محاسبه خط فقر ۲ میلیون و ۷۹ هزار تومانی برای خانوار ۴ نفره در سال ۹۵

مطابق بررسی مرکز پژوهش های مجلس از آمار سال ۱۳۹۵ خط فقر سرانه در تهران معادل ماهیانه حدود ۷۷۰ هزار تومان برای هر نفر است که برای یک خانوار ۴نفره ۲ میلیون و ۷۹هزار تومان محاسبه می شود. ۱۷ آذر ۱۳۹۷ - ۱۳:۴۰ اقتصادی کار آفرینی و اشتغال نظرات - اخبار اقتصادی -

به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم ،  دفتر مطالعات اقتصادی  مرکز پژوهش های مجلس در گزارشی با عنوان «خط فقر ایران در سال 1395 و مروری بر روش محاسبه آن» آورده است؛ با وجود اهمیت بالای محاسبه خط فقر و شناسایی ویژگی‌های گروه‌های فقیر و همچنین با وجود آنکه حمایت از فقرا و اجرای سیاست‌های حمایتی و برخورداری افراد از عدالت اقتصادی همواره از شعارهای سیاستگذاران اقتصادی در ایران بوده است، اما هیچ نهاد رسمی در کشور، سری زمانی خط فقر را به‌ طور عمومی منتشر نکرده و محاسبات صورت‌گرفته حول این متغیر معمولاً به ‌صورت درون‌دستگاهی یا در مطالعات آکادمیک و مقالات و پایان‌نامه‌های دانشگاهی انجام شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ابراهیم رزاقی: 50 میلیون نفر زیر خط فقر هستندکارگران 1.3 میلیون تومان کمتر از خط فقر حقوق می‌گیرند

این گزارش در تشریح نقطه ضعف محاسبات خط فقر تصریح می‌کند که نقطه ضعف این نوع محاسبات این است که در طول زمان پیگیری نمی‌شود و با توجه به پایه متفاوت محاسبات در هریک از مطالعات، نتایج آنها قابل مقایسه با یکدیگر نیست و سری زمانی پویا و قابل اعتمادی به‌دست نمی‌دهد.

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با توجه به اهمیت موضوع و ضعف مراکز تحقیقاتی رسمی کشور در این زمینه، در نظر دارد با محاسبه خط فقر در سال‌های مختلف و بررسی ویژگی‌‌های خانوارهای فقیر، دلالت‌های مختلف سیاستی را در این زمینه بررسی کند. نتایج این مطالعات می‌تواند رهنمون مناسبی برای نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی و دولت در سیاست‌های حمایتی و فقرزدایی باشد.

گزارش حاضر به ‌‌عنوان اولین قسمت از سلسله مطالعات مربوط به فقر در مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی است که هدف اصلی آن ارائه یک روش قابل قبول برای محاسبه خط فقر و برآورد خط فقر برای سال های گذشته و آینده بر اساس‌ این روش است. در این مطالعه تلاش شده تا تمامی مراحل به‌ صورت گام‌به‌گام و با جزئیات کامل توضیح داده شود تا رهنمونی برای دانشجویان و پژوهشگرانی باشد که بر روی فقر مطالعه می‌کنند.‌

در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی با معرفی متداول‌ترین روش‌های محاسبه خط فقر (روش هزینه نیازهای اساسی و مصرف انرژی غذایی) و با رویکردی جدید نسبت به روش هزینه نیازهای اساسی، به برآورد خط فقر مطلق در سال 1395 در کشور پرداخته شده است.

هدف مطالعه مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی برآورد خط فقر مطلق است و بنابراین در تمامی قسمت‌های آینده منظور از فقر، فقر مطلق خواهد بود. فقر مطلق را می‌توان ناتوانی در کسب حداقل استاندارد زندگی تعریف کرد. فقر مطلق عدم دسترسی به حداقل‌های معیشت در جامعه را بررسی کرده و تحت تأثیر توزیع درآمد در جامعه نیست. در مطالعات مربوط به این نوع فقر به موضوع تأمین حداقل نیازهای اساسی پرداخته می‌شود، بنابراین در برخی از کشورهای پیشرفته حتی ممکن است فقیر مطلق وجود نداشته باشد. اما در کشورهایی که دچار فقر مطلق هستند، یعنی بخشی از جامعه هنوز امکان دستیابی به حداقل‌های زندگی را ندارند، بررسی فقر نسبی در مقایسه با فقر مطلق چندان اهمیتی ندارد.

