به نقل از «تقریب»

در میزگرد آینده تئاتر مقاومت در ایران مطرح شد نگاه غیرهنری سیاستمداران به تئاتر دفاع مقدس/ ضعف نمایشنامه‌نویسی در دهه اخیر

تاریخ انتشار: ۲۸ آبان ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۵۸۸۶۰۱

به گزارش حوزه فرهنگ و هنر خبرگزاری تقریب، ششمین همایش علمی پژوهش تئاتر مقاومت شب گذشته (یکشنبه ۲۷ آبان) با حضور پژوهشگران عرصه تئاتر دفاع مقدس در تالار مشاهیر تئاترشهر برگزار شد.

بخش پایانی این همایش نشست موضوعی آینده تئاتر مقاومت در ایران بود که با حضور شهرام کرمی مدیرکل هنرهای نمایشی، اسماعیل شفیعی استاد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و فرهاد مهندس‌پور پژوهشگر و استاد دانشگاه هنر دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در بخش ابتدایی این میزگرد اسماعیل شفیعی درباره بحث آینده پژوهشی عنوان کرد: منظور از آینده پژوهشی تلاش نظام مند و شکل بخشیدن به آینده یک پدیده یا وضعیت است. این آینده می‌تواند مطلوب یا واقعی باشد یا آینده ای که برآیند وضعیت حال حاضر است.

وی در ادامه افزود: اگر بپذیریم که وضع موجود قابل تغییر است بنابراین با تغییر مدیریت ها، شرایط و بودجه، همه چیز تغییر می‌کند. فرض ما بر این است که وضع موجود استمرار یابد حال این آینده را چطور باید تصویر کنیم؟ نکته دیگر اینکه آینده چه ما بخواهیم و نخواهیم رخ می دهد و حال بدبخت آنها که برایش برنامه ریزی نکرده و در آن دخیل نیستند.

شفیعی استاد دانشگاه تهران در توضیح هدف از آینده پژوهشی گفت: هدف ما از علم و رشته ای که بیش از صد سال قدمت دارد این است که ممکن های ممکن و آینده های محتمل که نزدیک آینده مطلوب و دلخواه است، میّسر شوند برای همین این آینده الزاماتی دارد که بدان می پردازیم.

سپس فرهاد مهندس پور با بیان  اینکه در بحث آینده پژوهشی باید بررسی کنیم که چه چیزهایی و چگونه باید تغییر کنند و عواقب این تغییر چیست، افزود: در بحث نمایشنامه نویسی دفاع مقدس باید توجه کنیم که این پدیده در داخل پدیده بزرگتری از جریان نمایشنامه نویسی کشور قرار دارد و اینها با هم در پیوند هستند.

وی با ارائه مثالی گفت: بعد از پیروزی انقلاب من تمام کتاب‌هایم را بخشیدم و تصورم این بود که دیگر نیازی به کتاب نیست و ما به چیزی که می‌خواستیم دست یافتیم، این تصور من در همان سال تغییر کرد. نتیجه همین تصور اولیه ما نمایشنامه های دوره انقلاب است که البته تعداد کمی از آنها باقی مانده است. جنگ باعث شد ما واقع‌بینانه‌تر نسبت به مسائل نگاه کنیم و به نظرم وضعیت نمایشنامه نویسی جنگ از کل نمایشنامه نویسی در ایران جدا نیست.

* ضعف نمایشنامه‌نویسی در یک دهه اخیر

مهندس پور با اشاره به اینکه از سال ۸۵ به این سمت نمایشنامه نویسی در ایران نازک و لاغر شده و از واقعیت زیست جامعه فاصله گرفته است، اظهار داشت: الان این نمایشنامه نویسی در بحران قرار دارد چرا که اگر به آمار درست دست یابیم متوجه می‌شویم نسبت نمایشنامه نویسی در ایران خیلی کمتر از ترجمه است.

