هویت تئاتر ایران از مفاهیم دینی وام میگیرد
تاریخ انتشار: ۱۸ آبان ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۴۳۷۱۴۰
تهران - ایرنا - پژوهشگر و مدرس هنرهای نمایشی با بیان آنکه هویت تئاتر ایران از مفاهیم دینی وام میگیرد، گفت: آمیختگی رفتارهای فرهنگی ایرانیان با مضامین دینی باعث شده است که شاهد بیشترین تجلی مفاهیم مذهبی در شکل تولیدات هنرمندان در مسیر فعالیتهایشان باشیم.
محمدحسین ناصربخت روز جمعه در گفتوگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا مهمترین اصل در ارتقای سطح تئاتر هر جامعهای را اتکای هنرمندان بر مقوله پژوهش، مطالعه و تحقیق دانست و تصریح کرد: اگر هدفمان از خلق آثار هنری در کنار جذابیتهای بصری، ارتباط گیری با مخاطب و تاثیرگذاری بر رفتار فرهنگی جامعه باشد، تمامی هنرمندان نیازمند اصل اتکا به پژوهش و تحقیق در خلق آثار هنریشان هستند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی ادامه داد: وقتی درباره هنری به گستردگی تئاتر صحبت میکنیم، بازه زمانی چهارهزار سالهای پشت سر خود میبینیم که برای اشراف و آگاهی به تمامی زوایای این هنر پویا و زنده و خلاق، نیازمند مداقه هر چه بیشتر از سوی هنرمندان هستیم.
ناصربخت بیان داشت: ناگفته پیداست اگر تولید آثار تئاتری بدون استناد به این پژوهشها و نگاههای تحقیقاتی صورت گیرد، قطعا در ارتباط گیری با مخاطب با لکنت مواجه میشود.
نویسنده کتاب «ادبیات ایران و آیین شبیهخوانی» تولید تئاتر بر اساس مفاهیم و الگوهای دینی را گام گذاشتن هنرمندان در بستری دانست که مخاطبان این دسته از آثار بیشترین دانش و بینش را نسبت به این مقوله دارند و خاطرنشان کرد: درست بر همین اساس است که اگر هنرمندان تئاتر دینی در خلق اثرشان مرتکب کوچکترین اشتباه و خطایی شوند، بیشترین مجازات را از سوی مخاطبان در عدم همراهی با آثارشان دریافت میکنند.
وی با اشاره به پیشینه شکلگیری هنرهای نمایشی در جهان و سرچشمه اصلی آنها که وابستگی عمیق به مفاهیم آیینی و مذهبی دارد، گفت: ارتباط تنگاتنگ مردم با مفاهیم دینی و آیینی باعث شکلگیری هنر تئاتر در جهان شد، اگر امروز ما با مفهوم مدرن تئاتر دینی در ایران مواجه هستیم، نباید از کنار این نکته به سادگی گذر کنیم که دستیابی به تئاتری قدرتمند با اتکا به مضامین و مفاهیم دینی برای مخاطبان باید منطبق با شناخت مخاطبان از آن مفاهیم همراه با نگاه زیباییشناسانه و هنرمندانه باشد.
این پژوهشگر و نسخهشناس ادامه داد: در غیر این صورت مخاطب در مواجهه با تئاتر دینی باز هم به همان مفاهیمی دست پیدا خواهد کرد که پیشتر در آموزههای مذهبی آنها را فرا گرفته است، پس اگر تئاتر دینی نگاه خلاقانه و هنرمندانهای با خود به همراه نداشته باشد نتیجه آن به عدم ارتباط مخاطب با اثر هنری منتج میشود.
وی ادامه داد: طی چهار دهه اخیر و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با توجه به تاکید بر گسترش نگاههای مذهبی در خلق آثار هنری از جمله تئاتر، خوشبختانه شاهد رشد هنرهای دینی در ایران بودهایم؛ اما نباید از کنار این مساله به سادگی عبور کنیم که در این بازه زمانی، تئاتر دینی در ایران با فراز و فرودهای مختلفی همراه بوده است و هیچگاه نتوانسته بنا بر سیاستهای متفاوت مدیران مختلف به حرکت ثابت و دائم خود بر اساس ریلگذاری واحد و مشخص ادامه دهد و به همین دلیل است که با وجود گذشت تاریخ چهل سال از تولید مستمر آثار تئاتری با مفاهیم دینی در ایران، هنوز با نقطه ایدهآل فاصله داریم.
