در توییتر بذلهگو؛ در اینستاگرام خودنما و در تلگرام مقلد هستیم!
تاریخ انتشار: ۲۲ آبان ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۵۰۴۶۸۷
مجله مهر: محمد لسانی کارشناس سایبر و مدرس سواد رسانه ای در گفتگویی با روزنامه رسالت به موضوع ناهنجاری در فضای مجازی پرداخته که بخشهای مهم آن را میخوانید:
در میان اندیشمندان روانشناسی سایبر «یونگ» به اعتیاد اینترنتی میپردازد و جزء اولین نفراتی است که سال ۹۶ میلادی مسئله اعتیاد اینترنتی را مطرح کرد، یکی دیگر از مطالعاتش راجع به بداخلاقیها، هرزه نگاریها و کژکارکردهای فضای مجازی بوده.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
سواد رسانهای ما را از محدودیتهای فضای مجازی عبور میدهد
باید این محیط را بشناسیم و مقتضیات آن را بدانیم و سعی کنیم با مهارتهایی که از طریق سواد رسانه ای قابل احصاء است و با تکیه بر سواد رسانه ای از محدودیتهایی ذاتی فضای مجازی عبور کرده و برای این چارچوبها برنامهریزی و سیاست گذاری انجام دهیم.
به نظر میرسد، زنجیره آموزش رسانه ای ما نقص دارد، در این زنجیره اول از همه خانواده دچار نقص است چون والدین معمولاً نقش خودشان را به سیستم آموزشی و جامعه محول میکنند. به عبارت دیگر بزرگترین خطا را والدینی مرتکب میشوند که نقش آموزشی، تربیتی و رسانه ای خودشان را نادیده میگیرند. البته سیستم آموزشی هم نقص دارد. این سیستم به زندگی و زیست رسانه ای همپای زیست واقعی اهمیت نداده و این امر باعث شده که افراد دچار پدیده «دو شخصیتی» شوند یعنی در زیست واقعی خود به چارچوبها پایبندند اما در زیست رسانه ای دچار نوعی ولنگاری و رویگردانی از ارزشها و اخلاق زیست واقعی خود هستند. بعد از این مسئله نقش دستگاههای فرهنگی نیز اهمیت دارد و پس از آن نقش جامعه نیز مهم است.
جامعه باید بستری برای تقویت رفتارهای هنجارشکن نباشد. هرچند نقش فرد را هم نباید نادیده گرفت زیرا فرد میتواند خودش به تنهایی عامل کنترل رفتار و افکارش باشد و مستثنی کردن خود فرد از این مسئله به معنای پاک کردن صورت مسئله است و دیگر اینکه بزرگترین اشتباه ما این است که دستگاههای دولتی و فرهنگی را در اولویت قرار دادهایم و از نقش خانوادهها غافل شدهایم. همیشه به دنبال این هستیم که دستگاهها مشکلات را حل کنند و در واقع همیشه، سازمانی و اداری فکر کردهایم. ما دچار کژکارکرد در حوزه سازمانی هستیم و اغلب همه نگاهها معطوف به تحول سازمانی برای کنترل و تغییر رفتار اجتماعی است در عین اینکه مبدأ را درست انتخاب نکردهایم در حالی که اگر تحول را همپای تحولات سازمانی در تحولات اجتماعی دنبال کنیم شاید بتوانیم این گسست دیجیتال را در جامعه چاره کنیم، والدین ما با فضای دیجیتالی و مجازی آشنا نیستند و فرزندان آنان از نسل دیجیتالی هستند. فرزندان به دلیل همین ناآگاهی والدین آنها را دور میزنند. این اتفاق یک مانع برای داشتن فضای مجازی پاک است. فضای مجازی پاک با فیلترینگ محقق نمیشود با اخلاق و تعهد اجتماعی و نظارت سیستمی اتفاق میافتد. در چرخه ارزش گذاری باید سهمی کمتر از یک سوم را به فیلترینگ اختصاص داد. در عین اینکه به نقش آفرینی و وجودش اعتقاد داریم اما تمرکز اصلی بر حوزه فیلترینگ باعث اختلال میشود.
