به نقل از «افکارنيوز»

سیا علیه بن سلمان فرضیات و پیامدها

تاریخ انتشار: ۲۷ آبان ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۵۷۴۹۴۳

شش هفته پس از مرگ مشکوک جمال خاشقچی در کنسولگری عربستان در استانبول، آژانس اطلاعات مرکزی آمریکا - سیا- در گزارشی محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی را آمر این قتل معرفی کرد. در گزارشی که برای نخستین بار واشنگتن پست فاش کرده ، آمده است :سیا با اتکا به مدارکی از جمله تماس‌های تلفنی میان خالد بن سلمان، برادر ولیعهد و سفیر عربستان در واشنگتن با جمال خاشقچی و همچنین، دیگر تماس‌های تلفنی برقرار شده در این زمینه به این نتیجه رسیده که قتل این روزنامه‌ نگار بدون اجازه محمد بن سلمان ممکن نبوده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

این نخستین بار است که یک نهاد اطلاعاتی در آمریکا، ولیعهد عربستان را به دست داشتن در این قتل پر سر و صدا متهم کرده است. در حالی که پیش از این، دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا برای رهایی بن سلمان از مخمصه ایجاد شده، قتل خاشقچی را به «عوامل خودسر» نسبت داد و مدتی بعد دولت آمریکا، روایت سعودی ها از دخالت معاون دستگاه اطلاعاتی عربستان در این قتل را تایید کرد، روایتی که در آن هیچ اشاره ای به نقش محمد بن سلمان نشده است.

 

اکنون با خبری که از سازمان سیا به رسانه های آمریکایی درز کرده است، قدرتمندترین مرد عربستان در مظان اتهام آمریت قتل یک روزنامه نگار قرار گرفته است ؛ اتهامی که اگر ثابت شود یا حداقل، از سوی جامعه جهانی مورد پذیرش قرار گیرد، عربستان با بدترین بحران سیاسی پس از تاسیس این پادشاهی، حتی بدتر از حادثه 11 سپتامبر 2001 که در آن 15 تبعه سعودی مراکز اقتصادی و نظامی آمریکا را هدف قرار دادند، مواجه خواهد شد.

 

اما چرا سرانجام سازمان سیا محمد بن سلمان را به عنوان آمر قتل جمال خاشقچی معرفی کرده است ؟

برای پاسخ به این سوال، سه فرضیه محتمل به نظر می رسد :

فرضیه اسناد: بر اساس این فرضیه، اسنادی که ترکیه در سفر جینا هاسپل، رئیس سیا به آنکارا در اختیار عالی ترین مقام این نهاد اطلاعاتی گذاشته است، قابل کتمان و پرده پوشی نیست، به ویژه این که به نظر نمی رسد اردوغان به کمتر از معرفی آمر اصلی قتل خاشقچی رضایت دهد. اطلاعات قطره چکانی دستگاه های اطلاعاتی ترکیه نشان می دهد که گویا آنکارا اسناد معتبری در دست دارد که بر اساس آن، آمریت بن سلمان در این قتل مسجل شده است و آمریکایی ها نگران هستند افشاگری های ترکیه در نهایت به رسوایی بزرگی برای واشنگتن بدل شود. از این رو، سیا پیش از این که خیلی دیر شود، سرانجام مشارکت ولیعهد سعودی را در قتل خاشقچی مورد تایید قرار داده است.

 

فرضیه تهاجم دولت پنهان: این فرضیه مبتنی بر ادامه جدال اطلاعاتی " دولت پنهان " با محوریت جامعه اطلاعاتی ایالات متحده با دولت ترامپ است. این جدال که پیش از برگزاری انتخابات سال 2016 بر سر موضوع دخالت روسیه در این انتخابات و اتهام تبانی ستاد انتخاباتی ترامپ با روس ها آغاز شد، اکنون به حوزه های دیگر از جمله بحث عربستان گسترش یافته است. بر اساس این فرضیه، گروهی از نخبگان سیاسی - اطلاعاتی در آمریکا در تلاش هستند در مسیر همسویی توجیه ناپذیر دونالد ترامپ با محمد بن سلمان اخلال ایجاد کنند و کاخ سفید را به واکنش در قبال رفتارهای جنجالی و هزینه ساز ولیعهد سعودی مجبور سازند.