در ادامه شهرام کرمی نیز با اشاره به نگاه به گذشته و آینده برای تحلیل موضوعات گفت: ادبیات ابزورد (پوچ و سیاه) و نمایشنامه‌های آن حاصل جنگ جهانی دوم است، هر جنگی که در جهان رخ می دهد تأثیر خود را تا صد سال بر جای می گذارد. ما در طول ۵۰ تا ۶۰ سال رویدادهایی را شاهد بودیم که جریان هنرهای نمایشی را دستخوش تغییرات کرده است، از مشروطه تا ۲۸ مرداد و انقلاب اسلامی و جنگ بر تئاتر دفاع مقدس موثر بوده اند.

وی با طرح این سوال که با این تغییر و تحولات چطور می توانیم آینده را ترسیم کنیم، گفت: دهه های ۷۰ و۸۰ پس از انقلاب تجربه فعالیت های هنری متفاوت بود و ابتدا شاید قدری تابع احساسات و جنبه تبلیغاتی کارها داشت و دهه هشتاد دیگر کارها عمق بیشتری گرفت، آثار هنری تئاتر مقاومت بیشتر شد و نمونه آنها در کارهای هنرمندان موجود است.

کرمی با تأکید بر اینکه ممکن است آنچه ما امروز درک میکنیم در آینده مفهومی این چنین نداشته باشد، افزود: حال به نظر من جریان تئاتر مقاومت در آینده حتما تداوم دارد اما نوع و تحلیلش قطعا متفاوت خواهد بود.

*شناخت وضعیت تئاتر دفاع مقدس مشکل شده است

در بخش دیگر نشست اسماعیل شفیعی با بیان اینکه در بحث آینده پژوهشی مبنای نگاه به وضعیت حال است، افزود: امروز شناخت وضعیت حال تئاتر دفاع مقدس قدری مشکل شده چون مفهوم تئاتر مقاومت و دفاع مقدس جزو مباحث چالش برانگیز شده است. از نگاه من تئاتر مقاومت از تئاتر دفاع مقدس و آن هم از تئاتر دینی و اجتماعی جداست؛ هر چند برخی معتقد به این تفاوت نیستند و میگویند مقاومت همان دفاع مقدس را شامل می‌شود و همه تحت پوشش تئاتر دینی هستند.

وی با تأکید بر اینکه زمانی میتوانیم سراغ آینده برویم که وضعیت حال را خوب بشناسیم، افزود: تعدد تعاریف باعث می شود شناخت وضعیت حال سخت باشد. تا زمانی که سیاستمداران در این حوزه حضور دارند، تعاریف مختلفی هم در این عرصه وجود دارد چرا که نگاه آنها به این حوزه هنری نیست. بنابراین به نظر من این دفاع مقدس نیست که تغییر کرده بلکه تعاریف افراد متفاوت شده است.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه احتیاج به پژوهش بیشتر در حوزه دفاع مقدس داریم، اظهار داشت: ما متصدی سازماندهی این امر را هم باید مشخص کنیم که انجمن تئاتر انقلاب یا وزارت فرهنگ و ارشاد یا خرد جمعی فرهنگ عمومی یا دانشگاهیان در این زمینه متصدی هستند؟ حال اگر سیاست مداران را از این حوزه جدا کنیم تئاتر دفاع مقدس باقی می ماند اینها همه چالش است که قبل هر اقدامی باید رفع شود.

مهندس پور نیز اظهار داشت: انقلاب اسلامی ایران قرار بود انقلاب فرهنگی باشد ولی تنها چیزی که در آن رعایت نشده فرهنگ است برای همین هم بهترین نیروهای انقلاب استعدادهایشان بروز پیدا نکرده است. الان پاسخ دهید که بزرگترین مشکل ما دلار است یا تئاتر دفاع مقدس؟ در همه جای دنیا مطرح می شود که اقتصاد همه چیز را مشخص میکند و این ایده بزرگی است اما در ایران با وجود ادعای فرهنگ باز هم شرایط همینطور است.

*به سانسور اعتقادی ندارم

مهندس پور در ادامه افزود: الان بگویید ستاره های سینما محبوب تر هستند یا عرفا و شخصیت های فرهنگی؟ چرا ما به این وضع افتادیم؟ چون نخواستیم در این حوزه ها بحث کنیم. ما دچار این مشکل هستیم که تکلیفمان با خودمان مشخص نیست چرا که در حال گذار هستیم و ارزش‌هایمان به سرعت در حال تغییر است. فرهنگ در گذشته هم مساله نبوده الان هم نیست!

