دور از آبادی

بیرجند - ایرنا - مهاجرت از روستا به شهر تحت تاثیر عوامل مختلف اقتصادی و اجتماعی فقط جابه جایی یک جمعیت نیست بلکه دور شدن از آبادی و آبادانی است.

به گزارش ایرنا، روند پرشتاب مهاجرت روستاییان استان مرزی خراسان جنوبی که از حدود سال 1385 آغاز شد به دلیل عوامل مختلف از جمله خشکسالی های 19 ساله، کم آبی ناشی از آن و نبود شغل مناسب و درآمدزا همچنان ادامه دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

خشکسالی های متوالی، کاهش درآمد روستاییان، نبود اشتغال و تمایل خانواده های روستایی برای برخورداری از رفاه بیشتر در چند سال اخیر منجر به مهاجرت بی رویه اهالی روستا به شهرهای بزرگتر شده به طوری که بنابر آمار موجود در سازمان مدیریت و برنامه ریزی خراسان جنوبی تاکنون از مجموع سه هزار و 560 آبادی استان، یکهزار و 779 روستا به علت خشکسالی در 10 سال اخیر خالی از سکنه شده است.
به گفته کارشناسان اجتماعی، کم آبی عامل اصلی مهاجرت روستاییان خراسان جنوبی به شهرها است به طوری که 30 درصد روستاییان استان در بیش از 480 روستا چشم به راه تانکرهای آبرسانی هستند که نیاز است با توجه به کم آبی شدید در روستاها دولت برای حل این مشکل، طرح های ضربتی اجرا کند و طرح های آبرسانی پایدار به روستاها هرچه سریعتر تکمیل و عملیاتی شود.
نبود اشتغال یکی دیگر از علل مهاجرت روستاییان استان است که نیاز است مشاغلی با نیاز آبی کم از جمله صنایع دستی در روستاها راه اندازی و محصولات تولیدی روستاییان به دلیل نبود بازار فروش توسط دولت حمایت شود.
تحلیلگران اجتماعی بر این باورند که حاشیه نشینی به عنوان یکی از بارزترین پیامدهای مهاجرت بی رویه به شهرها می تواند زمینه ای برای بروز آسیب های مختلف اجتماعی و باعث ایجاد طیف وسیعی از ناهنجاری ها بر پیکر زندگی شهرنشینی شود.
به دلیل همین مهاجرت جمعیت بیش از 40 تا 50 هزار نفری در روستاهای اطراف بیرجند مرکز استان خراسان جنوبی ساکن هستند که این روستاها به دلیل گسترش جمعیت در چند سال اخیر دچار مشکلات حاد پایه‌ای و سنگینی شده اند و اگر امروز مسئولان برای آن چاره‌ای نیندیشند در آینده نه چندان دور کنترل و حل این معضلات از دست آنان خارج خواهد بود.

** تخلیه 257 روستا و آبادی نهبندان
معاون برنامه ریزی و هماهنگی امور عمرانی فرماندار نهبندان به خبرنگار ایرنا گفت: براساس سرشماری سال 1395، جمعیت شهرستان به دلیل مهاجرت 6 هزار نفر کاهش یافته است.
علیرضا صادقی افزود: 544 روستا و آبادی در این شهرستان وجود دارد که براثر خشکسالی های چندین ساله 257 روستا و آبادی خالی از سکنه شده است.
وی گفت: بر اثر خشکسالی و کم آبی جمعیت روستاهای این شهرستان مرزی به شدت کاهش یافته به گونه ای در برخی روستاها تنها افراد سالخورده ماندگار هستند که توان مهاجرت نداشته اند.
معاون فرماندار نهبندان بیان کرد: خشکسالی های 19 ساله چنان ضربات سنگینی را به روستاییان، کشاورزان و دامداران منطقه وارد کرده که با ارائه خدمات مطلوب از سوی دولت در کوتاه مدت جبران نمی شود.
وی اظهار داشت: 40 درصد قنوات نهبندان خشک شده و میزان آبدهی سایر قنوات به یک سوم کاهش یافته است، همچنین 35 درصد جمعیت دام شهرستان کاهش یافته و تعدادی زیادی از دامداران و کشاورزان مجبور به مهاجرت اجباری و حاشیه نشینی در اطراف شهرهای بزرگ شده اند.
صادقی گفت: سال زراعی گذشته فقط 23 میلیمتر بارندگی در شهرستان نهبندان داشته ایم که کمبود و نبود آب و گرانی علوفه امان دامداران را بریده است.
وی با تاکید بر اینکه با ادامه روند خشکسالی ها موج جدیدی از مهاجرت روستاییان را خواهیم داشت اضافه کرد: کم آبی و کاهش سطح درآمد علت اصلی مهاجرت روستاییان شهرستان است و تیغ خشکسالی هر سال برنده تر شده و خسارت های هنگفتی را به مردم منطقه وارد می کند.

