به نقل از «خبرگزاری آریا»

تدبير، عزم ملي و منطقه اي راه نجات زاينده رود

تاریخ انتشار: ۱۵ آبان ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۴۰۳۸۶۳

خبرگزاري آريا - اصفهان - ايرنا - زاينده رود اين شاهرگ حياتي مرکزي ايران، زاينده حيات و تمدن به دليل نبود نظارت و مديريت، بارگذاريهاي غير اصولي، بتدريج به رودخانه فصلي و اکنون 280 کيلومتر آن بي آبي را تجربه کرده است و از نشاط و شادابي و اميدي که در طول تاريخ به همه هديه مي داد، خبري از آن نيست.

به گزارش ايرنا، کارشناسان حاضر در ميزگرد ايرنا اصفهان، مي گويند نشاط زاينده رود علاوه بر گياهان به حيات ميليون ها انسان در فلات مرکزي ايران گره خورده است و همبستگي و عزم ملي و منطقه اي را تنها راه حل مشکل اين رودخانه حيات بخش منطقه مرکزي ايران مطرح کرده اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آنان همچنين با تاکيد بر ضرورت توازن مصارف و منابع آب ، تشکيل ستاد ملي احياي زاينده رود، سرعت بخشي در طرحهاي انتقال آب، جلوگيري از برداشت هاي غيرقانوني، انضباط آبي، مديريت واحد تصميم گيري را از جمله راهکار حل معضلات زاينده رود برشمردند .
اين رود به طول بيش از 360 کيلومتر بزرگترين رودخانه منطقه مرکزي ايران از کوه‌ هاي زاگرس مرکزي بويژه زردکوه بختياري سرچشمه گرفته و در کوير مرکزي ايران به سمت شرق حدود 200 کيلومتر پيش مي ‌رود و در نهايت به تالاب بين المللي گاوخوني در شرق اصفهان مي‌ ريزد.
اين رودخانه تاکنون نقش موثري در عرصه هاي اقتصادي، فرهنگي ، زيست محيطي و اجتماعي و حيات تالاب گاوخوني داشته است و مسوولان کلان کشوري بايد با در نظر گرفتن همه ابعاد و پيامدهاي بي آبي آن و با نشست هاي تخصصي با حضور مسوولان استانهاي مربوط براي نجات اين رود تصميم اصولي و کارشناسي اتخاذ کنند.
حوضه زاينده رود از دو استان اصفهان و چهارمحال و بختياري تشکيل شده که 93 درصد از مساحت و 98 درصد از جمعيت زير پوشش اين حوضه در استان اصفهان و هفت درصد از مساحت و 2 درصد از جمعيت زيرپوشش آن در استان چهارمحال و بختياري قرار دارد.
ميزان کاهش آب ذخيره شده در سد زاينده رود در سالهاي اخير بي سابقه بوده و هم اکنون نسبت به ميانگين بلند مدت(44 ساله) بيش از 80 درصد کاهش داشته است.
بررسي گزارش هاي وضعيت آب و خشکسالي بيانگر اين است که استان اصفهان بدترين روزهاي خشکسالي در مقايسه با ميانگين 40 سال اخير را تجربه مي کند، اين استان پس از استان هاي يزد، خراسان جنوبي و سيستان و بلوچستان يکي از استان هايي است که در سال جاري بطور جدي با پديده خشکسالي روبروست.
شدت اين پديده در مرکز، شرق و جنوب شرقي اصفهان بيشتر از ديگر نقاط اين استان است، به گونه اي که 64 درصد از مساحت استان دچار خشکسالي و 22.5 درصد گرفتار خشکسالي شديد و بسيار شديد است.
بي آبي زاينده علاوه بر جنبه هاي زيست محيطي ، اجتماعي و اقتصادي، شماري از پل هاي تاريخي زاينده رود که از شگفتي ها و پيام هاي پر رمز و راز معماري بناهاي تاريخي اصفهان محسوب مي شوند با مشکل مواجه کرده است.
