هنر باستانی مردمان کویر که به دست رهبر انقلاب احیا شد
تاریخ انتشار: ۲۹ آبان ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۵۹۶۰۱۶
زیلو در واقع بافته‌ای کویری است و در مناطق گرمسیری حاشیه کویر بافته می‌شود و به دلیل آنکه گرما را جذب نمی‌کند برای این مناطق مناسب است.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از یزدرسا، استفاده از زیلو قدمتی بسیار دارد به طوری که گفته می‌شود قرن‌ها قبل از اسلام نیز بافت زیلو رایج بوده است. یکی از کاربردهای رایج زیلو استفاده از آن در امکان مذهبی بوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
زیلو فرش سلامت
زیلو در واقع بافته‌ای کویری است و در مناطق گرمسیری حاشیه کویر بافته می‌شود و به دلیل آنکه گرما را جذب نمی‌کند برای این مناطق مناسب است. زیلو را به‌عنوان فرش سلامت معرفی می‌کنند، چون تنها دستبافتهای است که تماماً منشاء گیاهی دارد.
از فواید زیلو این است که به طبیعت باز می‌گردد و پس از کهنه شدن و غیرقابل استفاده شدن، در گودالی در کنار گیاهان دفن می‌شده‌اند تا به‌عنوان کود گیاهی برای بقیه گیاهان مورد استفاده قرار بگیرند.
زیلو معمولاً در قالب دو رنگ بافته می‌شود که ترکیب رنگی آن نیز متناسب با کاربرد آن تعیین می‌شود. البته امروزه با نوآوری‌های انجام شده بر تنوع رنگی آن افزوده شده است.
نقش‌های زیلو نیز دارای تنوع گسترده‌ای است که وابسته به مهارت استادکار است. نقش‌های رایج زیلو به 70 نقش می‌رسد که اکثر آنها دارای نام های محلی است. زیلو از نظر ابعاد نیز براساس کاربرد در اندازه های مختلف از کوچکترین سایز 50*50 و بزرگترین سایز 8*3 متر بافته می شود.
میبد مهد زیلو
شهرستان میبد در استان یزد یکی ازمراکز عمده زیلوبافی بوده است به طوری که تا چندسال قبل صدها خانوار از محل درآمد آن امرار معاش می‌کردند و از این لحاظ زیلو به بخشی از هویت شهر میبد تبدیل شده است. هنر زیلوبافی باعث شده که امروز شاهد ثبت ملی شهرستان میبد به عنوان شهر ملی زیلوبافی در کشور باشیم.
عبدالکریم غنی‌پور مدیر شرکت تعاونی زیلوبافان میبد و از پیش کسوتان این عرصه در مورد اوضاع و احوال این روزهای این "هنر صنعت" می گوید: در گذشته زیلوبافی درآمد خوبی داشته است و اکثرا کسانی که در میبد دکتر و مهندس هستند پدرانشان زیلو باف بوده اند و خودشان نیز در کنار درس خواندن به زیلو بافی مشغول بودند. زمانی که فرشهای ماشینی جایگاهی در بین مردم نداشت 60 درصد زیراندازها در ایران زیلو بود.
طاهره کشتکار مسئول موزه زیلوی میبد نیز با اشاره به علل رکود زیلو عنوان داشت: زیلو در گذشته فرش عمومی ایرانیان بوده و از میبد به تمام نقاط ایران صادر می شد ولی از زمانیکه تکنولوژی تولید موکت با الیاف مصنوعی و فرشهای ماشینی وارد ایران شد به سبب تنوع محصول و طرح و رنگ متنوع به تدریج جای زیلو را در جامعه ایران گرفت و زیلو رونق خود را از دست داد.
توجه دوباره به زیلو
هرچند زیلوبافی مدتی بود که به فراموشی سپرده شده بود اما این هنر بار دیگر مورد توجه قرار گرفته و تربیت زیلوبافان یکی از اقداماتی است که هم اکنون صورت می گیرد.
فرماندار میبد با اشاره به اقدامات صورت گرفته در این خصوص می گوید: در میبد زمانی هزار و 800 دستگاه زیلو داشتیم اما در دوره ای، این هنر صنعت به افول گرایید و حال با تلاشها و حمایت های انجام شده ، دوباره احیاء و نمود پیدا کرده به طوری که در حال حاضر 300 دستگاه زیلو داریم.
عبدالکریم غنی‌پور مدیر شرکت تعاونی زیلوبافان میبد نیز با تقدیر از تلاش برای احیای زیلوبافی گفت: در چند سال اخیر با راه اندازی مرکز آموزشی خانه زیلو وابسته به جهاد دانشگاهی بافت زیلو رونق بیشتری یافته است.
وی همچنین اذعان داشت: امروزه با ورود قالیهای ماشینی پر زرق و برق و استقبال مردم زیلو از رونق افتاده و خریدار آن نیز کم شده است بطوریکه مدتی حدود 20 سال اصلا خریدار زیلو در بازار نبود ولی به مرور زمان و افزایش آگاهی مردم نسبت به محسنات زیلو هنر زیلو بافی رونق بیشتری یافت.
غنی‌پور افزود: میراث فرهنگی نیز چند سالی است که در زمینه ترویج هنر صنعت زیلو فعال تر شده است و این هنر در میبد، ندوشن، روستای مرور و یزد نیز گسترش و رونق یافته است.
چرایی عدم رونق بازار زیلو؟
مرتضی محسن زاده مسئول خانه زیلو میبد در خصوص دلایل عدم رونق بازار زیلو بیان داشت: عوامل متعددی در این قضیه دخیل است که مهمترین آنها عدم زیر ساخت کافی در حوزه زیلو (بافنده و تجهیزات زیلو)، نبود بازاریابی مناسب در سطح ملی و بین المللی و وجود بازار رقیب دیگر زیر اندازها می باشد.