این استاد دانشگاه با بیان اینکه به سانسور اعتقادی ندارد گفت: چرا که نهادهای فرهنگی ما ایده ای ندارند که براساس آن سانسور کنند بلکه یک اعمال نظرهای پراکنده انفرادی دارند. در سال ۸۵ نمایش زمهریر در تئاتر شهر پرفروش شد و مطرح می شد که نمایشی مذهبی است در حالیکه غیر اخلاقیات را به اسم مذهب به خورد مردم داد، به این نمایش بودجه هم تعلق گرفت و در تئاتر کشور تشویق شد!

وی دیگر مشکل تئاتر دفاع مقدس را بی توجهی به نمایشنامه نویسان به شمار آورد و گفت: الان نمایشنامه نویسان دفاع مقدس ما کجا هستند و چطور زندگی میکنند، ما امروز منتظر هستیم دلار به ثبات برسد بقیه چیزها حل می شود در حالیکه اینطور نیست! باید از پژوهش و پرسشگری در تئاتر شروع کنیم بقیه چیزها از دل پژوهش بیرون می آید.

*جریانات هنری متأثر از هنرمندان است نه سیاست مداران

در ادامه کرمی نیز با توجه بخشی از صحبت های اسماعیل شفیعی مبنی بر تمرکز سیاستمداران بر تئاتر گفت: اساسا جریانات هنری در طول تاریخ هیچ وقت وابسته به حکومتی نبوده بلکه خود هنرمندان به عنوان شخصیت مستقل مرحله آفرینشگری و خلق اثر هنری را طی کرده اند. تقریبا در عرصه تئاتر دفاع مقدس هم ما این جریان را شاهد هستیم.

وی همچنین گفت: ملاک اینکه یک کاری خوبی است یا نه، استقبال عموم نیست اگر اثری ریشه ای باشد تأثیر خود را روی آینده و جامعه هنری میگذارد. در جریان تئاتر دفاع مقدس هم از ۱۰ تا ۲۰ سال پیش آثاری اجرا شد که شاید فاقد ارزش هنری باشند اما آنها جزو هویت ما شدند.

وی در بحث از آینده تئاتر گفت: یک روند خلاقانه و مسیر رو به جلو قطعا به تناسب تغییرات اجتماعی جامعه و همچنان موضوع مقاومت اندیشه محور را بهبود می بخشد.

انتهای پیام/

منبع: تقریب

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.taghribnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تقریب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۵۸۸۶۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پیشنهاد مذاکره مستقیم با آمریکا برای استحاله اراده ملت ایران/ روزنامه شرق: ایران در عملیات وعده صادق صهیونیست‌ها را پشت خط ترس نگاه داشت

چرا برخی رادیکال ها چشمان خود را بر حقیقت ذات و خوی استکباری آمریکا بسته و مدام از ایده تکراری خود مبنی بر مذاکره مستقیم با آمریکا بسته‌اند؟

سرویس سیاست مشرق- در میان انبوهی از گزارش‌ها و تیترهای خبری، در یک بسته کامل با نام «ویژه‌های مشرق» شما را در جریان مسائل مهم و اثرگذار از نگاه روزنامه‌های کشور قرار می‌دهیم.

در این ویژه‌نامه، نگاهی به آخرین مواضع جناح‌های سیاسی و تحولات مهم داخلی، خارجی، اوضاع اقتصادی و اجتماعی کشور انداخته می‌شود که مخاطبان بامطالعه آن به رهیافت‌های مهم، نکات و تأملات از سیر وقایع اثرگذار دست خواهند یافت، در این بخش با ما همراه باشید

************

وزنامه‌های امروز دوشنبه سوم اردیبهشت ماه در حالی چاپ و منتشر شد که تبیین دستاوردهای اخیر ارتش و سپاه در بیانات رهبر انقلاب، موضع دولت درباره حجاب به روایت رئیسی؛ اجرای قانون در عین حفظ حقوق و کرامت مردم و مهر تایید صهیونیست‌ها بر معادله بازدارندگی ایران در صفحات نخست روزنامه‌های امروز برجسته شده است.

