Web Analytics Made Easy - Statcounter

کارشناسان اقتصادی معتقدند: تحولات بازار ارز و تاثیر آن بر انتظارات تورمی و سرعت گردش پول از عوامل رشد نقدینگی است بنابراین اگر بتوانیم نرخ ارز را در بازار مهار کنیم تاحدودی انتظار تورمی را مهار خواهیم کرد و لازمه کنترل تورم جلوگیری از رشد نقدینگی است. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبکه خبر، تیمور رحمانی کارشناس مسائل اقتصادی درباره رشد نقدینگی و سهم بانک ها در بازار نقدینگی گفت: خلق نقدینگی از مدت ها قبل از اینکه پول بانکداری شکل بگیرد بوده است و مساله تازه ای نیست اما در مقاطعی هم شدت و ضعف داشته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

   از شروع دهه 80 رشد نقدینگی در کشور ما شروع شده است و به طور کلی بعد از انقلاب که بانک ها ملی شدند نقش بانک ها در خلق نقدینگی خیلی پررنگ نبود. در دهه 80 با پدیدار شدن بانکداری غیر دولتی و رقابت بانکی نقش بانک ها در رشد نقدینگی افزایش یافت و ضریب فزاینده نقدینگی بزرگ شده است. به طور مثال در سال 96 ضریب فزاینده نقدینگی 7 بوده بنابراین هر یک ریالی که بانک مرکزی خلق می کند بانک ها نیز با خلق اعتبار 6 ریال به آن اضافه می کنند.    او افزود: وقتی نرخ سود بالاست به کنتوری برای افزایش نقدینگی تبدیل می شود که همان بالارفتن ضریب فزاینده نقدینگی است. رقابت در نظام بانکی وجود داشته است و مجموعه دیگر اتفاقات مثلی بیماری هلندی در دهه هشتاد سبب شده که رقابت تشدید شود و نتیجه رقابت و رشد نقدینگی بزرگ شدن ضریب فزاینده نقدینگی را به دنبال داشته است.

او افزود: بانک ها وقتی سود بالا را تعهد می کردند و نمی توانستند پرداخت کنند با استفاده از منابع بانک مرکزی بخشی از سود را پرداخت می کردند. اقتصاد ایران در این چند سال در بخش حقیقی فعالیت خارق العاده ای نداشته که سود خارق العاده ای داشته باشد و عملا بازدهی فعالیت بانک ها اینگونه نبوده و نرخ سود بانک ها عاملی برای کنترل رشد و افزایش نقدینگی بوده است.

رحمانی در ادامه افزود: رشد نقدینگی و رقم نقدینگی در چندسال اخیر خیلی رفتار متعارفی نداشته که این موضوع به ما امیدمی دهد که می توان این رشد را کنترل کرد. بالاترین رشد نقدینگی ما مربوط به سال 53 است که در یکسال 57 درصد رشد نقدینگی داشتیم.  او افزود: هزار و 600 هزار میلیارد تومان نقدینگی رقم عجیبی نیست چراکه ارقام اسمی و نامینال در کشوری که کمترین تورم را داشته باشد نیز دیده می شود. رشد نقدینگی بالا در گذشته هم خوب نبوده الان هم خوب نیست و باید گفت رشد نقدینگی از سال 1350 بالا بوده و از آن سال تاکنون سالی 27 درصد بوده است. این رشد نقدینگی نگران کننده هست و هزینه هم دارد اما نکته مهم این است که چون این رقم رفتار مناسبی نداشته است و باها توانسته ایم جلوی تورم را بگیریم می توانیم جلوی رشد نقدینگی را هم بگیریم و این امکان وجود دارد.

 او افزود: اولین کار این است که جلوی رشد نقدینگی را بگیریم. کنترل رشد نقدینگی نیاز به برنامه دارد که بانک مرکزی درصدد تدوین راهکار است. بانک مرکزی و دولت به این جمع بندی رسیده اند که اگر رشد نقدینگی افزایش یابد نرخ تورم نیز افزایش خواهد یافت که به دنبال کنترل آن هستند. اگر در بخش سیاست های مالی ناترازی وجود داشته باشد بازهم رشد نقدینگی خواهیم داشت پس در بخش سیاست های مالی نیز باید اقداماتی انجام شود وباید بپذیریم تامین خیلی از کالاهای عمومی به رشد نقدینگی خواهد انجامید پس در این زمینه نیز نیاز به تصمیمات اساسی داریم.  او افزود: سیاست پولی و مالی به کنترل رشد نقدینگی کمک خواهد کرد بنابراین باید نگرانی مردم درباره افزایش دارایی های طلا و غیره را سلب کرد تا رشد نقدینگی بهبود یابد و سرعت رشد نقدینگی پایین بیاید پس با معرفی اوراق سپرده می توان در مقابل حفاظت ..

