اَبَر رویداد گردشگری مذهبی جهان و استفاده از تحولات دیجیتالی
تاریخ انتشار: ۶ آبان ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۲۷۵۲۸۷
دکتر منوچهر جهانیان*
دین و مذهب همواره موجد تاثیرات عمیق، کنشهای پایدار انسانی و توسعه جوامع بشری بوده است و بشر از همان آغازین خلقت در پی شناخت و آگاهی و کشف ناشناختهها و سیر در آفاقوانفس برای شناخت خود و شناخت خالق و درک کمال و هستی در سرزمینهای مختلف بوده است و این مبنا و شروعی برای سفرهای دینی و مذهبی بود که پایه و اساس گردشگری دینی را شکل داد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
باورها و اعتقادات دینی همواره سرچشمه ایجاد فرهنگهای گوناگون در جهان بوده و تا به امروز سیروسفر را در جهان تحت تأثیر خود قرار داده است و انسان در راستای اعتقاد و تمسک به یک دین و مذهب برای درک و شناخت هستی و جهان پیرامون آن و شناخت خالق جهان برای نیل به کمال و سعادت، که بشر در جستجوی آن بود، در زمانهای قدیم در شرایطی که بشر از سیستم حملونقل پیشرفته برخوردار نبوده و بهراحتی نمیتوانسته از نقطهای به نقطه دیگر در جهان سفر کند، سفرهای دینی در میان مردم رواج داشته است. ایمان، نقطه آغاز پیمودن سفرهای دشوار و سخت در آن دوران محسوب میشود.
در دین اسلام نیز همچون سایر ادیان سفرهای مذهبی و زیارت امامان معصومین علیهمالسلام رواج داشته و مسلمانان در مناسبتهای گوناگون به مکانها مقدس سفر میکنند.
«اربعین» ازجمله رویدادهای مذهبی ویژه در دین اسلام است که نهتنها بهعنوان تنها مراسم چهلم امام معصوم برای حضرت سیدالشهدا علیهالسلام و یاران باوفای آن حضرت برگزار میشود؛ بلکه نشان و نماد ایمان، اعتقاد و باور عمیق دینی در دین اسلام از قول امام معصوم علیهالسلام بیان گردیده است.
گردشگری دینی ازجمله مهمترین گونههای سفر و گردشگری در جهان است که انگیزه اصلی آن به جهت باورها و اعتقادات دینی همواره پذیرای گردشگر و زائرین در جهان بوده و سبک و سیاق آن با سایر گونههای سفر و گردشگری متفاوت است.
بهطوریکه در سالهای اخیر افراد با گرایشها و ادیان و مذاهب مختلف نیز به این ابر رویداد فرهنگی، اجتماعی و دینی علاقهمند شده و بخش مهم و قابلتأمل و توجه از سفر و گردشگری دینی در جهان را به خود اختصاص داده است. ابررویداد پیادهروی اربعین ازجمله رویدادهای بزرگ و مهم در حوزه سفر و گردشگری است که در راستای باورها و اعتقادات دینی، هرساله با حضور میلیونها نفر از اقصی نقاط جهان در سرزمین کربلا به وقوع میپیوندد، بهطوریکه حضور میلیونها نفر در چنین رویدادی مهم فرهنگی، اجتماعی و دینی در نوع خود کمنظیر و بیسابقه است.
با توجه به طیف انگیزههای گوناگونی که در سفر به اماکن مقدس وجود دارد، پیادهروی اربعین بهعنوان یکی از مهمترین رویدادهای گردشگری دینی در سالهای اخیر توانسته است در توسعه گردشگری دینی منطقه با محوریت کشور عراق سهم بهسزایی ایفا کند.
چهبسا حضور میلیونها نفر در سرزمین عراق که بهعنوان یکی از مناطق ناامن خاورمیانه در جهان مطرح شده است، خود عنصری است که خواهد توانست ذهنیتهای منفی به وجود آمده را که خود عامل مهمی در مراودات سیاسی و منطقهای به شمار میرود، تقلیل دهد.
معیارهای بسیاری در جهت توسعه گردشگری بیان میشوند، ازجمله میتوان به رویدادها در گردشگری اشاره نمود، بهطوریکه امروزه کشورها در جهان از ایجاد و خلق رویدادهای مختلف و برگزاری فستیوالها برای جذب گردشگر بهره میگیرند.
