ذوالفقاری: مهمترین ویژگی تنگه ابوقریب، گروه تولید منسجم آن است/ عسگری: تنگه ابوقریب فاقد سیر دراماتیک است
تاریخ انتشار: ۲۸ مهر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۱۵۳۷۱۴
نشست نقد و بررسی فیلم سینمایی تنگه ابوقریب با حضور کارشناسان سینمایی در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد. به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، در این نشست که با حضور اصحاب رسانه، علاقمندان سینما و... در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد، پویان عسگری و پوریا ذوالفقاری به نقد و بررسی بهترین فیلم جشنواره فجر سی و ششم پرداختند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در ابتدای این نشست پوریا ذوالفقاری یکی از مشکلات جریان نقد سینمای دفاع مقدس را مقایسه آثار دفاع مقدسی سینمای ایران با سینمای جنگ در دنیا دانست و گفت: فرهنگ حاکم بر دفاع مقدس باعث میشود تا قیاس بین سینمای جنگ و سینمای دفاع مقدس امری نادرست به شمار آید. چراکه جنس جنگ تحمیلی و روح حاکم بر آن تفاوتهای معناداری با سایر جنگهای دنیا دارد.
ذوالفقاری ادامه داد: بعد از آنکه نسل اول کارگردانان دفاع مقدس نظیر مرحوم ملاقلی پور، ابراهیم حاتمی کیا و... به اشکال مختلف از دنیا رفتند یا محور فعالیتهای خود را تغییر دادند، با تفکری روبرو شدیم که گمان میکرد اگر بخواهیم یک فیلم دفاع مقدسی خوب بسازیم باید نگاهمان را به آثار جنگی هالیوود بدوزیم و اگر شبیه به آنها بسازیم فیلمساز دفاع مقدسی موفقی هستیم. اما واقعیت این است که پژوهش و تحقیق دقیق در جزئیات دفاع مقدس به فراموشی و محاق رفته بود و در سالهای اخیر میبینیم که پژوهش دوباره جایگاه اصلی خود را در این سینما پیدا کرده که حاصل این نگاه فیلمی مثل ایستاده در غبار میشود که فرمش نیز از پژوهشهای پیرامونی اش نشأت گرفته است. یا فیلم تنگه ابوقریب که قصهای محجور دارد و در گوشهای تاریک از تاریخ جنگ قرار داشته و اساساً کشف این قصه در میان اتفاقات متعدد دفاع مقدس امری است که فقط با پژوهش و تحقیق دقیق به دست میآید
پویان عسگری هم گفت: تا سالهای سال در سینمای دفاع مقدس با شخصیتهای تقریبا معصومی طرف بودیم که جنبههای ملکوتی داشتند، اما کم کم این نگاه در سینما تغییر پیدا کرد و اوج این تغییر نگاه به شخصیتهای دفاع مقدس در سه گانه اخراجیهای مسعود ده نمکی قابل مشاهده است. شخصیتهای کاملاً کوچه بازاری و معمولی از فرهنگهای مختلف اجتماعی شهر که حتی ممکن است بزهکاریهای اجتماعی را نیز تجربه کرده باشند، اما بعد از حضور در دفاع مقدس به لحاظ شخصیتی تغییرات جدی کردند و جنگ شخصیتها آنها را تغییر داده. در تنگه ابوقریب هم با شخصیتهای زمینیای طرف هستیم که حضورشان در جبهه باعث تغییر شخصیت شان میشود.
این منتقد سینما بیان داشت: یکی از وجوه مهم تنگه ابوقریب این است که ما در فیلم دشمن را نمیبینیم و این شخصیتهای فیلم هستند که قرار است داستانهای آنها را بشنویم و از طریق آنها قصه تعریف کنیم قصهای که تغییر شخصیت آنها را نیز در خود دارد.
عسگری در ادامه و در واکنش به نظر پویا ذوالفقاری گفت: به نظرم جایگزینی دشمن با اشباح به معنای دشمنانی که دیده نمیشوند باعث آن شده که عملاً میزانسنهای جنگی فیلم فاقد تنش و خطر لازم برای فیلمهای جنگی این چنینی است به نظر میرسد که تیپهای حاضر در این فیلم دارند با کسانی که شناخته نمیشوند و دیده هم نمیشوند مبارزه میکنند و این باعث شده که تنش لازم برای میزانسن فیلم جنگی درست در تنگه ابوقریب وجود نداشته باشد عینیت نیابند و به وجود نیاید.
ذوالفقاری ادامه داد: ما شاهد آن بودیم که در ابتدای دهه ۹۰ آثاری به نام سینمای دفاع مقدس تولید شد که هیچ رنگ و بویی از واقعیتهای جنگ نداشت چرا که المانهای فرهنگی، عقیدتی و اجتماعی حاکم بر دفاع مقدس از هیچ فیلم قابل ستایش جنگی هالیوودی قابل استخراج نبوده و نیست و دفاع مقدس به لحاظ اجتماعی، اعتقادی و فرهنگی جزئیات خاصی دارد که مختص به خودش است و از دل تحقیقات و پژوهشهای جدی در دفاع مقدس به دست میآید.
منتقد سینما درباره سینمای بهرام توکلی گفت: بهرامتوکلی بعد از ساخت فیلم سینمایی بیگانه به این نتیجه رسید که ناگزیر به تغییر مسیر است و مسیر سینمایی اش چنان موفق نیست که بشود آن را ادامه داد. اما در مجموع گمان میکنم که تنگه ابوقریب را نیز میتوان جزو اتفاقات جریان تازه دفاع مقدس که در دو سه سال اخیر شکل گرفته دانست؛ هرچند به عقیده من تنگه ابوقریب فیلم بهرام توکلی نیست، فیلم گروه تولید منسجم تنگه ابوقریب است و این تفاوت فیلمهای کسانی مثل رسول ملاقلی پور که از نزدیک آشنا با جنگ بود با جوانان جنگ ندیدهای مثل بهرام توکلی است. همانطور که فیلم ایستاده در غبار هم توسط گروهی ساخته شد که هنوز هم با هم کار میکنند و این «تیمی ساختن» راهکاری بود که ظاهراً سینمای ایران برای ساخت فیلمهای دفاع مقدسی بدان دست پیدا کرده است که راه حلی قابل تامل و قابل دفاع است.
در ادامهای نشست پویان عسگری درباره سینمای دفاع مقدس گفت: بعد از تولید چند فیلم در ابتدای سالهای دفاع مقدس کم کم روح حاکم بر جنگ ایران و عراق به سینمای دفاع مقدس نیز وارد شد و آثار ابتدایی مرحوم ملاقلی پور دالان ورود این نگاه به سینمای دفاع مقدس بود. در این ایام ما پرواز در شب به کارگردانی مرحوم ملاقلی پور را میبینیم که ارجاعات محرزی به واقعه عاشورا دارد و شبیه آثار قبلی نیست که بیشتر شبیه به سینمای جنگی هالیوود بودند.
در ادامه این نشست پوریا ذوالفقاری گفت: در سینمای جنگ عطف توجه به ملودرام و تمرکز بخشی از توجه فیلم به ملودرام امر ناگزیر است فارغ از اینکه این اتفاق به لحاظ تکنیکی در چه ساحتی رخ میدهد باید ببینیم به لحاظ کارکردی موفق بوده یا خیر. یعنی اگر خواسته در قسمتی از فیلم اشک مخاطب را درآورد توانسته این کار را بکند یا خیر. این موضوع فارغ از آن است که ما این مدل مواجهه را میپسندیم یا نه.
ذوالفقاری ادامه داد: یکی از ارکان اصلی سینمای دفاع مقدس ملودرام است. چرا که بخش اعظمی از جنگ ایران و عراق وجه مردمی بودن آن است؛ مردمی که رفتند، جنگیدند، از دست رفتند یا عزیزانشان را از دست دادند. این بنمایه جدی برای ملودرام است چرا که تفاوتهای زیادی بین از دست رفتن نیروهای نظامی با از دست رفتن مردم بی گناه عادی وجود دارد و طبعاً مورد دوم اندوهناکتر است. با این نگاه به نظر میرسد تنگه ابوقریب به هدف گذاری خود میرسد. چرا که هدفگذاری خیلی کلانی نمیکند، خود را در مقام مقایسه با آثار تراز اول جنگی، چون دانکرک نمیبیند، اما حرف مورد نظر خود را به طور کامل میزند. نمیخواهد از الگوی فیلمهای هالیوودی بهره گیرد، اما در اثرگذاری خود موفق عمل میکند.
این منتقد سینما ادامه داد: موقعیت ملودرام فیلم تنگه ابوقریب جوانان متفاوتی با فرهنگهای مختلف است که وارد نبردی در تنگه ابوقریب میشوند؛ نبردی که در ابتدا نمیدانند تا چه حد سخت و نفسگیر است، اما وقتی با حجم بالای مجروحان و شهدای برگشتی از تنگ روبرو میشوند متوجه حجم وسیع و نفس گیری آن میشوند.
ذوالفقاری ادامه داد: در دهه ۹۰ فیلمهای جنگی که بتوان درباره آنها گفتگو کرد و تحلیل نمود بسیار کم هستند، اما تنگه ابوقریب از آن فیلمهایی است که میتوان درباره آنها آن حرف زد و تحلیل کرد و از این منظر نحوه تحلیل این فیلم اهمیت ویژهای دارد.
ذوالفقاری ادامه داد: فهم من از تنگه ابوقریب این است که این فیلم نمیخواهد دست به نوآوری بزند، بلکه میخواهد با استفاده از دستاوردهای موفق سینمای ما قصهی وقوع یک عملیات را تعریف کند. عملیاتی که از اساس آن قرار نبود عملیات باشد، قرار بود صرفاً خط شکنی باشد که به حمایت و عملیات اصلی توسط ارتش خط میشود واقعهای که مربوط به اتفاقی یکی دو روزه است، اما قطعاً اجرای آن در سینما به سادگی روایتش نیست.
هم چنین پویان عسکری گفت: علاوه بر عدم توفیق بهرام توکلی در خلق شخصیتهای سینمایی ایراد دیگر این فیلم ایراد در تصویرپردازی فیلم جنگی است. به زبان ساده این که نام فیلم تنگه ابوقریب است، اما در کجای این فیلم میتوانیم متوجه بشویم که این مکان تنگه ابوقریب است؟ در کجای فیلم تنگه ابوقریب را نشان میدهد؟ این یعنی عدم موفقیت کارگردان در نمایش جغرافیای فیلم. در مجموع گمان میکنم که تنگه ابوقریب بیش از آنکه یک فیلم کلاسیک باشد فیلمی بلاتکلیف است که نمیداند قرار است چه مسیر دراماتیکی را پشت سر بگذارد و برای همین است که گروه سازنده علیرغم عملکرد فوق العادهی عوامل فنی به ساختاری فاقد انسجام و هویت رسیده است.
در پایان این نشست پویان عسگری در نقد بهترین فیلم جشنواره فجر گفت: مشکل عمده تنگه ابوقریب همان است که فیلم قبلی تهیه کننده این اثر یعنی ویلاییها هم بدان دچار بود. هر دو فیلم روایتهای بکر و تازهای از جنگ دارند، اما هر دو فیلم بیش از حد مونوتون هستند، به این معنی که هر دو بیش از حد فاقد نقاط عطف احساسی بدون این که در سیر دراماتیک خود رو به اوج رود و تماشاگر را به رشادت و دلاوری در پایان فیلم برساند، هستند.
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: تنگه ابوقریب سینمای ایران سینما اوج
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۱۵۳۷۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
همایش «شنها مامور خدا بودند» برگزار شد
همایش «شنها مامور خدا بودند» به مناسبت بزرگداشت سالروز «شکست نظامی آمریکا در صحرای طبس» در موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار شد. - اخبار فرهنگی -
بهگزارش گروه فرهنگی خبرگزاری تسنیم، صبح امروز سه شنبه 4 تیرماه 1403، مراسم بزرگداشت سالروز «شکست نظامی آمریکا در صحرای طبس» با عنوان «شنها مامور خدا بودند» درسالن همایش های بین المللی خلیج فارس موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس برگزار شد.
سردار سرتیپ دوم پاسدار نادر ادیبی در حاشیه همایش «شنها مامور خدا بودند» اظهار داشت: یکی از وظایف اصلی ما در مجموعه موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس بازنمایی حوادث مهم دفاع مقدس است و در سیاستگذاری های اجرایی، برنامه هایی را در طول سال برای آشنایی مردم به ویژه جوانان با هدف جلوگیری از فراموشی و تحریف وقایع، دفاع مقدس، انقلاب اسلامی و مقاومت در نظر گرفته ایم.
وی با اشاره به واقعه طبس و شکست حمله نظامی آمریکا در سال 59 گفت: به پشتوانه هوشیاری ملت ایران، امام عظیم شان انقلاب و رهبری حضرت آقا در طی این سالها همچنان خط مبارزه ملت ما با استکبار و شیاطین پر رنگ تر شده و ملت های آزاده دنیا از آن بهره می گیرند و مسیر سعادتی که این انقلاب باز کرد، همچنان گشوده تر در حرکت است.
جنبههای بسیاری از نقش زنان در دفاع مقدس باقی ماندهسردار ادیبی خاطرنشان کرد: موضوع شکست حمله نظامی آمریکا در طبس هم از آن وقایع تاریخی است که باید به دقت به آن پرداخته شود و تحلیل مناسبی از وضعیت مبارزه استکبار با ملت ایران را ترسیم کنیم که این کار در حال شکل گیری است و مهمترین نکته آن این است که این موضوع زنده باقی می ماند.
مدیرعامل موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس با بیان اینکه هر روز ملت ما مستحکم تر به مسیر خود ادامه می دهد، تاکید کرد: مردم برای انتقال مفاهیم تاریخی به نسل های بعدی در این اماکن و مراکز مهم انقلاب حضور پیدا کنند تا با مبانی اصلی انقلاب آشنا شوند و قوت قلب بیشتری پیدا کنند.
همچنین در این مراسم محمد کریمی فعال رسانه ای با نگاهی به رویدادهای اتفاق افتاده پس از واقعه طوفان شن تا طوفان الاقصی گفت: امروز جنگی بزرگتر از جنگ سخت برای گرفتن مرزها رخ داده است. جنگی فراتر از جنگ اقتصادی، فرهنگی و جنگ نرم. امروز در جنگ شناختی و ترکیبی قرار گرفتهایم که این میدان مستقیما با تفکر و رسانه ارتباط دارد و اثرگذارترین گلولهها در این عرصه، واژهها هستند. ما امروز زیر بمباران اطلاعاتی ـ عملیاتی هستیم که تا به امروز تجربه نشده است. امروز در میدان عملیات روانی برای جا به جایی ارادهها و دستکاری دستگاه محاسباتی ذهنها اقداماتی انجام میشود که جز باور داشتن به اراده الهی نمیتواند آن را خنثی کند.
کریمی تصریح کرد: از آغازین روزهای نهضت انقلاب اسلامی دشمنان چند طرح را جلو بردند، اول همسو کردن حضرت امام (ره) با اهداف خود که به شکست انجامید، دوم ترور ایشان و متلاشی کردن انقلاب اسلامی که چندین طرح ترور برنامهریزی شد، اما نهضت امام مورد عنایت و توجه حضرت حق بود و همه آن طرحها ناکام ماندند.
وی با اشاره به ضرورت تقویت بنیه دفاعی در جنگ شناختی امروز تاکید کرد: ما با وجود عملیاتهای نظامی موفقی که داشتهایم، اما نتوانستهایم بر فضای مجازی آنطور که باید تسلط یابیم. سه حربه برای مقابله با انقلاب اسلامی از سوی دشمن به کار رفته که دههها سرمایهگذاری فکری، مالی و انسانی برای آنها در نظر گرفته شده است تا ما را به زانو درآورند. اولین آن حربهها، تحریف است که نمیگذارد خبر خوبی از ایران منتشر شود. این حربه اجازه نمیدهد راز ایستادگی رهبر معظم انقلاب اسلامی مبنی بر عدم ورود واکسن فایزر به درستی تبیین شود و چیزی از میلیونها بیماری که به خاطر عوارض این واکسن درگیر هستند، منتشر شود؛ همچنین حربه تحریف اجازه نمیدهد خبری از 30 خط تولید واکسن ایرانی به گوش کسی برسد.
سینمای دفاع مقدس از هویت فرهنگی ایرانی- اسلامی پاسداری میکندکریمی به دیگر راهکارهای دشمن برای پیروزی در جنگ شناختی اشاره کرد و افزود: سازمان تخریب نمیگذارد کسی از انقلاب اسلامی و دستاوردهای آن صحبت کند و با ترسی که ایجاد میکند اجازه نمیدهد کسی به میدان تبیین بیاید. سازمان تحریف و تخریب دست به دست هم دادهاند تا مردم در جهت القائات آنها به خیابانها بیایند.
وی در ادامه تصریح کرد: ما از فتنههای بسیاری گذشتیم تا به وعده صادق رسیدیم. توکل به خدا، اعتماد به نظام جمهوری اسلامی ایران و مردمی که فرسنگها از مسئولان جلوتر هستند ما را تا به امروز یاری کرده است و در سایه تحریمها، جنگ نرم و سخت و همه مشقتها امروز به عنوان کشوری قدرتمند عضو باشگاه هستهای و نظامی جهانی خود را مطرح کردهایم.
انتهای پیام/