او افزود: در شرایطی که پیش بینی های عجیبی درباره نرخ ارز و نقدینگی وجود داشت مشخص شد که می توانیم اوضاع را کنترل کنیم. ابزارها نیز می توانند موثر باشند. ثبات ایجاد کردن در بازار از رشد نقدینگی جلوگیری خواهد کرد بنابراین راه حل هایی برای کنترل رشد نقدینگی پیدا کرد.

 او افزود: کنترل نقدینگی سخت هست اما امکان پذیر است. کنترل رشد نقدینگی برای اصلاح ساختار اقتصاد است و بانک مرکزی تمام ابزارهای لازم را تعبیه کرده است. با کنترل تورم نقدینگی خود به خود به سمت تولید خواهد رفت و کنترل تورم شرط لازم است برای اینکه بتوانیم اقتصاد را به ثبات برسانیم .

کامران ندری  کارشناس مسائل اقتصادی دیگر مهمان برنامه درباره جلوگیری از رشد نقدینگی گفت: در شرایط فعلی با توجه به اتفاقاتی که  در گدذشته افتاده بانک ها چاره ای جز ادامه فرایند خلق پول ندارند و مجبورند به خلق پول ادامه دهند. بانک مرکزی از طریق اعطای خط اعتباری به بانک ها در رشد نقدینگی کمک می کند بنابراین بانک مرکزی اگر بخواهد جلوی خط اعتباری را ببندد و جلوی اضافه برداشت بانک ها را بگیرد طبعات اجتماعی خواهد داشت بنابراین بانک مرکزی در این شرایط نیاز دارد تصمیمات سختی بگیرد با ادامه وضعیت با قول نقدینگی و تورم  لجام گسیخته مواجه خواهیم شد پس بانک مرکزی در شرایط سختی قرار دارد اما این وضعیت اختصاص به کشور ما ندارد حتی کشورهای توسعه یافته نیز در گذشته با این وضعیت مواجه بوده اند و راهکار دارد که این راهکارها هزینه دارد و زمان بر است.

  او افزود: نگرانی از رشد نقدینگی نیست بلکه نگرانی ها در جهت تقاضا برای نقدینگی است و به دلیل اینکه لنگر انتظار تورمی نرخ ارز است و  اکنون تقاضا برای نقدینگی کاهش پیدا کرده بنابراین افزایش سرعت گردش نقدینگی در اقتصاد است که موجب شده وضعیت یکسال ما نسبت به سالهای قبل متفاوت باشد. اگر بتوانیم نرخ ارز را در بازار ارز مهار کنیم و جلوی نوسانات را بگیریم تا حدودی انتظار تورمی را مهار خواهیم کرد و  تقاضا برای پول را نیز کنترل خواهیم کرد در نتیجه از افزایش رشد سرعت گردش پول جلوگیری خواهیم کرد.

 ندری گفت: تحولات بازار ارز و تاثیر آن بر انتظارات تورمی و سرعت گردش پول از عوامل رشد نقدینگی است. تثبیت نرخ ارز و تثبیت قیمت حامل های انرژی از عوامل کاهش نرخ تورمی است.

