به نقل از «ایکنا»

جواد اردکانی: مخاطب خارجی را جذب آثار دفاع مقدسی کنیم

تاریخ انتشار: ۲۷ آبان ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۵۷۰۳۹۲

سینمای دفاع مقدس، گونه‌ای در سینمای ایران است که از آن می‌توان به عنوان سینمای ملی نام برد. این شکل از فیلمسازی در مقطعی جزء گونه‌های پرمخاطب سینما بود، اما این ویژگی در زمان حال وجود ندارد. پیرامون این موضوع خبرنگار ایکنا گفت‌و‌گویی با جواد اردکانی، فیلمساز دفاع مقدس انجام داده‌ که در ادامه می‌خوانید:

سینمای امروز، آنگونه که آثارش پیداست چندان با موضوعات ارزشی همخوانی لازم را ندارد، دلیل چنین اتفاقی چیست؟

دو جواب برای این پرسش وجود دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ابتدا این‌که بخواهیم به ژانر نگاهی آرمانی داشته باشیم. دوم آنچه در سینما وجود دارد و ما از آن به عنوان واقعیات نام می‌بریم. در شکل اول باید گفت که ما با آرمان‌ها فاصله زیاد داریم، زیرا اگر معنای دفاع مقدس در جامعه وجود داشت، ما شاهد اقتصاد مقاومتی نیز بودیم، بنابراین من حضور فیلم‌های دفاع مقدسی را به لحاظ جریان‌سازی، بسیار کم رنگ می‌دانم.

کم‌کاری ما در حوزه سینمای دفاع مقدس در حالی است که سینمای جهان با تولید کارهای عظیم در این ژانر در پی جذب مخاطب است. در چنین شرایطی آیا می‌توان امید داشت مخاطبی که بیننده کارهای اکشن هالیوودی است از فیلم‌های دفاع مقدس حمایت کند؟

واقعیت این است که هالیوود و در برخی مواقع بالیوود در اکران به شبکه جهانی وصل هستند، برای همین تماشاگرانشان به مخاطبان داخلی خلاصه نمی‌شود، اما چون ما اکران‌های خارجی را نادیده گرفته‌ایم، تماشاگر آثارمان تنها خودمان هستیم!

بگذارید برای درک بهتر مثالی بزنم. پر‌فروشترین فیلم دفاع مقدس ما «به وقت شام» است. این فیلم‌ نهایتاً 14 میلیارد تومان فروخته است، در صورتی‌که این کار باید حداقل 40 میلیارد تومان فروش داشته باشد تا بتوان برای آن فروش خوبی متصور شد. با این توضیح تصور کنید اگر این کار در منطقه به شکل خوبی اکران می‌شد تا چه اندازه به فروش فیلم کمک می‌کرد.

داشتن مخاطبان خارجی نیازمند داشتن زبان جهانی است، اما در سینمای دفاع مقدس، موضوعات مطروحه بیشتر شکلی ایدئولوژیک دارد، برای همین این نوع پرداخت تنها در داخل کشور مخاطب دارد، این توضیح، چگونه از فیلم‌های مورد نظر انتظار جذب مخاطب جهانی را دارید؟

شاید گرایشات ایدئولوژیک زمانی باعث دوری مخاطب جهانی از فیلم‌های دفاع مقدسی می‌شد، اما این روزها دیگر چنین موضوعی چندان صدق نمی‌کند، چون آثار مربوط دیگر چندان ایدئولوژیک نیستند، بنابراین چرا ما باید نتوانیم حداقل در منطقه مخاطب لازم را نداشته باشیم.

نکته دیگر به شرکت‌های پخش‌کننده فیلم مربوط می‌شود. در کشور ما سیستم پخش در اختیار نهادهای دولتی است، در‌صورتی‌که حداقل باید یک شرکت پخش کننده خصوصی داشته باشیم تا در منطقه بتوان برای کارهای ایرانی شرایط اکران را مهیا کند. در این میان نباید اکران‌های که در جشنواره‌های خارجی انجام می‌شود را اکران بین‌المللی دانست.

وقتی از عدم موفقیت فیلم‌های دفاع مقدس در گیشه سخن گفته می‌شود این تصور در ذهن شکل می‌گیرد که تماشاگر ایرانی با موضوعات مورد نظر قرابت لازم را ندارد ! آیا چنین برداشتی صحیح است؟

نمی‌توان کتمان کرد سلیقه مخاطبان تا حد زیادی تغییر کرده است، اما موضوع اصلی به محدود شدن تماشاگران سینما مربوط می‌شود. یعنی در کشور 80 میلیونی ما در خوش‌بینانه‌ترین شکل 10 میلیون مخاطب دارد. این وضعیت نیز از آنجا نشئت می‌گیرد که ما تنها برای یک قشر خاص فیلمسازی کرده‌ایم و جمعیت اصلی را فراموش کرده‌ایم. در چنین شرایطی طبیعی است سینماگران تنها برای آن 10 میلیون فیلمسازی کنند!

