فرصت‌هایی که از دست می‌رود/برنامه‌ای برای برق تجدیدپذیر داریم؟
تاریخ انتشار: ۱۵ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۸۳۳۴۸۹
ایران دهمین کشور منتشر کننده گاز دی اکسید کربن در دنیا است. بانک جهانی در گزارشی که در سال ۲۰۱۰منتشر کرده بود خسارت‌های سالانه آلودگی‌های زیست محیطی در ایران را ۱۰ میلیارد دلار برآورد کرد. یکی از راه‌هایی که می‌تواند ایران را نه تنها در تولید برق و انرژی بلکه در کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی یاری دهد، انرژی‌های تجدیدپذیر است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش «انرژی امروز» ناگفته مشخص است که با وجود پتانسیل‌های بسیار بالا و مساعد نظیر مناطق وسیع خشک و پرتابش با شدت و زاویه مناسب نور خورشید و همچنین مناطق وسیع بادخیز جهت استفاده از این منابع، در حال حاضر بیشترین منبع مورد استفاده در تولید برق در کشور از سوخت های فسیلی تامین می‌شود.
بر اساس آمار وزارت نیرو، درحال حاضر بیش‌از ۸۳درصد از کل ظرفیت تولید برق کشور، مربوط به نیروگاههای حرارتی است. به‌دنبال آن، نیروگاههای برق‌آبی قرار دارند که ۱۴درصد و نیروگاه اتمی که یک‌ونیم درصد از برق مورد نیاز ایران را تامین می‌کنند. تولید پراکنده برق در ایران نیز به ۷ درصد می‌رسد؛ درحالی‌که سهم انرژی‌های نو در تولید برق، بسیار ناچیز و تنها ۳درصد است.
آمار دیگری می‌گوید از کل ظرفیت نصب شده ۷۸ هزار مگاواتی تا پایان سال ۹۶، حدود ۱۲۵۰۰ مگاوات نیروگاههای تجدیدپذیر است که بخش بسیار کوچکی از این ظرفیت حدود ۵۵۰ مگاوات شامل نیروگاههای بادی و خورشیدی بوده و مابقی(حدود ۱۱۹۰۰ مگاوات) به نیروگاههای برقابی اختصاص دارد که با توجه به کمبود بارش‌ها در سال‌های اخیر عملا تولید برق از نیروگاههای آبی در سال‌های آتی منبع پایداری برای تامین انرژی در ایران به حساب نمی‌آیند.
همین آمار وزارت نیرو می‌گوید: برنامه وزارت نیرو، تولید ۴ گیگابایت برق از نیروگاههای خورشیدی با کمک سرمایه‌گذاری خارجی است. شهریور ماه ۹۶، وزیر نیرو، رضا اردکانیان ازافتتاح ۱۱ پروژه در ۶ استان کشور با ظرفیت تولیدی ۱۵۴ مگاوات انرژی تجدیدپذیر خبر داد. اردکانیان ابراز امیدواری کرد که تا سال آینده ۵ هزار مگاوات ظرفیت نیروگاهی که شامل نیروگاه های انرژی تجدیدپذیر خواهد بود وارد مدار شود.
کل ظرفیت نصب شده نیروگاهی در جهان از محل منابع تجدیدپذیر تا پایان سال ۲۰۱۷ تقریبا معادل ۲۱۹۵ گیگاوات بوده که بیشترین سهم از این ظرفیت نصب شده متعلق به نیروگاههای برقابی با ۱۲۰۰ گیگاوات است.
نیروگاههای بادی و خورشیدی به ترتیب با ۵۰۰ و ۳۵۰ گیگاوات در رتبه‌های بعدی قرار دارند. درمیان نیروگاههای تجدیدپذیر از جهت تولید برق در سال ۲۰۱۷، نیروگاههای برقابی با ۱۶.۴ درصد، نیروگاههای بادی با ۵.۶ درصد و نیروگاههای خورشیدی با ۱.۹ درصد بیشترین سهم از مجموع انرژی تولیدشده از منابع تجدیدپذیر در سطح جهان را به عهده دارند.
با بررسی آمار فوق و مقایسه این آمار با آمار تولید انرژی های تجدیدپذیر در ایران به جرات می‌توان گفت که در این زمینه تقریبا هیچ حرفی برای گفتن نداریم.
هر چند توسعه انرژی‌های پاک به ویژه برق و مواد سوختی سازگار با محیط زیست با هدف ارتقای سلامت و مدیریت پسماندها و پساب‌ها در سند سیاست‌های کلی محیط زیست ابلاغی مقام معظم رهبری(۱۳۹۴) مورد تاکید قرار گرفته است. در این سند همچنین بهره گیری از فرصت‌ها و مشوق‌های بین المللی را در حرکت به سوی اقتصاد کم کربن و تسهیل انتقال و توسعه فناوری‌ها و نوآوری‌های این حوزه، به عنوان یکی از سیاست‌های مهم زیست محیطی محسوب می‌شود.