در همين ارتباط خبرگزاري جمهوري اسلامي(ايرنا) استان اصفهان، ميزگردي با عنوان زاينده رود گذشته، حال، آينده با حضور حشمت الله انتخابي نويسنده کتاب پا به پاي زاينده رود و عضو جمعيت دوستداران محيط زيست(طبيعت ياران) استان اصفهان، عبدالحسين ميرميران عضو هيات مديره نظام صنفي کشاورزي اصفهان و عضو هيات مديره سازمان مردم نهاد جمعيت اميد دوستداران زاينده رود و لطف الله ضيايي کارشناس حوزه آب برگزار کرد.
در اين ميزگرد شرکت آب منطقه اي استان اصفهان دعوت شده بود که نيامدند.
**علت بحران زاينده رود، فقط خشکسالي نيست
کارشناس حوزه آب با بيان اينکه ابعاد بحران زاينده رود بسيار فراگير و حتي فراتر از استان اصفهان است، گفت: بايد اعتراف کرد که علت بحران، خشکسالي نيست زيرا خشکسالي به معناي دوره هاي کم بارشي است که از ويژگي هاي ذاتي اقليم ايران و زاينده رود به شمار مي رود که در گذشته هم وجود داشته اما اين منطقه را اين چنين دچار معضل نکرده است.
لطف الله ضيايي در ميزگرد ايرنا افزود: در کتاب الاصفهان که به بررسي خشکسالي هاي تاريخي پرداخت، آمده است که 30 تا 40 سال يکبار ايران با خشکسالي قحطي مواجه مي شود ولي چون علت خشکسالي هاي قديم صرفا نوسانات اقليمي بوده پس از مدتي به حالت تعادل بر مي گشته است.
وي به وضعيت آب ورودي به تالاب بين المللي گاوخوني در سال هاي گذشته اشاره و اضافه کرد : در سال 1328 يک ميليارد و 900 ميليون متر مکعب آب وارد گاوخوني شد و اين ميزان در سال 1329، يک ميليارد و 139 در سال 32، به 497 ميليون متر مکعب، در سال 1333 به 930 ميليون متر مکعب و در سال 1334 به 370 ميليون متر مکعب رسيد.
اين پژوهشگر حوزه آب خاطرنشان کرد: در همان دوره، سال هايي هم بود که آب چنداني وارد تالاب نمي شد و کمبود آب با اضافه آب ورودي جبران مي شد و در نتيجه يک تالاب احيا و زنده و برخوردار از گونه هاي مختلف گياهي و جانوري و يک رودخانه جاري در استان وجود داشت.
وي با بررسي علت وضعيت پيش آمده در حوضه آبريز زاينده رود و تالاب گاوخوني تصريح کرد: بخشي از آن به سياست هاي عام و کلان کشور بر مي گردد که اگر از آن غفلت کنيم و بخواهيم جواب مساله و دليل آن را در خود حوزه پيدا کنيم به اشتباه رفته ايم.
اين کارشناس حوزه آب ادامه داد : هم اکنون در سال دوم برنامه ششم توسعه هستيم در شرايطي که کل کشور با مشکل بحران خشکسالي و کمبود آب هاي زيرزميني قرار دارد ولي در اين شرايط 500 هزار هکتار توسعه باغ در اراضي شيب دار در استان همجوار و بالاست زاينده رود هدف گذاري شده و اين به آن معناست که در سرشاخه هايي که بيش از 300 ميلي متر باران دارند، بارگذاري غير عقلاني و بيش از حد توان قرارداده شده است.
وي يادآور شد : با اين اقدام از يک طرف داريم زمين خواري را به جان منابع ملي مي اندازيم و از طرف ديگر منابع آبي به عنوان تشکيل دهنده منابع آب تجديد پذير کشور را با برنامه ها و سياست هاي اشتباه و مضر از بين مي بريم.
ضيايي تصريح کرد : اين برنامه فقط کار دولت نيست گرچه وزارت جهاد کشاورزي در اين برنامه توسعه باغ در اراضي شيب دار نقش کليدي داشته ولي واقعيت اين است که مجلس و شوراي نگهبان هم آن را تصويب کرده اند.
