تفکر استراتژیک در وضعیت عدم اطمینان در خاورمیانه
تاریخ انتشار: ۲۶ مهر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۱۲۹۶۸۹
«عدم اطمینان» به شرایطی اطلاق می‌شود که در آن گزینه‌ها و متغیرها مشخص هستند ولی احتمال رخداد آن‌ها نامشخص است. به‌طورکلی «عدم اطمینان» زمانی وجود دارد که تحلیل گران ۱. توانایی ارائه مدل‌های مناسب برای نشان دادن وضعیت‌های آینده را ندارد ۲. مجموعه سیاست‌ها و روابط بین بازیگران متغیر و مقطعی است ۳. ناتوان از نحوه توزیع‌های احتمال میکرو فیزیک قدرت هستند و ۴.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
یعقوب قلندری؛ به گزارش تابناک، منطقه خاورمیانه در چنین شرایطی قرار دارد و عدم قطعیت و اطمینان بر تصمیم‌گیری در این وضعیت سایه افکنده است. به‌گونه‌ای که در این منطقه مسائل و چالش‌هایی که فراروی تصمیم گیران قرار می‌گیرد ماهیتی چند هدفی (درزمانی و هم‌زمانی) دارند و استراتژیست‌ها با طیفی از اهداف روبرو هستند که این امر تصمیم گیران و استراتژیست‌ها را در تحلیل در تنگنا قرار داده است. این منطقه با موضوعاتی همچون تعدد آیندهها، تعدد اهداف، تعدد رویدادها، تعدد روندها، تغییر طرز تلقی نسبت به ریسک و موازنه‌های اجتناب‌ناپذیر درگیر است. به‌گونه‌ای که ما با پاکستانها، قطرها، ترکیهها، طالبانها و... روبرو هستیم که در چنین فضایی رویکرد شناسایی گزینه‌ها پیش از تبیین ارزش‌ها، توانایی پاسخ‌گویی به نیازها را ندارد و کاستی‌های استراتژی‌های پیشینی ازلحاظ سرکوب خلاقیت و عدم شناسایی فرصت‌های تصمیم نمایان میگردد. در منطقه خاورمیانه تصمیم گیران به‌جای «یک آینده محتمل» با طیفی از «آینده‌های باورکردنی» مواجه می‌شوند و عدم قطعیت بر موضوعات و فرآیندهای تصمیم‌گیری سایه افکنده است. در چنین شرایطی بازیگران این منطقه به سوژه منقاد تحلیل‌گر درنمی‌آیند. درواقع برنامه‌ریزی استراتژیک در چنین فضایی نمی‌تواند استراتژی تولید کند اما می‌تواند استراتژی‌ها را برنامه‌نویسی کرده و عملیاتی نماید. در فضای عدم اطمینان تفکر استراتژیک استراتژی تولید می‌کند است نه برنامه‌ریزی استراتژیک. برای تفکر استراتژیک در خاورمیانه باید به این مؤلفهها توجه کرد.
