به نقل از «تابناک»

نیمی از اقتصاد سینما در انحصار یک شخص / آغاز کنترل سالن‌های سینما در شهرستان‌ها

تاریخ انتشار: ۲۰ آبان ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۴۷۳۲۹۹

سینمای ایران در حالی با افزایش فروش در چند سال اخیر مواجه شده که کسر نه چندان بزرگی از این رقم فروش به اهالی سینما رسیده و بخش قابل توجهی از سهم فروش و گردش مالی سینما در اختیار گروهی است که کنترل اصلی پخش و اکران را در اختیار دارند؛ گروهی که یک پخش کننده نمایندگی‌شان می‌کند و به سرعت در حال توسعه کنترل خود بر سالن‌های سینما هستند، به گونه‌ای که پیش بینی می‌شود در کمتر از یک دهه آینده، هیچ فیلمسازی نتواند بدون هماهنگی با این گروه به فعالیت مستمر در سینما بپردازد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش «تابناک»؛ اقتصاد سینمای ایران با وجود فراز و نشیب‌های فراوان روز به روز بزرگ‌تر می‌شود و مردم بیشتری نسبت به گذشته به سالن‌های سینما می‌روند. هرچند این میزان استقبال نسبت به کل جمعیت ایران بسیار اندک است اما با توجه به آنکه سینما یکی از ارزان‌ترین تفریحات خارج از خانه محسوب می‌شود، انتظار می‌رود به مرور شاهد رشد محسوس میزان فروش فیلم‌های سینمای و بزرگ‌تر شدن گردش مالی سینمای ایران باشیم؛ اتفاقی که ظاهراً باید به نفع سینمای ایران تمام شود ولی لزوماً چنین نمی‌شود.

افزایش ابعاد اقتصاد سینمای ایران در سال‌های اخیر نتوانسته منجر به تقویت گروه‌های فیلمسازی و شکل‌گیری کمپانی‌های فیلمسازی شود و ایده‌هایی که در این زمینه نیز مطرح بود، روی کاغذ باقی ماند. در عوض، بخش اعظمی از درآمد حاصل از اکران به جیب برخی پخش کننده‌ها رفت که سلاطین کنونی سینمای ایران هستند. عنصر اصلی این بازی، یکی از پخش کنندگان است که گروهی شناخته‌شده را نمایندگی می‌کند و تقریباً کنترل نیمی از فروش سینمای ایران را در اختیار دارد.

در این میان آنچه اسباب نگرانی‌ شده، تلاش برای کنترل کل زنجیره سینما از تولید تا پخش و اکران و تبلیغات توسط این گروه است. به تعبیر دیگر این پخش کننده ی کلیدی، خرید سینما در شهرستان‌ها را نیز آغاز کرده و در تهران نیز علاوه بر کنترل برخی سالن‌های سینما، برای کنترل سالن سینمای شماری از مجتمع‌های تجاری عظیم که در مرحله ساخت هستند، دورخیز نموده و در واقع یک شبکه‌ای از سالن‌های کلیدی که سهم اصلی فروش را در اختیار دارند یا در کنترل دارد و یا در مسیر به کنترل درآوردن شان است.

در این شرایط برخی فیلمسازان عملاً کارمند این دفاتر پخش شده‌اند و پس از ساخت آثارشان در این دفاتر، آنها را توسط همین دفاتر با محوریت سینماهای تحت مالکیت همین دفاتر پخش می‌کنند. با توجه به آنکه این پخش کننده می‌تواند بر میزان فروش یک فیلم با اکران یا عدم اکران فیلم در سالن‌های سینمای تحت مدیریتش تاثیر جدی بگذارد، فیلمسازان درصدد برمی‌آیند که فیلم‌هایشان توسط این پخش کننده اکران شود و بدین ترتیب بهترین فیلم‌ها به دست این پخش کننده می‌افتد.

از سوی دیگر مالکین سایر سالن‌های سینما با توجه به آنکه پخش فیلم‌های مهم با مکانیزم فوق الاشاره به دست این پخش کننده و مالک سینما می‌افتد، قاعدتاً از این پخش کننده حرف‌شنوی دارند. بدین ترتیب میزان کنترل یک پخش کننده به طور قابل توجهی افزایش یافته و گردش مالی نصف سینما را به سمت این پخش کننده سوق داده است. در این شرایط قاعدتاً باید نگران آینده سینما بود که با شتاب به سمت شکل گیری یک منوپل خطرناک می‌رود.