وی افزود: قیمت زیلو، زمانبر بودن تولید زیلو و عدم تنوع محصول در این حوزه از دیگر دلایل عدم رونق زیلو می باشد. خوشبختانه با راه اندازی خوشه زیلو این موقعیت بوجود آمد تا عوامل عقب ماندگی و عدم توسعه یافتگی زیلو بررسی و تحقیقات میدانی در این رابطه صورت گیرد که در این راستا خانه زیلو بخشی از این اهداف را که شامل تنوع محصول، برندسازی و حضور در نمایشگاههای متعدد داخلی و بین المللی جهت معرفی و بازاریابی این محصول را انجام داده است.
طاهره کشتکار مسئول موزه زیلوی میبد نیز معتقد است: سرمایه گذاران چون از بازار زیلو مطمئن نیستند انگیزه ای برای سرمایه گذاری در این حوزه ندارند. با ایجاد بازار مناسب و بازاریابی درست و تولید محصولات با کیفیت متنوع از لحاظ طرح و رنگ می توان نگاه بازار داخل و خارج را به زیلو تغییر داد و سرمایه گذاران را جذب کرد. دولت می تواند با تشکیل یک تیم تجاری و بازایابی این بازار را مهیا کند.
مشکلات زیلوبافان
عبدالکریم غنی‌پور مدیر شرکت تعاونی زیلوبافان میبد به مشکلاتی که هنرصنعت زیلو را تهدید می کند اشاره داشت و گفت: اخذ مالیات سنگین توسط دارایی و رکود باعث شده که دیگر قادر به ادامه کار نباشیم. سرمایه در گردش شرکت بغیر از ساختمان 210 میلیون تومان می باشد که نصف پول ماشین برخی از آقایان در میبد هم نمی شود ولی با این وجود کسی با آنها کار ندارد ولی ما را با 60 نفر بافنده و خانوادهایی که تنها درآمد شان از این راه است با وضع مالیاتهای مستقیم و غیر مستقیم تحت فشار قرار می دهند و این باعث شده قادر به ادامه کار نبوده و شرکت را تعطیل کنیم. مشکل دیگر ما این است تاکنون به دلیل گرفتاریها و مشکلات زیادی که برای دریافت وام وجود دارد نتوانسته ایم از بانکها وام دریافت کنیم تا بتوانیم مشکل سرمایه اولیه و سرمایه در گردش خود را حل کنیم. خودم شخصا مجبور شده ام با درصد بالا برای اینکه کار نخوابد از بانکها وام بگیرم. در سالهای گذشته که کار رونق داشته و درآمد خوب بوده سود اعضا نیز با نرخ خوبی پرداخت می شده ولی در این چند سال و بخصوص امسال با وجود رکود حاکم بر بازار نرخ پرداخت سود کمتر شده است.
زیلوی میبد در آستانه جهانی شدن
همین چند روز قبل بود که کارشناسان شورای جهانی صنایع دستی به مدت دو روز جهت بررسی و ارزیابی ثبت جهانی زیلوی میبد از کارگاههای زیلوبافی این شهرستان بازدید کردند.
سید مصطفی فاطمی فیروزآبادی، مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد در همین ارتباط گفت: راستی آزمایی و ارزیابی پرونده ارسال شده به شورای جهانی صنایع دستی انجام شد و اگر به دنبال ارزیابی به عمل آمده، ثبت جهانی زیلوی میبد صورت گیرد، یک برند و اعتبار جهانی دیگر به عنوان ششمین برند جهانی به اعتبارات جهانی استان یزد افزوده خواهد شد.
کارشناس یونسکو نیز در این رابطه گفت: به انجام رسیدن ثبت جهانی زیلوی میبد، پایان کار نخواهد بود، بلکه باید به معرفی آن در عرصه جهانی هم بیندیشیم. باید تلاش شود تا هر چه بیشتر، نقوش و الگوهای زیلوی میبد با سلایق بازار جهانی، هماهنگ شود.
رهبر انقلاب؛ پیشتاز احیای زیلو
محمد حسن اعلایی از فعالان عرصه زیلو در میبد اظهار داشت: صنعت زیلو تقریباً از بین رفته بود تا اینکه با حرکتی که نزدیک به 15 سال قبل رهبر انقلاب انجام دادند، دوباره احیا شد. آن زمان تمام موکت های حسینیه امام خمینی(ره) و بیت رهبری با زیلوی میبد جایگزین شد. این حرکت برای همه پیام داشت.
وی افزود: به یاد دارم رهبر انقلاب در سفری خود به یزد دیداری با نخبگان استان داشتند. در این جلسه یکی از زیلوبافان گفت چرا از تولید زیلو، با وجود اینکه یک فرش ایرانی است حمایت نمی شود؟ ایشان فرمودند من که نمی توانم اصرار بکنم ولی من باید یک کار فرهنگی انجام می دادم که دادم، تمام حسینیه و منزل خودم را زیلو کردم. انتظار دارم دیگران هم این کار را بکنند. انتظار داریم از هنرمندان زیلو باف که یک تغییراتی در خود زیلو بدهد که جای دیگر هم به غیر از زیرانداز استفاده بشود.
انتهای پیام/
منبع: دانا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۵۹۶۰۱۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فیلم/ رهبر انقلاب: تحریم‌ها ملت ایران را از پا در نمی‌آورد
رهبر معظم انقلاب در دیدار با کارگران: تحریم‌ها ملت ایران را از پا در نمی‌آورد چون دل به کمک خارج از مرزها نبسته است. این روحیه را باید تقویت کرد.
محکومیت بدوی توماج صالحی به اعدام