نگاهی به رویکرد دولت در برنامه ششم توسعه (۱۳۹۶- ۱۴۰۰) نیز نشان می‌دهد که توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر با تمرکز بر تولید انواع برق تجدیدپذیر در نظر گرفته شده است. (معاونت پژوهش‌های زیربنایی و امور تولیدی؛ دفتر: فناوری‌های نوین).
طبق ماده ۵۰ قانون ششم توسعه، دولت مکلف است سهم نیروگاههای تجدیدپذیر و پاک با اولویت سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی (داخلی و خارجی) با حداکثر استفاده از ظرفیت داخلی را تا پایان اجرای قانون برنامه به حداقل پنج‌درصد (۵%) ظرفیت برق کشور برساند.
به‌منظور افزایش و ارتقای توان علمی، فناوری و نوآوری در صنعت نفت معادل یک‌درصد (۱%) از اعتبارات طرح‌های توسعه‌ای سالانه شرکت‌های تابعه را در طول اجرای قانون برنامه، جهت ایجاد ظرفیت جذب، توسعه فناوری‌های اولویت‌دار نفت، گاز و پتروشیمی و انرژی‌های تجدیدپذیر و به‌کارگیری آنها در صنایع مرتبط و ارتقای فناوری‌های موجود و بومی‌سازی آنها وکاهش شدت مصرف انرژی ضمن مبادله موافقتنامه با سازمان اختصاص دهد و گزارش عملکرد این بند را سالانه به کمیسیون‌های انرژی و آموزش، تحقیقات و فناوری مجلس شورای اسلامی ارائه نماید.
بنابراین طبق ماده ۵۰ قانون ششم توسعه، دولت مکلف است سهم نیروگاههای تجدیدپذیر و پاک با اولویت سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی (داخلی و خارجی) با حداکثر استفاده از ظرفیت داخلی را تا پایان اجرای قانون برنامه به حداقل پنج‌درصد (۵%) ظرفیت برق کشور برساند.
با این حال چشم اندازی که عملا تاکنون مشاهده شده است، چندان مثبت نیست.
از سویی بر اساس قانون بودجه سال ۹۷ کشور، هشت درصد از قبوض برق مصرف‌کنندگان تا سقف ۱۲۸۰۰ میلیارد ریال باید برای توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر و اصلاح شبکه روستایی اختصاص یابد اما در عمل این اتفاق صورت نمی‌پذیرد و به همین دلیل تامین مالی احداث و توسعه نیروگاههای تجدیدپذیر برای بخش دولتی(ساتبا) با مشکل مواجه است.
همانطور که در ابتدا ذکر شد دولت مکلف است تا پایان برنامه ششم طوری عمل کند که سهم این نوع از نیروگاه‌ها (با اولویت سرمایه‌گذاری توسط بخش خصوصی) به حداقل ۵ درصد ظرفیت منصوبه برق کشور برسد در صورتی که مطابق استانداردهای مرسوم جهانی با لحاظ نکردن سهم نیروگاههای برقابی بزرگ در انرژی‌های تجدیدپذیر، سهم انرژی‌های نو در کشور هنوز کمتر از یک درصد می‌باشد و با توجه به رویه پیش‌رو به نظر نمی‌رسد به اهداف مورد نظر در برنامه ششم توسعه دست یابیم.
برنامه ریزی نامنظم و نامشخص دولت در انرزی های تجدیدپذیر فقط به اینجا ختم نمی‌شود. در بخش قیمت‌گذاری نیز نرخ‌های پایه خرید تضمینی برق تجدیدپذیرها بر اساس نرخ ارز دولتی محاسبه می‌شود در حالیکه در بخش تولید، هزینه‌ها بر اساس ارز بازار آزاد صورت می‌پذیرد.
مشکل دیگری که سرمایه‌گذاران برای توسعه نیروگاههای تجدیدپذیر در کشور با آن مواجه هستند مشکل تحریم‌هاست. هرچند ممکن است برخی مسوولان ادعا کنند تحریم در این بخش نیز مانند سایر بخش‌های کشور تاثیری نداشته اما واقعیت‌ها چیز دیگری را نشان می‌دهند.
در میان ۲۵۰ شرکتی که با ایران قرارداد تولید برق خورشیدی امضا کرده بودند، بزرگ‌ترین سرمایه‌گذاری مربوط به یک شرکت بریتانیایی به نام کرکوس بود؛ قراردادی که اولین قرارداد غیراروپایی این شرکت بریتانیایی محسوب می شد.
قرار بود کرکوس ۵۰۰میلیون یورو برای ساخت ششمین نیروگاه خورشیدی جهان در ایران سرمایه‌گذاری کند، اما خروج آمریکا از برجام و بازگشت تحریم‌ها، شرکت کرکوس را وادار به عقب‌نشینی کرد.
