به نقل از «شبستان»

نقش ورزش و سلامت جسمانی در اجابت دعای «قَوِّ عَلَى خِدْمَتِكَ جَوَارِحِی»

تاریخ انتشار: ۲۶ مهر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۱۱۸۷۸۵

حجت الاسلام شریعتی نژاد با اشاره به دعای «قَوِّ عَلَى خِدْمَتِكَ جَوَارِحِی»، گفت: اگر بدن انسان سالم باشد، این بدن زمینه تعالی و روح انسان را فراهم می کند، اگر جسم سالم نباشد، انسان شاید نتواند از نعمت های الهی برای تعالی خود بهره ببرد.

خبرگزاری شبستان، گروه اندیشه: به مناسبت فرا رسیدن 26 مهرماه «روز ورزش و تربیت بدنی» با رویکرد اهمیت ورزش و تاثیر جسم سالم بر روح و روان آدمی و اثرات آن بر سبک زندگی و اعمال معنوی انسان گفت وگویی با حجت الاسلام «حسین شریعتی نژاد»، معاون فرهنگی دانشگاه علوم اسلامی رضوی داشته ایم که در ادامه مشروح آن را می خوانید:

 

آیا اسلام و آموزه های دینی ما نسبت به ورزش و برخورداری از جسم سالم برای اعتلا و اصلاح سبک زندگی و رسیدن به حیات طیبه، نگاه و تجویزی دارند؟

 

پیرامون ورزش دو نوع روایت نقل شده است، برخی روایت در خصوص جسم سالم است و روایاتی نیز در خصوص ورزش و فعالیت بدنی؛ درباره جسم سالم امام سجاد (ع) در دعاهای خود می فرمایند: «اللَّهُمَّ مَتِّعْنَا بِأَسْمَاعِنَا، وَأَبْصَارِنَا، وَقُوَّاتِنَا مَا أَحْيَيْتَنَا، وَاجْعَلْهُ الْوَارِثَ مِنَّا؛ خدايا مار را به گوش هايمان و ديدگانمان و نيروهايمان تا گاهى كه ما را زنده می ‏دارى بهره‏ مند گردان، و آن را وارث ما قرار بده» یا در روایت معروف دیگری از حضرت امیرالمومنین (ع) داریم که می فرمایند: «قَوِّ عَلَى خِدْمَتِكَ جَوَارِحِی؛ اعضاء و جوارح مرا، در راه خدمت به خودت، قوى و نیرومند گردان.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

»

پیامبر گرامی اسلام(ص) فرمود: سه نفر بر گردن انسان حق دارند : «اِنَّ لِرَبِّکَ عَلَیکَ حَقّاً، وَ اِنَّ لِجَسَدِکَ عَلَیکَ حَقّاً وَ لاَ هلِکَ عَلَیکَ حَقّاً؛ پروردگارت بر تو حقی دارد، و بدنت بر تو حقی دارد، و خانواده ات (نیز) بر تو حقی دارد.» خداوند متعال برنامه زندگی انسان را به گونه ای طراحی کرده است که برای جسمش نیز برنامه داشته باشد و حق جسم خود را ادا کند.

 

آیا بنابر آموزه های دینی برخورداری از تن سالم در سلامت روح و روان انسان هم تاثیرگذار است؟

 

تحقیقات علمی در قرون معاصر توسط دانشمندان اسلامی و غیر اسلامی به این نتیجه قطعی رسیده است که جسم سالم در هوش معنوی انسان ها دارای نقش و تاثیرگذاری ثابت شده است و این نتایج براساس اندیشه اسلامی نیز قابل اثبات است که انسان از دو بعد تشکیل شده و گاهی گفته می شود که جسم صرفا یک مرکزی است برای اینکه روح بتواند از آن استفاده کند.

در اندیشه اسلامی نیز بیان می شود که رابطه جسم و روح فراتر از این موارد است، جسم از آغاز آفرینش انسان همراه وی است و در معاد نیز به این دلیل که معتقدیم معاد جسمانی رخ می دهد، همراه انسان خواهد بود، بنابراین همان قدر که روح در حرکت انسان به لقای خداوند موثر است، جسم نیز نقش مهمی دارد.

 

یعنی اگر بدن انسان سالم نباشد انسان امکان رسیدن به قرب را نمی یابد؟

 

بله، قطعا این طور است که اگر بدن انسان سالم باشد، این بدن زمینه تعالی و روح انسان را فراهم می کند و روح و روان سالم زمینه رشد و تعالی انسان را فراهم می کند و در واقع جسم سالم و روح سالم توامان می تواند موجب تعالی انسان شود.