به گفته وي در سال 89 قانون تعيين تکليف چاه هاي فاقد پروانه در مجلس تصويب شد که حاصل اين قانون دادن مجور به 105 هزار چاه غيرمجاز غيرقانوني بود که معلوم نشد اين تصميم بر اساس کدام تحليل کارشناسي و فني گرفته شد آن هم در زماني که بيلان منفي و کسر مخازن آب هاي زير زميني داشتيم.
اين کارشناس اقتصادي و کشاورزي بيان کرد : درباره حوضه زاينده رود بايد تاکيد شود که مساله مهم حفظ همبستگي ملي است يعني ما به هيچ قيمتي نبايد اجازه بدهيم که دفاع کارشناسان منطقي و به حق ما از حقابه و زاينده رود به تشديد اختلاف و تفرقه و تضعيف همبستگي ملي بين استان هاي مختلف تبديل شود.
وي تصريح کرد: شکي نيست که وظيفه دولت تامين درآمد، شغل و زندگي سالم براي همه مردم در هر استاني از جمله چهار محال و بختيازي، يزد و اصفهان است ولي نکته اينجاست که اين برنامه ريزي ها اگر خودش ايجاد بحران، تفرقه و اختلاف کند غلط و نادرست است.
ضيايي، همچنين با يادآوري اينکه مشکل خشکسالي و بحران در حوضه زاينده رود فقط مربوط به کشاورزان شرق و غرب نيست، گفت: مشکل بزگتري وجود دارد و آن اين است که تالاب بين المللي گاوخوني در آستانه تبديل شدن به کانون ريزگردهاي سمي حاوي فلزات سنگين است .
وي با بيان اينکه 14 سال است که حقابه تالاب داده نشده است ، گفت: نم و رطوبت فعلي موجب شده که اين تالاب هنوز به يک کانون فعال توليد ريزگرد تبديل نشود.
اين کارشناس حوزه آب خاطرنشان کرد : در تالاب گاوخوني در طول دهه ها و سده ها، انواع کودهاي شيميايي و پساب هاي صنعتي انباشت شده و اين انباشت رسوب هاي کف تالاب حاوي فلزات سنگين است که سرطان زا و سمي است.
وي با بيان اينکه براساس مطالعات انجام شده با توجه به شدت بادها، قطر و اندازه ذرات، قابليت انتقال به هزاران کيلومتر را دارد، افزود: جهت بادها از سال شرقي به غربي و شمالي به غربي است بنابراين ما خطر خفته اي براي کل کشور و نه تنها اصفهان پيش رو داريم و متاسفانه آنطور که بايد نمود احساس چنين خطري را و نمود تصميم به جلوگيري از آن را نه در برنامه ريزي هاي ملي و نه در برنامه ريزي هاي کلان کشور نمي بينيم.
ضيايي يادآور شد : تالاب حوضه زاينده رود که در گذشته احيا بود از يک سو يکي از مراکز زمستان گذراني پرنده ها بود و درآمدهاي جنبي فراواني از جمله براي دامداري، شکار پرندگان و ماهي گيري داشت.
وي با اشاره به شدت بحران خشکسالي زاينده رود گفت: با توجه به شرايط حاضر اين بحران همچنان گريبانگير است و در آينده نه تنها در خکشسالي ها بلکه در سال هاي ترسالي و نرمال هم وجود خواهد داشت.
وي تصريح کرد: در مدت 14 سالي که حقابه تالاب داده نشده، بخشي از آن سالهاي ترسالي و نرمال بوده بعني با اين روند اميدي به بهبود اوضاع نيست و آينده تيره و تار است.
وي همچنين به خشک شدن 280 کيلومتر از رودخانه زاينده رود اشاره کرد و گفت: با وجود آنکه اين رودخانه در گذشته آب داشته ولي به علت بارگذاري هاي مازاد بر ظرفيت و تخصيص هاي داده شده مازاد بر ظرفيت منابع آبي حوضه زاينده رود به اين وضعيت دچار شده است.
وي از جمله اين بارگذاري ها به انتقال آب به يزد، چهار محال و بختياري، براي جمعيت توسعه يافته آب آشاميدني در استان اصفهان، به کاشان، نايين و جاهاي مختلفي که جزء آب خورهاي زاينده رود نبودند اشاره کرد.