شاخص‌های مدنظر در تفکر استراتژیک در مورد خاورمیانه
بازیگران و کنشگران منطقه خاورمیانه «در حال شدن» هستند. داعش، طالبان، القاعده و بازیگران فرو ملی تأثیرگذار در منطقه (برحسب رابطه خود، تعریف دشمن دور و نزدیک، شرایط متغیر منطقه و توانایی که دارند) دارای هویت ثابتی نیستد و از سوی دیگر رابطه کشورهای منطقه نیز پایدار و همه‌جانبه نیست. «دگر» بر هویت بازیگران تأثیر دارد؛ «سوژهها تهی هستند و هویت خود را از دگر سازنده خود میگیرند». بازیگران جهانی، منطقهای، بازیگران غیردولتی و ایدئولوژیک نما در موقعیت واکنشی هستند و در بیشتر مواقع تصمیم خود را منوط به تصمیم دیگری میگذارند به‌گونه‌ای که در خاورمیانه با بحران «عدم اقدام کنشی» روبرو هستیم. متغیرهای تأثیرگذار بر رفتار آن‌ها چندگانه، متناقض و مقطعی هستند. عدم توازن میان سطح بازیگران منطقه؛ بازیگران در این منطقه قدرت‌های جهانی، منطقهای و گروهای غیردولتی با ویژگی‌های متعارض و اهداف چندلایه هستند که اجماع میان آن‌ها را نشدنی می‌کند. شبکه‌ای بودن روابط میان کنشگران، مرکزیت در تصمیم‌گیری را در ابهام قرار میدهد.در چنینی شرایطی یک استراتژیست برای آرایش استراتژی مناسب باید به این مؤلفهها توجه کند که اولاً استراتژی باید از تعامل با محیط نشئت بگیرد و این استراتژی به‌صورت تکاملی تغییر یابد؛ و با توجه به ظهور فرصت‌ها و تهديدهاي محيطي اقدامات لازم را انجام بدهد؛ و بعد آنکه به‌جای ايجاد تعهد بلندمدت غیرقابل‌بازگشت، در شرايط عدم قطعيت بهتر است كه برنامه به يكسري نشانگاه تقسيم شود و مفروضات هر مرحله مشخص شود؛ و در ادامه بايد به «ايجاد توانمندي مديريت بحران به‌صورت مؤثر، سريع و كارآمد بیندیشد، به عبارتي توانمندي پاسخ‌گویی به ناپیوستگی‌های ناگهاني را داشته باشد». در اين روش به‌صورت پيوسته ليست موضوعات استراتژيك به‌روز و بازبيني می‌شوند، شناسايي به‌موقع موضوعات از راه‌های متعدد كسب می‌شود. سرانجام اینکه در فضای عدم قطعیت یک استراتژیست باید با توجه به ساختار بازیگران و کیفیت رابطه با آن‌ها مواضع استراتژیک خود را وضع کند.
استراتژی نوظهور / پدیدار شونده
استراتژی واقعی هنگامی تکامل مییابد که تصمیمات داخلی و وقایع خارجی باهم به جریان میافتند و استراتژیست‌ها بتوانند در فرآیند اقدام تصمیم بگیرند؛ در شرایط عدم قطعیت استراتژی‌های نوظهور بهتر می‌تواند به کار آیند. این استراتژی موقعیت محور هستند و با اتکا به عقلانیت عملی معقول بودن را بر عاقل بودن ترجیح میدهند. بر پایه این نوع استراتژی و در شرايطي كه تغييرات گسسته، هميشگي و مزمن شده‌اند به‌جای اتکا به برنامه‌ریزی استراتژیک پیشینی که نسبت به رویدادهای پیچیده و سریع انعطاف لازم را ندارد باید به راهبردهای مبتنی بر موقعیت که در آن کنش گری غالب است و به‌جای پیش‌بینی، متکی به استفاده از استراتژی‌های شکل‌دهنده است که بهترين روش پیش‌بینی آينده را، خلق آن میداند روی آورد؛ در اين راستا استراتژیست‌ها باید به فکر تغيير قواعد رقابت باشند. در شرایط عدم اطمینان حاکم بر منطقه راهبرد مدنظر باید در پی «شکل دادن»، «منطبق کردن» و «ذخیره کردن جای درست برای بازی» باشد که این امر الگوی مشارکتی مبتنی بر موقعیت را برای کنشگران و تصمیم گیران کاربردی‌تر نشان میدهد.
