قرص برنج جان 308 نفر را گرفت / تهراني‌ها؛ در صدر آمار مسمومان
تاریخ انتشار: ۲ آبان ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۲۱۵۴۱۳
خبرگزاري آريا - دبير ستاد مرکزي اطلاع رساني داروها و سموم سازمان غذا و دارو از بازار سياه و قاچاق قرص برنج در کشور خبر داد و گفت: متاسفانه بر اساس آمار منتشر شده از سوي سازمان پزشکي قانوني کشور، قرص برنج در پنج ماه نخست سال 1397 منجر به 308 مورد مرگ در هموطنان شده است.
به گزارش خبرگزاري آريا ، دکتر يسنا به‌منش در گفتگو با ايسنا همزمان با هفته پيشگيري از مسموميت‌ها درباره مسموميت با قرص برنج (فسفيد آلومينيوم)، گفت: استفاده صحيح، علمي و منطقي از سموم دفع آفات براي مصارف کشاورزي، باعث افزايش کمي و کيفي محصولات از طريق نابودي آفات شده و نقش بسيار مهمي در راستاي تأمين غذاي مورد نياز انسان دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وي افزود: يک گروه از عوامل دفع آفات که به علت اثر بخشي زياد و قيمت ارزان به عنوان جونده‌کش در برخي از کشورهاي جهان، از جمله ايران مورد استفاده قرارگرفته‌اند، فسفيدهاي فلزي مانند فسفيد آلومينيوم، فسفيد روي، فسفيد کلسيم و فسفيد منيزيوم هستند. فسفيدهاي فلزي به عنوان عوامل آفت کش، معمولا به اشکال مختلفي مانند قرص، پودر، بلانکت و طعمه تهيه و مورد استفاده قرار مي‌گيرند. در اثر تماس اين ترکيبات با رطوبت موجود در هوا يا محصولات کشاورزي و يا اسيد معده (در صورت مصرف خوراکي) گاز فسفين آزاد مي‌شود که گازي بسيار سمي است. اين گاز حتي در غلظت‌هاي پايين کشنده بوده و به همين دليل فسفيد آلومينيوم براي کنترل و از بين بردن حشرات و آفات انباري محصولاتي مانند برنج و غلات در سوله‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
به‌منش ادامه داد: فسفيد آلومينيوم در کشور ما از ساليان قبل براي مصارف کشاورزي جهت نگهداري و حفظ محصولاتي مانند برنج از آسيب ايجاد شده توسط آفات انباري در مصارف صنعتي و مصارف خانگي مورد استفاده بوده است. بر همين اساس قرص آفت‌کش حاوي فسفيد آلومينيوم در کشور ما، به ويژه در نواحي شمالي کشور تحت عنوان " قرص برنج" معروف است. اين فرآورده با نام تجاري Phostoxin® و به شکل قرص‌هاي به وزن سه گرم و به رنگ‌هاي سفيد، خاکستري و قهوه‌اي حاوي ماده موثره فسفيد آلومينيوم و ساير ترکيبات شامل اوره بوده و در اثر تماس با آب يا اسيد، گاز فسفين، آمونياک و دي‌اکسيدکربن توليد مي‌کند.
دبير ستاد مرکزي اطلاع رساني داروها و سموم سازمان غذا و دارو همچنين گفت: متاسفانه به دليل عواملي چون سميت بالا، ميزان کشندگي زياد و سهولت در دسترسي به قرص برنج، از چند سال گذشته آمار نسبتا بالايي از مسموميت‌هاي مرتبط با اين سم در کشور به ويژه در برخي استان‌ها مانند تهران، گيلان، مازندران، لرستان و کرمانشاه گزارش شده است. بر همين اساس اقداماتي جهت ممنوعيت واردات و محدوديت در فروش قرص برنج توسط سازمان‌ها و نهادهاي مسوول در کشور انجام شد؛ به‌طوريکه از سال 1384 فسفيد آلومينيوم به شکل قرص از فهرست سموم کشاورزي مجاز کشور حذف و هر گونه واردات، توزيع و فروش آن ممنوع اعلام شد. همچنين هرگونه کاربرد کشاورزي اين سم تنها به صورت محدود، در ساير انواع فرمولاسيون‌ها و تحت نظارت کارشناسان ذي‌صلاح و تنها بعد از اخذ مجوزهاي لازم مي‌تواند استفاده شود.