وي همچنين با اشاره به مصوبه چهارم شوراي هماهنگي مديريت حوضه زاينده رود که رييس اين اجلاس وزير نيرو بود و نمايندگان سه استان چهار محال، يزد و اصفهان و نمايندگان وزارتخانه هاي جهاد، نيرو، صنعت و معدن و کشور امضاکنندگان آن بودند اشاره کرد و گفت: براساس جدولي از رديف يک تا پنج آن گفته شده که زاينده رود و تونل اول متعلق به تالاب گاو خوني و حقابه بران اصفهان، آشاميدني و صنعت قديم است.
ضيايي ادامه داد : از رديف 6 به بعد براي تخصيص آن به چهار محال و بختياري 247 ميليون ، آشاميدني اصفهان و يزد را رديف کرده و جلوي آن منايع تامين آن شامل تونل سوم کوهرنگ، تونل بهشت آب و تونل خدنگستان (چشمه لنگان ) را عنوان کرده است که از اين سه منبع فقط تونل 2 و تونل چشمه لنگان اجرا شده يعني دولت 354 ميليون مترمکعب آن در اختيار داشته ، 700 ميليون متر مکعب آب تخصيص داده است.
وي، مظلوم ترين و بي زبان ترين بخش داراي حقابه را محيط زيست ذکر کرد و گفت: اين آب اول از حق آنها و بعد از کشاورزان گرفته شده است.
وي تاکيد کرد: ما نمي گوييم که به يزد آب داده نشود آن ها هم هموطنان ما هستند ولي صحبت آن است که منابع آب پيش بيني شده براي انتقال آب به يزد و تخصيص آب به چهار محال و بختياري چرا اجرا نشده است و اگر نشده بايد فکري شود نه اينکه ما بياييم بي اعتنا تخصيص بدهيم.
ضيايي يادآور شد: هم اکنون طرح انتقال آب از زاينده رود به نام (بن – بروجن) 95 درصد اجرا شده و پنج درصد مانده تا اين بارگذاري هم اضافه شود.
وي با توصيف وضعيت کنوني حوضه زاينده رود گفت: با توجه به عدم تناسب منابع و مصارف، آينده نه تنها براي اصفهان و زاينده رود بلکه بدليل تبديل شدن تالاب گاوخوني به کانون توليد ريز گردها براي کل کشور و بويژه تا 10 استان خطرناک خواهد بود.
وي خاطرنشان کرد: بحران زيست محيطي و آب تنها مختص زاينده رود نيست بلکه در جاي جاي کشور وجود دارد، اما به اصطلاح به دليل تمرکز جمعيتي بالا، موقعيت جغرافيايي، صنايع متعدد و سوء تدبيرها گريبانگير حوضه آبريز زاينده رود شده است.
اين کارشناس با اشاره به مشکلاتي که عدم جريان زاينده رود در منطقه رقم مي زند، ادامه داد : مناطق تاريخي و تمدني شرق اصفهان طي قرن ها حيات خود را به رودخانه گره زده است، براي مثال قلعه تاريخي قورتان و مناطقي مانند کفران و برسيان از تمدن هزاران ساله برخوردارند و بي آبي اين مناطق تاريخي با هويت را تهديد مي کند.
ضيايي تاکيد کرد: عدم تناسب بين ميزان برداشت ها و انتقال آب از سرشاخه هاي زاينده رود و ميزان تامين آب اين حوضه باعث خشکي اين رود شد و متاسفانه دولت ها منابع آبي که قرار بوده در ازاي انتقال آب از اين حوضه، به زاينده رود تخصيص دهند هنوز عملياتي نشده است.
اين محقق اضافه کرد: قرار بوده در ازاي آبي که براي چهارمحال و بختياري، يزد، کاشان و ديگر شهرها از زاينده رود اختصاص يافت، طرح هاي آبي نظير کوهرنگ 3 و بهشت آباد اجرا شود، اما اين طرحها سالهاست که نهايي نشده است و با اين حال آب از حوضه زاينده رود خارج مي شود و متاسفانه وضعيت خشکي آن را به وجود آورده است.
