به نقل از «ایرنا»

مجموعه دار تبریزی چشم انتظار کمک مسوولان است

تاریخ انتشار: ۲۳ مهر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۰۷۴۹۶۱

تبریز - ایرنا - استاد «رضا سرابی اقدم»، مجموعه دار سرشناس تبریزی، که به گفته خودش بیش از چهار دهه از حیات 55 ساله اش را صرف جمع آوری اشیای قدیمی و عتیقه به عنوان نمادهای هویتی ایران زمین کرده، این روزها چشم انتظار کمک مسوولان استانی و شهری است.

به گزارش ایرنا، آخرین بار که در خانه - موزه استاد سرابی حضور یافتم و از تماشای مجموعه غنی و متنوع وی لذت بردم، حدود یک ماه قبل بود؛ آن بار برای دیدن تعدادی از روزنامه های تاریخی در اختیار استاد، خدمتش رسیدم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آن روز مثل همیشه، حاشیه بر متن غلبه کرد و «طوطی من که به قصد شکر رفته بود، پسته نصیب اش شد»؛ بعد از دریافت نسخه های روزنامه، استاد با بیان شیرین و هیجان زیاد، داستان هایی از دشواری های جمع آوری هر یک از آثارش را توضیح داد که نقل هر یک «مثنوی صد من» می شود.
اما این بار که وارد کوچه «مسگرزاده شرقی» در نزدیکی یخچال تاریخی «قاضی» در ورودی «ویجویه» شدم و در خانه استاد را به صدا درآوردم، رنگ رخساره اش از سر درونش خبر می داد.
وقتی به دعوت استاد سرابی وارد خانه اش شدم، دیدن اتاق های خالی از مجموعه رنگارنگ آثار تاریخی، دلم را لرزاند و تماشای این منظره به مانند آب سردی بود که از فرق سر تا نوک انگشتان پایم ریخته شد.
استاد سرابی در اتاق اصلی محل مجموعه خود که پیش از این با فانوس ها، شیشه های دارو، اسناد و فرمان های تاریخی انباشته شده بود، چهار عدد تخت چوبی گذاشته بود.
این بار دیگر از شکوه و عظمت نمادهای تاریخی ایران زمین در خانه استاد سرابی خبری نبود و چشم از دیدن این همه لختی و عریانی اتاق ها که زار می زدند، خجالت می کشید.
استاد که بنا بر اطلاع قبلی این حقیر، در هفته های اخیر از سنگینی نگاه و سخنان طلبکاران کمرش خمیده است، در واکنش به اظهارات امیدوارکننده ام، بغض اش ترکید و گوشه هایی از درد دل هایش را به دایره ریخت.
استاد سرابی با اشاره به سر دواندن های خسته کننده و تکراری مسوولان گفت: من «موزه مشاغل» را با هزاران امید و خون دل، راه اندازی کردم تا بهانه ای برای جلوگیری از خروج نشانه های هویتی ایران زمین و دیار آذربایجان به خارج از مرزهای کشور و زدن چوب حراج به آنها در حراجی های لندن و دیگر پایتخت های اروپایی و آمریکا شود.
وی تشریح کرد: من در روزگاری که برای خرید چهار تکه سنگ، «قالب پیکان ایرانی»، حدود چهار میلیون تومان دادم، می توانستم با پول آن یک واحد آپارتمان در یکی از مناطق خوب تبریز بخرم، اما این کار را نکردم؛ در همان موقع خریدارانی از اروپا برای خرید این اقلام باستانی به قیمت گزاف به من مراجعه کردند، اما من نه تنها آنها را نفروختم، بلکه بعدتر به «موزه آذربایجان» اهدا کردم.
وی یادآوری کرد: جالب است بدانید در همان روزی که من میهمان خارجی برای معامله اقلام فوق الذکر داشتم، مامور اداره برق به دلیل بدهی برای قطع برق خانه ام آمده بود که با التماس و زاری از او یک روز مهلت خواستم.
مجموعه دار تبریزی با انتقاد از بی توجهی و وعده و وعید های توخالی مسوولان شهری درباره پرداخت طلبش از بابت راه اندازی «موزه مشاغل» گفت: من اگر به دنبال سود و منفعت بودم، سرمایه ام را در جای دیگر می خواباندم؛ من به دلیل پرداخت نشدن طلبم از سوی شهرداری نمی توانم در بین دوستان طلبکارم آفتابی شوم.
وی تشریح کرد: من در تمام این سال ها به دلیل اینکه همه درآمدم را صرف خرید اقلام تاریخی کرده ام، از رفتن به سفر محروم بوده ام و شرمنده اعضای خانواده ام می باشم.
وی تاکید کرد: من گناهی مرتکب نشده ام که مستوجب این همه بی مهری باشم؛ تنها گناه من، دلسوزی به میراث کهن این سرزمین و محروم کردن خودم و خانواده ام از همه خوشی ها برای صیانت از داشته های آباء و اجدادی از محل درآمدهای شخصی بوده است.
استاد سرابی اضافه کرد: دستگاه تلگرافی که من در مجموعه خود دارم، امروز حداقل 20 هزار دلار قیمت دارد و دستگاه مولد برق آن نیز که در ایران تنها 2 نمونه از آن وجود دارد، چهار سال قبل در حراجی لندن 40 هزار دلار فروخته شد، اما من امروز معطل اندکی پول برای پرداخت بدهی هایم هستم.
