به نقل از «ایرنا»

«عاشیق» ها، میراث داران موسیقی مردمی ایران

تاریخ انتشار: ۶ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۶۹۵۵۸۹

تبریز - ایرنا - «عاشیق» ها، میراث داران موسیقی قدیمی و اصیل محلی ایران از حدود یکهزار سال پیش تا به امروز هستند و برای صیانت و انتقال سینه به سینه آن قرن ها کوشیده اند و هر گونه رنج و دشواری را به جان خریده اند.

به گزارش ایرنا، «عاشیق»، عارف و نغمه سرای سیاری است که ساز می‌نوازد و آواز می‌خواند؛ عاشیق ها اغلب در بداهه خوانی مهارت دارند و شعر و آهنگ تصنیف‌های خودشان را هم گاهی خود می‌سازند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

عاشیق‌های خطه آذربایجان با نام‌های دیگری همچون «عاشوق»، «بامسی»، «باکسی» و «بخشی» مشهور بوده‌اند؛ «بخشی» ها و «بخشو»های جنوب ایران نیز از آن جمله‌اند.
استادی در هنر «عاشیقی»، مستلزم توانایی هم‌زمان در سخن، شامل شاعری و به یاد داشتن داستان های عاشیقی، و نواختن ساز است؛ درباره قدمت هنر و موسیقی «عاشیقی» اختلاف نظر وجود دارد و برخی قدمت آن را به قرن هفتم میلادی می رسانند.
متاسفانه به دلیل غفلت از هنر «عاشیقی» در ایران، به عنوان خاستگاه اصلی این نوع موسیقی، در دهه های قبل، برخی کشورهای همسایه در سال های گذشته به دنبال مصادره این هنر اصیل موسیقیایی کشورمان و ثبت آن به نام خود در یونسکو بوده اند.


** تبریز قابلیت تبدیل شدن به مرکز موسیقی عاشیقی را دارد
استاد بنام و چیره دست موسیقی عاشیقی با اشاره به استعدادهای فراوان موسیقی در خطه آذربایجان گفت: شهر تبریز قابلیت تبدیل شدن به مرکز موسیقی عاشیقی را دارد.
چنگیز مهدی‌پور اظهار داشت: سابقه موسیقی عاشیقی به تاریخ صفوی برمی‌گردد و می‌توان آن را یک صنعت مقدس دانست که در درون یک ملت رشد کرده است.
وی افزود: خوشبختانه این صنعت در اختیار افراد خاص و درباری نبوده است، بلکه با باورهای مردم سروکار داشته و از شیوه زندگی آنان تاثیر پذیرفته و به این نقطه رسیده است.
مهدی پور صنعت عاشیقی را دارای چهار رکن دانست و گفت: این چهار بخش شامل بخش‌های عرفانی و مذهبی، حماسی و وطن پرستی، پیوند محبت آمیز مردم با یکدیگر و عروسی‌ها بوده است.
استاد موسیقی عاشیقی اظهار داشت: هم اکنون نگهداری از این هنر اصیل وظیفه عموم مردم است و باید از سال‌های پیش تعامل با کشورهای همسایه در زمینه گسترش این نوع موسیقی افزایش می‌یافت، تا به مرور می‌توانستیم شهر تبریز را به عنوان مرکز این هنر مطرح کنیم.
مهدی پور با قدردانی از حوزه هنری آذربایجان شرقی برای ترتیب دادن کنگره بین المللی عاشیقلار در تبریز، گفت: برگزاری این کنگره کار کوچکی نیست و می‌تواند گامی برای مطرح شدن شهر تبریز به عنوان مرکز این هنر اصیل باشد.
وی موسیقی عاشیقی را بخش مهمی از هویت مردم کشورمان و آذربایجان شرقی دانست و افزود: تعداد زیادی از عاشیق‌های مطرح از این استان سر برآورده‌اند که باید قدردان این افراد باشیم.

