مراوه تپه مي گذرد.
مديرکل عشاير خراسان شمالي افزود: هر يک از مسيرهاي فوق بيش از ‎ 400کيلومتر طول دارد.
قلي پور گفت: به منظور ايجاد امنيت و کمک به عشاير در مسير کوچ با نيروي انتظامي، پليس راه، نيروي مقاومت بسيج و سپاه، فرمانداري ها، بخشداري ها، دهياري ها، اداره کل منابع طبيعي و ساير دستگاه هاي مربوط هماهنگي لازم صورت گرفته است.
وي اظهار داشت: نيروي انتظامي گشت هايي براي امنيت کوچ در مسير ايل راه هاي عشاير برقرار خواهد کرد.
قلي پور افزود: براي تامين آب آشاميدني عشاير و دام آنان نيز تانکرهاي سيار در نظر گرفته شده و با دهياران روستاهاي مسير نيز هماهنگي هايي براي مساعدت انجام شده است.
وي اظهار داشت: براي تامين نهاده هاي دامي و ارزاق مورد نياز خانوارهاي عشاير نيز با اتحاديه ها هماهنگي شده تا در صورت نياز خوراک دام مورد نياز را بين آنان توزيع کنند.
مديرکل اداره عشاير خراسان شمالي گفت: تصرف تدريجي ايل راه هاي عشاير در سال هاي اخير، عرصه را بر عشاير کوچرو اين استان تنگ کرده است.
قلي پور اظهار داشت: متاسفانه بخش زيادي از عرصه ايل راههاي عشاير که ساليان متمادي گذرگاه عشاير و دام آنان در فصل کوچ هاي بهاره و پاييزه بوده در اطراف شهرها و روستاها تصرف شده است.
وي افزود: تصرف اين ايلراهها توسط کشاورزان، مسير عبور عشاير را به شدت تنگ و باريک کرده که اين وضعيت آنان را براي کوچاندن دام هايشان از اين مسيرها با سختي مواجه کرده است.
وي گفت: متاسفانه کشاورزان حتي حاشيه جاده را نيز زير کشت برده اند که اين امر راه دسترسي عشاير را از بين برده است.
به گزارش ايرنا بيشترين مسير تصرف شده عشاير در ايلراهها در مسير بجنورد - مهنان، بجنورد- گيفان و قره باشلو - تخته ارکان است.
قلي پور با بيان اينکه عمده ايلراههاي عشاير خراسان شمالي از بين رفته، افزود: عشاير استان سه ايلراه دارند که هر سه مسير توسط روستاييان و ساکنان حواشي آن مورد تصرف و تخريب واقع شده است.
وي گفت: اکنون در آستانه کوچ پاييزه عشاير، اين قشر با بزرگترين مشکل، که تصرف ايلراهها از سوي افراد محلي و نبود مرتع در مسير کوچ است، روبه رو هستند.
وي افزود: عشاير براي رسيدن به مناطق قشلاقي حدود 45 روز بايد مسير ايلراه ها را طي کنند و دام آنان نيز از مرتع استفاده کند اما متاسفانه با تصرف اين مسيرها، گاه عشاير مجبور مي شوند دام خود را در مسير کوچ به صورت دستي تغذيه کنند.
قلي پور اظهار داشت: بخشي از راههاي قشلاقي عشاير در حوزه استان مرمت و تيغ زني شده است.
وي يکي ديگر از مشکلات اين قشر را مزاحمت هاي افراد محلي در حين کوچ دانست و گفت: برخي اوقات کشاورزان و افراد سودجو در مسير براي عشاير مزاحمت هايي ايجاد مي کنند.
وي افزود: اجازه ندادن به عشاير براي عبور دادن دام از ايلراه و يا آب دادن دام از اين مزاحمت ها است و گاه حتي دام عشاير توسط افراد سودجو دزديده مي شود.
قلي پور گفت: براي کمک به حل مشکلات عشاير استان در نواحي قشلاقي، جلسات مشترکي با مسئولان استان گلستان برگزار و براي يافتن راه حل هايي تلاش مي شود.
وي تاکيد کرد: خانوارهاي عشايري عمدتا به دليل مشغله کاري، فرصتي براي شکايت و پيگيري حقوقي مسائل را ندارند که بايد در اين خصوص نيز چاره اي انديشيده شود.
وي با اشاره به طرح مسائل و مشکلات خانوارهاي عشايري در شوراي تامين استان، گفت: دستگاه هاي مرتبط در اين خصوص وارد عمل شده و سعي مي کنند با هماهنگي استان گلستان اين مشکلات را به حداقل برسانند.
مديرکل عشاير خراسان شمالي گفت: عشاير اين استان در نيمه آبان ماه کوچ پاييزه خود را آغاز مي کنند اما اگر سرماي زودرس بر مناطق ييلاقي حاکم شود اين کوچ زودتر آغاز خواهد شد.
***ضرورت حمايت از قشر مولد دامداري کشور
رئيس سازمان جهاد کشاورزي خراسان شمالي نيز دراين خصوص گفت: عشاير خراسان شمالي سالانه افزون بر 400 هزار راس دام سبک براي کشتار به بازار عرضه مي کنند.
عبدالله يوسفي با بيان اينکه خانوارهاي عشايري قشر توانمند در اقتصاد استان در حوزه توليد گوشت و ساير فراورده هاي دامي هستند، افزود: اين قشر بايد مورد حمايت قرار گيرد.
وي با بيان اينکه عشاير در زمان کوچ با مشکلات مختلفي مواجه هستند، گفت: راه دسترسي و وضعيت ارائه خدمات بهداشتي و درماني به خانوارهاي کوچرو با مشکل مواجه است.
وي با بيان اينکه زندگي عشاير به دام آنان وابسته است، افزود: دام نيز نياز به مرتع دارد اما متاسفانه بخش زيادي از مراتع اين قشر توليد کننده از بين رفته و يا تصرف شده است.
وي به مشکلات خانوارهاي عشايري در مناطق قشلاقي و درگيري آنان با روستاييان اشاره کرد و گفت: بايد دستگاه هاي مربوط در استان هاي خراسان شمالي و گلستان اقدامات لازم را براي ايجاد امنيت عشاير و کاهش مشکلات آنان انجام دهند.
پنج هزار و 350 خانوار عشايري خراسان شمالي بيش از 700 هزار راس دام سبک در اختيار دارند که 25 درصد توليد گوشت استان را توليد مي کنند.
هم اکنون عشاير خراسان شمالي با جمعيتي بيش از 30 هزار نفر در قالب 2 ايل زعفرانلو و شادلو و ‎ 38طايفه با شيوه هاي سنتي کوچرو و نيمه کوچرو در اين استان کوچروي مي کنند.
زبان اصلي عشاير خراسان شمالي کردي کرمانجي است.
3007/5132
انتهاي پيام /*

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۰۴۹۹۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۱۲۶۰ زائر از خراسان شمالی به حج تمتع اعزام می‌شوند

دریافت 19 MB

محمدباقر قاصری در گفت‌وگو با مهر اظهار کرد: ۱۲۶۰ زائر در قالب ۹ کاروان از خراسان شمالی به حج تمتع اعزام می‌شوند.

کد خبر 6096366