وی ادامه داد: واقعیت این است که امروز دیگر کارد به استخوان رسیده و طلبکارانم بابت طلب هایشان، اقلام تاریخی مجموعه ام را که هر کدام شان را با خون دل خوردن های فراوان از داخل و خارج جمع کرده ام، به قیمت ناچیز می برند.
استاد که زیر بار سنگین بدهی ها ناچار از فروش خانه اش شده است، گفت: اخیرا وقتی که سفیر یکی از کشورهای اروپایی پس از دیدار، مرا سوار بر دوچرخه دید، صدایم کرد و پرسید که با این وسیله رفت و آمد می کنم و وقتی من پاسخ مثبت دادم، با تاسف سری تکان داد و گفت امثال شما در کشور من با محافظ تردد می کنم؛ اما من احتیاجی به این کارها ندارم و تنها انتظارم این است که نهادهای مسوول، حداقل بخشی از طلب مرا از بابت راه اندازی «موزه مشاغل» پرداخت کنند تا بیشتر از این شرمنده نشوم و کارم لنگ نماند.
وی اضافه کرد: شهرهای بزرگ ایران در حسرت داشتن مجموعه داران و موزه های خصوصی هستند؛ اقلامی که من و امثال من در تبریز با زدن از شکم و خوراک و پوشاک و تفریح خود جمع می کنیم، متعلق به این شهر و مردم آن است؛ من سوالم این است که چرا مدیران ارشد استانی و شهری سری به «موزه مشاغل» نمی زنند تا حداقل دلگرمی خشک و خالی برای ما باشند.
وی با ابراز خوشحالی از بازدید امام جمعه تبریز از «موزه مشاغل» و قدردانی از تلاش های شهردار منطقه هشت برای رفع مشکلاتش گفت: مجموعه داران با راه اندازی موزه ها در برابر گسترش ناهنجاری های اجتماعی نیز بازدارندگی ایجاد می کنند.
مجموعه دار تبریزی یادآوری کرد: در زمان حاضر به دلیل بدهی هایم، نگران از دست دادن میراثی هستم که برای جمع آوری شان عمری صرف کرده ام؛ آثار من امروزه در همه موزه های تبریز موجود است و هر چه در امکان داشته ام برای راه اندازی موزه ها اهدا کرده ام؛ به عنوان نمونه وقتی مطلع شدم که «موزه کاریکاتور» راه اندازی می شود، یک شماره از روزنامه فکاهی «عنکبوت» و 10 عدد کارت پستال گران قیمت با موضوع کاریکاتور را قاب گرفتم و به آنجا اهدا کردم.
وی یادآوری کرد: یک نسخه قدیمی زیارت عاشوار داشتم که نام امام حسین (ع) در آن با آب طلا نوشته شده بود و هیات های عزادارای تبریز برای خریدش سر و دست می شکستند، اما من ترجیح دادم که آن را به «موزه محرم» اهدا کنم.
استاد سرابی اضافه کرد: مدیریت شهری باید توجه داشته باشد که انحلال و جمع آوری «موزه مشاغل» کار آسانی است، اما ایجاد دوباره آن و لو با اختصاص همه هزینه های لازم، حداقل 30 سال زمان می برد.
وی با بیان اینکه من با خون و پوستم به اشیای جمع آوری شده ام عشق می ورزم، توضیح داد: همسر و دخترم وراث من هستند و اگر روزی سرم را زمین بگذارم و مالکیت داشته هایم به آنها برسد، ممکن است آنها اندازه من به این میراث علاقه ای نداشته باشند و مجموعه ای که با صرف عمری و خون دل خوردن های فراوان جمع شده است، در آنی به باد فنا رود؛ بر این اساس ضروری است که نهادهای مسوول نسبت به سرنوشت «موزه مشاغل» حساس باشند.
به گزارش ایرنا، استاد سرابی اقدام در بیش از چهار دهه اخیر مجموعه بسیار غنی و متنوعی از میراث کشورمان جمع کرده است که تنها گوشه ای از آن در قالب «موزه مشاغل» در یخچال تاریخی «صادقیه» تبریز برای بازدید علاقه مندان به نمایش گذاشته شده است.
«موزه مشاغل» تبریز به همت استاد سرابی در دوره مدیریت قبلی شهرداری تبریز، صادق نجفی، افتتاح شد، اما به گفته استاد، طلب وی از بابت اقلام تحویلی به مدیریت شهری برای راه اندازی موزه، بر اساس قیمت های کارشناسی، پرداخت نشده است.
شنیده ها حاکی است که برخی از مدیران شهری تبریز، اعتقادی به لزوم حمایت از فعالیت های موزه ای و مجموعه داران ندارند و می گویند که استفاده تبلیغاتی از افتتاح «موزه مشاغل» در زمان خود انجام شده است و دیگر نیازی به آن نیست.
در این بین استاد سرابی می گوید که شهرداری منطقه هشت تبریز به عنوان متولی «موزه مشاغل» تمام تلاش خود را برای رفع مشکل پیش آمده به کار بسته است.
امید که مدیریت شهری تبریز به عنوان یکی از وظایف شناخته شده خود در سرتاسر جهان، در راستای حمایت از مجموعه داران برای تاسیس موزه های جدید در این کلان شهر بکوشد و با زمینه سازی برای حمایت و ترغیب آنان، برگ دیگری بر دفتر افتخارات «شهر اولین ها» بیافزاید.
518