وي گفت: بر اساس مصوبه 13 شوراي عالي آب که چندين وزير و مقام دولتي آن را امضا کردند، آوَرد طبيعي زاينده رود و تونل اول کوهرنگ حقابه زيست محيطي، جريان رودخانه و حقابه کشاورزان حقابه دار است و تصريح شده که براي آشاميدني و صنعت بايد از طرح هاي آبي استفاده کرد و هر انتقالي از اين حوضه منوط به ايجاد منبعي جديد براي انتقال آب به اين حوضه است.
به گفته وي اگر قوانين و مصوبات پيشين به درستي اجرا مي شد چنين معضلاتي رخ نمي داد، اما هم اکنون باز مي بينيم که عملکرد جزيره وار نهادها و وزارتخانه ها که مرکز پژوهش هاي مجلس بر آن صحه گذاشته باز هم ادامه دارد و اين امر تنها بر شمار و دامنه مشکلات افزوده است.
ضيايي تصريح کرد : اين نوع عملکرد آفتي در نظام برنامه ريزي کشور است، براي مثال ستاد احياي درياچه اروميه کوشيد که با طرح هاي مختلف و صرفه جويي 350 ميليون متر مکعبي، شرايط احياي اين درياچه را رقم بزند، اما بر اساس طرح هايي از سوي نهادهاي ديگر توسعه کشت و کشاورزي در آن منطقه تصويب شد و آب تامين شده براي درياچه به ناگاه براي طرحي ديگر اختصاص يافت.
وي تصريح کرد: با وجود اينکه شرايط ناگوار کم آبي گريبانگير منطقه شده است، باز هم برخي به دنبال توسعه کشاورزي و صنعت هستند بدون اينکه شرايط فعلي که حاصل عدم تعقل در گذشته است را ببينند.
اين کارشناس اظهارداشت: متوسط بارش در ايران يک سوم متوسط جهاني است و اين ميزان در حوضه آبريز زاينده رود نيز يک سوم کشوري است، بنابراين بايد دانست که تمرکز جمعيتي و ميزان بارش ها در کشورمان با يکديگر در تضاد است.
**عمده مشکل حوضه زاينده رود مربوط به ضعف مديريت است
عضو جمعيت دوستداران محيط زيست استان اصفهان گفت: در حوضه زاينده رود عمده مشکل صرف خشکسالي نيست بلکه خشکسالي و ضعف مديريت عامل اصلي آن است که نتوانسته بين منابع و مصارف آب تعادل برقرار کند.
حشمت الله انتخابي در اين ميزگرد ايرنا افزود: در بحث تقدم مصرف در شوراي عالي و هماهنگي آب تاکيد شده است که تامين آب آشاميدني در تقدم اول و سپس نياز زيست محيطي رودخانه ها در تقدم دوم و در نهايت کشاورزي و صنعت در رديف هاي بعدي قرار بگيرند.
وي اظهارداشت : ولي مي بينيم که مورد دوم که مقدم بر کشاورزي و صنعت است فراموش شده و اگر اين حقابه و نياز زيست محيطي رودخانه تامين مي شد قاعدتا رودخانه نبايد خشک مي شد.
نويسنده کتاب پا به پاي زاينده رود افزود: دولت براي اينکه بتواند اين آب مورد نياز را در حوضه زاينده رود تامين کند و چون نمي توانسته با اين افزايش مصرف در واقع تامين کننده اين نياز باشد تونل هايي از حوضه هاي مجاور در نظر گرفته و از سال هاي قبل پيش بيني کرده که تونل سوم را بزنند و از اينجا آب آشاميدني براي يزد و کاشان و ديگر جاها تامين کنند.
اين فعال زيست محيطي خاطرنشان کرد: حالا که بعد از مدتها توقف صحبت شده که اين تونل به بهره برداري برسد ميزان آب آن نصف شده و يعني در واقع حتي اگر بهره برداري شود جوابگوي آنچه پيش از اين تخصيص داده شده نيست و دوم اينکه خيلي پيش تر از اينکه اين منابع تامين شود تخصيص ها صورت گرفته است.
انتخابي تصريح کرد: اين در حالي است که متاسفانه خيلي از کساني که بيرون از اين حوضه هستند به طور معمول مرتب مي گويند علت اين وضعيت فزون خواهي اصفهاني ها و مردم زاينده رود است.
