به نقل از «فردا»

ایران به دنبال کشف چارچوبی برای همکاری با روسیه، چین و هند می‌گردد/انگیزه‌ی اصلی همکاری‌های چندجانبه‌ی امنیتی برنامه‌ی پسا برجامی «ترجیح شرق به غرب» چیست؟ /غول‌های آسیاسی برای مبارزه با آمریکا به کمک تهران می‌آیند؟

تاریخ انتشار: ۲۲ آبان ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۵۰۰۲۳۶

پایگاه خبری تحلیلی فردا:

ایران با برگزاری اولین نشست «گفتگوهای امنیتی منطقه‌ای‌»اش در اواخر سپتامبر ۲۰۱۸ که با شرکت مشاوران امنیت ملی کشورهای روسیه، چین و هند برگزار شد، گامی مهم به سوی شکل‌دهی به چارچوب همکاری‌های امنیتی در منطقه‌ی اوراسیا در مقابله با تحریم‌های جدید آمریکا برداشت. ظاهراً قرار بود نشست به مبارزه با تروریسم در افغانستان اختصاص داشته باشد اما بیانیه‌ی پایانی نشست بیانگر موضوعات گسترده‌ای از جمله از سوریه تا همه‌ی آسیای مرکزی می‌شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اگرچه ایران هم به لحاظ تاریخی هم به لحاظ جغرافیایی ذاتاً یک قدرت اوراسیایی است، تهران در تعامل با همسایگان شرقی خود مشکلاتی داشته است. سیاست «نگاه به شرق» ایران در دوره‌ي ریاست جمهوری محمود احمدی‌نژاد (۲۰۰۵-۲۰۱۳) علیرغم روابط تجاری قوی با چین و روسیه، در شکل‌دهی به یک اتحاد بین مسکو و پکن و تهران حول یک سیاست ضد آمریکایی به مشکل بر خورد. برنامه‌ی پسا برجامی «ترجیح شرق به غرب» ایران در یک چارچوب چند جانبه برای همکاری‌های جمعی امنیتی که شامل روسیه، چین و هند می‌شود این بار به دنبال موفقیت بیشتر است.

اگرچه روسیه، چین و هند ایران را به‌عنوان یک کشور شیعه به عنوان شریکی طبیعی در مبارزه با تهدید مشترک گروه‌های افراط‌گرای سنی می‌بینند، بند ۹ بیانیه پایانی گفتگوهای امنیتی منطقه‌ای انگیزه‌ی اصلی همکاری‌های چندجانبه‌ی امنیتی را رقابت بر سر ساختار در حال ظهور ارتباط تجاری اوراسیایی بیان می‌کند. بند ۹ بیان می‌کند «یکی از اهداف» چنین همکاری‌هایی «توسعه اقتصادی و تجاری» شامل « برقراری راه‌های تجاری امن با استفاده از زیرساخت‌های موجود و همچنین ایجاد زیرساخت‌های جدید» است.

برای پکن مسیر عظیم تجاری اوراسیا – کمربند و جاده ابریشم- ایران گره‌گاه مهمی در مسیر راه‌آهن چین به اروپا است که از قلمرو روسیه عبور نمی‌کند. مسیر برنامه‌ریزی شده‌ی فعلی چین از طریق راه‌آهن باکو – تفلیس- قارص نیازمند عبور از عرض دریای خزر از آسیای مرکزی به آذربایجان است. یک ارتباط راه‌ آهنی از طریق ایران می‌تواند یک مسیر پیوسته‌تر و مقرون به صرفه‌تر فراهم می‌کند. مرتبط شدن به راه‌آهن شمال –جنوب ایران می‌تواند یک محور عمودی ضروری باشد که کریدور شرق به غرب چین را به خاورمیانه و دریای عرب متصل می‌کند. در طی ژانویه و فوریه‌ی ۲۰۱۶، اولین محموله‌ی قطار باری بین ایران و چین سفرش را که از استان شرقی چجاینگ در جنوب شانگهای شروع کرده بود فقط در عرض ۱۴ روز به ایران به پایان رساند که دو سوم زمان سفر دریایی از شانگهای به بندرعباس است.

در حالی که ایران و هند به طور سنتی در افغانستان علیه پاکستان متحد بوده‌اند، سرمایه‌گذاری جدید هند در بندر اقیانوسی چابهار و ارتباط‌های حمل‌ونقلی در آسیای مرکزی در اصل به انگیزه‌ي رقابت اقتصاد با چین در کریدور بین‌المللی شمال – جنوب انجام شده است. در حالی که دسترسی هند به آسیای مرکزی از طریق پاکستان مسدود شده است، بندر چابهار و کریدور حمل و نقل شمال –جنوب از طریق ایران و افغانستان می‌تواند دهلی‌نو را به بازارهای آسیای مرکزی، روسیه و نهایتاً بازارهای اروپایی متصل کند که این کار می‌تواند هند را به شکلی مؤثر برای رقابت با چین آماده کند. بندر چابهار، در فاصله‌ي ۷۲ کیلومتری غرب بندر گوادر پاکستان که چین آن را ساخته قرار دارد و به عنوان دسترسی اقیانوسی هند به کریدور شمال – جنوب تخمین زده می‌شود که ۳۰ درصد مقرون به صرفه‌تر است از مسیر سنتی دریایی از طریق دریای سرخ، کانال سوئز و دریای مدیترانه‌ای است.