 

یعنی فردی که بخشی از سلامتی خود را از دست داده از کمال خود باز می ماند؟

 

خیر؛ اینطور نیست که بگوییم اگر کسی نقصی در جسمش داشت از کمال باز می ماند بلکه مقصود از جسم سالم توجه نکردن به این امانت الهی است. بنابر این، در اندیشه اسلامی ما در رابطه جسم و روح، گفته می شود که انسان مسیر ملکوت تمام آفرینش است، تمام آفرینش از مسیر انسان به ملکوت می رسند و انسان واسطه سیر کمالی تمام آفرینش است و به همین دلیل است که اشرف مخلوقات است لذا جسم در رشد معنوی انسان تا این میزان مورد اهمیت است که اگر جسم سالم نباشد، انسان شاید نتواند از نعمت های الهی برای تعالی خود بهره ببرد.

 

چه عواقب دیگری در اثر بی توجهی به تندرستی و سلامت جسم به سبک زندگی تحمیل می شود؟

 

اهل بیت (ع) در روایات و دعاهای خود از خداوند عمر طولانی و با برکت خواسته اند البته منظور از این عمر قطعاً این عمر دنیایی است، این طول عمر به معنای طول عمر جسمی است و اگر کسی نسبت به جسم خود بی توجهی کند و سلامتش را از دست بدهد، نمی تواند از جسمش برای تعال روح و روانش بهره بگیرد و این نعمت الهی را از دست می دهد، به عنوان مثال فرد اگر بهداشت دهان و دندان را رعایت نکند و این نعمت الهی را از دست بدهد، نمی تواند بهره لازم از این نعمت الهی را ببرد و گرفتار بیماری ها می شود و این خلاف دعای «قَوِّ عَلَى خِدْمَتِكَ جَوَارِحِی» است.

در واقع دعا دارای دو جنبه است یکی در خواست پیرامون نعمت های خداوند که هر لحظه بر ما نازل شود اما جنبه دوم این است که خود ما قدردان نعمت ها و داشته هایی که خداوند به ما اعطا کرده است، باشیم بنابراین اگر فردی به سلامت جسم خودش بی توجهی کند قطعا خلاف مسیر الهی حرکت و خودش را از فرصت هایی که می توانسته از آن استفاده ببرد، منع کرده است.

بر انسان واجب است که به جسم خود رسیدگی کند تا زمینه طول عمر برایش فراهم شود که در این صورت امکان استفاده بیشتر از فرصت های این دنیا جهت تعالی برایش فراهم می شود.

 

در روایات اسلامی، انجام ورزش در سلامت روح و روان انسان دارای چه نقش و جایگاهی است؟

 

نگاه اسلام به ورزش نگاه مقدسی است، در واقع ماهیت ورزش، تسلط پیدا کردن انسان بر نفس خود است، در روایت داریم«أقوَى الناسِ أعظَمُهم سُلطانا على نَفسِه؛ قوی ترین مردم کسانی هستند که بیشترین تسلط را بر نفس خودشان دارند» این تسلط بر نفس یکی از جلوه هایش ورزش است.

یک فرد ورزشکار با اراده محکم، می تواند بر خودش مسلط شود و سختی های بیشتری را تحمل کند به طور مثال به کوهنوردی برود و قله ها را فتح کند و در این مسیر برای اینکه بدن ورزیده تری داشته باشد، سختی های بیشتری را تحمل کند بنابراین افرادی که اهل ورزش هستند، تسلط بیشتری بر مغز خود به نسبت افرادی که اهل ورزش نیستد و نازپرورده اند، دارند و این افراد در میدان ها و امتحان های دیگر نیز سست نخواهند بود.

نکته دوم آن است که اسلام همواره با تن پروری مخالف بوده است، تن پروری به این معناست که انسان به بدن خود  زحمتی ندهد و سعی کند تنها در مسیر لذت ها حرکت کند و مدل زندگی اش این گونه باشد که هرچه پیش آمد خوشامد اما اسلام دنبال تن پروری نیست، دنبال پرورش جسم است و می گوید این تنی که خدا به عنوان نعمت به انسان داده باید با تمرین و ورزش پرورش یابد تا قوی بماند.

نکته سوم روایتی از پیامبر(ص) است که فرمودند: «فرزندان به گردن والدین حقی دارند» که پیامبر(ص) پنج حق را ذکر می کند که دو تا از این پنج حق مربوط به ورزش است، ایشان می فرماید: به او علم یاد بدهد، بعد از آن به او شنا و تیراندازی بیاموزد و برای او روزی حلال بیاورد و وقتی به سن بلوغ رسید، او را ازدواجش دهد. بنابر این، والدین باید مراقب جسم فرزاندان خود خصوصا با ورزش که سبب قوی شدن انسان ها می شود، باشند.