ممنوعيت عرضه قرص برنج در عطاري‌ها و فروشگاه‌ها
به‌منش افزود: متاسفانه به علت تمايل کشاورزان به مصرف اين سم جهت نگهداري محصولات به‌ويژه در مصارف خانگي يا نيمه صنعتي، قاچاق اين فرآورده از کشورهاي همسايه و بازار سياه اين سم در کشور وجود دارد؛ به‌طوريکه در بسياري از موارد، فروش اين سم در بازار سياه و غيرقانوني گزارش شده است. البته بعد از اينکه قرص برنج در ليست کالاهاي قاچاق قرار گرفت، خريد و فروش، توزيع و نگهداري آن غير قانوني اعلام شد و مراحل اقدامات قضايي آن در حال انجام است. بنابراين فروشگاه‌هاي عرضه‌کننده سموم دفع آفات نباتي و خصوصا عطاري‌ها به هيچ عنوان مجاز به تهيه و ارائه فرم قرص گرد سم فسفيد آلومينيوم يا قرص برنج نيستند.
وي تاکيد کرد: البته فرآورده‌هاي دورکننده آفات برنج و ديگر غلات که جهت مصارف خانگي طراحي و توليد مي‌شوند، اکثرا حاوي عصاره سير، تالک و نمک طعام بوده و ممکن است با نام قرص سير يا قرص برنج معرفي شوند، اما از آنجايي که فاقد ماده سمي فسفيد آلومينيوم هستند، کاملا بي‌خطر بوده و به صورت قانوني به فروش مي‌رسند. اين قرص‌ها که به عنوان قرص برنج با منشاء گياهي شناخته مي‌شوند، فاقد اثرات سمي و کشنده براي انسان بوده و مصرف آن در انسان بي‌خطر محسوب مي‌شود.
به‌منش با بيان اينکه مسموميت‌هاي حاد کشنده ناشي از فسفيدهاي فلزي بيشتر از کشورهاي هند، سريلانکا، ايران، عراق، مراکش، عربستان، پاکستان و اردن گزارش شده‌اند، گفت: ميزان بروز مسموميت‌هاي کشنده با اين سم در ساير کشورها به ويژه کشورهاي اروپايي و آمريکا کمتر است. ارزان بودن، در دسترس بودن، عدم وجود قوانين سختگيرانه در توزيع و خريد و فروش اين سم و عدم آگاهي افراد جامعه از ميزان سميت بالاي اين آفت‌کش از جمله عوامل شيوع بالاي اين نوع مسموميت محسوب مي‌شود.
دبير ستاد مرکزي اطلاع رساني داروها و سموم سازمان غذا و دارو ادامه داد: در کشور ما نيز مطالعات حاکي از شيوع نسبتا بالاي مسموميت‌هاي حاد ناشي از قرص برنج حاوي فسفيد آلومينيوم بوده است. برخي از مطالعات انجام شده در زمينه بررسي اين نوع مسموميت که در مراکز دانشگاهي و سازمان پزشکي قانوني کشور انجام گرفته حاکي از آن است که در ساليان اخير مسموميت ناشي از فسفيد آلومينيوم به عنوان يکي از مهم‌ترين علل مسموميت‌هاي حاد، منجر به فوت در برخي از استان‌هاي کشور است.