درحالی‌که تمام توجه جهان پس از ۷ اکتبر متوجه خاورمیانه جدید با محوریت تحولات باریکه غزه شده بود، به ناگاه جهان در نیمه‌شب ۱۳ آوریل به فاصله میان ایران و فلسطین اشغالی چشم دوخت که به واسطه بسته شدن حریم هوایی کشورهایی همچون عراق، اردن و لبنان و همچنین تغییر مسیر پروازی شرکت‌های هواپیمایی به سیاهچاله‌ای فضایی شبیه شده بود، حرکت پهپادها و پس از آن موشک‌هایی که به مقصد اسرائیل، خاک ایران را ترک کرده و در نهایت به‌رغم ائتلاف نظامی ایجادشده به رهبری آمریکا برای رهگیری، بسیاری از آنها خود را به آسمان اراضی اشغالی رسانده و برخی نیز با اهداف ازپیش‌تعیین‌شده برخورد کردند، به مبدأ تاریخ جدیدی در تحولات خاورمیانه تبدیل شد که می‌تواند تبعات مثبت و منفی زیادی برای تهران داشته باشد.

عملیات وعده صادق همچنان مورد توجه رسانه‌های اصلاح‌طلب قرار داشته و هر یک از دریچه‌ای خاص به آن می‌نگرند، روزنامه هم‌میهن در شماره امروز خود به ارتباط ایران با اعراب پس از این عملیات درخشان پرداخته و نوشته است:

واقعیت این است که در دنیای امروز، بدون اقتصاد، حرف‌ها پوچ هستند. ایران دارای صنایع مختلف و توان مهندسی و پزشکی بالایی است اما متاسفانه به جای اینکه ما بتوانیم صادرات خدمات داشته باشیم، صادرات نیرو می‌کنیم و بخشی از نیروی ما تبدیل به نیروی مهاجرتی شده است. آنچه می‌توانست اتفاق بیفتد این بود که تبادلات اقتصادی و تجاری ما موجب گارانتی ثبات در روابط باشد. هیمنه ایران خوب است اما نباید باعث ترس، امنیتی‌سازی و در نهایت فاصله گرفتن همسایگان و پناه بردن بیشتر آن‌ها به خصم‌های ایران به‌ویژه اسرائیل شود.

روزنامه اصلاح‌طلب شرق در تحلیل پاسخ موشکی ایران به رژیم صهیونیستی تاکید کرد این اسرائیل است که پشت خط ترس ایستاده است!

این روزنامه با بیان اینکه اکنون دو پیش‌فرض وجود داشت که هر دو به هم ریخت، می نویسد:

یکی اینکه ایران در «بن‌بست ترس» افتاده و حمله نمی‌کند و دوم اینکه گنبد آهنین (با همه هزینه‌هایی که برایش انجام شده) نفوذناپذیر است و هراس اسرائیلی را می‌کاهد؛ اما پاسخ ایران از نظر روش، معنی‌دار بود. هم زد و هم نشان داد که جنگ نمی‌خواهد. نه از بهر پیکار پتیاره (زشتی) کرد». نفوذ هر تعداد موشک از گنبد آهنین می‌تواند هم برای اسرائیل و هم برای شرکای غربی فاجعه‌بار باشد.

شرق در ادامه با بیان اینکه عملیات ایران از نظر روانی یک مانور رسانه‌ای-نظامی بود، تاکید می کند:

گویی نمادهایی از گذشته دور تاریخ ایران را نظاره می‌کنید. این تصویرسازی «ایرانی» را مرور کنید، به همه اعلام می‌کنید که کناره گیرید، راه بگشایید، هین که می‌آیم، آسمان را «کلییر» کنید، رزمایشی از رژه هوایی راه می‌اندازید، پیشاپیش پهپادها را مانند لشکر پیاده هوایی با هیمنه می‌فرستید؛ سپس موشک‌ها را فرود می‌آورید. بزمی حماسی می‌آرایید و آن را در پیکره تصویری سینمایی و مهیج کارگردانی می‌کنید. گویی ناخودآگاه عناصری از تاریخ ایران را برآورده‌اید: «یکی تخت پیروزه بر پشت پیل/نهادند و شد روی گیتی چو نیل». وزیر خارجه انگلیس در گفتاری ناخواسته و در برابر پرسشی ناگهانی از همین لشکرکشی پرهیمنه برآشفت. گویی می‌خواست بگوید که ایران حق ندارد که در مقابل چشمان ما این‌چنین عرض اندام کند. در انگاره، جنگ‌های دو هزار سال پیش ایران و روم یا مواجهه هزار سال پیش سلجوقیان ایرانی در جنگ‌های صلیبی از پیش چشم او گذر می‌کرد.