رویدادها در سالهای اخیر بهعنوان یکی از پردرآمدترین و سودآورترین گونههای گردشگری به شمار میرود. در این زمینه پیادهروی اربعین بهعنوان یک ابر رویداد مهم دینی بهعنوان یک جریان مردم محور در حال انجام است و مردم کشورهای منطقه با محوریت کشورهای ایران و عراق نقش مهمی در برگزاری این رویداد دارند.
اعتقاد و باور دینی مردم در نقاط مختلف، در راستای مهماننوازی و استقبال از زائران اربعین حضرت سیدالشهدا علیهالسلام، خود به یکی از ارکان اصلی توسعه گردشگری دینی در ابر رویداد اربعین تبدیل شده است. و این امر پذیرش و مشارکت جامعه میزبان و محلی از گردشگران دینی است که بهعنوان یکی از مباحث کلیدی در توسعه سفر و گردشگری به شمار میرود.
از سوی دیگر پیادهروی اربعین و حضور باشکوه جمع کثیری از مسلمانان از سراسر جهان توانسته است مسیر جدیدی را توسعه گردشگری دینی بهعنوان یک برند گردشگری دینی به همراه داشته باشد. بهویژه به دلیل گسترش و رواج حجم کثیری از اخبار و اطلاعات در انواع رسانهها، بهویژه رسانههای نوین و نوظهور در سالهای اخیر افراد سایر ادیان و مذاهب هم در این ابر رویداد فرهنگی و اجتماعی حضور پیداکردهاند.
گردشگری دینی به دلیل وجود انگیزههای دینی و اعتقادی رواج و گستره بیشتری در مقایسه با سایر گردشگری در جهان دارد.
لذا اقدامات و برنامهریزیهایی که در جهت توسعه گردشگری گرفته میشود در بازه بلندمدت بسیار نتیجهبخش خواهند بود. ازاینرو میتوان ایجاد تصویر ذهنی از حضور میلیونها نفر در مسیر پیادهروی اربعین و نیز حضور در بارگاه مطهر حضرت اباعبدالله حسین علیهالسلام را بهعنوان کلید موفقیت و دروازه ورود به سایر اقدامات توسعه گردشگری دانست.
ازاینروی لازم است با همکاری کشورهای منطقه و با محوریت جمهوری اسلامی ایران و کشور عراق اقدامات لازم برای ثبت جهانی پیادهروی اربعین بهعنوان یک ابر رویداد فرهنگی و اجتماعی و میراث فرهنگی عظیم بشری در فهرست میراث فرهنگی جهانی در سازمان علمی، فرهنگی، آموزشی و تربیتی ملل متحد "یونسکو" به عملآورند.
از سوی دیگر از آنجاییکه "گردشگری و تحول دیجیتالی" به عنوان شعار سازمان جهانی گردشگری در سال 2018 انتخاب شده است ذکر این نکته خالی از فایده نخواهد بود که فناوری پیشرفته دیجیتال میتواند به بهبود و گسترش معارف مربوط به اربعین و انتقال فرهنگ عاشورایی به تمامی جهانیان در طریق و واسطه فضای مجازی و مدیریت کارآمدتر ابررویداد اربعین کمک کند و فناوری دیجیتال و شبکههای ارتباطی در دسترس مطلوب و به اصطلاح فناوری برخط و همگانی کمک میکند تا فرصتهای تازهای برای خیلی عظیم زائران اربعین برای تولید محتوا، عکس، فیلم و ... و نشر معارف اهل بیت(ع) و به تبع آن انتقال پیام حضرت امام حسین زبانهای مختلف دنیا در حرکت عظیم پیادهروی اربعین فراهم گردد و این فناوری در راستای ترویج فرهنگ اربعین و بزرگترین رویداد گردشگری زیارتی قرار میگیرد.
مسؤولین امر میتوانند ضمن آگاهی نسبت به نقش و فهم هوشمندانه مناسبات بین ابررویداد دینی اربعین و نظام دیجیتالی، در انجام این مهم و با توجه به شعار روز جهانی گردشگری در سال 2018 بر موضوع نشر دیجیتالی معارف در پیوند با اربعین تمرکز ویژه کنند و با تولید در اختیار گذاشتن دادههای و اندیشههای مستند و موثق مکتب اهل بیت(ع) به زائران اربعین تحت نرمافزاری جامع اقدام کنند تا زائران نیز با آگاهی بیشتر و بهتری در این رویداد شرکت کرده و به تولید مطالب در قالبهای نوشتاری، تصویری، صوتی، ویدئویی در پیوند با کنشهای شکلگرفته در اجتماعات و مسیر پیادهروی و بازنشرآن دست زنند.