وي افزود: اين مسموميت‌ها بيشتر در رده سني 20 تا 40 سال بوده و بيشتر آنها به قصد خودکشي بوده‌اند. بر اساس آمار به دست آمده از بيمارستان‌هاي مرجع مسموميت کشور، در شش ماه نخست سال 1397، از ميان 53 هزار و 800 مراجعه مسموميت به بيمارستان‌ها، 633 مورد مربوط به مسموميت با قرص برنج بوده است. بيشترين گزارش مسموميت مربوط به شهر تهران با 228 مراجعه به دو بيمارستان لقمان و بهارلو بوده است. بعد از تهران استان لرستان با 58 مراجعه، مشهد، بابل و اروميه بين 43 تا 47 مراجعه و ديگر شهرها کمتر از 30 مورد مراجعه ناشي از مسموميت با قرص برنج داشته‌اند.
29 درصد کل مرگ‌هاي ناشي از مسموميت به دليل مصرف قرص برنج است
به‌منش با بيان اينکه متاسفانه بر اساس گزارش‌هاي سازمان پزشکي قانوني کشور مرگ‌هاي ناشي از مسموميت با قرص برنج در سال جاري 30.5 درصد نسبت به زمان مشابه در سال گذشته افزايش يافته‌اند. مرگ در مردان دو برابر زنان بوده و نيمي از مرگ و ميرها ناشي از سموم دفع آفات، به دليل تماس با قرص برنج بوده است. اين درحالي است که 29 درصد از کل مرگ‌ومير ناشي از مسموميت‌ها بدون درنظر گرفتن مرگ ناشي از مواد مخدر و محرک‌ها، در اثر مسموميت با قرص برنج بوده‌اند.
قرص برنج پادزهر ندارد
وي تاکيد کرد: با توجه به اينکه تاکنون مکانيسم دقيق بروز اثرات سمي فسفيد آلومينيوم در انسان شناخته نشده، هيچ پادزهر اختصاصي در درمان مسموميت حاد با آن وجود ندارد و اقدامات درماني تنها شامل اقدامات حمايتي - علامتي هستند. از لحاظ زمان بروز علايم و نشانه‌هاي باليني مسموميت، بعد از مصرف خوراکي قرص فسفيد آلومينيوم، علايم و نشانه‌هاي سميت بين 10 تا 15 دقيقه ظاهر مي‌شوند و مرگ در مدت کمتر از شش ساعت ممکن است رخ دهد.
علائم مسموميت با قرص برنج
به‌منش درباره علائم باليني مسموميت با قرص برنج، گفت: شايع‌ترين علايم و نشانه‌هاي باليني عبارتند از بي‌اشتهايي، بي‌قراري، تحريک‌پذيري، گيجي، سرگيجه، لرزش، دوبيني، عدم تعادل، تنگي نفس، دردهاي شکمي، تهوع، استفراغ، در پاره‌اي موارد استفراغ و يا مدفوع سياه رنگ، تعريق، ضعف و بيحالي، افت شديد فشار خون، کاهش برون‌ده قلبي، اختلال در ضربان قلب، خيز ريوي، سيانوز، اختلالات و آسيب‌هاي کليوي، زردي، بزرگي کبد و طحال، فلج روده‌اي، تشنج و کاهش رفلکس‌ها، نشانگان زجر تنفسي حاد، آسيب کبدي، اختلالات خوني، اختلالات الکتروليتي، اختلال در تعادل اسيد - باز و شوک. در ضمن ممکن است بوي سير و يا ماهي گنديده از تنفس بيمار استشمام شود. بيشتر مرگ‌وميرها در خلال 12 تا 24 ساعت اوليه مسموميت اتفاق افتاده و معمولا ناشي از ايست قلبي است. مرگ و مير بعد از 24 ساعت اغلب ناشي از نارسايي کبدي و کليوي است.