پیش از این به نهادهای صنفی توصیه شد، میان دفاتر تولید، دفاتر پخش سینما و مالکیت (مدیریت) سالن‌های سینما تفکیک قائل شوند و سینماداران و دفاتر پخش از ترکیب مدیریتی مشابهی برخوردار نباشند اما قاعدتاً زمانی که یک شخص کنترل نیمی از گردش مالی سینمای ایران را در اختیار دارد، به سختی می‌توان ساختاری که او بر آن استوار شده را تغییر داد.

بدون تردید در آینده‌ای نه چندان دور تبعات حرکت پرشتاب سینمای ایران به سمت شکل گیری فضای انحصاری بیش از پیش نمایان خواهد داشت و آن زمان برای وضع قوانین بازدارنده و ضدتراست دیر خواهد بود. باید پیش از آنکه انحصار بر بخش‌های مختلف سینمای ایران با پوشش مالکیت خصوصی شکل بگیرد، قوانین ضدتراست در این حوزه و حوزه‌های مشابهی اقتصادی برقرار شود تا بعدها زمانی که مالکیت خصوصی توسعه یافت، برقراری این قوانین تضادی با مالکیت خصوصی نداشته باشد و مالکیت خصوصی خود را با این قوانین تنظیم کرده باشد.

منبع: تابناک

کلیدواژه: پخش مافیای اکران سینما گیشه فروش اقتصاد سینما

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۴۷۳۲۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نگاه به سینما جدی نیست/ بررسی پیدایش هالیوود در مستند «پشت صحنه»

دریافت 16 MB دریافت 36 MB

حسین الهام کارگردان مجموعه مستند «پشت صحنه» در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به این‌که این مستند یک مجموعه ۱۳ قسمتی است و به موضوعات مختلف در حوزه سینما می‌پردازد، در رابطه با انتخاب سوژه و موضوع این مستند گفت: نگاه به سینما در کشور ما نگاه منحصر به هنر و حواشی آن است و نگاه جدی از منظر علوم انسانی و بررسی مسایل و پدیده های سینما نسبت به سینمای ایران و جهان وجود ندارد؛ نگاه به سینما و حتی فیلم های غربی در کشور ما از جنس سرگرمی است و در محافل آکادمیک ما نیز همین نگاه جریان دارد.، این در حالی است که در هالیوود تخصص های مختلف نظیر روانشناسی، سیاستگذاری، علوم سیاسی و امنیت ملی سراغ سینما می‌روند و به سینما به صورت جدی توجه دارند.

این کارگردان با اشاره به این‌که در مجموعه «پشت صحنه» تلاش شده یک قدم به سمت این نگاه برداشته شود، گفت: گفتمان تحلیل فرامتنی سینما در ایران یک گفتمان سیاست زده است و ما سعی کردیم سیاست زدگی آن را کم کرده و نگاه اجتماعی، سیاسی، تاریخی و فرهنگی به آن داشته باشیم که در فصل اول این مستند، هالیوود را از نقطه اول پیدایش تا حوادث اخیر مورد بررسی و جریانشناسی قرار دادیم.

وی افزود: سراغ مسایل مختلف هالیوود نظیر نژادپرستی و سیاه پوستان، بومیان آمریکا و سرخپوستان، سانسور و حقوق مخاطب، پیدایش هالیوود و مسایل حقوقی آن، مسابقه فضایی در دوران جنگ سرد، ابرقهرمان‌ها و هویت اجتماعی، استعمار و شهرت رفتیم و نسبت هالیوود با این مسایل را بررسی کردیم. همچنین مساله فلسطین به عنوان بزرگترین تراژدی قرن و نسبت سینما با آن را بررسی کردیم.

این مستندساز در رابطه با قسمت «آن ها وجود دارند» با موضوع فلسطین، گفت: این قسمت با عنوان «آن‌ها وجود دارند» برگرفته و اقتباسی از مستند دیگری ساخته مصطفی ابوعلی با نام «آن ها وجود ندارند» است که در رابطه با رنج آوارگان فلسطینی ساخته شده است و عنوان «آن ها وجود ندارند» جمله منتسب به گولدا مئیر (گولدا مایر) نخست وزیر اسراییل است که معتقد بود اساسا ملت فلسطین وجود ندارد و ما هم در این مستند از عنوان مستند ابوعلی اقتباس کردیم و گفتیم ملتی که انکار شود در سینما و واقعیت جلوه و بروز دارد.