وب سایت «تاجران» نوشته است: سال گذشته شرکت نروژی «ساگا انرژی» قراردادی ۵ ساله به مبلغ ۲.۵ میلیارد یورو برای تولید ۲ گیگاوات انرژی خورشیدی در کرمان، یزد و خراسان رضوی با کشورمان به امضا رسانید، اما پس از خروج آمریکا از برجام در تابستان گذشته، تصمیم به ترک ایران گرفت.
فعلا ما میزبان برخی سرمایه گذاران خارجی هستیم، اما ظرفیت تولیدی و سرمایه ای آنها به پای شرکت های بزرگی که مجبور به ترک کشورمان شدند نمی رسد. یکی از این شرکت ها، دوریون انرژی آلمان است که برغم تحریم ها در ایران مانده، اما با ۲۷ میلیون دلار سرمایه گذاری برای ساخت یک نیروگاه ۲۰ مگاواتی خورشیدی در کرمان نمی تواند با شرکتی مانند ساگا انرژی نروژ برابری کند.
مشکلات انرژی‌های تجدیدپذیر ایران به اینجا ختم نمی‌شود. کاغذ بازی یکی از مشکلات پیش روی سرمایه‌گذاران است. مراحل اخذ و صدور مجوز از سازمان ها و نهادهای مختلف بسیار زمان بر است و از سویی تخصیص بودجه برای وزارت نیرو برای پیش برد طرح های تجدیدپذیر بر عهده سازمان برنامه و بودجه است که این خود زمان لازم برای اجرایی شدن طرح‌ها را بسیار زیاد کرده است.
البته دولت هم تاکنون سیاست واضح و مشخصی در قبال تجدیدپذیرها نداشته است.
در نهایت این ایران است که فرصت‌های بیشمار خود را برای تولید انرژی های پاک، تولید اشتغال، امکان صادرات و ارز آوری و نیز بهره مندی از محیط زیستی سالم و پاک با استفاده از نیروگاههای تجدیدپذیر را از دست می‌دهد.
منبع: انرژی امروز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت energytoday.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «انرژی امروز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۸۳۳۴۸۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اوکراین : حملات سنگین روسیه به نیروگاههای ما یک میلیارد دلار خسارت وارد کرده است
وزیر انرژی اوکراین اعلام کرد حملات پهپادی و موشکی اخیر روسیه به سیستم انرژی اوکراین، بیش از یک میلیارد دلار آمریکا، به این بخش، خسارت وارد کرده است.
به گزارش ایسنا، روسیه از ۲۲ مارس، به تلافی حملات پهپادی کی‌یف به زیرساخت‌های انرژی این کشور، نیروگاههای تولید برق آبی و حرارتی و همچنین شبکه‌های اصلی اوکراین را هدف حمله قرار داده که به خاموشی در بسیاری از مناطق اوکراین، منجر شده است.
ژرمن گالوشنکو، وزیر انرژی اوکراین، روز یکشنبه گفت: اکنون ما درباره خسارتی بالغ بر یک میلیارد دلار صحبت می‌کنیم اما این حملات ادامه دارد و روشن است که خسارات، افزایش پیدا خواهد کرد.
بر اساس گزارش رویترز، این مقام اوکراینی گفت: خسارت اصلی به تاسیسات تولید نیروی برق آبی و حرارتی و همچنین سیستم‌های انتقال برق وارد شده است. سیستم امروز باثبات است اما وضعیت کاملا پیچیده است و به لطف شرایط جوی مساعد، سیستم انرژی با تولید نیروی خورشیدی و بادی، پشتیبانی شده است.
اوکراین در ماه‌های اخیر، با پهپادهای مملو از مواد منفجره، تعدادی از پالایشگاه‌های نفت روسیه را هدف حمله قرار داد و باعث کاهش تولید سوخت این کشور شد. در پی این اقدامات، روزنامه فایننشیال تایمز به نقل از منابع آگاه گزارش کرده بود این حملات، متحدان کی‌یف در آمریکا را که نگران افزایش قیمت داخلی سوخت در سال برگزاری انتخابات ریاست جمهوری هستند، ناراحت کرده است.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، به روزنامه آمریکایی واشنگتن پست گفت: واکنش آمریکا در این مورد مثبت نبود. ما از هواپیماهای بدون سرنشین خود استفاده کردیم. هیچ کس نمی‌تواند به ما بگوید که شما نمی‌توانید.
با این حال، لایحه بسته کمکی واشنگتن به کی‌یف به ارزش ۶۰ میلیارد دلار که مدت‌ها پیش توسط مجلس سنا پیشنهاد داده شده بود اما به دلیل مخالفت جمهوری‌خواهان مجلس نمایندگان آمریکا در بن‌بست به سر می‌برد، در نهایت با موافقت همین گروه به تصویب رسید و هفته گذشته توسط جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا امضا شد. زلنسکی پس از موافقت آمریکا با تصویب این کمک، خواستار کمک‌های بیشتر تا ۱۰ سال آینده شد!
کانال عصر ایران در تلگرام
امیدواری ژینولا به کامبک پاری سن ژرمن مقابل دورتموند: آنها از نظر جسمانی، تکنیکی و تاکتیکی آماده هستند