دلیل بعدی که باید روی آن تاکید ویژه داشته باشم فضایی است که به لحاظ اقتصادی بر کشور حاکم شده است. در زمان حال زندگی به شدت برای اکثریت مردم سخت شده است، پس برای آنها مهم این است که وقتی به سالن می‌روند از مشکلات خود رها شوند، به همین دلیل برایشان اهمیت ندارد پیام و موضوع چیست! چون در پی این هستند تا دو ساعت از مشکلات خود رها شوند. در نتیجه راه که پیش روی سینما باقی می‌ماند تولید فیلم‌های ارزان و پُر فروش است! این وضعیت به شدت برای سینما آزاردهنده است و باید امید داشت روزی از آن رهایی یابیم.

در سخنان شما به نوعی مسئولان سینمای افراد خنثی توصیف شده‌اند که در اعتدال سینمای دفاع مقدس نقشی ایفا نمی‌کنند! دلیل این نگاهتان را چگونه توضیح می‌دهید؟

پاسخ این پرسش را می‌توان در جریان حاکم بر سینما مشاهده کرد، البته شاید عده‌ای بگویند همیشه ما کارهای دفاع مقدس در سینما داشته‌ایم. این گفته در حقیقت فریب است، چون طبیعتاً هر مدیری برای پُر کردن کارنامه‌اش، تولید چند فیلم مقدسی را در دستور کار قرار می‌دهد، ولی باید دید که به واقعه جریان حاکم در سینما چه آثاری را طلب می‌کند.

به عنوان پرسش پایانی آیا برای رهایی از وضعیت موجود می‌توان راهکاری را برنامه‌ریزی کرد تا سینمای دفاع مقدس مجدد به روزهای خوش گذشته بازگردد؟

این‌که کیفیت فیلم‌های دفاع مقدسی باید ارتقا یابد حرف جدیدی نیست، اما به نظرم نکته اصلی به توان اقتصادی مردم برمی‌گردد. یک خانواده متوسط ایرانی برای رفتن به سینما باید بین 50 تا 80 هزار تومان هزینه کند. بنابراین ترجیح می‌دهد وقت خود را صرف تماشای فیلم‌هایی کند که صرفاً سرگرمی است. با این توضیح اگر بتوانیم فیلم‌های موردنظرمان را باقیمتی پایین‌تر اکران کنیم در حقیقت مردم را به دیدن کارهای موردنظر تشویق کنیم.

گفت‌و‌گو از داود کنشلو

انتهای پیام

منبع: ایکنا

کلیدواژه: خبرگزاری قرآن هنر فرهنگی عکس قرآن ایمنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۵۷۰۳۹۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نگاه به سینما جدی نیست/ بررسی پیدایش هالیوود در مستند «پشت صحنه»

دریافت 16 MB دریافت 36 MB

حسین الهام کارگردان مجموعه مستند «پشت صحنه» در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به این‌که این مستند یک مجموعه ۱۳ قسمتی است و به موضوعات مختلف در حوزه سینما می‌پردازد، در رابطه با انتخاب سوژه و موضوع این مستند گفت: نگاه به سینما در کشور ما نگاه منحصر به هنر و حواشی آن است و نگاه جدی از منظر علوم انسانی و بررسی مسایل و پدیده های سینما نسبت به سینمای ایران و جهان وجود ندارد؛ نگاه به سینما و حتی فیلم های غربی در کشور ما از جنس سرگرمی است و در محافل آکادمیک ما نیز همین نگاه جریان دارد.، این در حالی است که در هالیوود تخصص های مختلف نظیر روانشناسی، سیاستگذاری، علوم سیاسی و امنیت ملی سراغ سینما می‌روند و به سینما به صورت جدی توجه دارند.

این کارگردان با اشاره به این‌که در مجموعه «پشت صحنه» تلاش شده یک قدم به سمت این نگاه برداشته شود، گفت: گفتمان تحلیل فرامتنی سینما در ایران یک گفتمان سیاست زده است و ما سعی کردیم سیاست زدگی آن را کم کرده و نگاه اجتماعی، سیاسی، تاریخی و فرهنگی به آن داشته باشیم که در فصل اول این مستند، هالیوود را از نقطه اول پیدایش تا حوادث اخیر مورد بررسی و جریانشناسی قرار دادیم.

وی افزود: سراغ مسایل مختلف هالیوود نظیر نژادپرستی و سیاه پوستان، بومیان آمریکا و سرخپوستان، سانسور و حقوق مخاطب، پیدایش هالیوود و مسایل حقوقی آن، مسابقه فضایی در دوران جنگ سرد، ابرقهرمان‌ها و هویت اجتماعی، استعمار و شهرت رفتیم و نسبت هالیوود با این مسایل را بررسی کردیم. همچنین مساله فلسطین به عنوان بزرگترین تراژدی قرن و نسبت سینما با آن را بررسی کردیم.