منبع: ایرنا

کلیدواژه: فرهنگي مجموعه دار سرابي تبريز

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۰۷۴۹۶۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تبریز گردشگرپذیر می شود/ احیای خانه های تاریخی در دل شهر

خبرگزاری مهر، گروه استان ها- جهانبخش احمدیان؛ خشت خشت تبریز، تاریخی مصور و مجسم از این کهن‌شهر، جمعیت، فرهنگ و هویت آن است. از چتر سرخ‌فام عینالی بر سر شهر تا فیروزه‌های مسجد کبود و بلندای ارک و عمارت ساعتی که هنوز هم صدای زنگ آن گذر زمان را به یاد مردمان می‌اندازد. می‌توان تاریخ را دوباره در تبریز زندگی کرد. هنوز هم می‌توان از برج یانقین بر نقاط مختلف شهر احاطه داشت و در ارک سنگر گرفت.

هر چند دست روزگار و سهل‌انگاری برخی ازدستگاه‌های متولی موجب تخریب بخش بزرگی از تاریخ این شهر شد ولی هنوز هم در گوشه و کنار شهر و به خصوص بافت مرکزی آن، شاهد خودنمایی بناهای تاریخی با همان سبک و سیاق مکتب معماری تبریز و معماری ایرانی و اسلامی هستیم.

