اصلاح قیمت سوخت به جای سهمیهبندی
تاریخ انتشار: ۲۲ آبان ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۵۰۴۰۵۹
واقعسازی «قیمت حاملهای انرژی» یکی از مقولههای مهم اقتصادی است که از اوایل دهه 1380 ذهن برنامهریزان و قانونگذاران را به خود مشغول کرده و حتی قوانین مرتبط برای آن تدوین و تصویب شده است. در برنامه چهارم توسعه کشور مقرر شده بود که قیمت حاملهای انرژی به صورت پلکانی و سالیانه افزایش یافته و بعد از چند سال به قیمت فوب خلیج فارس برسد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
از آنجا که متوسط قیمت بنزین فوب خلیج فارس در ماه اکتبر برای هر بشکه 91 دلار – هر لیتر 57 سنت- بوده است، با فرض نرخ 15 هزار تومان برای هر دلار، قیمت هر لیتر بنزین در ماه گذشته میلادی حدود 8550 تومان بوده است. با توجه به کاهش قیمتهای انرژی در ماه جاری میلادی و همچنین نوسان نرخ دلار در نرخهای کمتر از 15 هزار تومان بطور تقریبی میتوان گفت که نرخ هر لیتر بنزین فوب خلیج فارس در این روزها حدود 8 هزار تومان و به عبارتی 8 برابر قیمت کنونی بنزین در کشور است. مسالهای که قاچاق بنزین به کشورهای همسایه را بیش از هر زمان دیگری برای قاچاقچیان سودآور و جذاب کرده است. روی دیگر نوسانهای اقتصادی سالهای اخیر و به ویژه در 7 ماهه اول سال جاری، افزایش تورم و کاهش قدرت خرید افراد دارای درآمد ثابت و به ویژه افت شدید 45 هزار و 500 تومان یارانه نقدی است. اگر چه در سال گذشته، مجلس در قالب قانون برنامه و بودجه سال 97 دولت را موظف کرد، نسبت به حذف یارانه خانوارهای پردرآمد به صورت تدریجی اقدام کند- مسالهای که به نظر میرسد تاکنون بطور کامل اجرا نشده است- اما برای افزایش یارانه نقدی اقشار آسیب پذیر مصوبهای نداشت.
اینک با توجه به اینکه از سویی، شکاف قیمت سوخت در داخل و خارج از کشور به اوج خود رسیده و برخی برآوردها حاکی از قاچاق روزانه 20 تا 40 میلیون لیتر بنزین به خارج از ایران است، و از سوی دیگر، هدفمندی یارانهها از ریل اصلی خود منحرف شده، انتظار میرود، دولت و مجلس در قالب قانون برنامه و بودجه سال 98 ترتیباتی را برای اصلاح این دو مقوله مرتبط با هم صورت دهند. در همین حال، برخی از مسوولان و کارشناسان، بهترین گزینه برای مبارزه با قاچاق سوخت را احیای سامانه هوشمند و کارت سوخت و صادرات مازاد بنزین به قیمتهای جهانی میدانند. در این میان، سخن از افزایش مبلغ یارانه نقدی نیز به گوش میرسد که در شرایط کنونی اقتصاد ایران و تشدید فشارها بر قشر ضعیف و متوسط جامعه امر مثبت و مبارکی است. در عین حال، تجربه برخی کشورها از جمله ونزوئلا در سهمیهبندی بنزین بدون واقعیسازی قیمت آن، نشان میدهد واقعی شدن قیمت سوخت اصل گریزناپذیری است که تصمیمسازان کشور باید از آن پیروی کرده و با اطلاعرسانی و شرح تنگناهای سیاستگذاری برای مردم، مسیر را برای انجام این سیاست هموار کنند تا هم از اتلاف منابع طبیعی کشور و توزیع رانت میان عدهای اندک ممانعت شود و هم با هدفمند شدن یارانههای نقدی، تحرکی ملموس در زندگی اقشار آسیب پذیر صورت گیرد.
تازهترین تحقیقات صورت گرفته در جهان نشان میدهد، نابرابری درآمدی آثار نامطلوب شدید و جبرانناپذیری روی بدن و مغز افراد و به ویژه کودکان به جای میگذارد و از همین رو، کاهش نابرابری درآمدی و کمک به معیشت گروههای ضعیف نه تنها یکی از وظایف دولتها و حکومتها که یکی از سرمایهگذاریهای اساسی کشورها و بخشی مهم از آیندهسازی به شمار میرود و از همین رو، کشورهای پیشرفته در فراهم آوردن شرایط حداقلهای رفاهی برای رشد جسمی و ذهنی اتباع خود بهشدت تلاش میکنند و بر این باورند که انسان سالم، سرمایه و محور توسعه است. امید که در دوران تحریمهای خارجی، اصلاح سیاستهای تحریم آمیز داخلی هر چه سریعتر صورت پذیرد و دولت و مجلس با هدف رانت زدایی از قیمت حاملهای انرژی و اصلاح توزیع غیرهدفمند یارانههای نقدی گامهای اساسی بردارند.