بررسی‌ها نشان می دهد در شرایطی که منطق جمهوری اسلامی پس از عملیات وعده صادق بیان ظهور اراده ملت ایران اسلامی می باشد، برخی نیروهای سیاسی داخلی و رسانه هایشان می کوشند تا با یک جهت دهی آشکار، لزوم مذاکره مستقیم با آمریکا را پخت و پز نمایند.

در این رابطه روزنامه اعتماد طی یادداشتی با تاکید بر اینکه «ایران در هر حال، چه در دولت روحانی و چه در دولت رییسی به دنبال افزایش تنش با طرف‌های خارجی از جمله امریکا و اسراییل نیست»، به تحریف منطق مقاومت و سیاست خارجی جمهوری اسلامی پرداخته و بدون توجه به سیاست کاهش هزینه ها و افزایش دستاوردها، این پرسش را مطرح می سازند که چرا میان ایران و امریکا چنین سطحی از تنش باشد که در مواقع حساس نیازمند کنترل باشد؟ یعنی در این میزان تنش میان ایران و امریکا چه منافعی نهفته است که برای رفع کل تنش اقدام نمی‌شود و تنش در حالت کنترل شده آن همچنان پایدار می‌ماند؟.

این روزنامه اما در ادامه با تاکید بر اینکه پس از تنش اخیر با اسراییل و مخالفت امریکا با افزایش تنش، بیش از چند سال اخیر زمان برای آغاز گفت‌وگوهای مستقیم میان ایران و امریکا مساعد شده است، تاکید می کنند:

هر دو کشور از تشدید تنش‌ها در خاورمیانه راضی نیستند.همین کافی است تا پایه‌ای برای آغاز دور تازه‌ای از تعامل باشد. آیا می‌توان امیدوار بود که در پس تنش‌های اخیر شاهد نوعی تجدیدنظر در روش‌ها بود و در نتیجه گفت‌وگوی غیرمستقیم و سپس مستقیم ایران و امریکا وارد سرفصل تازه‌ای شود؟ گفته شد بنا بر برداشتی که از رویدادهای اخیر می‌توان داشت، تنش بیشتر مضراست.کاهش تنش هم نیاز منطقه، در این شرایط برای پیشبرد اهداف بزرگ‌تر به چیزی نیاز است؟ پاسخ مشخص است تقویت دیپلماسی برای آغاز گفت‌وگوی ایران با امریکا!

با توجه به طرح این مطالب از سوی برخی نیروهای رادیکال داخلی می توان این پرسش را مطرح کرد که چرا برخی رادیکال ها چشمان خود را بر حقیقت ذات و خوی استکباری آمریکا بسته و مدام از ایده تکراری خود مبنی بر مذاکره مستقیم با آمریکا بسته اند؟ آیا تجربه های گذشته مذاکره همچون برجام حقیقت ماجرا را برای آنان مایه عبرت نساخته است؟ آیا با مذاکره با آمریکا حمایت های این کشور از جنایت های رژیم صهیونیستی کاسته می شود؟

آیا طرح مذاکره مستقیم با آمریکا در راستای تبدیل شدن برخی نیروهای سیاسی به کمپین نامزدهای انتخابات آمریکا نبوده و کارسازی برای آنان را مهیا نمی سازد؟ آیا مذاکره مستقیم با آمریکا همان ادامه رفتن به سوی برجام منطقه ای و سپس مذاکرات موشکی نمی باشد همان موشک ها که ظهور اراده ملت ایران را رقم زد؟