 او در ادامه گفت: نقدینگی ایجاد شده متناسب با تولید نبوده و آثار تورمی خواهد داشت و بالاخره نرخ تورم و رشد نقدینگی برابر خواهد شد. ما نباید نقدینگی زیادی ایجاد کنیم چون موجب افزایش نرخ تورم خواهد داشت.  او افزود: کاهش رشد نقدینگی در شرایط فعلی اقتصاد کشور خیلی سخت خواهد بود. وقتی نقدینگی بیش از حد است و تقاضا بیش از حد است  تمایل برای مواد اولیه افزایش می یابد بنابراین باید خلق نقدینگی متناسب با رشد اقتصادی باشد پس هدایت نقدینگی به سمت تولید مناسب نیست.  او درباره اصلاح نظام بانکی گفت: باید جلوی سلطه دولت بر سیاست های پولی و بانکی گرفته شود. او افزود یکی از دلایل افزایش پایه پولی ما افزایش خالص دارایی های خارجی بانک مرکزی بوده است و آن همان دارایی هایی است که از فروش نفت حاصل شده است بنابراین سلطه مالی دولت بر نظام پولی دیده می شود. او افزود: اولین اقدام این است که با دادن استقلال می توان از سلطه دولت جلوگیری کرد. دوم این است که بانک ها قواعد را رعایت کنند و تلاش ها بر اینگونه باشد که بانکها را ملزم به رعایت سیاست ها کنیم.   ندری گفت: بانک مرکزی برای اعمال نظارت تحت فشارهای زیادی است و نیاز به تدبیر دارد. اصلاح سیاست چارچوب پولی نیز ابزاز کافی می تواند باشد. این ها کمبودهایی است که ما در نظام پولی داتشه ایم بنابراین اگر نگاه مثبت به تحریم ها داشته باشیم می توانیم تغییرات و تحولات بنیادی را در نظام پولی اضافه کنیم تا بتوانیم نرخ تورم را کنترل کنیم.  او افزود: کنترل تورم، دستاوردی است که اکثر کشورهای دنیا به آن رسیده اند اما برای ما که اقتصاد هفدهم دنیا هستیم اینکه نتوانسته ایم نرخ تورم را مهار کنیم کارنامه خوب نیست. 

منبع: شبکه خبر

کلیدواژه: رشد نقدینگی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irinn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبکه خبر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۵۲۹۳۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عباسی، استاد اقتصاد دانشگاه مریلند: فاصله اقتصاد ایران با ترکیه و عربستان در حال افزایش است/باید بتوانیم تورم را به زیر 20درصد برگردانیم// عبده تبریزی: ایران پتانسیل خروج از وضعیت فعلی را دارد/ در همین نظام هم کم تنش تر با هم زندگی می کردیم

گروه اقتصاد و درآمد: در نشست بررسی وضعیت ایران در خاورمیانه، اقتصاددانان با تاکید بر ضرورت اصلاح حکمرانی در ایران در ابعاد مختلف، عنوان کردند: ما نمی توانیم بدون توجه اکید به رشد اقتصادی، دیگر اهداف کشور را پیش ببریم.  با کاهش نفت، تورم ما به تعادل جدیدی منتقل شده و رشد ما به سطوح پایین تر رسیده است. اگر بتوانیم این وضعیت را به سطوح زیر 20درصد برگردانیم، می توانیم با آن کار کنیم.

 

مصر به لحاظ افزایش جمعیت، از ایران و ترکیه پیش افتاده است

به گزارش جماران، دکتر حسین عباسی، عضو دپارتمان اقتصاد دانشگاه مریلند آمریکا که با عنوان «ایران در خاورمیانه» در نشست آکادمی دانایان سخن می گفت، با بیان اینکه معمولا وضعیت خاورمیانه و شمال آفریقا در کنار یکدیگر بررسی می شوند، خاطرنشان کرد: ایران از نظر جمعیت، جزء سه کشور بزرگ منطقه است. مصر، ایران و ترکیه در یک گروه قرار می گیرند و همیشه بزرگترین کشورهای منطقه بوده اند و در دهه های گذشته، تقریبا هم عرض هم پیش می رفته اند. مصر اکنون به لحاظ افزایش جمعیت از ایران و ترکیه پیش افتاده است.

سه کشور اول منطقه، مصر، ایران و ترکیه، از نظر جمعیت و مساحت هم نقش برتر دارند

وی افزود: بزرگترین کشور منطقه، سودان است، اما مناطق وسیعی از آن صحرا است. بعد الجزیره، عربستان و لیبی قرار دارند که آنها نیز صحراهای وسیعی دارند. بعد از اینها، ایران، مصر و ترکیه هستند؛ در واقع سه کشور اول منطقه، مصر، ایران و ترکیه، از نظر جمعیت و مساحت هم نقش برتر را دارند. مصر، ایران و ترکیه همواره جمعیت غالب را در منطقه داشته اند. چشم انداز جمعیت آینده منطقه، چندان تغییری نشان نمی دهند و نرخ باروری از 1990 تا 2019 برای همه کشورها کاهش داشته است.

 

نزول نرخ باروری در ایران نسبت به میانگین منطقه

این اقتصاددان با بیان اینکه نرخ باروری در ایران در 1990 در میانه لیست بوده و بعد از آن به انتهای لیست رفته است، گفت: ما در ایران نرخ باروری کمی داریم و نسبت به درآمدمان هم کم است و در انتهای لیست قرار داریم. کل منطقه به عنوان منطقه ما با نرخ باروری نسبتا بالا شناخته شده به جز چند کشور، که ایران هم جزء آنها است.