وي با تاکيد بر اينکه تنها 15 درصد اين خشکسالي به کاهش بارش هاي مربوط مي شود، گفت: مشکل اين است که بدليل عدم نظارت، کنترل و نبود مديريت بهره وري شرايط مهيا نشده تا هم رودخانه زنده بماند و هم آب به تالاب گاوخوني برسد.
عضو جمعيت دوستداران محيط زيست استان اصفهان اضافه کرد : شايد به جز خشکسالي 96، 97، که در 50 تا 60 سال گذشته بي سابقه بود ما به طور مثال در 140 سال پيش هم خشکسالي بدتر از اين هم داشتيم و نيز در حوالي جنگ جهاني اول هم اين وضعيت وجود داشت ولي نظير سال گذشته نداشتيم و خواه ناخواه اگر خشکسالي داشتيم با سال بعد که نرمال و يا بعد از آن که ترسال مي شده هيچگاه تالاب گاوخوني خشک نبوده و يا در کل زمان بستر رودخانه خشک نبوده است.
وي با بيان اينکه از پيش از اسلام هم بر حقابه تاکيد شده و سهم ها مشخص بوده است گفت: اينطور نبوده که هر کس در بالادست توانسته دسترسي داشته باشد بتواند از آب قنات، رودخانه و يا جويي برداشت کند.
اين پژوهشگر محيط زيست يادآور شد: براساس يک نظام تقسيم عادلانه آب تقسيم مي شده و مي شود گفت که توسعه کشاورزي براساس حق آب و نه بر اساس ميزان زمين آنها تقسيم مي شده است و اگر در سال آب کم بوده به همان نسبت ميزان کشت براي همه کم مي شده است ولي نه اينکه در بالادست صد در صد برداشت شود و در پايين دست به صفر برسد.
وي بحث سد سازي و انتقال آب را مشکلي برشمرد که در فضاي مجازي زياد به آن پرداخته مي شود و محيط زيستي ها با آن برخورد مي کنند بحث سد سازي و انتقال آب است.
انتخابي همچنين با بيان اينکه توزيع بارش در نقاط مختلف کشور و همچنين در فصول مختلف يکسان نيست گفت: به واسطه اينکه بارش هاي ما به شدت فصلي است بويژه در نقاطي که با آب کمتري مواجه هستيم همانند نقاط مرکزي ايران، ما نياز به سد سازي داشتيم.
وي همچنين با اشاره به اينکه نياکان ما در گذشته به خاطر وضعيت اقليمي، به يکي از کارهايي که انديشيدند انتقال آب بوده است گفت: اتفاقا يکي از مظاهر مهم انتقال آب از کوهپايه به دشت قنات ها هستند که از محل آب هاي سطحي و يا از بارش هاي برف در کوه ها که منابع آب و برج هاي آب هستند تامين مي شد.
انتخابي يادآور شد: همچنين انتقال آب از ارتفاعات گاهي اوقات به کمک کانال ها و تونل ها انجام مي شده است و بر اين اساس از دوره هخامنشي روي رودخانه هاي کارون، کر و زاينده رود پيش بيني شده تا آب از آنجايي که توليد مي شده تا جايي که بايد مورد مصرف قرار گيرد انتقال داده شود.
وي مخالفت با انتقال آب را بحث دقيق و علمي ندانست و گفت: ما شرايطي نداريم که بتوانيم همه مردم را به سمت منابع آب در کوهپايه ها و ارتفاعات زاگرس يا شمال البرز کوچ بدهيم و بايد چاره اي انديشيده مي شد تا شرايط زندگي در پايين دست و در دشت تامين مهيا شود.
وي بر کنترل مصرف آب تاکيد کرد و گفت: اگر اين کنترل صورت نگيرد چند برابر اين هم تونل بزنيم و آب بياوريم جوابگو نيست همانطور که اگر در تونل سوم برنامه ريزي و کنترل آب نباشد چيزي به پايين دست زاينده رود نمي رسد.