«باز توزیع امر سیاسی»، یکی از سازوکارهایی که در شرایط عدم اطمینان می‌تواند در تفکر استراتژیک لحاظ شود. تفکر استراتژیک در فضای عدم اطمینان این امکان را فراهم می‌کند که نحوه توزیع قدرت و قواعد پذیرفته‌شده در این زمینه را به چالش بکشد و مسیر را برای ورود گروه‌های حاشیه در مرکز تصمیم‌گیری آماده کند.«اقلیت شدگی»؛ تفکر استراتژیک باید با اتکا به استراتژی دگردیسی برای گریز از استانداردهای اکثریت فلسفه ناهمسان خود را ارائه و به‌جای اینکه مطابق با استانداردهای اکثریت کنش گری خودش را توجیه کند باید به‌عنوان بازیگری که در فضای عدم اطمینان به دنبال مقاومت و رهایی از نظام سلطه است اقدام کند؛ و سرانجام اینکه تفکر استراتژیک در فضای عدم اطمینان باید در پی کسب وفاداری مخاطب باشد، راهبرد ارائه‌شده در این زمینه به‌جای اتکا به ارائه بهترین‌ها باید بیشتر در پی آن باشد که همراهان مورد اعتمادی در این فضای پیدا کند و به ارزش‌ها و خواسته‌های آن‌ها احترام بگذارد که در فضایی که کنشگران در حال شدن هستند بتواند جای پای قابل استحکامی برای خود بیابد.
در پایان این‌گونه میتوان بیان کرد که در فضای عدم اطمینان که حاکم بر منطقه خاورمیانه است و تعدد و دامنه اهداف در این فضا سایه افکنده؛ تصمیم گیران استراتژیک باید به‌جای برنامه‌ریزی استراتژیک، تفکر استراتژیک را مدنظر قرار بدهند و مبتنی بر استراتژی‌های پدیدار شونده به دنبال شکل دادن، منطبق کردن و یافتن جای مناسب در میدان بازی باشند.
منبع: تابناک
کلیدواژه: خاورمیانه تفکر استراتژیک
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۱۲۹۶۸۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دبی، میزبان بزرگ‌ترین پروژه‌های خاورمیانه
دبی با رونمایی از پروژه بزرگ‌ترین ساحل جهان با گنبدهای زیستی و فناوری پیشرفته در کنار ابرپروژه‌هایی همچون بزرگ‌ترین فرودگاه، اولین استادیوم زیر آب، بلندترین برج ساعت مسکونی جهان و دبی‌لند، گام دیگری در تبدیل شدن به شگفتی جهان برداشته است.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، ابرشهر خاورمیانه، دبی، در حال حاضر از بلندترین ساختمان‌ها گرفته تا بزرگ‌ترین مرکز خرید، خانه شگفتی‌های معماری متعدد است. این شهر بیش از ۴۲۵ رکورد جهانی گینس دارد که بیش از هر شهر دیگری در خاورمیانه است. در جدیدترین اقدام خود نیز به برنامه‌ریزی برای ساخت بزرگ‌ترین ساحل جهان با گنبدهای زیستی و فناوری پیشرفته رونمایی کرده که می‌تواند به شگفتی بعدی جهانی تبدیل شود، زیرا این خط ساحلی ۴۵ مایلی قرار است به بهشت حرا تبدیل شود.
این پیشنهاد بلندپروازانه دارای گنبدهای شیشه‌ای آینده‌نگر است که مرکز بازدیدکنندگان، موزه گیاه‌شناسی و مرکز حفاظت را در خود جای خواهد داد و توسعه‌دهنده آن از طرح‌هایی برای کاشت ۱۰۰ میلیون مانگرو در سواحل خلیج فارس رونمایی کرده است. در داخل گنبدهای زیستی، بازدیدکنندگان می‌توانند گیاهان مختلف را بررسی کنند و در عین حال اطلاعات بیشتری در مورد جنگل‌های حرا و گیاهان منطقه بیاموزند.
گردشگران همچنین می‌توانند در طول خط ساحلی قدم بزنند و از طبیعت اطراف و مناظر خیره‌کننده اقیانوس لذت ببرند. پروژه حاضر برای علاقه‌مندان به تناسب اندام و سلامتی نیز مسیرهای دویدن و دوچرخه‌سواری به همراه تمام امکانات ورزشی ساحلی ارائه داده است.