روسیه هم در کریدور شمال – جنوب منافع مشترکی با هند دارد گرچه دغدغه‌ی فوری‌تر روسیه تضمین نفوذ روسیه بر قفقاز جنوبی و حوضه‌ی دریای خزر است. موفقیت شراکت نقل و انتقال انرژی ترکیه با آذربایجان، آنکارا را قادر ساخته است که نفوذش را در قفقاز جنوبی گسترش دهد و آن را به ترکمنستان و دیگر جمهوری‌های آسیای مرکزی تسری دهد. گسترش بالقوه‌ی نفوذ آنکارا در میان ترک‌های قفقاز جنوبی و آسیای مرکزی، همین طور ترک‌های داخل مرزهای روسیه و چین، برای چین و روسیه یک چالش پایدار محسوب می‌شود. در رقابت برای نفوذ در لبه‌ی جنوبی سرزمین‌های وسیع اوراسیا، ناحیه‌ای که شامل خاورمیانه و قفقاز می‌شود، ایران یک شریک غیرقابل جایگزین برای روسیه، چین و هند است. در مقابله با تحریم‌های بین‌المللی به رهبری آمریکا، تلاش‌های تهران برای توسعه‌ي همکاری‌های چند جانبه‌ی امنیتی چارچوبی را فراهم کرده که در آن غول‌های آسیایی می‌توانند با ایران شراکت کنند.

منبع

منبع: فردا

کلیدواژه: برجام روسیه هند

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۵۰۰۲۳۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فصل تازه همکاری های امنیتی تهران - اسلام آباد

کارشناس مسائل جنوب آسیا گفت: ایران به لحاظ قدرت بالای پهپادی و موشکی به کشوری بلامنازع در حوزه نظامی دفاعی در منطقه تبدیل شده و پاکستان تنها کشور دارنده سلاح هسته‌ای در میان کشورهای مسلمان است بنابراین دو کشور توانمندی بالایی را به حوزه کشورهای جهان اسلام خواهند داد.

محمدرضا منافی در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به سفر رئیس جمهور کشورمان به پاکستان به تشریح دستاوردهای این سفر به ویژه در حوزه امنیت و صلح پرداخت و اظهار کرد: سفر فعلی آیت الله رئیسی به پاکستان به چند دلیل متفاوت از تمام سفرهای قبلی ایشان و سایر سران جمهوری اسلامی ایران به پاکستان بوده است.

وی افزود: یکی از دلایلی که این سفر را متمایز کرده شرایط کنونی منطقه خاورمیانه و اقدام اخیر ایران در عملیات وعده صادق است که فضای افکار عمومی و رسانه‌ای بسیار بی سابقه‌ای را در پاکستان به دست گرفت و افکار عمومی پاکستان به شدت از این موضوع استقبال کردند و همین موضوع باعث شد که سفر آیت الله رئیسی در یک موقعیت زمانی بسیار خوبی انجام شود.

کارشناس مسائل جنوب آسیا تصریح کرد: همچنین می‌توان گفت به دلیل اتفاقاتی که در یکی دو ماه پیش بین ایران و پاکستان رخ داد و در مدت زمان کمتر از ۴۸ ساعت تنش‌های ایجاد شده برطرف شد، سفر آیت الله رئیسی به پاکستان بسیار مهم ارزیابی می‌شود؛ این سفر می‌تواند تمام آثار تنش موقت بین ایران و پاکستان را به کلی از بین برده و خنثی کند.

وی با اشاره به گفت‌وگوهایی که در طول این سفر بین سران و مقامات دو کشور انجام می‌شود، گفت: این موضوع به امنیت مرزهای ایران و پاکستان کمک می‌کند چرا که شاهدیم هر از چند گاهی امنیت مرزهای بین دو کشور دچار فراز و فرودهایی می‌شود و بر همین اساس می‌تواند شکل بهتری پیدا کند؛ همانطور که شاهدیم طی چند سال اخیر شرایط مرزی دو کشور بهبودی زیادی پیدا کرده است.

منافی ادامه داد: متأسفانه شاهدیم عواملی در سمت پاکستان فعال و وارد ایران شده و عملیات‌های ایذایی انجام می‌دهند که باید اینها کنترل و مهار شوند و مقامات دو کشور اجازه چنین اقدامات ایذایی و تروریستی را در ایران ندهند.

وی ایران و پاکستان را از جمله قدرتمندترین کشورهای منطقه عنوان کرد و افزود: ایران به اذعان تمام جهانیان قدرت بالای پهپادی و موشکی بالایی دارد و به کشوری بلامنازع در حوزه نظامی دفاعی در منطقه تبدیل شده است و عملیات وعده صادق گوشه‌ای از این توان نظامی را نشان داد؛ از سوی دیگر پاکستان تنها کشور دارنده سلاح هسته‌ای در میان کشورهای مسلمان است و ارتش بسیار قدرتمندی دارد؛ بنابراین دو کشور ایران و پاکستان در کنار هم توانمندی بالایی را به حوزه کشورهای جهان اسلام خواهند داد.

کارشناس مسائل جنوب آسیا با بیان اینکه ایران و پاکستان به عنوان دو کشور همسایه همیشه رابط خوبی با هم داشته‌ اند و در حوزه دفاعی نیز همکاری داشته‌ اند، تاکید کرد: رفت و آمدهای مقامات دو کشور نشان می‌دهد که ایران و پاکستان در حوزه مواضع نظامی و دفاعی همسو هستند؛ همچنین رزمایش‌های مشترک دریایی و زمینی که دو کشور هر سال به صورت منظم با همکاری یکدیگر برگزار می‌کنند حکایت از آن دارد که این دو کشور همسو بوده و هر کجا لازم باشد از جمله در حوزه مبارزه با تروریست و مسائل مرزی به صورت مشترک وارد عمل خواهند شد و اجازه نخواهند داد کشورهای ثالث و گروهک‌های تروریستی مشکلی جدی برای دو کشور ایجاد کنند.

کد خبر 747133