 

فرضیه باج خواهی ترامپ:   بر اساس این فرضیه، هماهنگی کامل میان کاخ سفید و سازمان سیا بر سر موضوع قتل جمال خاشقچی در جریان است به گونه ای که با متهم کردن قدرتمندترین مرد عربستان، دربار سعودی بیش از پیش سیاست های تعیین شده از جانب دولت ترامپ، به ویژه در موضوع اتمام جنگ یمن، پایان دادن به تحریم قطر، کاهش قیمت جهانی نفت و از همه مهم تر، پرداخت هزینه های نظامی - امنیتی آمریکا در قبال دو جنگ افغانستان و عراق و برخورد احتمالی با ایران را اجابت کند. در این فرضیه، کاخ سفید نقش پلیس خوب و مجموعه نخبگان سیاسی، اقتصادی و رسانه ای آمریکا نقش پلیس بد را برای ریاض بازی می کنند تا این که سرانجام، ولیعهد سرکش سعودی نقش تعریف شده از جانب واشنگتن را بپذیرد.

 

به هر حال، فارغ از این که بر اساس کدام فرضیه، سازمان سیا در موضوع آمریت قتل خاشقچی، انگشت اتهام را به سوی محمد بن سلمان نشانه رفته است (البته ممکن است مجموعه ای از این سه فرضیه نیز قابل تصور باشد) شاید  تاثیر چنین رویکرد بی سابقه ای بر مناسبات واشنگتن - ریاض از اهمیت بیشتری برخوردار باشد. پذیرش تدریجی نهادهای قدرت در آمریکا  مبنی بر آمریت بن سلمان در قتل خاشقچی دو پیامد سرنوشت ساز دارد.

 

نجات پادشاهی: رفتارهای مخاطره آمیز ملک سلمان در بازگذاشتن دست فرزندش، محمد، آینده پادشاهی عربستان را در هاله ای از ابهام فروبرده است. محمد بن سلمان به بهانه اصلاحات در کشور به شدت محافظه کار و سنتی عربستان، جعبه پاندورا (جعبه ای که بر اساس اساطیر یونانی، سر منشأ تمامی بدی ها و شوربختی های نوع بشر است ) را باز کرده است که سرانجام آن می تواند اعتراضات گسترده اجتماعی از نوع قیام های مردمی در جهان عرب، تضعیف پایه های نظام سلطنتی مطلقه، رشد جریان های افراطی از نوع وهابیت، صدور خشونت به منطقه و در نهایت، فروپاشی پادشاهی آل سعود در یکی از حساس ترین کشورها و مناطق جهان باشد. از این رو، چه بسا آمریکایی ها به بهانه قتل خاشقچی جراحی سیاسی را در عربستان به کار گیرند تا با خارج کردن محمد بن سلمان از چرخه جانشینی پادشاه، فرد معقول تر و همراه تری را بین خاندان پرشمار آل سعود به جای ملک سلمان بنشانند.

 

مهار پادشاهی: به نظر می رسد از دید مقامات ارشد دولت آمریکا، عربستان زیر لوای محمد بن سلمان از کنترل خارج شده و اگر در نهایت وی بر تخت پادشاهی نفت خیز ترین کشور جهان عرب بنشیند، این کشور را به دردسر واقعی برای جهان غرب از جمله آمریکا بدل خواهد کرد. مخالفت با پایان جنگ در یمن، اصرار به ادامه محاصره قطر، بازداشت چند روزه نخست وزیر لبنان و بگو مگوهای کم سابقه با رئیس جمهور آمریکا بر سر موضوع پرداخت پول از جانب ریاض برای تامین هزینه چتر امنیتی این کشور، از دید ایالات متحده قابل پذیرش نیست. از این رو، آمریکا قصد دارد پیش از این که محمد بن سلمان به صدام ثانی بدل شود، عربستان را مهار کند و این تصمیم نیز از مدت ها قبل از قتل خاشقچی در آنکارا گرفته شد؛ زمانی که کنگره آمریکا در حرکتی دو حزبی و در اقدامی مغایر با تلاش دولت وقت این کشور قانون " عدالت علیه حامیان تروریسم " موسوم به جاستا را تصویب کرد.