قدمت، اصالت و حفظ بافت اصلی برخی از بناها و اماکن تاریخی تبریز همچون بزرگترین بازار مسقف جهان و مجموعه ربع رشیدی، موجب ثبت جهانی آنها شده و برخی از آنها همچون مسجد کبود در فهرست انتظار برای ثبت جهانی قرار دارند. در کنار آن بسیاری از خانه‌های تاریخی و مساجد قدیمی شهر همچون موزه قاجار، موزه آذربایجان، مقبره الشعرا، مسجد جامع تبریز، مسجد استاد شاگرد، یخچال صادقیه، یخچال له‌له بیگ و… نیز ثبت ملی شده‌اند که می‌تواند نگرانی و دغدغه فرهنگ‌دوستان و علاقمندان به تاریخ، هویت و اصالت این منطقه را از دست‌یازی افراد سودجو رفع کند.

در کنار نهادهای متولی شناسایی، حفظ و نگهداشت میراث تاریخی و فرهنگی شهر، شهرداری تبریز در راستای رفع دغدغه‌های شهروندان و پاسداشت فرهنگ، هویت و تاریخ این شهر اقدام به تملک، مرمت و پیشگیری از تغییر کاربری اماکن تاریخی کرده است.

عمارت ساعت، خانه هنر یا انجمن شهر، خانه علی موسیو، خانه ختایی، خانه نیکدل، خانه کلکته‌چی، خانه باقرخان، خانه استاد شهریار، یخچال صادقیه، حمام نوبر و بسیاری از اماکن و خانه‌های تاریخی و محورهای گردشگری امروزه در تملک شهرداری تبریز است که کاربری‌های این اماکن، موزه، یا فرهنگی و هنری است.

در کنار این تملک اماکن و خانه‌های تاریخی شهر، شهرداری تبریز همچنین اقدام به مرمت و بازسازی مجموعه‌های گردشگری، تاریخی و فرهنگی مقبره‌الشعرا، خانه ستارخان، مجموعه دو کمال و … کرده است. هرچند ساماندهی میراث فرهنگی شهر جزو ماموریت‌های اصلی شهرداری تبریز نیست، ولی شهرداری تبریز در رفع دغدغه مردم تبریز در قبال میراث فرهنگی را اولویت کاری خود می‌داند که در این مقال نگاهی به برخی اقدامات شهرداری تبریز در حوزه احیای خانه‌های تاریخی و احداث پیاده‌راه و تکمیل محورهای گردشگری در بافت مرکزی شهر در ۲ سال گذشته می‌پردازیم.

مقبره‌الشعرا، از مدفن ۴۰۰ شاعر و عارف تا پلازای شهری

مقبره‌الشعرا یکی از جاذبه‌های مهم توریستی و گردشگری تبریز و مدفن بیش از ۴۰۰ شاعر و عارف از جمله شهریار، خاقانی، ثقه‌الاسلام، قطران تبریزی و … است که هر ساله در فصل گردشگری و ایام نوروز میزبان میهمانان داخلی و خارجی می‌شود.

ضلع شمالی این مجموعه شهریور سال ۱۴۰۱ با هشت هزار مترمربع مساحت و با هزینه ۲۵ میلیارد تومان تکمیل و به بهره‌برداری رسید که در ادامه عملیات اجرای سنگفرش بهسازی و مناسب سازی صحن جنوبی مرکزی مقبره الشعرا، ضلع شرقی، غربی و جنوبی پیرامون موزه احد حسینی به مساحت ۵ هزار متر مربع استفاده از سنگ اسپراخون و همچنین ترکیبی از سنگ قرمز آذرشهر و سنگ کوبیک و مطابق با معماری مقبره‌الشعرا اجرایی شده است.

همگون‌سازی معابر پیرامون مجموعه مقبره‌الشعرا، ساماندهی ورودی این مجموعه، حذف انواع موانع فیزیکی و بصری، حصارزدایی و حذف نرده‌های محوطه پارک، کاشته شدن گونه‌های مختلف گیاهی همچون کاج سیاه، سرو، اقاقیا، نارون و دیگر گونه‌های گیاهی در محوطه این مجموعه، ساماندهی سیستم‌های نورپردازی، تعمیر نیمکت‌ها و فضای سبز از دیگر اقداماتی است که شهرداری تبریز در راستای توسعه این مجموعه انجام داده است.