اين فعال محيط زيست تصريح کرد: مناطق پيراموني زاينده رود طي هزاران سال محل زندگي ميلياردها گياه و حيوانات بوده است و متاسفانه عملکرد نابخردانه ما انسان ها حق حيات را از آن ها سلب کرده است.
انتخابي افزود: تمامي جانوران و گياهان حق حيات دارند، زيرا زندگي انسان ها نيز با زيست ساير موجودات در ارتباط است.
وي تخريب آثار تاريخي يک شهر را معادل از دست رفتن بخشي از هويت و فرهنگ کشور دانست و اضافه کرد: بي آبي بر پيکره آثار تاريخي مانند پل خواجو و سي و سه پل ضربه زده، زيرا حفظ آنها به آب وابسته است، از سوي ديگر فرونشست زمين به دليل خشکي و کاهش آب هاي زيرزميني بسيار از مناطق شهري و اماکن باستاني را تهديد مي کند و نمي توان به راحتي چشم بر روي اين موضوع بست.
اين محقق تاکيد کرد که حفظ تمدن و آثار باستاني منوط به جريان زاينده رود است، زيرا اين رودخانه شاهرگ حياتي مرکز ايران در عرصه هاي مختلف اقتصادي، فرهنگي، ريست محيطي و اجتماعي بوده و بي شک بايد براي احياي آن عزم و برنامه جدي و در سطح ملي وجود داشته باشد.
عضو جمعيت دوستداران محيط زيست استان اصفهان با اشاره به اينکه برداشت هاي بي حساب و کتاب و غيرقانوني در بالادست همواره ادامه داشته و کمتر نشده است، گفت: متاسفانه با وجود اينکه پارسال بارش ها به شدت کاهش يافت و همگان بر مصرف بهينه و کمتر آب تاکيد مي کردند، اما در آن منطقه تا جايي که زمين وجود داشت به توسعه کشاورزي پرداختند و بدون هيچ گونه مراعات آب برداشت مي شد.
** مشکل زاينده رود يک شبه بوجود نيامده است
عضو هيات مديره نظام صنفي کشاورزي اصفهان گفت: نبايد به جاي راه حل براي حل مشکل زاينده رود صرفا در جلسات مختلف اينگونه بيان مي شود که مشکل زاينده رود يک شب بوجود نيامده است.
عبدالحسين ميرميران با بيان اينکه در چند سال گذشته کشاورزان حقابه دار خيلي براي دريافت حقابه و حق و حقوق قانوني خود از زاينده رود تلاش کردند، گفت: اين در حالي است که آورده طبيعي رودخانه زاينده روز به علاوه تونل اول به صراحت در مصوبات شوراي هماهنگي زاينده رود و شوراي عالي آب قيد و تاييد شده که مربوط به کشاورزان، حقابه داران و محيط زيست اصفهان است.
وي تصريح کرد: در سال 92، مصوبه 9 ماده اي در شوراي عالي آب تصويب شد که مي توانست راه حلي باشد براي پايان دادن و يا توقف زيادشدن مشکلات که متاسفانه از آن سال تا کنون هيچ اقدامي براي اجرايي کردن اين مصوبات صورت نگرفته است.
عضو هيات مديره جمعيت اميد دوستداران زاينده رود افزود: از بندهاي خوب اين مصوبه، تشکيل و استقرار مديريت يکپارچه حوضه زاينده رود بود که يکي از مشکلات آن استاني شدن مديريت زاينده رود بود که هم اکنون بصورت جداگانه در 2 استان مديريت مي شود.
وي از ديگر بندهاي اين مصوبه را عدم بارگذاري هاي جديد عنوان کرد و گفت: اين در حالي است که هر روز مي بينيم اين بارگذاري ها اضافه مي شود.
ميرميران خاطرنشان کرد: براساس يکي از بندهاي آن مصوبه 9 ماده اي در سال هايي که حقابه کشاورزان پرداخت نمي شود مکلف هستند از ديگر مصرف کنندگان خسارت و حق و حقوق آنها را پرداخت کنند و در آن مصوبه قيد شد که براي اين منظور استاندار اصفهان موطف به تشکيل صندوق خسارت است تا بتواند بخشي از خسارت کشاورزان را پرداخت کند که متاسفانه محقق نشده است.