** خشکسالی 50 درصد روستاییان را مجبور به مهاجرت کرد
نماینده مردم بیرجند، درمیان و خوسف در مجلس شورای اسلامی هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: خراسان جنوبی با خشکسالی های 19 ساله دست و پنجه نرم می کند و هر سال ضربات خشکسالی بر پیکره این استان محروم شدت می گیرد.
حجت الاسلام سید محمدباقر عبادی عنوان کرد: هم اکنون بیش از 480 روستای خراسان جنوبی با تانکر آبرسانی می شود که گاهی تاخیر آنها روستاییان را دچار مشکل می کند، شرکت آب و فاضلاب روستایی استان فقط آب شرب را حمل می کند در صورتی که اهالی روستا برای تامین آب دام و کشاورزی خود نیز با بحران جدی مواجه هستند.
وی افزود: در برخی روستاهای خراسان جنوبی به دلیل کاهش سطح درآمد بر اثر خشکسالی مردم تنها با یارانه پرداختی دولت امرار معاش می کنند.
عبادی با تاکید بر اینکه در چند سال اخیر مهاجرت روستاییان خراسان جنوبی بر اثر خشکسالی شدت گرفته است گفت: در برخی روستاها تنها افراد مسن و افرادی که توان اقتصادی ندارند، باقی مانده اند و هر کس که توان داشته به هر طریقی اقدام به مهاجرت کرده است.
وی ادامه داد: به صورت میانگین بر اثر خشکسالی های 19 سال بیش از 50 درصد روستاییان استان مهاجرت کرده اند که مهاجرت آنان به حاشیه شهرهای بزرگتر هزینه های فرهنگی، اجتماعی، امنیتی و اقتصادی بر دوش دولت گذاشته است.
نماینده مردم بیرجند، درمیان و خوسف در مجلس شورای اسلامی گفت: مهاجرت از روستا هزینه های سنگینی را برای امنیت مرزها روی دست دولت بر جا گذاشته چرا که دولت مجبور است امنیت مرزها استان را با افزایش نیروهای نظامی و انتظامی تامین کند.
حجت الاسلام عبادی گفت: فرد روستایی که اقدام به مهاجرت کرده دیگر برگشت دوباره آن به روستا بسیار دشوار و حتی ناممکن است و علل اصلی مهاجرت روستاییان کم آبی است که درخواست آنان از دولت تامین آب به عنوان نخستین نیاز معیشتی هر انسان است.
وی با تاکید بر اینکه دولت باید برای نگهداشت جمعیت در روستاها جدی تر از گذشته وارد عمل شود افزود: آبرسانی با تانکر نیاز آبی روستاییان را تامین نمی کند و دولت باید برای آبرسانی پایدار به روستاها طرح های ضربتی اجرا کند.

**مهاجرت در خراسان جنوبی شدیدتر از سایر استان ها
مدیرکل دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری خراسان جنوبی نیز گفت: براساس سرشماری سال 1390، از مجموع سه هزار و 560 آبادی خراسان جنوبی، یکهزار و 779 روستای استان به علت خشکسالی ها خالی از سکنه شده است.
عالیه خواجوی افزود: خشکسالی،‌ کم‌آبی و بیکاری از مهمترین دلایل مهاجرت روستاییان به کلانشهرها است و مهاجرت از روستاهای خراسان جنوبی بسیار شدیدتر از سایر استان های کشور است.
وی با بیان اینکه شغل اکثر روستاییان خراسان جنوبی کشاورزی و دامداری است اضافه کرد: متاسفانه خشکسالی های چندین ساله به شدت دامداری و کشاورزی استان را تحت شعاع قرار داده و موضوع بیکاری در روستاهای استان تشدید شده است.
مدیرکل دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری خراسان جنوبی گفت: کم آبی و نبود اشتغال علت اصلی مهاجرت روستاییان استان است و در چند سال اخیر بیشترین مهاجرت از روستاهای شهرستان های مرزی خراسان جنوبی صورت گرفته است.
وی اضافه کرد: روستاییان نقش مهمی در امنیت مرزها دارند که مهاجرت آنان امنیت استان مرزی خراسان جنوبی را خدشه دار می کند.
خواجوی کم آبی را مهمترین مشکل روستاهای استان ذکر کرد و گفت: براثر خشکسالی ها 490 روستای استان با بحران کم آبی دست و پنجه نرم می کنند و هر روز چشم به راه تانکرهای آبرسانی هستند.
وی با اشاره به اینکه در سال جاری 154 میلیارد تومان تسهیلات به روستاییان خراسان جنوبی پرداخت شد گفت: از این مبلغ 103 میلیارد تومان از محل تسهیلات اشتغال پایدار روستایی و عشایری با پیش بینی ایجاد سه هزار فرصت شغلی پرداخت شده است.
وی بیان کرد: همچنین از محل تفاهم نامه منعقد شده بین معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم ریاست جمهوری با بانک های عامل از جمله بانک سینا، بانک پارسیان، صندوق کارآفرینی امید، بانک کشاورزی و پست بانک 51 میلیارد تومان تسهیلات اشتغالزایی به روستاییان پرداخت شد.
مدیرکل دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری خراسان جنوبی گفت: از این محل 87 میلیارد تومان تسهیلات به استان اختصاص یافته که بقیه تسهیلات در حال پرداخت است.
وی افزود: خراسان جنوبی رتبه هفتم پرداخت وام اشتغال روستایی را در کشور دارد و با پرداخت این تسهیلات گام مهمی در راستای حل مشکل بیکاری روستاییان برداشته شده است.