منبع: اتاق خبر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.otaghnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «اتاق خبر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۵۰۴۰۵۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بازتعریف یارانه بنزین به فرد جهت بهینه کردن مصرف بنزین، کاهش هدررفت و مقابله با قاچاق
به گزارش تابناک اقتصادی؛ اعطای یارانههای قابل توجه بنزین به مصرف کنندگان ذیل مدل سهمیه بندی مرتبط با خودرو، به ویژه آنهایی که دارای چندین خودرو هستند، مدت هاست که موضوعی بحث برانگیز بوده و نابرابری درآمدی را تشدید کرده و مالی دولت را تحت فشار قرار داده است. در همین رابطه پیرامون بازطراحی یارانه بنزین بر اساس مدل اعطای سهمیه به نفر به جای خودرو با سهیل محمودیان کارشناس انرژی به گفتگو پرداختیم که در ادامه نظرات ایشان را خواهیم خواند.
سهیل محمودیان کارشناس انرژی در گفتگو با تابناک اقتصادی با اشاره به اعطای یارانه بنزین ۱۰۰ میلیون تومانی به هر خودرو اظهار کرد: رویه ریشهدار ارائه یارانه بنزین به خودرو منجر شده است که عمدتاً خانوارهای ثروتمند با خودروهای متعدد بیشترین نفع را از یارانه بنزین ببرند که با احتساب واردات بنزین در سال جاری معادل ۵ میلیارد دلار، هر ساله بیش از ۱۰۰ میلیون تومان یارانه بنزین دولت به خانوارهای دارای خودرو اعطا میکند و این موضوع نه تنها پویایی بازار را مخدوش میکند، بلکه نابرابری درآمد و تخصیص نادرست منابع و یارانههای پنهان انرژی را نیز تداوم میبخشد. ماهیت ضد بهینهسازی مصرف بنزین در این نوع از اعطای یارانه نه تنها رشد تصاعدی مصرف را به دنبال داشته است بلکه به موجب آن ثروتمندان به طور نامتناسبی به از یارانه بنزین بیشتری نسبت به افراد کم درآمد و بدون خودرو منتفع میشوند که همین بی عدالتی در تخصیص یارانه که برای کمک به دهکهای پایین جامعه است؛ بر نیاز فوری به اصلاح و همسویی مجدد سیاستهای یارانه انرژی به سمت چارچوبی عادلانهتر و کارآمدتر تاکید میکند که این رویکرد همان اعطای یارانه بنزین به نفر به جای خودرو است.
این کارشناس انرژی با اشاره به اصلاح یارانههای انرژی پنهان در بخش بنزینی با رویکردی عادلانه و هدفمند مبتنی بر اعطای یارانه بنزین به نفر به جای خودرو اظهار کرد: یک پیشنهاد مهم برای رفع کاستیهای طرحهای یارانه انرژی پنهان در بخش بنزین، معرفی یک سیستم سهمیه بندی بنزین بر اساس فرد به جای مالکیت خودرو است. با تغییر تمرکز از یارانههای خودرو محور به تخصیص شخص محور، هدف تضمین توزیع عادلانه و عادلانه یارانههای انرژی پنهان است و به همه افراد این امکان را میدهد تا بدون توجه به مالکیت خودرو از حمایت انرژی بهرهمند شوند و همچنین خانواری که مصرف یا خودروی بیشتری دارند که منجر به مصرف بیشتر خواهد شد، باید هزینه واقعی پرمصرف بودن خود در زمینه استفاده از بنزین را بپردازند.
وی ادامه داد: با اعطای یارانه بنزین به نفر نه تنها عدالت در توزیع ثروت و همچنین الگوی مبتنی بر افزایش جمعیت حکمفرما خواهد شد، بلکه الگوهای مصرف انرژی را در جامعه نیز بهینه میکند. این توزیع مجدد یارانههای انرژی بر اساس اعطای سهمیه بنزین به فرد با اصول برابری، کارایی و بهینه مصرف کردن همراستا خواهد بود و سیستم مصرف انرژی فراگیرتر و متعادلتر را تقویت میکند.
محمودیان با اشاره به مزایای کلیدی یارانه بنزین شخص محور در جمعبندی صحبتهای خود گفت: گذار به سوی یارانههای بنزین با محوریت شخص، مجموعهای از مزایای را به همراه دارد که فراتر از صرفه جویی اقتصادی صرف میشود و مزایای اجتماعی، زیست محیطی و توسعهای گسترده تری را در بر میگیرد. با اعطای سهمیه بنزین به افراد به جای خودروها، خانوارها تشویق میشوند تا الگوهای مصرف انرژی خود را بهینه کنند که منجر به راندمان بیشتر، کاهش هدررفت و مقابله با قاچاق نیز خواهد شد.