زیرساخت‌های پروژه همچنین شامل فضاهای اجتماعی و مناطق اختصاص داده شده به کشاورزی زیست شور (یک روش کشاورزی با استفاده از آب شور) خواهد بود.
علاوه بر مزایای تفریحی، این پروژه با هدف تقویت گردشگری آموزشی و اکوسیستم محلی به نحوی پیاده‌سازی خواهد شد که طبیعت را با اوقات فراغت ترکیب می‌کند.
حرای دبی گواهی بر این است که چگونه نوآوری‌های شهری و محیطی می‌توانند به‌عنوان الگویی هماهنگ برای شهرهای سراسر جهان عمل کنند و قدرت دگرگون‌کننده ادغام حفاظت از محیط زیست با رشد شهری را به نمایش بگذارند. با این حال این پروژه بسیار بیشتر از بازسازی یا تاب‌آوری ساحل و در مورد تعیین یک استاندارد جهانی برای چگونگی تعادل شهرها بین نیازهای کره زمین و نیازهای مردم است.
انتظار می‌رود که جنگل حرای دبی سالانه ۱.۲۳ میلیون تن کربن‌دی‌اکسید را جذب کند که معادل انتشار ۲۶۰ هزار خودرو در سال است. این ابتکار پیشگامانه هنوز در مراحل اولیه است، اما مبتکران آن قصد ایجاد یک بزرگراه دوچرخه‌سواری ۵۸ مایلی را نیز دارند که در یک لوله شیشه‌ای محصور شده است که در اطراف دبی قرار می‌گیرد و در صورت ساخته شدن، دارای یک کف جنبشی خواهد بود که هنگام پا گذاشتن روی آن انرژی تولید می‌کند و دبی را به متصل‌ترین شهر پیاده‌رو یا دوچرخه‌سوار تبدیل می‌کند.
برنامه‌های بلندپروازانه‌تر دبی برای آیندهدبی همچنین از برنامه‌های خود برای ساخت بزرگ‌ترین فرودگاه جهان رونمایی کرده است که ۲۶۰ میلیون مسافر را از طریق مرکزی ۲۸ میلیارد پوندی جابه‌جا می‌کند. به این ترتیب ساخت ترمینال مسافربری جدید در فرودگاه بین‌المللی آل مکتوم این شهر آغاز شده است.
این شهر همچنین قرار است اولین استادیوم زیر آب را با سقف شیشه‌ای ۱۰۸ فوتی داشته باشد که به سمت اقیانوس قرار دارد. این پروژه پیشگامانه با قیمت چشمگیر دو میلیارد پوندی قرار است در قسمتی از شهر بین برج‌العرب و جزایر نخل جمیرا در دبی واقع شود و علاوه بر نگهداری از ماهی‌ها و حیوانات دریایی، دارای هفت زمین تنیس با صخره‌های مرجانی نفس‌گیر است.
پروژه‌های بزرگ دبی در حالی انجام می‌شوند که این شهر در حال آماده شدن برای ساخت بلندترین برج ساعت مسکونی جهان با ارتفاع خیره‌کننده ۴۵۰ متری (پنج برابر بلندتر از همتای بریتانیایی ۹۶ متری خود) خواهد بود. در همین حال دبی‌لند که دیزنی‌لند خاورمیانه نامیده می‌شود نیز پس از گذشت ۲۱ سال از چالش‌ها، هنوز در حال ساخت است. این پروژه ۱۰۷ متر مربعی با هزینه حدود ۵۰ میلیارد پوند، دو برابر اندازه استراحتگاه جهانی والت دیزنی خواهد بود و به ۶ منطقه مجزا تقسیم می‌شود.
جزئیات جدید از دزدیده شدن دختر ۴ ساله کلالهای؛ کارگر ۳۵ ساله قصد فروش یسنا را داشت