پرهيز از نگهداري قرص برنج در منازل
وي تاکيد کرد: با توجه به اينکه نگهداري نامناسب اين ترکيب در شرايط نامناسب و مکان‌هاي مرطوب، با افزايش احتمال آزادسازي گاز سمي فسفين از قرص‌ها همراه است، استنشاق گاز سمي متصاعد شده از اين آفت کش نيز مي‌تواند در انسان کشنده باشد. همچنين در مواردي بروز مسموميت‌هاي اتفاقي در کودکان و بزرگسالان در کشور در اثر استنشاق گاز سمي فسفين متصاعد شده از قرص برنج که در منزل مسکوني نگهداري شده بود، وجود دارد. بر اين اساس بايد از نگهداري اين فرآورده در خانه جدا خودداري کرد. با توجه به سميت بالا، غيرقانوني بودن خريد و فروش و کاربرد خانگي قرص برنج در کشور، مهم‌ترين گام جهت پيشگيري از بروز مسموميت‌هاي کشنده با اين آفت‌کش، افزايش آگاهي عموم مردم جامعه از خطرات اين سم و خودداري از هر گونه خريد، نگهداري و بکارگيري آن در جهت مصارف خانگي است.
به‌منش به چند نکته مهم تاکيد کرد و گفت: سم فسفيد آلومينيوم يا همان قرص برنج يک کالاي قاچاق است. بنابراين عرضه آن توسط فروشنده‌هاي سم و عطاري‌ها ممنوع و داراي مجازات است. خريد، فروش، توزيع و ارائه قرص برنج در عطاري‌ها و سم فروشي‌ها ممنوع و عاملين اين امر مشمول مجازات هستند. همچنين بايد از نگهداري محصولات خطرناک مانند سم قرص برنج در منزل، آشپزخانه و کمد اجتناب کرد. زيرا گاز حاصل از اين سم کشنده است. در عين حال براي پيشگيري از آفت‌زدگي غلات و حبوبات در منزل، به جاي استفاده از قرص برنج که بسيار سمي و کشنده است، از سير که کاملا بي خطر است، مي‌توان استفاده کرد. گزارش‌ها در سال‌هاي گذشته حاکي از مرگ سه نفر از اعضاي يک خانواده، در اثر استنشاق تدريجي گاز حاصل از قرص برنج داخل کيسه‌هاي برنجي بوده است که در گوشه اتاق نگهداري مي‌کردند. در عين حال توصيه مي‌کنم که در صورت مسموميت اتفاقي يا تعمدي با قرص برنج، مصدوم بايد بدون اتلاف وقت به بيمارستان منتقل شود.
وي همچنين گفت: بنابر اعلام سازمان پزشکي قانوني کشور، در پنج ماه نخست سال 1397، بيش از نيمي از آمار مرگ ناشي از مسموميت با سموم مختلف در اثر قرص برنج بوده است. متاسفانه به رغم حذف سم قرص برنج از فهرست سموم رسمي کشور و ممنوعيت عرضه قرص برنج، اين سم توسط قاچاقچيان به کشور وارد و توزيع مي‌شود. بر اساس آمار منتشر شده از سوي سازمان پزشکي قانوني کشور، قرص برنج در پنج ماه نخست سال 1397 منجر به 308 مورد مرگ در هموطنان‌مان شده است. همچنين در سال 1396 نزديک به 1100مورد مسموميت با قرص برنج بروز کرده است که عمدتا در استان‌هاي تهران و لرستان رخ داده‌اند.
منبع: خبرگزاری آریا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۲۱۵۴۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مسمومیت با قارچ‌های وحشی رشد ۳ برابری داشته است / علائم مسمومیت را بشناسید
مسئولان حوزه بهداشت و درمان همیشه درباره مصرف نکردن قارچ‌هایی که در طبیعت روییده هشدار دادند، زیرا تشخیص سمی یا غیرسمی بودن این نوع قارچ‌ها بسیار دشوار است و مصرف آن می‌تواند باعث فوت افراد شود، این درحالی است که اورژانس کشور از رشد سه برابری مسمومیت با قارچ‌های وحشی در طبیعت خبر داده است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا با شروع فصل بهار و افزایش بارش‌ها در این فصل زمینه رشد قارچ‌های وحشی در طبیعت بیشتر می‌شود و در این فصل شاهد حضور بیشتر افراد در دل طبیعت هستیم، لذا مهم است که افراد از مصرف این قارچ‌ها خودداری کنند و هشدارهای مسئولان ذی‌ربط درباره مسمومیت‌زا بودن این نوع قارچ‌ها را جدی بگیرند.