شهرداری تبریز در سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۱۰ میلیارد تومان در مجموعه مقبره‌الشعرا هزینه کرده است که در سال جاری نیز تکمیل آبنمای مویکال و احداث سوغات‌سرای مقبره‌الشعرا را در دستور کار دارد.

باغ‌موزه ستارخان، قطب جدید گردشگری تبریز

تملک املاک پیرامونی خانه ستارخان و تبدیل آن به فضای سبزو احداث باغ‌موزه ستارخان یکی از پروژه‌های هویتی شهرداری تبریز است که عملیات اجرایی آن امسال به اتمام می‌رسد.

در فاز اول پروژه مجموعه فرهنگی تاریخی و گردشگری باغ موزه ستارخان، تملک ۸ ملک با هزینه ای بالغ بر ۲۰۰ میلیارد ریال و در راستای حفظ و هویت افزایی خانه های تاریخی صورت می‌گیرد که با آزادسازی ششمین ملک، تملک دو ملک باقیمانده در مراحل پایانی قرار گرفت و به زودی عملیات عمرانی این مجموعه آغاز می‌شود.

این پروژه جزو طرح های مهم عمرانی تبریز محسوب می‌شود که با پیگیری شهردار و اعضای شورای اسلامی شهر در این دوره مدیریت شهری قابل بهره برداری خواهد بود و پس از افتتاحش شاهد حضور گردشگران داخلی و خارجی در باغ موزه ستارخان خواهیم بود.

طرح فاخر باغ موزه خانه تاریخی ستارخان و با همکاری دانشکده معماری دانشگاه هنر اسلامی و معاونت شهرسازی شهرداری تبریز تدوین شده، محوطه سازی و طراحی باغ ایرانی ایجاد می شود.

احیای خانه باقرخان، سنگر مشروطه‌خواهان تبریزی

تملک و احیای خانه باقرخان یکی از پروژه‌های هویتی شهرداری تبریز است که تملک خانه اصلی و اراضی مجاور آن انجام گرفته و به زودی عملیات اجرایی آن آغاز می‌شود.

احداث پارکی با مساحت پنج هزار متر مربع در مسیر منتهی به این خانه، سنگفرش مسیر منتهی به این خانه و اتصال آن به خیابان شهید رضانژاد برنامه شهرداری تبریز در احیای این خانه تاریخی است.

شهرداری تبریز ۹۰ میلیارد تومان برای تملک و اراضی اطراف آن هزینه کرده است که در صورت حمایت دولت عملیات اجرایی آن تسریع می‌یابد.

جانی دوباره در کالبد خانه‌ی تاجران چای کلکته

بن بست کلکته‌چی در محله‌ی راسته‌کوچه، تکه‌ای از تاریخ را در دل خود جای داده است. خانه تاریخی کلکته‌چی، یکی از خانه‌های تاریخی تبریز به شمار میرود که قدمت آن به دوره قاجاریه بازمی‌گردد. این خانه به خانواده‌ی کلکته‌چی، از تاجران بزرگ تبریز تعلق داشت که از یادگارهای آن‌ها می‌توان به کتابخانه‌ی کلکته‌چی در حیاط مسجد جامع اشاره کرد. ستون‌های گچ‌کاری‌شده و پنجره‌های رنگی خانه، نشان از قدمت و معماری تاریخی عمارت دارند.

با توجه به فرسودگی دیوار ها، ستونها و طاق و سقف خانه تاریخی کلکته چی، و به منظور احیاء دوباره این خانه تاریخی، عملیات مرمت این خانه تاریخی مطابق طرح و نقشه سابق این خانه، آغاز شده و به زودی شاهد تداوم مرمت دیوارها و سقف های تخریب شده این خانه، خواهیم بود.