**پیشرفت روزافزون جایگاه موسیقی عاشیقی در ایران
مسئول «خانه عاشیقلار ایران» نیز با بیان اینکه صنعت موسیقی عاشیقی در حال پیشرفت روزافزون در کشور است، گفت: هر صنعتی که در دست مختصصان امر قرار گیرد، پیشرفت کرده و روز به روز به جلو پیش می‌رود.
سلجوق شهبازی با اشاره به تاسیس خانه عاشیقلار ایران اظهار داشت: چندین سال بود که عاشیق‌های ایران در خانه موسیقی بودند که متاسفانه هیچ امکاناتی به آنها داده نمی‌شد، ولی با تاسیس خانه عاشیقلار ایران، ادبیات عاشیقی روز به روز پیشرفت می‌کند.
وی با قدردانی از حوزه هنری آذربایجان‌شرقی در خصوص برگزاری کنگره بین المللی عاشیقلار، گفت: امیدواریم این کنگره ادامه یابد، زیرا مورد حمایت دولت جمهوری اسلامی ایران است.
شهبازی با اشاره به بیانات رهبر معظم انقلاب درباره ولنگاری فرهنگی، اظهار داشت: هنرهایی چون صنعت موسیقی عاشیقی می تواند در مقابل ولنگاری فرهنگی بایستد و در راستای تعالی فرهنگ گام بلندی بردارد.

**موسیقی عاشیقی، گنجینه ارزشمند فرهنگ و هنر جهان
شاعر و کارشناس ادبی نیز اظهار داشت: موسیقی عاشیقی از گنجینه‌های ارزشمند هنر و فرهنگ دنیا بوده و سرمایه ای معنوی محسوب می‌شود.
خسرو سرتیپی افزود: در دنیای اسلام به اندازه موسیقی عاشیقی نمی‌توان موسیقی ای را یافت که عشق و محبت به پیغمبر (ص) و اهل بیت (ع) در آن مشهود باشد، همان طور که شعرا همواره در آثار خود این محبت را نمایان ساخته اند.
وی با اشاره به محتوای اصلی موسیقی عاشیقی، گفت: توجه به معنویت، اصالت، مهربانی، دوستی و دعوت انسان به خدا، وطن پرستی و زیبایی محتوای اصیل این موسیقی است.
شاعر تبریزی، موسیقی عاشیقی را موسیقی روح دانست و افزود: این موسیقی پس از چندین هزار سال به موقعیت کنونی رسیده و وظیفه نگهداری از آن به عهده ما گذاشته شده است.
وی با بیان اینکه گذشتگان با زحمات زیاد از سینه‌ای به سینه دیگر و از شهری به شهر دیگر، این موسیقی را به ما انتقال داده اند،گفت: ما همواره به پیشکسوتان این عرصه احترام ویژه‌ای قائل بوده و در برابر آنان سر تعظیم فرود می آوریم.

**موسیقی عاشیقی، زمینه ساز توجه به داستان و شعر
محقق و پژوهشگر موسیقی عاشیقی نیز گفت: توجه به موسیقی عاشیقی توجه به داستان و شعر عاشیقی را به دنبال دارد.
میرنبی عزیززاده افزود: توجه به موسیقی عاشیقی می‌تواند ضامن توسعه هنر بوده و زمینه ساز رواج فرهنگ دینی بین خانواده و جامعه باشد؛ به عبارتی می‌توان موسیقی عاشیقی را نظام جامعی دانست که در جهان چنین نظام جامع مشابهی سراغ نداریم.
وی ادامه داد: توجه به موسیقی عاشیقی می‌تواند زمینه ساز توجه به داستان و شعر مخصوص این موسیقی باشد و با توسعه این هنر شاهد پیشرفت تمامی جوانب آن نیز خواهیم بود.
عزیززاده با تاکید بر لزوم توجه ویژه مسئولان به این بخش از هنر، گفت: تبریز در طول قرن‌ها، کانون شعرا و بزرگان موسیقی بوده و مخزن جامعی از فرهنگ و هنر ایران زمین محسوب می‌شود.
518

منبع: ایرنا

کلیدواژه: فرهنگي موسيقي عاشيقي تبريز مركز اموزش

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۶۹۵۵۸۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تصاویر دیده نشده از محمدرضا شجریان

آفتاب‌‌نیوز :

محمدرضا شجریان، خواننده محبوب و استاد آواز موسیقی اصیل ایران در سال ۱۳۱۹ در شهر مشهد در خانواده‌ای مذهبی متولد شد. پدرش قاری قرآن بود و صوت قرآن را از ۸ سالگی به محمدرضا که صدای خوشی داشت نیز آموخت.