 

ایران نسبت به درآمدش، نرخ باروری پایینی دارد

عباسی ضمن بررسی و مقایسه ارقام مربوط به «نرخ باروری 2019 در درآمد سرانه» با «عنوان برابری قدرت خرید» میان کشورهایی که بانک مرکزی آمار آنها را منتشر کرده است، اضافه کرد: ایران نسبت به درآمدش، نرخ باروری پایینی دارد. معمولا در درآمدهای بالاتر، نرخ باروری پایین تر را می بینیم. ساختار اقتصادی کشورهای با درآمد بالا در منطقه خاورمیانه، با کشورهای با درآمد بالا در مثلا اروپا متفاوت است در نتیجه نرخ باروری بالا در منطقه قابل دستیابی است، اما در اروپا این نرخ قابل دستیابی نیست.

وی ادامه داد: مقایسه ایران با کشورهای هم سطح درآمدی، نشان می دهد ایران نرخ باروری پایینی دارد. این مساله در بلندمدت مشکل ایجاد خواهد کرد و به هر دلیلی هم باشد، به نظر می رسد راه حلهایی که تاکنون پیشنهاد شده، موثر نبوده است. نمودارهای مقایسه ای نشان می دهد باید درباره این موضوع فکر و کار شود و راه حلهای معقولی پیشنهاد گردد.

 

سهم جمعیت جوان در ایران و در تمام کشورهای منطقه، رو به کاهش است

این استاد دانشگاه با بیان اینکه باید بر رفتار خانوار به طور درون زا تاثیر گذاشت و اشتباهاتی که برخی کشورها در مسیر تلاش برای افزایش جمعیت داشتند، در ایران تکرار نشود، خاطرنشان کرد: سهم جمعیت جوان در ایران و در تمام کشورهای منطقه، رو به کاهش است. درصد جمعیت بیش از 65 سال در ایران و در کل منطقه در حال افزایش است. افزایش سالهای عمر و کاهش باروری در این مساله موثر بوده و این جمعیت در سالهای آتی در کل منطقه و ایران افزایش بیشتری خواهد داشت. این جمعیت، تقاضای متفاوتی نسبت به جمعیت جوان دارد که باید درباره آن پیش بینی هایی داشت.

 

اقتصاد ترکیه در این منطقه اول، عربستان دوم و ایران سومین کشور است فاصله اقتصاد ایران با ترکیه و عربستان در حال افزایش است تولید ناخالص داخلی ترکیه، بیش از دو برابر ایران

عباسی به ناکارآمدی مدیریت در صندوقهای بازنشستگی اشاره کرد و گفت: بررسی تولید ناخالص داخلی و اندازه اقتصاد کشورها نشان می دهد، ترکیه در این منطقه اول، عربستان دوم و ایران سومین کشور است. فاصله ها میان ایران و ترکیه در حال افزایش است. ترکیه در طول 20 سال گذشته، رشد بیشتری داشته است. در سال 2010، تولید ناخالص داخلی ایران 400 و عربستان 500 و ترکیه 600 است. این ارقام سال 2019، برای ایران به 400 در مقابل عربستان به 700 می رسند. در همین سال میزان تولید ناخالص داخلی ترکیه، بیش از دو برابر ایران و رقم 900 را نشان می دهد. در همین حال، شاهد نزدیک شدن تولید ناخالص داخلی امارات به ایران هستیم.

در ایران، دلار به اندازه قبل ارزش ندارد سال 79 یک دلار در ایران خیلی ارزشمندتر بود

به گزارش جماران ، وی با بیان اینکه اقتصاد ایران 400میلیارد دلار قابلیت تولید دارد، اضافه کرد: شاخص رفاه، رفاه کل جامعه نیست. وقتی سطح رفاه را درنظر می گیریم، سال 98 که 400میلیارد دلار تولید ناخالص داخلی بر مبنای قیمت دلار وقت داشته ایم، دو سال بعد از آن تقریبا 3 برابر نرخ برای برابری قدرت خرید داریم. سال 79 یک دلار خیلی ارزشمندتر بود برای کسی که در ایران دلار داشت و می توانست با همان دلار، 6.5برابر کسی که در آمریکا رفاه می خرید، رفاه برای خود تامین کند. سال 89، این رقم 2.8 برابر می شود و به این معنا که دلار به اندازه قبل ارزش ندارد. این در رفتار خانواده ها هم مشهود بوده است.