اين کارشناس تصريح کرد : بحث اصلي اين است ک متاسفانه در خود استان هم هيچ سيستم تصميم گيري و برنامه ريزي دقيقي وجود ندارد.
ميرميران بر ايجاد ستاد احياي زاينده رود با حضور صاحب نظران و بصورت خاص در استان تاکيد کرد و گفت: بايد در اين ستاد به جاي طرح هاي غيرکارآمد از نقطه نظرات کارشناسان براي چاره گشايي اين وضعيت بهره برده شود.
وي خاطرنشان کرد: امسال براساس آماري که ارايه شده نشان مي دهد که از حدود 540 ميليون متر مکعب آبي که پشت سد زاينده رود جمع شده نزديک به 300 تا 400 ميليون متر مکعب آن در بالادست مصرف شده است.
ميرميران تصريح کرد: حدود يکصد ميليون متر مکعب نيز قبل از اينکه بارندگي ها به سد برسد برداشت شده و در طرح هاي آبخيزداري و آبخوان داري در بالادست استفاده شده است.
اين کارشناس اضافه کرد: به هيچ عنوان نبايد به مساله آب و محيط زيست با جنبه قوميتي و استاني نگاه شود و همه اقدامات بايد براي حفظ سيسستم يکپارچه زاينده رود باشد.
عضو هيات مديره جمعيت اميد دوستداران زاينده رود تصريح کرد: در بالادست زاينده رود حدود 340 ايستگاه پمپاژ آب به صورت غيرقانوني فعال است و آبي که بايد براي هر قطره آن حساب و کتاب داشت، بدون هيچ مراقبتي برداشت مي کنند.
عضو شوراي هماهنگي سمن هاي محيط زيستي اصفهان اضافه کرد: بدون شک اين کار کشاورزان سابقه دار و متعهد نيست بلکه افراد سرمايه دار فرصت طلب دست به چنين کارهايي مي زنند و با هويت جامعه بازي مي کنند.
ميرميران ادامه داد : تابستان امسال شاهد بوديم که براي تامين آب در اصفهان افزون بر 80 چاه جديد حفر کردند، اين موضوع واقعا جاي خجالت و سرافکندگي دارد، زيرا دنبال حق خود که احياي رودخانه است نرفته ايم و با حفر چاه آخرين باقي مانده هاي آب سفره هاي آب زيرزميني را مي مکيم.
وي تاکيد کرد: شهرداري اصفهان خود از حقابه داران زاينده رود به شمار مي رود و اين نهاد و شوراي شهر بايد بيش از گذشته براي جان گرفتن رودخانه تلاش کنند.
عضو هيات مديره نظام صنفي کشاورزي اصفهان تصريح کرد: در سطح شهر بنرها و پوسترهاي تشويقي براي ساخت و ساز مشاهده مي کنيم، در اينجا اين پرسش مطرح مي شود که با کدام منابع آبي قصد توسعه شهر و افزايش زيربناها وجود دارد؟
عضو شوراي هماهنگي سمن هاي محيط زيستي اصفهان با اظهار نگراني از شرايطي که براي فضاي سبز و درختان قديمي اصفهان به دليل خشکسالي رقم خورده است، گفت: همگان ديدند که در روزهاي گذشته به دليل وزش باد، درختاني که دوره هاي آبياري آن ها به شدت کم شده بود و کم آبي باعث آبياري ناقص آن ها شده بود، شکستند و نتوانستند برابر باد طاقت بياورند.
استان اصفهان بيش از پنج ميليون نفر جمعيت دارد.
6020 / 6994/6026/
انتهاي پيام /*

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۴۰۳۸۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پاکسازی حریم رودخانه زاینده رود

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای مرکز چهارمحال و بختیاری؛ فرماندار شهرستان سامان گفت: در این طرح جمعی از دوستداران طبیعت، ورزشکاران رفتینگ، جوانان عضو هلال احمر و کارکنان محیط زیست با همکاری کارکنان شبکه بداشت و درمان شهرستان سامان مشارکت داشتند.
رحیمی افزود: شرکت کنندگان اقدام به پاکسازی و جمع آوری زباله‌های رودخانه زاینده رود و حریم آن کردند.