وی عنوان کرد: در این قسمت نگاه هالیوود به مساله فلسطین و کنشگران آن، که به تولید اثر هنری یا دفاع از فلسطین پرداخته اند در کنار خودِ مساله فلسطین به عنوان یک سینمای مستقل و مردمی مورد بررسی قرار گرفته است. جریان سینمای مستقل فلسطین ذیل موسسه ای به نام موسسه «سینما فلسطین» شکل گرفت و به ثبت تاریخ و فیلم های مستند روی آورد و در جریان کوچ اجباری فلسطینیان از سرزمین خود این دسته فیلمسازان مجبور به استقرار در کشورهای دیگر شدند اما همچنان جریان سینمای فلسطین را زنده نگه داشتند واین موارد به یک آرشیو و گنجینه عظیمی از عکس ها و رنج‌های مردم فلسطین تبدیل شد اما همان طور که در مستند اشاره شده است این گنجینه در جریان حمله اسراییل به جنوب لبنان گم شده و سرنوشت آن مشخص نیست و نشانه هایی وجود دارد که این گنجینه توسط اسراییل دزدیده شده است.

الهام در رابطه با چالش های تولید این مستند با اشاره به این‌که مستند آرشیوی در ایران محترم نیست، عنوان کرد: برعکس تمام رسانه های دنیا که در آن‌ها آرشیو گنجینه ذی قیمتی محسوب می‌شود چون مستند آرشیوی به‌واسطه آن که از دل آرشیو های موجود داستان و روایت خلق می‌ کند کار سخت تری در نگارش متن، تدوین و کارگردانی دارد در حالی که در ایران تصور می‌شود تولید مستند آرشیوی کار راحتی است و این نگاه منجر به کم لطفی نسبت به اینگونه مستند شده است.

وی ضمن اشاره به این‌که آرشیو ها راحت در اختیار مستندسازان قرار نمی‌گیرد، ادامه داد: ما در مورد غرب و هالیوود کار می سازیم و پیدا کردن آرشیو در این رابطه کار سختی است. همچنین تولید روایت جدید و برجسته کردن نقاطی که در روایت غربی مغفول مانده است مورد توجه ما بود تا یک روایت هنرمندانه، صحیح و متقن داشته باشیم.

کارگردان مستند «پشت صحنه» با مرور این‌که برای ۱۳ قسمت، یک سال پژوهش در منابع خارجی انجام شده است، مطرح کرد: پژوهش این کار از این منظر قابل توجه است که موضوعات گسترده و متنوع بود و هر یک از این موضوعات به پژوهش جداگانه و روایت مختص خود نیاز داشت. علی رغم لذت پیدا کردن موضوعات و فهم بیشتر، این موضوع منجر به طولانی شدن کار می‌شد و از این جهت پژوهش این مستند یک‌سال زمان برد.

وی افزود: می‌خواستیم کار ما یک‌بار مصرف یا جهت‌دار نباشد و در عین داستان گویی، مستند باشد و ریشه های مساله را بررسی کند. سعی کردیم ماجرا را از دل هالیوود بررسی و ریشه یابی کنیم؛ در ابتدای سال ۱۴۰۰ پژوهش و متن آغاز شد و ابتدای ۱۴۰۱ تولید را آغاز کردیم و در انتهای سال ۱۴۰۱ تولید پایان یافت. بعضا برای پیدا کردن یک آرشیو مناسب باکیفیت خودم ۴۰ روز وقت می‌گذاشتم.

الهام در پایان صحبت هایش، گفت: موضوعات سینمای شرق، سینمای عرب، سینمای هند احصا شده است و امکان ادامه دادن این مجموعه وجود دارد.

سایر عوامل این مجموعه مستند ۱۳ قسمتی عبارتند از تهیه‌کننده و کارگردان: حسـین الـهـام، پژوهش و نگارش متن: علی نیکجو، سعید شیرخانی، محمدمهدی اباذری، تدوین و صداگذاری: امیر شابـهاری، محمدحسین علیزده، حسین الهام، گروه موشن‌گرافیک: محمدامین ابراهیمی، علیرضا طیبی، علی امیری، سید علی‌اصغر حقدوست، الهام مصطفوی نیا، آرشیو و تصویریابی: نیما حامی، حمید اسلامی، محمد نمازی، مشاور پروژه: علیرضـا خوشکام، بازنویسی متن: حسین الهام، راوی: حمید محمدی، تیتراژ: محمدمهدی محمدی، موسیقی تیتراژ: محمد معصومی، مجری طرح: گروه فرهنگی رسانه‌ای راوین.

کد خبر 6087916