 

ثابت بودن نرخ اسمی ارز، ارزش دلار را کاهش داده است

این عضو دپارتمان اقتصاد دانشگاه مریلند آمریکا توضیح داد: سال 79 که در ایران عضو هیات علمی موسسه عالی برنامه ریزی بودم، خرید اجناس خارجی، کار آسانی نبود. سال 89 وقتی به ایران برگشتم، شاهد بودم که همه در ایران، یک سری اجناس خارجی داشتند. در واقع ثابت بودن نرخ اسمی ارز، این شرایط را ایجاد کرده بود.

 

وابستگی ایران به درآمد نفت و گاز به طور متوسط افزایشی بوده است کشورهای نفتی منطقه، به اقتصادشان تنوع داده اند

عباسی با بیان اینکه طبق تعریف «رانت»، تفاضل هزینه و قیمت است، به رانت نفت و گاز در کشورهای دارنده این منابع اشاره کرد و ادامه داد: کشورهای نفت خیز رانت بالایی دارند و رانت ایران به طور متوسط افزایشی بوده است. قطر سال 90، بیش از نیمی از درآمد تولید ناخالص داخلی اش ناشی از رانت نفت و گاز بوده است. این رقم بعد به 46درصد، بعد 32درصد و سال 2019 به 22درصد رسیده است. در واقع آنها به اقتصادشان تنوع داده اند. اقتصاد کشورهای نفتی به سمت کمتر نفت و گازی شدن پیش می رود، اما اقتصاد ایران این کار را نکرده و همچنان رانت نفت و گاز در آن نقش بزرگی بازی می کند.

در تولید ناخالص داخلی سرانه، همیشه در سطح متوسط دنیا بوده ایم از سال 2019، با کاهش تولید ناخالص سرانه مواجهیم

وی به ارقام شاخص های رفاه اقتصادی اشاره کرد و با تاکید بر اینکه مهمترین شاخص رفاه اقتصادی، تولید ناخالص داخلی سرانه است، گفت: ما در زمینه تولید ناخالص داخلی سرانه، همیشه در سطح متوسط دنیا بوده ایم. ما کشوری متوسط از نظر درآمد هستیم. در درآمد سرانه سال 1990، کمی کمتر از متوسط دنیا و 200 کمی بیشتر از متوسط دنیا بوده ایم. سال 2010، در این شاخص مقدار کم و بیش بیشتر از دنیا رفاه داشته ایم. سال 2019، در این شاخص برگشتیم و مقداری از دنیا فاصله گرفته ایم. کشورهای نفت خیز همیشه در صدر جدول قرار داشته اند.

 

ترکیه به رفاهی بیش از دوبرابر ایران رسیده است

به گفته عباسی؛ کشوری که ما می توانیم شرایط خودمان را با آن به دلیل اندازه اقتصادها مقایسه کنیم، ترکیه است که سال 90 از نظر رفاه سرانه حدود  30درصد از ما بزرگتر بوده است. سال2000 و 2010، نیز تقریبا همان مقدار بوده است. اما ایران سال 2019 نزول می کند و در شرایطی که ما رقم 14هزار را ثبت کرده ایم، ترکیه به عدد 28 هزار رسیده است که رفاهی دو برابر ایران را نشان می دهد. این تفاوت در دهه 2000 شروع شد و با عقب افتادن ما از رشد اقتصادی در دهه 90 ادامه پیدا و این فاصله را ایجاد کرد.

 

رشد اقتصادی ایران پایین است دهه 2010 تا 2019، ما جزء پایین ترین رشدها بودیم رشد ترکیه در این دوره، باعث فاصله عظیمی در رشد میان ایران و ترکیه شد

به گزارش جماران ، این اقتصاددان با بیان اینکه رشد اقتصادی ایران پایین است، افزود: ما نمی توانیم بدون توجه اکید به رشد اقتصادی، دیگر اهداف کشور را پیش ببریم. ایران در دهه 2000، حدود 37درصد رشد کرد. در طول یک دهه بعد، تقریبا یک و نیم برابر شد. اما دهه 2010 تا 2019، ما جزء پایین ترین رشدها بودیم. رشد اقتصادی ما تقریبا 7درصد بوده است. رشدی که ترکیه در این دوره داشت، باعث فاصله عظیمی در رشد میان ایران و ترکیه شده است.