ناصربخت مفاهیم و آموزههای دینی را بخشی از شناسنامه فرهنگی کشورمان دانست و تاکید کرد: آنچه میتواند به ارتقای سطح کیفی تئاتر دینی در ایران منتج شود بهره بردن هنرمندان تئاتر از مضامین و رویکردهای خلاقه در استفاده از مفاهیم دینی است و اگر چنین امری ممکن شود، آن زمان میتوان با اقتدار گفت که هویت تئاتر ایران آنچنانکه از آن انتظار میرود وامدار مفاهیم دینی خواهد بود.
فراهنگ**9266** 1055
منبع: ایرنا
کلیدواژه: فرهنگي تئاتر تئاتر ديني مفاهيم ديني
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۴۳۷۱۴۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
قصه شهرت و پایانش رنگ کهنگی نمیگیرد/ ترس و تردیدهای یک ستاره
به گزارش خبرنگار مهر، نمایش «چه کسی جوجه تیغی را کشت» به نویسندگی و کارگردانی بهرام افشاری و بازی افشاری و تینو صالحی تا ۲۱ اردیبهشت ماه در پردیس تئاتر شهرزاد روی صحنه است. این اثر نمایشی که در دور جدید اجراهای خود با استقبال مخاطبان روبهرو شده قرار است به زودی در شهر اصفهان نیز اجرا داشته باشد. محدثه واعظی پور منتقد و فعال رسانهای یادداشتی درباره این اثر نمایشی نوشته و به ویژگیهای نمایش افشاری که این روزها تبدیل به ستاره پولساز سینما نیز شده، پرداخته است.
در این یادداشت آمده است:
«عشق به بازیگری و دنیای سینما، دستمایه ساخت فیلمهای مختلف و طرح روایتهای متنوع بوده است، این عشق سودایی که بسیاری را درگیر و مهمتر از آن سرخورده کرده، موضوع اصلی نمایش «جوجه تیغی» به کارگردانی بهرام افشاری بازیگر تئاتر و سینما بود، نمایشی که بر اساس مونولوگ پیش میرفت و افشاری، راوی آن، زندگی شخصی و تجربههای خود را با قصه و خیال در هم آمیخته و داستان جوانی شهرستانی را روایت میکرد که عشق به بازیگری او را به تهران و پشت صحنه سینما آورده است. اواخر دهه ۹۰، وقتی «جوجه تیغی» روی صحنه رفت، افشاری بازیگر شناخته شده تئاتر بود، اما مثل امروز در سینما محبوب، مشهور و پولساز نبود. آنهایی که نمایشهای «دیابولیک: رومئو و ژولیت» (آتیلا پسیانی) یا «پاییز» (نادر برهانی مرند) و «دن کاملیو» (کوروش نریمانی) را دیدهاند، او را به خاطر میآورند. بازیگر همنسل نوید محمدزاده و هوتن شکیبا که حضورشان در تئاتر، مژده تولد نسلی تازه را میداد. بازیگرانی مستعد که تئاتر، خانه اصلیشان بود اما بالاخره کشف شدند و مقابل دوربین رفتند.
افشاری، به خاطر ویژگیهای ظاهریاش اغلب در نقشهای کمدی و فضاهای طنزآمیز روی صحنه میرفت، صدای خوب، قدرتش در بداههگویی و انعطاف بدنیاش کمک میکرد تا برای خنداندن تماشاگر، دست به هر ترفندی بزند و بازیگر شیرینِ روی صحنه باشد. اگر چه نقش جدیاش در «دیابولیک: رومئو و ژولیت» نشان داد میتواند سیمای جوان بذلهگو و طناز را تغییر دهد.