پایان پیام/376

منبع: شبستان

کلیدواژه: اربعین حسینی اربعین کانون های مساجد پیاده روی اربعین سوگواره علمدار کربلا اردبیل مسجد وزیر ارشاد شیراز تربیت بدنی سبک زندگی اسلامی ورزش

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت shabestan.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبستان» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۱۱۸۷۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

خانواده سالم و منسجم، محور سلامتی

  به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای استان خوزستان، دکتر پژمان بختیاری نیا با بیان اینکه هفته سلامت از یکم تا هفتم اردیبهشت ماه در تقویم ایران اسلامی تعیین شده است، گفت:  در هر روز از این هفته به یکی از محور‌های سلامت پرداخته می‌شود و با عنایت به اینکه چهارمین روز از هفته سلامت به سلامت خانواده  و سلامت روانی جتماعی اختصاص داده شده است، پرداختن به توصیف و تلاش برای تحقق خانواده سالم و منسجم که محور سلامتی جامعه محسوب می‌شود،   از اهم اهداف این برنامه است.   وی افزود: روابط سالم و انسانی میان اعضای خانواده به خصوص رابطه والدین و فرزندان از اهمیت بسیارزیادی برخوردار است و آن را اساس سلامت روانی اعضای خانواده در نظر می‌گیرند، در مطالعات حوزه بهداشت روان و بررسی عوامل موثر بر سلامت روان افراد، بر تمام سال‌های زندگی تاکید شده است یعنی از پیش از تولد تا بزرگسالی و هر برهه از زندگی انسان، نقش مهمی در ارتقای سطح سلامت روان و پیشگیری از ابتلا به اختلالات روانی دارد.   دکتر بختیاری نیا ادامه داد: مراحل کودکی تا نوجوانی فرزندان، واجد نوعی رشد نایافتگی است، که موجب می‌شود، فرزندان در این سنین برای تامین سلامت روانی خود، نیازمند حمایت والدین باشند، از این جهت، سرنوشت و کارکرد بهنجار خانواده عمدتا از یک سو به شیوه‌های فرزند پروری والدین و از سوی دیگر به میزان مهارت‌های زندگی کسب شده توسط والدین ارتباط دارد.   رئیس مرکز بهداشت خوزستان می‌گوید: در صورتی که والدین، بزرگسالانی باشند که دارای بلوغ و سلامت روان باشند، سیستم خانواده به تعادل و هماهنگی مزین خواهد شد، نکته مهم دیگر، ظرفیت والدین برای فراهم کردن امنیت برای فرزندانشان است و به این بستگی دارد که آیا آنها خودشان از احساس امنیت کافی برخوردارند، یا خیر؟ به عنوان مثال یک مادر باید به اندازه کافی از احساس امنیت برخوردار باشد تا بتوانند انرژی یکپارچه خود را برای مراقبت از نوزادش انتقال دهد و بطور قطع، او این احساس امنیت را از خانواده اولیه خود و همچنین در خانواده جدید خود کسب می‌کند.   معاون بهداشت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز اضافه کرد: تعامل عاطفی مناسب با کودک از اولین لحظات بعد از تولد او، نقش مهمی در سلامت روانی اش دارد، بنابراین پذیرش موجودیت کودک اولین قدم در راستای به ثمر رساندن این واقعیت مهم است.   وی گفت: شیوه‌های نادرست در برقراری ارتباط عاطفی با فرزندان، منجر به کاهش اعتماد به نفس، وابستگی، افزایش استرس و  اضطراب  در فرزندان می‌شود، از مسائل مهم دیگر در ارتباط با سلامت روانی کودکان، رشد شناختی مناسب آنهاست و برای رسیدن به این هدف، وظیفه مهم والدین فراهم کردن بستری مناسب برای ارتقای رشد شناختی فرزندان است، فراهم کردن فرصت‌ها و تجارب جدید، بازی‌های پرورش دهنده و برانگیختن حس کنجکاوی در کودکان، می‌تواند زمینه ساز رشد شناختی مناسب آنان باشد.   دکتر بختیاری نیا افزود: لازم به ذکر است، در نظر گرفتن قوانین و حد و مرز‌ها در خانه توسط والدین برای حفظ ارزش ها، نیاز‌ها و اهداف خانواده  امری ضروری است، تعیین حد و مرز‌ها در خانواده باعث ایجاد هماهنگی بین اعضای خانواده، درراستای ارتقای سلامت روان آنها خواهد شد و از بروز نابهنجاری‌ها جلوگیری خواهد کرد.   وی ادامه داد: خانواده‌های سالم و کارآمد به گونه‌ای اهداف خود را پیش می‌برند که در شرایط بحرانی و نامساعد اجتماعی، اعضا از یکدیگر پشتیبانی و حمایت کنند  و این هدف مهم زمانی محقق می‌شود که والدین و فرزندانی قوی از لحاظ داشتن مهارت‌هایی مثل ارتباط موثر، کنترل خشم، کنترل استرس، حل مسئله، تاب آوری، مهارت تفکر خلاق، مدیریت زمان و مهارت خودآگاهی، داشته باشیم.