با دوگانگیهایی روبه روییم که انتخاب راهکار را سخت کرده
اولین اصلی که باید به آن توجه داشته باشیم، همسانی قاعدههای اخلاقی و رفتاری در فضای واقعی و مجازی است، به یک معنا نمیشود افراد در فضای واقعی به اخلاق پایبند باشند و وقتی به مرز دنیای مجازی میرسند، اخلاق را زیرپا بگذارند. این همسانی نیاز به آموزش دارد. برای اصلاح روند موجود در حوزه نظام حقوقی و فضای مجازی به بحث قانون گذاری و رفع خلاهای قانونی نیاز داریم. اگر بخواهیم وارد مصادیق شویم باید بر این نکته تأکید کنیم که در زمینه قانون مطبوعات هنوز خلاء وجود دارد و قانون جامع رسانه ای هم در حوزه فضای مجازی کامل نیست اما همه چیز را نمیشود با قوانین اداره کرد به ویژه برخی از بداخلاقیهایی که در فضای مجازی میبینیم ریشههای تربیتی دارد و نوع برخورد با آن هم لزوماً نمی تواند قانونی باشد بنابراین باید به فکر احیای ارزشهای اجتماعی در داخل جامعه باشیم تا این امر در فضای مجازی خودش را نشان دهد. امروز در ایران با تزلزلی جدی در حوزه ارزشهای اخلاقی مواجه ایم که فضای مجازی نمود و تجلی آن است برای همین باید به فکر احیای نظام ارزشی بود که ریشههای مختلفی را میتواند در حوزه خانواده محوری، دین گرایی و وفاق و انسجام اجتماعی داشته باشد.
رهبر انقلاب در حکم اعضای شورای عالی فضای مجازی، وظایفی را برای این شورا در نظر گرفتند، یکی از اینها بالا بردن فرهنگ کاربری اینترنت است. این فرهنگ همان الزامات رفتاری- تعاملی است که در بستر فضای مجازی صورت میگیرد. ایشان بر ارتقاء سواد رسانه ای افراد جامعه تأکید داشتهاند برهمین اساس هدف ارتقاء سواد را سواد دانشگاهی و علمی ندانستهاند و به صورت مشخص گفتهاند که باید ارتقاء سواد رسانه ای افراد جامعه و نمود کارهای درون دستگاههای عریض و طویل فرهنگی را در استفاده از فضای مجازی شاهد باشیم. در حال حاضر متوسط استفاده ایرانیها از فضای مجازی بالای سه ساعت و در شهر تهران ۶ ساعت است، این مدت زمان نسبت به نُرمها و هنجارهای جهانی به معنای استفاده بی حد و حصر است چه از لحاظ کمی و چه از لحاظ کیفی، استفاده ای که انجام میدهیم، باید معقولانه باشد.
به نظرم ما باید به همان قانون گذاری بازگردیم که رهبر انقلاب در قالب احکام صادره برای شورای عالی فضای مجازی، مطرح و تبیین کردند. احکامی که ایشان صادر کردند، پیوستهایی دارد که این پیوستها علنی نشده، این پیوستها را ایشان تشریح و نگاه شان را در حوزههای مختلف تشریح کردند. به نظرم میان خواست رهبر انقلاب با آنچه در واقعیت میبینیم، خلاء و گسست جدی حاصل شده. حوزه اجرایی و مدیریتی ما بازمانده است و این بازماندگی و واماندگی اول از همه به متولیان بازمیگردد، متولیانی که از سطح کمی و کیفی خوبی برخوردار نیستند و دوم به ابزارهایی بازمیگردد که آنها به هر دلیلی در اختیار ندارند یا پشتوانههایی که برای متولیان ایجاد نشده. به عبارت دیگر حتی اگر ما متولیانی که کیفیت و کارایی بالاتری دارند را در کشور و فضای مجازی درگیر کنیم به خاطر عدم فراهم کردن ابزارها و پشتیبانیهای لازم مدیریتی به مشکل برخواهیم خورد.
با ماسک مجازی روبهرو هستیم
ما مفهومی تحت عنوان نقاب یا ماسک مجازی و رسانهای داریم و افراد یادمیگیرند دوشخصیتی و چند شخصیتی باشند، افراد یادگرفته اند در هر شبکه اجتماعی رفتاری را از خود بروز بدهند و به یک گونه عمل کنند. مثلاً در توئیتر بذلهگویی و مزاح میکنند، در تلگرام تقلید و خبرخوانی میکنند و در اینستاگرام خودنمایی میکنند. شاید بهتر باشد بگوییم هر شبکه ای دارد یک هویتی را منعکس و تقویت میکند و استفاده بلندمدت و بدون آگاهی از آن میتواند ایجاد رفتار چندشخصیتی را تقویت کند. در رفتار حاکمیتی هم بعضاً به این دوگانگیهای شخصیتی دامن زدهایم. وقتی مردم به صفحه ترامپ هجوم میبرند و بیش از سه میلیون گامنت و هجو علیه او میگذارند، رسانههای رسمی از آن تقدیر میکنند. بی تردید دفاع از چنین لشکرکشیهایی برای کامنت گذاری و شیوع این رخدادها یک خطای راهبردی است. نمیشود برای این مسئله استانداردهای دوگانه قائل شویم. باید یک چارچوب و روند مشخص داشته باشیم. رفتارهای فردی صحیح، رفتارهای جمعی صحیح را ایجاد میکند. اغلب رفتارهای فردی ما خطاست و جمع این رفتارها با لشکرکشی و جغرافیای ناسزا در فضای مجازی بروز و ظهور مییابد.