جزء معدود کشورهای با تورم بالا هستیم باید بتوانیم تورم را به زیر 20درصد برگردانیم

عباسی با یادآوری اینکه ما جزء معدود کشورهای با تورم بالا هستیم و این وضعیت همیشه بوده است، تاکید کرد: اگر چاره جویی اساسی انجام نشود، احتمالا در همین شرایط خواهیم ماند. در ترکیه به عنوان کشور قابل مقایسه با ایران، باید گفت دهه 90، دهه تورمی ترکیه بود. تورم دو رقمی حدود 18درصد برای ایران و ترکیه قابل تحمل بود. به نظر می رسد به گونه ای تعادل بلندمدت اقتصاد ایران از اوایل دهه 50، تورم میان 15 تا 20درصدی بوده است. با کاهش نفت، تورم ما به تعادل جدیدی منتقل شده و رشد ما به سطوح پایین تر رسیده است. اگر بتوانیم این وضعیت را به سطوح زیر 20درصد برگردانیم، می توانیم با آن کار کنیم.

 

وی با بیان اینکه تورم تک رقمی در دنیای امروز، دست یافتنی است و کشورهای معدودی هستند که تورم دورقمی دارند، به مطالعات صورت گرفته درباره فقر اشاره کرد و ادامه داد: منطقه خاورمیانه مشهور به این است که در اکثر کشورهای آن، فقر شدید کم است. جمعیت نزدیک به خط فقر، قابل توجه است، اما فقر شدید در آنها کم است. ایران از نظر جمعیت زیر خط فقر نسبت به کشورهای با درآمد مشابه، وضعیت بهتری داشته است؛ چرا که اقلام اصلی که مردم استفاده می کنند، خصوصا نان و انرژی به قیمت ارزانی در اختیار است.

ایران، نسبت کشورهای اطراف خود از نظر خط فقر موقعیت بهتری دارد

این استاد دانشگاه مریلند، با بیان اینکه ایران باز به نسبت کشورهای اطراف خود از نظر خط فقر در موقعیت بهتری قرار دارد، تصریح کرد: برای نمونه ارقام نشان می دهند، در سالهای 2016 تا 2021 جمعیت بسیار زیادی در مصر فقیر هستند.

 

ایران انرژی اش را به هیچ وجه کارآمد استفاده نمی کند نسبت به درآمدمان مصرف انرژی بیشتری داریم

عباسی یادآورشد: بررسی شاخص مربوط به نحوه استفاده کارآمد از انرژی برای تولید رفاه، نشان می دهد ایران انرژی اش را به هیچ وجه کارآمد استفاده نمی کند. ایران بالاترین میزان مصرف انرژی سرانه را ندارد. برخی کشورهای صنعتی ارقام بالاتری دارند. بیشترین مصرف انرژی در دنیا را نداریم، چرا که کشورهای بزرگتر از ما مصرف بیشتری دارند؛ اما ما مسرفانه ترین مصرف انرژی را داریم. سایر کشورهای نفت خیز هم مسرفانه تر مصرف می کنند، اما ما نسبت به درآمدمان مصرف انرژی بیشتری داریم. هر گونه بهبودی در این زمینه، می تواند تغییراتی در ساختار اقتصاد ما ایجاد کند.

 

در شاخص سرمایه انسانی، ایران وضعیت مناسبی دارد

وی با بیان اینکه ایران از نظر تحصیلات، بهداشت و شاخص توسعه انسانی، از متوسط منطقه و متوسط نسبت به درآمدمان کمی بهتر هستیم، گفت: درباره شاخص سرمایه انسانی، ایران وضعیت مناسبی دارد و نسبت به کشورهای مشابه از وضعیت بهتری برخوردار است. کشورهای عربی منطقه، که درآمد بالایی دارند، همه از نظر شاخص سرمایه انسانی رشد نکرده اند. اما ایران از این نظر، از متوسط جهانی هم مقداری بالاتر است.

این اقتصاددان به بررسی شاخصهای تجارت، کسب و کار و حکمرانی پرداخت و با بیان اینکه باید در استفاده از شاخص ها به دلیل نبود برخی اطلاعات و سوگیری ها، احتیاط هایی مدنظر داشت، افزود: به لحاظ میزان واردات و صادرات نسبت به تولید ناخالص، چندان عجیب نیست که ایران، پایین جدول باشد. چرا که بزرگ است و ما مقدار زیادی از کالاها را در داخل تولید و مصرف می کنیم. حتی آمریکا هم همین وضعیت را دارد. برخلاف کشورهایی مانند امارات، قطر و بحرین، خیلی از اقلام، نیاز به واردات ندارند و در داخل تولید می شوند. ایران حدود 9درصد از صادراتش به عراق است. واردات ایران، بیشتر از امارات است. کشورهای این منطقه، چندان واردات و صادراتی به یکدیگر ندارند و حجم عظیم این مراودات با کشورهای خارج از منطقه است. پتانسیل عظیمی برای ایجاد این مراودات در منطقه وجود دارد. ترکیه البته بیشتر از دیگر کشورها، این صادرات را در منطقه انجام می دهد.