موفقیت «جوجه تیغی» بیش از قصه سادهاش، به روایت صمیمی و سرراست افشاری مربوط میشد. او که بر متن تسلط کامل داشت، با دستی باز، شوخی میکرد، از تماشاگر خنده میگرفت و در لحظاتی، احساسات او را درگیر میکرد. در فاصله اجرای «جوجه تیغی» تا «چه کسی جوجه تیغی را کشت؟» افشاری، در سینمای ایران چند فیلم کمدی پر سر و صدا و پرفروش بازی کرده است. او در «فسیل» (کریم امینی)، تنها یک کمدین پولساز نیست، بلکه سعی کرده به شخصیت اسی، جوان آس و پاس و سادهدل پایین شهری، شیرینی و ملاحت بدهد. از میان انبوه بازیگران کمدی چند سال اخیر، افشاری در «فسیل» طراوتی دارد که اگر خودش مدام آن را در سینمای تجاری خرج نکند، برای تماشاگر دوست داشتنی و تازه است.
طبیعی است که سینمای کمدی، انبوهی نقش مشابه اسی به او پیشنهاد کند، اما مقاومت در برابر دستمزدهای وسوسهکننده عمر بازیگری افشاری را تضمین میکند. نکتهای که به نظر میرسد، یکی از دغدغههای شکلگیری «چه کسی جوجه تیغی را کشت؟» است. در این نمایش، افشاری، مانند «جوجه تیغی» خودش را نقد کرده و در معرض داوری قرار میدهد. این رویکرد جسورانه، هوش بازیگری را نشان میدهد که فردای حرفهاش را در وضعیت سرخوشانه امروز، نمیبیند. او در این نمایش، نقش بازیگری را بازی میکند که دوره طلایی حرفهاش را پشت سرگذاشته و در مسیری که طی کرده، گرفتاریهای فراوانی داشته است. برای آنکه روایت ملالآور نشود، افشاری، بخشی از بار قصه را روی دوش همبازیاش تینو صالحی قرار داده است.
تعامل و بده بستانهای آنها خوب از کار درآمده و ایده ارجاع به گذشته و نمایش «جوجه تیغی» تمهید مناسبی برای رفت و برگشتهای قصه و انرژی گرفتن از آن نمایش است. «چه کسی …» متلکهای سیاسی و تکهپراکنیهای اجتماعی بیشتری نسبت به «جوجه تیغی» دارد، اما همه جذابیت نمایش به خاطر ترسیم این بازجویی و نقد بازی قدرت نیست. «چه کسی...» باز هم درباره بازیگری است، درباره سودایی که بر خلاف تصویر پرزرق و برق و باشکوهش، میتواند ویران کننده باشد و برای بهرامِ نمایش «چه کسی...» این گونه بوده است. افشاری با پیش کشیدن پای شبکههای اجتماعی، نقض حریم خصوصی و مسائلی از این دست، جامعه را نقد و با بازیگرانی که سرنوشتشان، از این طریق، تغییر کرده همدلی میکند.
برای افشاری به شهادتِ «چه کسی …»، دنیای بازیگری هنوز فریبنده و جذاب است. رویاهای او همچنان روی صحنه جان میگیرند و مهرش به مردم (مخاطبانش) را آنجا حس میکند. او در این نمایش، بیش از آنکه بخواهد نماد هنرمند یا بازیگر ممنوعالکار باشد (که هست)، شبیه خودش است، خودش را در مواجهه با مأموران نظارت کننده قرار داده و به جلسه بازجویی خودخواستهای تن داده تا به تماشاگر یادآوری کند، ترسها و تردیدهای یک ستاره، غیرقابل باور نیست.
«چه کسی جوجه تیغی را کشت؟» درباره زوال دوران ستارههاست، درباره ترس از مواجه شدن با جهانی که بازیگر، دیگر در آن شناخته شده و محبوب نیست. تصویری از مواجهه عقل و عشق و جهان پر اضطراب هنرمند، پس از افول جایگاهش. همان طور که «جوجه تیغی» میتواند بارها دیده شود و روایتی درباره امروز باشد، «چه کسی …» هم این ویژگی را دارد، چرا که قصه شهرت و پایان آن رنگ تکرار و کهنگی نمیگیرد.
کد خبر 6097465 آروین موذن زاده