شیخ مفید کلام شیعه را عقل‌گرا کرد
تاریخ انتشار: ۹ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۷۴۰۴۰۱
علی کرباسی‌زاده، عضو هیئت‌علمی گروه فلسفه و کلام دانشگاه اصفهان، در گفت‌وگو با ایکنا اصفهان، درباره اندیشه و خدمات شیخ مفید، اظهار کرد: مکتب کلامی معتزله در زمان شیخ مفید، به دو گروه معتزله بغداد و معتزله بصره تقسیم می‌شد که بعضی معتقد هستند شیخ مفید به مکتب اعتزالی بغداد گرایش داشت. بعدا هم یکی از شاگردان شیخ به نام سید مرتضی علم‌الهدی، به معتزله بصره گرایش پیدا کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی ادامه داد: تا قبل از زمان شیخ مفید بحث‌های کلامی پراکنده بود و بیشتر دانشمندان شیعه در کلام، گرایش‌های حدیثی داشتند، و نه گرایش‌های عقلی. کار مهم شیخ مفید این بود که مکتبی را پایه گذاری کرد که کلام را به شکلی عقل گرایی درآورده و تا حدودی آن را از نوع حدیثی دور کرد.
این عضو هیئت علمی فلسفه و کلام دانشگاه اصفهان افزود: البته مکتب شیخ مفید نیز کاملا عقل‌گرا نیست، مکتب ایشان با مکتب افرادی مانند خواجه نصیر طوسی و علامه حلی تفاوت‌هایی دارد، اما در مقایسه با مکتب حدیثی شیخ صدوق و بزرگان ری، قم و کوفه، می‌توان گفت که شیخ مفید پایه گذار مکتب کلامی با گرایش عقل‌گرایی است.
کرباسی‌زاده خاطرنشان کرد: چون در آن زمان بسیاری از مباحث پراکنده بود و موضوع منسجمی تحت عنوان کلام امامیه با گرایش عقلی وجود نداشت، طبیعی است که شیخ مفید از مباحثی که آن زمان مطرح بوده استفاده‌هایی کرده، به علاوه در زندگی‌نامه ایشان نیز آمده که حدود 60 نفر استادان شیخ از مکاتب مختلفی مانند امامیه و زیدیه و یا از بزرگان اهل سنت اشاعره و معتزله و اسماعیلیه بودند.
وی گفت: با این شرایط طبیعی است که شیخ زمانی که این مکتب را پایه گذاری کرد، مبنا را عقل، سنت و آیات و روایات قرار داد و از بعضی از این مکاتب موجود، به ویژه مکتب معتزله بغداد، استفاده‌هایی داشت که البته منافاتی با مباحثی که امروزه به آن کلام امامیه می‌گوییم، ندارد.
کرباسی‌زاده تصریح کرد: شیخ مفید معتقد است که گرایش حدیثی در کلام، مشکلات، تعارض‌ها و ناسازگاری‌های زیادی دارد و به ناچار باید بر اساس مباحث عقلی آن ناسازگاری‌ها را برطرف کنیم. به علاوه، مبانی اصلی مسلمان شیعه امامیه را شیخ مفید در قرن چهارم به همراه شاگردانش مانند سید مرتضی و شیخ طوسی پایه گذاری کرده است.
این عضو هیئت علمی فلسفه و کلام دانشگاه اصفهان در ادامه گفت: البته این مکتب بعدها در طول زمان توسط بزرگانی مثل خواجه نصیر طوسی، علامه حلی و متکلامان و فیلسوفان مکتب اصفهان تصحیح و تکمیل شد.
کرباسی‌زاده درمورد رویکرد شیخ مفید به رابطه عقل و دین اضافه کرد: شیخ صدوق، استاد شیخ مفید معتقد بود در رابطه عقل و دین تقدم با وحی است، هرچند که گاهی هم توضیحاتی در ذیل روایات دارد که نشان می‌دهد ایشان هم از استدلال‌های عقلی استفاده کرده است، ولی شیخ مفید نخستین کسی است که در میان متکلامان امامیه جایگاه خاصی برای مقام عقل قائل شده و در رابطه عقل و دین در بعضی موارد به تقدم عقل اعتقاد دارد.
وی تاکید کرد: شیخ مفید مثلا در بحث عدل یا عدم احتیاج خداوند به مکان به طور خاص به عدله عقلی اشاره کرده است، حتی جالب است که ایشان در اثبات اصل امامت هم عقل را دلیل می‌داند و در کتاب اوائل المقالات هم به این موضوع اشاره کرده است. ایشان توجه خاصی به رابطه عقل و دین داشت و به همین خاطر گاهی به این متهم می‌شود که گرایش‌های اعتزالی داشت.
انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: خبرگزاری بین المللی قرآن ایکنا اصفهان شیخ مفید
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۷۴۰۴۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پذیرش دانشجوی دکتری تخصصی در دانشگاه جامع انقلاب اسلامی
دانشگاه جامع انقلاب اسلامی در هفت رشته در مقطع دکتری تخصصی دانشجو می پذیرد. - اخبار سیاسی -
مهدی شیری مدیر روابط عمومی دانشگاه جامع انقلاب اسلامی، در گفتگو با خبرنگار گروه دانشگاه خبرگزاری تسنیم از پذیرش دانشجوی مقطع دکتری تخصصی (PhD) در هفت رشته برای سال تحصیلی 1403-1404 دانشگاه جامع انقلاب اسلامی خبر داد.
به گفته وی روانشناسی تربیتی، حقوق بین الملل عمومی، مدیریت بحران، مدیریت رسانه، مطالعات زنان و خانواده گرایش حقوق زن در اسلام، مطالعات زنان و خانواده گرایش مطالعات حقوق خانواده و مطالعات سیاسی انقلاب اسلامی گرایش آینده پژوهی انقلاب اسلامی از جمله رشته هایی است که در این دانشگاه دانشجو جذب می شود.
علاقه مندان برای شرکت در آزمون این رشته ها می‌توانند تا 20 اردیبهشت 1403 به درگاه اطلاع‌رسانی سازمان سنجش آموزش کشور مراجعه و نسبت به انتخاب رشته خود اقدام کنند.
انتهای پیام/
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند