Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «ایران آنلاین»
2024-04-20@01:36:43 GMT

زبان فارسی و جهش‏‌های علمی پیش رو در جهان

تاریخ انتشار: ۲ آبان ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۲۱۱۸۵۴

زبان فارسی و جهش‏‌های علمی پیش رو در جهان

یکی از مؤلفه‌‌های قدرت و شاخص‌های هویتی آریایی‏ تباران در طول تاریخ پیدایش و زیست آنان در سه هزار سال اخیر زندگی در فلات ایران، زبان آنان بوده است. ابراهیم خدایار رئیس انجمن علمی نقد ادبی ایران

زبان فارسی در این دوره سه هزار ساله، با‌ وجود گذر از دو دوره چالش ‏برانگیز تاریخی؛ یکی در مواجهه با فرهنگ هلنی (حمله اسکندر گُجستگ به ایران) در سده سوم پیش از میلاد و دیگری در دوره اسلامی و مواجهه با زبان عربی در سده هفتم میلادی، سربلند از آزمون بیرون آمد و با بازسازی درونی خود، راست‏ قامت ایستاد و قوم خویش را در تندباد حوادث بی‌پشت و پناه رها نکرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این زبان در دوره اسلامی بخوبی از ادای مفاهیم ادبی برآمد و با زبان هنر که در قامت آثار جاویدان فردوسی، سعدی، مولوی و حافظ متجلی شده بود، دین خویش را به فرهنگ ملی ادا کرد؛ اما نباید از حقیقت ماجرا غافل شد. زبان فارسی نه در دوره پیش از اسلام و نه در دوره پس از آن در زمینه بیان مفاهیم علمی، هرگز نتوانست پابه ‏پای ادبیات پیش برود و نقش خود را در این زمینه ایفا کند. البته نباید تلاش‏‌های دانشمندان ایرانی را طی سده‌های چهارم تا هفتم هجری در به‏ کارگیری زبان فارسی برای بیان مفاهیم علمی نادیده گرفت. از میانه سده چهارم کسانی مثل محمدبن ایوب طبری بیان علم ریاضی را به فارسی آغاز کردند و بعدتر در سده پنجم با آثار دو دانشمند شاخص و نابغه، یعنی ابوعلی سینا و ابوریحان بیرونی دوران طلایی را پشت سر گذاشت. سیداسماعیل جرجانی در سده ششم در کتاب پزشکی خود ذخیره خوارزمشاهی و خواجه نصیرالدین طوسی در اساس الاقتباس در سده هفتم این راه را ادامه دادند؛ اما حمله خانمان‏سوز مغول همه چیز را به نابودی کشاند ازجمله تولید علم و زبان علمی آن را در دنیای اسلام و ایران. از این دوره تقریباً جغرافیای تولید علم از دنیای اسلام و ایران به غرب کوچید و زبان‏ های غربی پس از ارتقا از زبان عامیانه به زبان علمی در سده پانزدهم میلادی به بعد، آهسته ‏آهسته خود را برای نمایش تولید علم به جای زبان لاتین مهیا کردند. در ایران، از زمان آغاز دوران تجدد و تأسیس دارالفنون در سال 1268هجری قمری تاکنون، تلاش‏‌های فراوانی برای تولید علم به زبان فارسی شکل گرفته است؛ اما شرایط دنیا در حوزه تولید علم بسرعت در حال دگرگونی است و هر روز اتفاق بزرگی در این حوزه رخ می‏ دهد. براساس گزارشی که اخیراً پایگاه اسکوپوس برای سال 2016 میلادی منتشر کرد، اگر در سال 2005 از کل تولید علم دنیا، 87 درصد به زبان انگلیسی تولید می‏‌شد، این میزان در سال 2014 به 92 درصد افزایش یافته است. بر اساس همین گزارش زبان فارسی نیز با 7 پله ارتقا نسبت به سال 2014 به رتبه 14 جهان به لحاظ زبان تولید علم ارتقا یافته است. پرسش این است «آیا زبان فارسی می‌تواند عقب ‏ماندگی تاریخی خود را در این حوزه جبران کند؟» به نظرم تبدیل زبان فارسی به زبان علم در محیط‌های آموزشی ایران و الزام استادان گروه‏‌های مرجع در رشته‏ های علوم پایه و پزشکی برای نوشتن مقالات علمی خود به زبان فارسی، دست‏ کم با درصد قابل قبول - مثلاً 50 درصد به زبان فارسی در مرحله نخست - شتاب جبران این عقب ماندگی را افزایش خواهد داد. این کار از یک سو، از راه واژه‏ گزینی ‏های جدید، به توان علمی زبان فارسی دامن خواهد زد و از سوی دیگر میل آموختن زبان فارسی را در بین مخاطبان دیگر کشورهای جهان برای دسترسی به محتوای علمی آن افزایش خواهد داد. هرچند شخصاً بر این باورم این موضوع باید هدفمند به پیش برود؛ چراکه ما نباید در صورت زبان باقی بمانیم، تولید علم، باید به رفع نیازهای گسترده کنونی جامعه ما منجر شود و فقط در دام تولید مقاله اسیر نماند.

منبع: ایران آنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۲۱۱۸۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بزرگداشت فراملی سعدی؛ برگزاری رویداد علمی در ۲ سفارتخانه‌

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز فارس ، حمیدرضا قانعی با اعلام برنامه‌های هفته بزرگداشت سعدی شیرازی، گفت: امسال برپایی ویژه برنامه‌های این هفته دسته بندی متفاوتی دارد و می‌کوشیم با گفت وگو و مذاکره با رایزن‌های فرهنگی کشورهای مختلف اندیشه‌های سعدی را به بیرون از مرزها منتقل کنیم.
وی افزود: بزرگداشت سعدی در فارس باید از بزرگترین رویدادهای فرهنگی فارس باشد زیرا امروز همه مردم ایران به زبان او سخن می گویند و حق بزرگی به گردن زبان و ادبیات فارسی دارد، اندیشه‌های و حکمت‌های سعدی مایه مباهات و گنجینه ارزشمندی برای ایرانیان است.
او ادامه داد: در رویدادهایی که با همکاری انجمن آثار و مفاخر ایران برگزار می‌کنیم، تلاش می‌شود تا گستره‌ای فراتر از استان بگیرد و این‌بار هم با همکاری رایزن‌های فرهنگی کشورهای مختلف، این هدف دنبال می‌شود.
قانعی اعلام کرد: برنامه اصلی یادروز سعدی، شامگاه جمعه ۳۱ فروردین با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مهمان ویژه بین‌المللی و دیگر مسئولان ملی و استانی برگزار می‌شود .

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس گفت: برنامه‌های هفته بزرگداشت سعدی شیرازی با تلفیق رویدادهای فرهنگی، هنری، علمی و کودک و نوجوان برگزار می‌شود.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس گفت: امسال بخش علمی هفته گرامیداشت سعدی در فارس رونق بسیاری دارد و حدود ۱۵ سخنرانی علمی از سوی اساتید و سعدی پژوهان از جمله میرجلال‌الدین کزازی برای عموم مردم ارائه می‌شود.
قانعی افزود: شورای پاسداشت زبان و ادبیات فارسی فارس با همکانی اصناف و اماکن به واحدهای صنفی که تابلو آنها مغایر با قوانین پاسداشت زبان فارسی از تذکر داده و رصد و پایش می‌کند تا واحدهای جدید در انتخاب نام خود به این قوانین پایبند باشند.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس با اشاره به آغاز جشنواره عروسکی حکایات سعدی از اردیبهشت ماه امسال، گفت: این رویدادها مردم و خانواده‌ها را با سعدی ارتباط می‌دهد و تاثیرگذاری بالایی در حفاظت از زبان فارسی و پیشگیری از انحراف بیشتر آن دارد.

معاون فرهنگی و امور رسانه فارس هم گفت: ویژه برنامه‌های هفته بزرگداشت سعدی شیراز یکم اردیبهشت ماه پس از گلباران آرامگاه وی آغاز می‌شود و سپس با برنامه علمی ادامه می‌باید.
غلامرضا خوش اقبال افزود: دریا اورس، سعدی پژوه و ایرانشناس و رئیس بنیاد فرهنگ و زبان آتاتورک و سفیر سابق ترکیه در ایران مهمان ویژه برنامه اصلی گرامیداشت سعدی شیرازی برای سخنرانی علمی در شامگاه ۳۱ فروردین ماه است.
وی ادامه داد: رویداد‌های علمی بین‌المللی هفته سعدی با همکاری بنیاد آثار و مفاخر ایران در تهران برگزار می‌شود و در این قالب سوم اردیبهشت رویداد "سعدی در اقلیم چین" با همکاری مرکز چین شناسی در دانشگاه علامه طباطبایی تهران با سخنرانی استاد امیرجلالی برگزار می‌شود، چهارم اردیبهشت ماه سفارت هندوستان میزبان برنامه سعدی و نسخه‌های سعدی در این کشور با سخنرانی آذرمیدوخت صفوی و دکتر شالویی است و روز پنجم رویداد سعدی و نظامیه بغداد در سفارت عراق اجرا می‌شود.
معاون اداره‌کل فرهنگ و ارشاد اسلامی فارس اضافه کرد: اختتامیه هفته بزرگداشت سعدی شیرازی هم به میزبانی انجمن آثار و مفاخر فرهنگی ایران ششم اردیبهشت ماه در تهران برگزار می‌شود.

خوش‌اقبال عنوان کرد: محفل انس خوشنویسی و شکسته نویسان استانی و ملی از دیگر برنامه‌های هفته گرامیداشت سعدی است که آثار خلق شده آنها در نگارخانه حافظ و لابی تالار حافظ تا پایان این هفته یعنی ۶ اردیبهشت ماه در معرض دید عموم قرار داده می‌شود.

دیگر خبرها

  • سعدی، زبان هویت انسان مسلمان ایرانی است
  • استاندار فارس: سعدی، زبان هویت انسان مسلمان ایرانی است
  • بازگشت سلمان فارسی به تهران
  • دانشگاه آزاد آبادان میزبان نشست سراسری مرکز آموزش زبان فارسی به غیرفارسی‌زبانان
  • هشتگ داغ میان کاربران عرب زبان ؛ شکراً ایران
  • رییس هیأت داوران بخش زبان‌های فارسی و گیلکی در ایران انتخاب شد
  • اما و اگرها برای جامع‌ترین فرهنگ زبان فارسی
  • در راستای حفظ قند پارسی / شکر بودن شرط دارد
  • بزرگداشت فراملی سعدی؛ برگزاری رویداد علمی در ۲ سفارتخانه‌
  • ادمین اکانت‌های فارسی زبان صهیونیست‌ها چه کسی است؟