بابک یکتاپرست، معاون روابط عمومی اورژانس کشور با اشاره به آمار مسمومیت با قارچ وحشی گفت: امسال با توجه به افزایش میزان بارش باران، رویش قارچ در طبیعت افزایش یافته است و از آنجایی که اطلاعات مردم و گردشگران درباره قارچ‌ها کم است؛ ممکن است عده‌ای با مصرف این قارچ‌های وحشی، دچار مسمومیت شوند.
وی با اشاره به آمار مراجعان مسمومیت به اورژانس افزود: از هشتم فروردین تا پنجم اردیبهشت ماه و در واقع طی مدت حدود یک ماه، ۵۳ نفر بر اثر استفاده از قارچ وحشی، مسموم شده‌اند، در حال حاضر ۱۴ نفر از این افراد در بیمارستان‌ها تحت نظر هستند، همچنین ۳۹ نفر درمان شده و ترخیص شده‌اند.
سخنگوی سازمان اورژانس کشور گفت: این مسمومیت تاکنون فوتی برجای نگذاشته، اما لازم است که افراد و به خصوص طبیعت‌گردان از مصرف این قارچ‌ها پرهیز کنند، میزان مسمومیت‌ها، نسبت به گذشته سه برابر افزایش یافته است، بنابراین این موضوع باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
به گفته سخنگوی سازمان اورژانس کشور بیشترین میزان مسمومیت‌ها با قارچ در استان‌های فارس، لرستان و کرمانشاه به ترتیب با ۱۶،۱۳ و ۱۰ نفر بوده است.
نشانه‌های مسمومیت با قارچ سمیحمید قهرمانی، کارشناس معاونت بهداشتی استان گیلان یکی از دلایل مسمومیت افراد، پس از مصرف قارچ‌های سمی را تشخیص غلط آنها دانست و یادآور شد: برخی به‌علت شکل ظاهری قارچ‌های سمی که شبیه به قارچ‌های غیر سمی و خوراکی هستند، دچار اشتباه می‌شوند.
وی با تأکید بر اینکه همه انواع قارچ‌ها، خوراکی نیستند و بعضی سمی و خطرناک هستند، افزود: خوردن چند لقمه از قارچ‌های سمی می‌تواند کبد، کلیه یا حتی مغز را از کار انداخته و در مواردی سبب مرگ شود، تنها در آزمایشگاه می‌توان نوع قارچ را شناسایی کرد و از روی ظاهر یا مزه قارچ نمی‌توان سمی یا غیرسمی بودن قارچ را تشخیص داد.
این پزشک با تأکید بر اینکه فرد مسموم باید سریع‌تر به بیمارستان منتقل شود، گفت: تهوع و استفراغ، اسهال، شکم درد و عرق کردن گاهی علائم مغزی مانند توهم، خواب‌آلودگی، تشنج و یا بی‌قراری از نشانه‌های زودرس مسموم شدن با قارچ‌های سمی است.
قهرمانی با بیان اینکه از چیدن، خریدن و مصرف قارچ‌های روییده شده در طبیعت، کوه و دشت پرهیز و تنها از قارچ‌های خوراکی تولید شده در کارخانه‌های معتبر استفاده شود، ادامه داد: پختن، آب پز یا کباب کردن قارچ‌های وحشی موجود در طبیعت سمی بودن آنها را از بین نمی‌برد.
وی با اشاره به تنها راه پیشگیری از مسمومیت با قارچ گفت: تنها راه پیشگیری از مسمومیت با قارچ خودداری از مصرف قارچ‌های روییده در طبیعت است، سم قارچ پادزهر ندارد و تنها باید از خوردن قارچ‌های وحشی موجود در طبیعت و غیر پرورشی دوری کنیم، کودکان یکی از گروه‌های پرخطر و در معرض مسمومیت با قارچ هستند.
کد خبر 748427
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»