کد خبر 4457283منبع: مهر
کلیدواژه: برنامه اینستاگرام تلگرام توییتر روزنامه رسالت فضای مجازی دکه روزنامه صفحه اول روزنامه ها کیوسک مطبوعاتی صفحه اول روزنامه های اقتصادی صفحه اول روزنامه های ورزشی عباس آخوندی توییتر حسن تهرانی مقدم شهید تحریم اقتصادی ایران شهرداری تهران دونالد ترامپ کرمانشاه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۵۰۴۶۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نخستین کارسوق سواد رسانهای ویژه دانش آموزان درآمل برگزار شد
ایسنا/مازندران نخستین کارسوق آموزشی تحلیل و سواد رسانهای و فضای مجازی برای دانش آموزان در شهرستان آمل برگزار شد.
مسئول برگزاری این همایش و کارسوق آموزشی به خبرنگار ایسنا گفت، نخستین کارسوق آموزشی تحلیل و سواد رسانهای وفضای مجازی برای دانش آموزان با هدف ارتقاء سطح سواد رسانهای و تحلیل آنها در این بخش درحوزه فضای مجازی با حضور دانش آموزان چند مدرسه به محوریت دبیرستان علامه حلی آمل برگزار شد.
مهناز خاکی داودی، با اشاره به اینکه درعصر کنونی که با گسترش هزاران شبکه رسانهای، اخبار و مطالب با کسری از ثانیه در جهان منتشر میشود، داشتن سواد رسانهای برای همه افراد جامعه به خصوص دانش آموزان مهم است، افزود: داشتن سواد رسانه به ما کمک میکند که اگر مطلبی یا سخنی با شدت کم یا زیاد منتشر شود میتواند تبعات زیادی داشتهباشد.
وی ادامه داد، اگر افراد جامعه سواد رسانهای نداشته باشند، قدرت تشخیص واقعیت را ندارند و میتوانند تحت تاثیر شایعات کذب، دچار هیجانات زودگذر شده و تصمیمات بی نهایت سطحی را بگیرند، این نوع تصمیمات میتواند صدمات زیادی به ساختار جامعه و امنیت مردم وارد کند.
مدیردبیرستان علامه حلی آمل، همچنین با بیان اینکه سواد رسانهای نوعی تکنیک عملی ومهارت بسیار ویژه است که در عصر حاضر یکی از مهمترین آموزشها در جهان تلقی میشود، تصریح کرد، سواد رسانهای به فرد این توانایی را میدهد که تحلیل مناسبی از مطالب منتشر شده در انواع شبکههای رسانهای را داشته باشد.
به گفته خانم خاکی داودی، سواد رسانه ۵ مهارت را به ما میآموزد که شامل تشخیص چیزی که رسانهها قصد ایجاد آن در باور مردم را دارند، تشخیص تعصبات و دروغهای رسانهها، کشف داستانهای پنهان در خبرها، ارزیابی رسانهها با تجربیات، باورها و ارزشهای خود طراحی و ایجاد پیامهای رسانهای خود است.
وی با بیان اینکه سواد رسانهای به هر فردی مهارت دسترسی و استفاده از اطلاعات و محتوا، مهارت تحلیل و ارزیابی آن، مهارت ارزیابی انتقادی و مهارت تولید خلاق و ارتباط با پیامهای رسانهای را میدهد، اضافه کرد: امروز نوع استفاده از فضای مجازی که دانش آموزان استفاده میکنند، باید هوشیار باشند که خیلیها با نوع مطالب وانتشار گسترده آنها به دنبال پیاده کردن برخی هدفهای خاص هستند و نمونه آن که دشمن امروز در فضای مجازی بدنبال جداسازی نوجوانان ما از ارزشهای دینی و اسلامی است تا افکار نوجوانان ما را به سمت باورپذیریهای غیر متعارف سوق دهد.
مدیردبیرستان علامه حلی آمل ادامه داد، برگزاری کارسوق و کارگاههای سواد رسانهای با هدف آگاهی بخشی و توانمندسازی دانش آموزان و پیشگیری از آسیبهای احتمالی در حوزه فضای مجازی در قالب این دوره آموزشی یک روزه برگزار شد.
در این دوره یکی از اساتید حوزه سواد رسانهای وفضای مجازی به مفاهیم کلی از فضای مجازی و نقش آن در زندگی امروزی و نقشهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی این فضا اشاره کرد.
در ادامه مباحث مرتبط با امنیت در فضای مجازی، شیوههای کلاه برداری، حملات سایبری، حساسیت نسبت به آمادگی در برابر تکنولوژی هوش مصنوعی و تاثیرات عمیقتر آن در زندگی آینده بشر بیان شد.
انتهای پیام