مرمت خانه‌های تاریخی شهر گام بزرگ شهرداری تبریز در حفظ هویت شهری

در کنار تملک و احیای ابنیه تاریخی شهر، حفظ و نگهداشت میراث تاریخی و فرهنگی موجود نیز دغدغه بسیاری از علاقمندان این حوزه است. شهرداری تبریز در تعاملی مطلوب با سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان، و با بهره‌گیری از نظر کارشناسان این سازمان، اقدام به مرمت خانه‌های تاریخی، یخچال‌های قدیمی، قنوات، مساجد و دیگر اماکن تاریخی شهر کرده است.

مرمت عمارت تاریخی ساعت، خانه نیکدل، خانه هنر، کتابخانه مسجد جامع تبریز، مقبره الشعرا، حیدر تکیه سی، یخچال صادقیه، له‌له بیگ، مدرسه دارالفنون تبریز، بازار و تیمچه‌های آن، سنگفرش بازار، باروی تبریز، خانه ختایی، مجموعه تاریخی و گردشگری ائل‌گلی و بسیاری از اماکن تاریخی، گردشگری و فرهنگی تبریز در دو سال اخیر توسط شهرداری تبریز و با نظر کارشناسی سازمان میراث فرهنگی مرمت و بازسازی شده‌اند.

جریان انسان‌محوری در دل تبریز

یکی از مصادیق زیرساختی برای تحقق شهر انسان‌محور، که علاوه بر زیبایی بصری شهری، موجب کاهش هزینه‌های مدیریت شهری می‌شود، سنگفرش معابر، به‌خصوص در بافت تاریخی شهر است که مرجع گردشگری تبریز محسوب می‌شود. مدیریت شهری تبریز در همین راستا اقدام به اجرای پروژه‌های انسان‌محور در معابر تاریخی بافت مرکزی شهر و همچنین مراکز پرتردد در سطح مناطق دهگانه کرده است. در کنار این موارد، پروژه‌های ویژه‌ای همچون میدان شهید بهشتی که با الهام از نقش و طرح‌های فرش تبریز، به بهترین شکل ممکن تبدیل به موازئیک فرش شده است.

پیاده‌راه‌ها در طراحی شهری یکی از مصادیق انسان محوری شهرها محسوب می‌شوند. تبریز تا پیش از این با دو پیاده‌راه تربیت و ولیعصر شناخته می‌شد که سال گذشته با احداث ۳ پیادراه "کوچه ثبت"، "کوچه کرباسی" و "کوچه دالان میرزا رضا" سرانه پیاده‌راه‌های شهری افزایش یافت و بر اساس گفته شهردار تبریز، در سال جاری هر منطقه شهرداری، مکلف به اجرای حداقل یک رشته پیاده راه شهری جدید است و اجرای این طرح در اولویت برنامه های عمرانی شهرداری قرار گرفته است.

علاوه بر پیاده‌راه های افتتاح شده، چندین طرح مشابه در مناطق مختلف شهری به ویژه محورهای تاریخی، فرهنگی و گردشگری تبریز در حال اجرا هستند که با اتمام مراحل اجرایی این طرح ها، چهره شهری تبریز در این مناطق با رویکرد انسان محور و ایجاد بسترهای جدید گردشگری شهری متحول خواهد شد.

عملیات بهسازی و احداث پیاده راه در هفت منطقه از مناطق شهرداری از جمله شهرداری منطقه هشت که بدلیل واقع شدن در منطقه تاریخی و گردشگری شهر تبریز در حال اجرا است که بیشترین تعداد ایجاد پیاده راه و سنگفرش نیز در این منطقه صورت می گیرد.

شهرداری تبریز در سال گذشته حدود ۹ هزار متر طولی پیاده راه و سنگفرش معابر در سطح مناطق شهر احداث کرده است.

میراث فرهنگی و تاریخی، هویت و شناسنامه شهرها و دایره‌المعارفی اجتماعی از زندگی مردمان این شهرها در سده‌های گذشته است. مرمت و بازسازی این اماکن تاریخی و همچنین ایجد بسترهای لازم جهت حضور مردم، چراغ راه توسعه شهرها است.‌

کد خبر 6092807