به گزارش جماران، عباسی با بیان اینکه در منطقه ما تعرفه روی کالاهای ایران و ترکیه بالا است اما ترکیه توانسته تجارت را افزایش دهد اما ایران نتوانسته از این موقعیت استفاده کند، اظهارداشت: ایران بالاترین نرخ تعرفه را دارد و این میزان تعرفه، مانع تجارت است.

 

شاخص حکمرانی مطلوبی نداریم

در ادامه، این اقتصاددان به بررسی ارقام مربوط به شاخص حکمرانی در خاورمیانه پرداخت و با بیان اینکه شاخص حکمرانی برای اکثر کشورهای این منطقه مناسب نیست، توضیح داد: ایران در انتهای شاخص حکمرانی قرار دارد و شاخص کل نسبت به درآمد نشانی می دهد، ایران، لبنان، عراق، لیبی ، یمن و مصر در این مجموعه با آنچه که درآمدشان ایجاب می کند، تفاوت محسوسی دارند. کشورهای عربی در حوزه هایی بهتر عمل می کنند و در نتیجه شاخصهایشان بالاتر است. ایران در اکثر شاخصهای این حوزه، از جمله ثبات سیاسی و موثر بودن دولت نسبت به درآمدش جایگاه بسیار پایین تری دارد و در واقع شاخص های حکمرانی در ایران مطلوب نیست.

 

ایران از نظر شاخصهای آمادگی برای تجارت الکترونیک وضعیت مناسبی ندارد

این عضو دپارتمان اقتصاد دانشگاه مریلند با تاکید بر اینکه ایران از نظر شاخصهای آمادگی برای تجارت الکترونیک وضعیت مناسبی ندارد و حتی از کشورهایی مانند مصر و اردن هم عقب افتاده است، گفت: این شاخص در کشورهایی که با دیگر کشورها مراودات تجاری دارند وضعیت بهتری را نشان می دهد و ایران در این زمینه کاملا در حال عقب افتادن است.

عباسی درعین حال با بیان اینکه نسبت به ایجاد بازار مشترک در خاورمیانه خوش بین نیست، خاطرنشان کرد: اختلافات زیاد است و بازارهای کشورهای این منطقه، کشش کالاهای دیگر را ندارد.

وی نقش تحریمها را در تاثیرگذاری بر میزان واردات و صادرات بسیار قابل توجه دانست و گفت: یک اثر تحریمها، تاثیر آن بر میزان یادگیری اقتصاد ایران از دنیا بوده است. می توان یک کامیون بار زد به افغانستان یا تاجیسکتان فروخت، اما مثلا انار فوق العاده ایران نمی تواند وارد بازار جهانی شود، مگر اینکه لیست بلندبالایی از شرایط و متون حقوقی که اثبات کند این انار چه جایگاهی دارد، تنظیم شود. به عبارت دیگر، کالا در دنیای امروز تنها کالا نیست بلکه مجموعه کاغذ هم هست که شرکتهایی این توانایی تولید این کاغذها را دارند، در عرصه بین المللی کار می کنند و مدارکی فراهم می کنند که کشورها بدون اینکه مثلا فلان کالا را ببینند برای ورود یا عدم ورود آن کالا به کشورشان تصمیم می گیرند. به هر میزان مراودات ما با دنیا کمتر باشد، ما کمتر احساس می کنیم که چنین چیزهایی اساس تجارت مدرن است.

 

با تحریمها از تجارت مدرن دنیا عقب افتاده ایم

عباسی تاکید کرد: ما با تحریمها از تجارت مدرن دنیا عقب افتاده ایم و حتی اگر رفع شود، مقدار زیادی وقت و زمان و انرژی باید صرف کنیم تا یاد بگیریم این تجارتها چگونه انجام می شود. این جنبه یادگیری از تجارت دنیا و به روز شدن، کمتر مورد توجه قرار نگرفته است.

عربستان در شکل گیری ساختار منطقه ای، فعالانه پیش می رود

این اقتصاددان همچنین گفت: عربستان به طور فعالی در شکل گیری ساختار منطقه ای پیش می رود و آرزوها و آمال بلندپروازانه ای هم دارد. هر چند که مقداری در اینکه این آرزوها به واقعیت تبدیل شوند، مردد هستم. آنها سعی می کنند مرتبا نقش بزرگتری در شکلگیری روابط منطقه ای بازی کنند.  هنوز انگیزه های اقتصادی افراد در کشورهای مختلف درباره اینکه عربستان را برای فعالیت تجاری خود انتخاب کنند، پررنگ نشده است.

 

می توانستیم با عربستان و ترکیه رقابت کنیم ایران پتانسیل خروج از وضعیت فعلی را دارد در همین جمهوری هم با هم راحت تر و کم تنش تر زندگی می کردیم

به گزارش جماران، در ادامه این نشست، دکتر حسین عبده تبریزی، اقتصاددان با بیان اینکه ما در شرایط عادی می توانستیم با عربستان و ترکیه رقابت کنیم، گفت: این موقعیت و جایگاه ایران، حرف گزافی نیست و ما با یک مقدار برنامه ریزی و حرکت می توانیم در این موقعیت باشیم. ایران این پتانسیل را دارد که از وضعیت فعلی بیرون بیاید و این قابلیت را هم دارد. ما می توانیم افرادی باشیم که در این کشور با یکدیگر در زمینه های مختلف، اختلاف داریم، اما در یک دوره ای در همین جمهوری هم با هم راحت تر و کم تنش تر زندگی می کردیم و در چارچوب همین قانون اساسی، نرخ رشد اقتصادی 5 و 6 درصد هم داشتیم.

وی تاکید کرد: ضرورت بحث کردن و ایجاد گفت و گو میان همه دیدگاه ها و گروه ها مهم است، بدون اینکه برای حاکمیت نگرانی ایجاد شود که بحث ما فقط یک جهت دارد و آن تخریب یک طرف است. باید درباره این بحث کرد که بنگاه ها چگونه به کار خود ادامه دهند و تلاش کنیم در هر شرایطی این وضعیت را بهبود ببخشیم. در آن چشم انداز، با این درآمد نفت و گاز و چشم انداز کاهش این درآمد، همین درآمد می تواند به اقتصاد ما کمک کند.

ضرورت اصلاح حکمرانی در همه حوزه ها

عبده تبریزی با بیان اینکه با روندهای فعلی، به دلیل استهلاک بالا، امکان جایگزینی برای صنایع بسیار ضعیف شده است، خاطرنشان کرد: امکان جایگزینی برای صنعت بهداشت ضعیف شده و اگر شرایط فعلی ادامه یابد، اکنون همین وضعیت، برای صنعت بهداشت قابل حفظ نیست. اقتصاددانها هم دائما این هشدارها را داده اند و راه هایی هم مطرح کرده اند. با کمی تغییر شرایط، می توان وضعیت و موقعیت فعلی را تغییر داد که بازوی مهم آن، اصلاح حکمرانی در همه حوزه ها از جمله در روابط بین الملل است تا بتوانیم در دنیای دشوار کنونی زندگی کنیم.

     

دیگر خبرها

  • ارزیابی ۱۱۵ چهره اقتصادی از عملکرد بانک مرکزی در سال ۱۴۰۲
  • وضعیت انس طلا در بازار جهانی چگونه خواهد بود؟
  • اوضاع اقتصاد ایران در سال ۱۴۰۳ چگونه خواهد بود؟
  • فرشاد مومنی: به مسئولان کلیدی مملکت هشدار می‌دهم با این وضع، حکومت زمین گیر می‌شود!
  • مومنی، اقتصاددان: خدا رحم کرده قیمت ارز را کنترل کردید!
  • عباسی، استاد اقتصاد دانشگاه مریلند: فاصله اقتصاد ایران با ترکیه و عربستان در حال افزایش است/باید بتوانیم تورم را به زیر 20درصد برگردانیم// عبده تبریزی: ایران پتانسیل خروج از وضعیت فعلی را دارد/ در همین نظام هم کم تنش تر با هم زندگی می کردیم
  • بانک مرکزی اروپا: منتظر موج تورمی مواد غذایی باشید!
  • عامل تورم در سال ۱۴۰۲ چگونه مهار شد؟
  • دولت مراقب تله‌های ارزی باشد
  • مشکل اقتصاد ایران در ۱۴۰۲ چه بود و ۱۴۰۳ دولت چه باید کند؟