شجریان با اولین معلم موسیقی خود در سال ۱۳۳۶ زمانی آشنا شد که برای تحصیل به دانشسرای مقدماتی مشهد وارد شد. وی دو سال بعد علاوه بر تلاوت قرآن، برای رادیو خراسان آواز‌های بدون موسیقی را نیز اجرا کرد.

شجریان که پس از دریافت دیپلم از دانشسرای عالی، به استخدام آموزش و پرورش درآمده بود از سال ۴۶ پس از چند سال تدریس در دبستان‌های مشهد به تهران منتقل شد. وی در تهران نزد اسماعیل مهرتاش درس آواز آموخت و همزمان خوشنویسی و نوازندگی سنتور را نیز پی گرفت.

اولین اجرا و ضبط صدای شجریان در پاییز سال ۴۶ در غالب برنامه «برگ سبز شماره ۲۱۶» از رادیو ایران پخش شد. اما او به دلیل اینکه پدرش می‌خواست نام «شجریان‌ها» با قرائت قرآن شناخته شود، در برنامه‌های رادیویی خود را با نام «سیاوش بیدکانی» معرفی کرد. تا اینکه در سال ۱۳۵۰ پدرش به خوانندگی آواز توسط وی رضایت داد و شجریان با نام خود در رادیو و تلویزیون حاضر شد. او در سال ۱۳۵۰ با فرامرز پایور آشنا شد و آموزش سنتور و ردیف آوازی «صبا» را نزد وی آغاز کرد.

شجریان همزمان با هوشنگ ابتهاج، شاعر پرآوازه متخلص به «سایه» آشنا شده و به واسطه وی همکاری با برنامه «گلها» در رادیو را آغاز کرد. محمدرضا شجریان در این مدت در رادیو با بزرگان موسیقی نظیر احمد عبادی، حسن کسایی، جلیل شهناز، فرهنگ شریف و فرامرز پایور قطعات بسیاری را اجرا کرد.

شجریان آموزش سبک آوازی «طاهرزاده» را از سال ۱۳۵۱ نزد «نور علی خان برومند» آغاز کرد و در سال ۱۳۵۲ نیز با عبدالله دوامی آشنا شد و ردیف آوازی وی را آموخت. او در همان سال در کنار هنرمندان بی نظیر موسیقی سنتی ایران نظیر محمدرضا لطفی، حسین علیزاده، جلال ذوالفنون و ناصر فرهنگ‌فر به عضویت مرکز حفظ و اشاعه موسیقی به سرپرستی داریوش صفوت پیوست.

سال ۱۳۵۴ شجریان به همراه محمرضا لطفی و ناصر فرهنگ‌فر در «جشن هنر شیراز» کنسرت «راست پنجگاه» را اجرا کردند. محمدرضا شجریان که پیش از انقلاب سال ۵۷ رادیو ملی را مانند بسیاری دیگر از هم دوره‌های خود ترک کرد. وی به همراه محمدرضا لطفی و حمایت هوشنگ ابتهاج که او هم پس از رویداد تلخ میدان ژاله از کار در رادیو دست کشیده بود، کانون «چاووش» را بنیان گذاشت.

شجریان با کانون چاووش که اکثر اعضای آن از گروه شیدا و عارف بودند آثار بسیاری را خواند که تعداد زیادی از آن‌ها محتوای انقلابی و ملی داشتند. «شب نورد» یا (برادر نوجوونه) از چاووش ۲ و «سپیده یا ایران‌ای سرای امید» و «ایرانی به سر کن خواب مستی» از چاووش۶، «همراه شو عزیز» و «ایران خورشیدی تابان دارد» از چاووش، از جمله این آثار هستند.

منبع: خبرگزاری ایلنا