*رییس دانشکده علوم گردشگری دانشگاه علم و فرهنگ
منبع: عصر ایران
کلیدواژه: گردشگری مذهبی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.asriran.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «عصر ایران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۲۷۵۲۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دانش آموزان دیجیتالی، کلافه از امر و نهی ها
در روزهای گذشته انتشار سکانسی از سریال افعی تهران که در آن برخورد زننده پیمان معادی با معلم دوران مدرسهاش را به تصویر کشیده بود با موجی از واکنشهای متفاوت در جامعه فرهنگیان روبه رو شده است. برخی این سریال را توهین به معلمان تلقی کرده و به تندی از آن انتقاد کردند و بعضی دیگر بر آثار زیانبار تنبیه بدنی در مدارس تاکید و فرهنگیان را به انتقاد پذیری فراخواندند. در این میان اما واقعیتها نشان میدهد که میتوانیم شاهد نوعی تغییر در روشهای تنبیه دانش آموزان در چهل سال گذشته باشیم:
دهه شصت: برای همه ما این دهه پیوندی استوار با پدیده تنبیه داشت. معلمان به عنوان سوژههای قدرتمند تغییر که توانسته بودند با بسیج دانش آموزان انقلاب ۵۷ را رقم بزنند اکنون از مرجعیت و احترام فراوانی در جامعه برخوردار بودند. فرهنگ پدرسالاری موجود هم هنوز بهواسطه فردیت های دانش آموزان با چالش جدی روبرو نشده بود، لذا معلمان می کوشیدند تا در نقش یک هدایتگر دلسوز مسیر آینده را به دانش آموزان نشان دهند. کلاسها اگرچه پرجمعیت بود ولی انگیزههای درسی هم فراوان بود. تنبیه جزء ضروریات مدارس تلقی میشد آنچنان که حجم و شدت آن کمتر با اعتراض دانش آموزان مواجه میشد. معلمان دانش آموزان را همچون فرزندان خود میدیدند و چه بسا از سر دلسوزی شلاق را بر دست های آنها مینواختند.
دهه نود: این دهه اما متفاوت از گذشته است. مرجعیت معلمان به دلیل تنگناهای معیشتی و تکثر منابع معرفتی دچار چالشهای جدی شده است. امید به آینده رنگ باخته و مدیریت کلاس های پرازدحام و سرشار از دانش آموزان کم انگیزه به بحرانی جدی انجامیده است. همین امر موجب شده که زمام کلاس در برخی اوقات از دستان معلمان خارج و بازگرداندن آن به نظم اولیه مستلزم تنبیه برخی خاطیان باشد. دانش آموزانی که اکنون با بحرانهای متعدد جنسی، هویتی، و اعتماد در زندگی خود مواجهاند و در عوض میکوشند تا محیط مدرسه را به فرصتی برای کشتن زمان و خوشباشی تبدیل کنند. ورود به عصر فرزند سالاری هم موجب ظهور فردیتها و به چالش کشیده شدن اقتدار معلمان در کلاسها شده است. دانش آموزانی که اکنون برای معلمان غوطهور در انبوه مشکلات روزمره، دیگر نه به عنوان فرزند بلکه به مثابه مزاحمی سمج تلقی میشوند.
نکته پایانی: برخی جامعه شناسان از دانش آموزان امروز با عنوان نسل آبی یاد کرده اند که می تواند ترجمان اندوه و سرگشتگی این نوجوانان در کشاکش تحولات امروز ایران باشد. نسلی بی پناه، دیجیتالی شده، بدون فرصت کودکی کردن، درگیر با بحران اعتماد به مراجع ارزشی، بدون آینده ای روشن و کلافه از امر ونهی های روزمره! روشن است که معلمی کردن برای این نسل بیش از همه مستلزم شناخت عمیق از زمانه ای است که در آن به سر میبریم. آموزش و پرورش اما با گرفتار آمدن در تامین نیازهای اولیه ای مانند کمبود کلاس و معلم، مدارس را به محیطی فرسایشی برای معلمان و دانش آموزان تبدیل کرده است.
بیشتر بخوانید:
چرا در شرایط جنگی گشت ارشاد بازگشت؟ پیام های حضور دوباره حجت الاسلام صدیقی در نماز جمعه! مردم هیچ کشوری مثل مردم ایران نیستند معنای برداشت از حساب بانکی به دلیل بیحجابی روایت زدگی برای توجیه شکست ها216216
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902746