** کم آبی و بیکاری عامل مهاجرت
دهیار روستای گیت شهرستان درمیان هم به خبرنگار ایرنا گفت: در چند سال اخیر تعداد زیادی از اهالی این روستا به شهر مشهد مهاجرت کرده اند که بیشتر اهالی ساکن روستا بالای 60 سال سن دارند و تنها افراد انگشت شماری افراد جوان در روستای زندگی می کنند.
احمدرضا رضایی افزود: 2 سال گذشته بیش از 15 خانوار این روستا مهاجرت کرده اند و تمامی جوانان روستا بعد از ازدواج مهاجرت می کنند و کسی در روستا نمی ماند.
وی بیان کرد: کم آبی و خشکسالی علت اصلی مهاجرت روستاییان است، آب شرب مردم روستا با تانکر حمل می شود و آب قنات روستا به شدت کاهش یافته و رو به خشک شدن است.
دهیار گیت گفت: 6 سال بعد از ازدواجم در روستا ماندگار بودم اما پنج سالی می شود که به بیرجند مهاجرت کرده ام و تنها ایام پایان هفته برای رسیدگی به امور دهیاری به روستا می روم.
استان مرزی خراسان جنوبی 11 شهرستان دارد و سومین استان پهناور ایران بعد از سیستان و بلوچستان و کرمان است.
گزارش: حکیمه مصطفایی
7556 * 6054

منبع: ایرنا

کلیدواژه: اجتماعي مهاجرت روستاييان حاشيه نشيني

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۷۷۴۱۵۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

طرح ملی جهادآبرسانی امیدبخش روستا‌های تشنه خراسان شمالی

vضا عطایی مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب خراسان شمالی با اشاره به اجرای طرح جهاد آبرسانی در خراسان شمالی گفت: این طرح با همکاری قرارگاه امام حسن مجتبی (ع) با حجم سرمایه گذاری ۵۵۰ میلیارد تومان، در نظر دارد تا پایان دولت سیزدهم جمعیت ۹۰ هزار نفری را در ۱۶۴ روستای استان از نعمت آب پایدار بهره‌مند نماید.
عطایی عنوان کرد: طرح جهادآبرسانی در قالب چهار مجتمع روستایی "پایین دست شیرین دره"، "کهنه جلگه"، "پرسه سو" و زیدرسرانی"در استان در حال اجرا است که تاکنون ۱۹ روستا در این طرح از نعمت آب شرب پایدار بهره‌مند شده اند.
وی در خصوص روند اجرای این طرح در سال ۱۴۰۲ افزود: طرح جهادآبرسانی استان در سال گذشته، گام‌های مثبتی داشته و تاکنون ۳ هزار مترمکعب مخزن ذخیره آّب شرب احداث و ۱۴۰ کیلومتر خط انتقال نیز اجرا شده است.
عطایی در ادامه اظهارداشت: عملیات اصلاح و توسعه ۶۵ کیلومتر خط انتقال و احداث ۹ باب ایستگاه پمپاژ از دیگر اقدامات انجام شده این طرح در سال ۱۴۰۲ بوده است.
عطایی گفت: علیرغم اینکه عملیات نوسازی انشعابات در قرارداد طرح جهادآبرسانی عنوان نشده، اما با این حال سال گذشته ۲۰۰ مورد نوسازی انشعاب صورت گرفته و هزار و ۵۰۰ مورد انشعاب نیز در سال ۱۴۰۳ نوسازی خواهد شد.
وی بااشاره به اینکه برای اجرای این طرح در استان، اعتباری معادل ۵۵۰ میلیارد تومان در نظر گرفته شده، افزود: تاکنون ۱۷۰ میلیارد تومان برای طرح‌های جهاد آّبرسانی در استان هزینه شده است. 
طرح جهاد آّبرسانی، از اقدامات تاثیرگذار و امیدآفرین در جهت آبرسانی به مناطق روستایی کم برخوردار از آب شرب پایدار است؛ در این طرح، قرار است، ۱۰ هزار روستا در سطح کشور از نعمت آب سالم و بهداشتی پایدار بهره‌مند شوند.

باشگاه خبرنگاران جوان خراسان شمالی بجنورد