این مستندساز در رابطه با قسمت «آن ها وجود دارند» با موضوع فلسطین، گفت: این قسمت با عنوان «آن‌ها وجود دارند» برگرفته و اقتباسی از مستند دیگری ساخته مصطفی ابوعلی با نام «آن ها وجود ندارند» است که در رابطه با رنج آوارگان فلسطینی ساخته شده است و عنوان «آن ها وجود ندارند» جمله منتسب به گولدا مئیر (گولدا مایر) نخست وزیر اسراییل است که معتقد بود اساسا ملت فلسطین وجود ندارد و ما هم در این مستند از عنوان مستند ابوعلی اقتباس کردیم و گفتیم ملتی که انکار شود در سینما و واقعیت جلوه و بروز دارد.

وی عنوان کرد: در این قسمت نگاه هالیوود به مساله فلسطین و کنشگران آن، که به تولید اثر هنری یا دفاع از فلسطین پرداخته اند در کنار خودِ مساله فلسطین به عنوان یک سینمای مستقل و مردمی مورد بررسی قرار گرفته است. جریان سینمای مستقل فلسطین ذیل موسسه ای به نام موسسه «سینما فلسطین» شکل گرفت و به ثبت تاریخ و فیلم های مستند روی آورد و در جریان کوچ اجباری فلسطینیان از سرزمین خود این دسته فیلمسازان مجبور به استقرار در کشورهای دیگر شدند اما همچنان جریان سینمای فلسطین را زنده نگه داشتند واین موارد به یک آرشیو و گنجینه عظیمی از عکس ها و رنج‌های مردم فلسطین تبدیل شد اما همان طور که در مستند اشاره شده است این گنجینه در جریان حمله اسراییل به جنوب لبنان گم شده و سرنوشت آن مشخص نیست و نشانه هایی وجود دارد که این گنجینه توسط اسراییل دزدیده شده است.

الهام در رابطه با چالش های تولید این مستند با اشاره به این‌که مستند آرشیوی در ایران محترم نیست، عنوان کرد: برعکس تمام رسانه های دنیا که در آن‌ها آرشیو گنجینه ذی قیمتی محسوب می‌شود چون مستند آرشیوی به‌واسطه آن که از دل آرشیو های موجود داستان و روایت خلق می‌ کند کار سخت تری در نگارش متن، تدوین و کارگردانی دارد در حالی که در ایران تصور می‌شود تولید مستند آرشیوی کار راحتی است و این نگاه منجر به کم لطفی نسبت به اینگونه مستند شده است.

وی ضمن اشاره به این‌که آرشیو ها راحت در اختیار مستندسازان قرار نمی‌گیرد، ادامه داد: ما در مورد غرب و هالیوود کار می سازیم و پیدا کردن آرشیو در این رابطه کار سختی است. همچنین تولید روایت جدید و برجسته کردن نقاطی که در روایت غربی مغفول مانده است مورد توجه ما بود تا یک روایت هنرمندانه، صحیح و متقن داشته باشیم.

کارگردان مستند «پشت صحنه» با مرور این‌که برای ۱۳ قسمت، یک سال پژوهش در منابع خارجی انجام شده است، مطرح کرد: پژوهش این کار از این منظر قابل توجه است که موضوعات گسترده و متنوع بود و هر یک از این موضوعات به پژوهش جداگانه و روایت مختص خود نیاز داشت. علی رغم لذت پیدا کردن موضوعات و فهم بیشتر، این موضوع منجر به طولانی شدن کار می‌شد و از این جهت پژوهش این مستند یک‌سال زمان برد.

وی افزود: می‌خواستیم کار ما یک‌بار مصرف یا جهت‌دار نباشد و در عین داستان گویی، مستند باشد و ریشه های مساله را بررسی کند. سعی کردیم ماجرا را از دل هالیوود بررسی و ریشه یابی کنیم؛ در ابتدای سال ۱۴۰۰ پژوهش و متن آغاز شد و ابتدای ۱۴۰۱ تولید را آغاز کردیم و در انتهای سال ۱۴۰۱ تولید پایان یافت. بعضا برای پیدا کردن یک آرشیو مناسب باکیفیت خودم ۴۰ روز وقت می‌گذاشتم.

الهام در پایان صحبت هایش، گفت: موضوعات سینمای شرق، سینمای عرب، سینمای هند احصا شده است و امکان ادامه دادن این مجموعه وجود دارد.

سایر عوامل این مجموعه مستند ۱۳ قسمتی عبارتند از تهیه‌کننده و کارگردان: حسـین الـهـام، پژوهش و نگارش متن: علی نیکجو، سعید شیرخانی، محمدمهدی اباذری، تدوین و صداگذاری: امیر شابـهاری، محمدحسین علیزده، حسین الهام، گروه موشن‌گرافیک: محمدامین ابراهیمی، علیرضا طیبی، علی امیری، سید علی‌اصغر حقدوست، الهام مصطفوی نیا، آرشیو و تصویریابی: نیما حامی، حمید اسلامی، محمد نمازی، مشاور پروژه: علیرضـا خوشکام، بازنویسی متن: حسین الهام، راوی: حمید محمدی، تیتراژ: محمدمهدی محمدی، موسیقی تیتراژ: محمد معصومی، مجری طرح: گروه فرهنگی رسانه‌ای راوین.

کد خبر 6087916