امیرعلی ابوالفتح

 

 

 

منبع: افکارنيوز

کلیدواژه: مرگ عربستان قتل واشنگتن پست واشنگتن سر و صدا رئیس جمهور آمریکا دولت معاون سازمان سیا رسانه جامعه ترکیه رسوایی ایالات متحده انتخابات روسیه نخبگان کاخ سفید نفت جنگ عراق ایران بازی جهان رشد خشونت جراحی جهان عرب لبنان رئیس جمهور پول کنگره آمریکا قانون تروریسم دولت دولت آمریکا رئیس جمهور آمریکا عربستان لبنان خاشقچی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.afkarnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «افکارنيوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۵۷۴۹۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آمریکا: ارسال سلاح به ایران و کره شمالی از سوی روسیه منجر به بی ثباتی منطقه می‌شود

آفتاب‌‌نیوز :

«جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا روز چهارشنبه به وقت محلی در جمع خبرنگاران افزود: ما در سال‌های گذشته شاهد همکاری نظامی ایران و کره شمالی بوده ایم، اما توسعه گسترده پهپاد‌ها در همکاری ایران و روسیه در طول دو سال گذشته امری جدید بوده است.

او تصریح کرد: همچنین همکاری گسترده نظامی روسیه و کره شمالی نیز در دو سال گذشته افزایش یافته است. ما همچنین از نزدیک پیشنهادات نظامی روسیه به ایران و کره شمالی را که می‌تواند منجر به بی ثباتی در خاورمیانه و منطقه هند و اقیانوسیه شود، از نزدیک دنبال می‌کنیم.

مشاور امنیت ملی بایدن اضافه کرد: «اگر روسیه به ایران سلاح بدهد این موضوع ثبات در خاورمیانه را متزلزل می‌کند».

سالیوان مدعی شد: وضعیت کنونی در ارتباط با ایران در مقایسه با چند هفته گذشته متفاوت است. پس از حمله بی پروا و بی‌سابقه ۱۰ روز پیش ایران به اسرائیل، کشور‌های گروه ۷ تصمیم گرفتند که تحریم‌های جدیدی علیه ایران وضع کنند.

مشاور امنیت ملی بایدن گفت: آمریکا، انگلیس و اتحادیه اروپا در این زمینه با هم هماهنگ هستند. کنگره آمریکا اختیارات جدیدی به دولت خواهد داد که ما با استفاده از آن‌ها به منزوی کردن بیشتر ایران و افزایش فشار بر آن ادامه خواهیم داد.

مشاور امنیت ملی دولت آمریکا همچنین از احتمال سفر خود به عربستان سعودی در چند هفته آینده خبر داد. جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، سفر برنامه ریزی شده خود به عربستان سعودی را سه هفته پیش به دلیل آسیب به قفسه سینه و شکسته شدن یک دنده اش، به تعویق انداخت.

انتظار می‌رفت سالیوان با ولیعهد عربستان دیدار کند تا پیش نویس معاهده دفاعی آمریکا و عربستان و تفاهمات مربوط به حمایت واشنگتن از برنامه هسته‌ای غیرنظامی عربستان را مورد بحث قرار دهد.

مقامات آمریکایی امیدوارند این توافقنامه‌ها بتواند راه را برای عادی سازی روابط با اسرائیل هموار کند و به توافقی دوجانبه با سعودی‌ها برسند و به طور بالقوه آن را به نتانیاهو ارائه کنند، که یکی از شرایط توافق، تعهد به راهکار دو کشوری باشد.

در این صورت، نتانیاهو با یک انتخاب روبرو می‌شود: اگر موافقت کند، می‌تواند یک توافق صلح با عربستان سعودی را به دست آورد. اگر او نه بگوید، ممکن است به عنوان یک مرد مخالف جلوه کند و حمایت باقی مانده از سوی آمریکا را از دست بدهد.

با ادامه جنگ اسرائیل و حماس و چند ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، مقامات کاخ سفید و وزارت امور خارجه آمریکا اذعان می‌کنند که شانس بسیار کمی برای دستیابی به توافقنامه عادی سازی روابط میان عربستان و اسرائیل وجود دارد.

موانع پیش روی این توافق شامل جنگ در غزه، وابستگی نتانیاهو به شرکای ائتلاف راست افراطی خود و سیاست داخلی آمریکا است. سعودی‌ها به صراحت اعلام کرده‌اند که برای پیشبرد عادی‌سازی روابط با اسرائیل، جنگ غزه باید پایان یابد و دولت اسرائیل باید به یک مسیر غیر قابل بازگشت به سمت راه کاردو کشور متعهد شود.

به نظر نمی‌رسد نتانیاهو به سمت پایان دادن به جنگ حرکت کند و او نه تنها با راهکار دو کشوری مخالف است، بلکه صرفاً ایده اجازه دادن به تشکیلات خودگردان فلسطین در اداره غزه پس از جنگ را رد می‌کند.

منبع: خبرگزاری ایرنا