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی یکی از چالش‌های اساسی مرتبط با محاسبه خط فقر در یک کشور را لحاظ تفاوت‌ها در مناطق جغرافیایی محتلف در کشور می داند و می‌افزاید؛ به خصوص در کشورهایی که دارای تنوع اقلیمی هستند، محاسبه یک خط فقر کشوری، نمی‌تواند معیار دقیقی به‌دست دهد. برای این منظور به‌طور معمول خط فقر شهری و روستایی به‌طور جداگانه محاسبه می‌شود، اما از آنجایی که استاندارد و هزینه‌های زندگی در شهرهای مختلف در کشورهایی که دارای تنوع اقلیمی هستند، تفاوت زیادی دارد، حتی محاسبه دو خط فقر جداگانه شهری و کشوری نیز برآورد مناسبی نخواهد بود. کشور ایران نیز از جمله کشورهایی است که دارای تنوع زیادی به لحاظ سطح قیمت‌ها، سبد کالای مصرفی خوراکی و سایر هزینه‌های مصرفی است و از‌این‌رو نمی‌توان تنها یک خط فقر برای تمامی نقاط شهری و یا روستایی در نظر گرفت.

در پژوهش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، به‌جای برآورد خط فقر کشوری (شهری و روستایی)، 9 خط فقر (چهار خط فقر شهری و 5 خط فقر روستایی) محاسبه شده است. به این منظور از روش هزینه نیازهای اساسی تکراری استفاده شده، با این تفاوت که نوآوری‌هایی که مرتبط با ویژگی‌های جغرافیایی ایران است، بهکار بسته شده است.

در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نتایج حاصل از محاسبه خط فقر در مناطق شهری در سال 1395 نشان می‌دهد که خوشه شامل شهرستان تهران با خط فقر سرانه معادل ماهیانه حدود 770 هزار تومان، دارای نرخ فقر حدود 12 درصد است. منظور از خط فقر سرانه آن است که این مقدار به‌ازای هر نفر است و منظور از معادل نیز، اصطلاحی است که در مطالعات فقر استفاده می‌شود و در آن هر یک نفر، ضریب یک نخواهد داشت. به طوری که بر اساس استاندارد مورد استفاده در این مطالعه، نفر اول بزرگسال ضریب 1، نفر دوم بزرگسال برابر 0.7و بچه‌ها هر کدام ضریب 0.5 خواهند داشت. برای مثال در این روش بر اساس خط فقر سرانه معادل ماهیانه 770 هزار تومان، خط فقر برای یک خانوار چهار نفره 2میلیون و79  هزار تومان خواهد بود که از ضرب عدد 770 هزار تومان در 2.7 به‌دست آمده است.

در این گزارش در خوشه‌ای دیگر که شامل اغلب شهرهای پرجمعیت کشور است، خط فقر سرانه معادل ماهیانه حدود 500 هزار تومان و نرخ فقر حدود 5.14 درصد را داراست. دو خوشه دیگر (شامل مناطق شهری سایر استان‌ها که بر اساس بردار قیمت به دو گروه تقسیم شدند) با خط فقر سرانه معادل ماهیانه حدود 360 و 410 هزار تومان، دارای نرخ فقر حدود 15.4 درصد هستند. نرخ فقر کل در مناطق شهری نیز 14.9 درصد برآورد شده است.

در گزارش مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی نتایج حاصل از تعیین خط فقر در مناطق روستایی در سال 1395 نشان می‌دهد که خوشه شامل استان‌های سیستان و بلوچستان، ایلام و کهگیلویه و بویراحمد با خط فقر سرانه معادل ماهیانه حدود 200 هزار تومان (کم‌ترین مقدار خط فقر در خوشه‌های روستایی)، نرخ فقری حدود 13.5 درصد دارند. خوشه شامل مناطق روستایی استان‌های تهران و البرز نیز با خط فقر سرانه معادل ماهیانه حدود 430 هزار تومان و نرخ فقر حدود 14.5 درصد بیش‌ترین فقرا را در خود جای داده است. سه خوشه دیگر نیز دارای خط فقر بین دو خوشه مذکور هستند. نرخ فقر کل در مناطق روستایی نیز 11.6 درصد برآورد شده است.

 انتهای پیام/

R1012189/P1012122/S7,82/CT1 واژه های کاربردی مرتبط اخبار حقوق و دستمزد کمیته دستمزد

منبع: تسنیم

کلیدواژه: کمیته دستمزد کمیته دستمزد

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۸۶۱۲۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شارژ رفاه با دورکاری؛ کرونا با زندگی ما چه کرد؟!

شوک کرونا باعث گسترش دورکاری در اکثر کشور‌ها شد. حال پس از گذر از این همه‌گیری، اندکی از حجم دورکاری‌ها کم شده است؛ اما مزیت‌های آن باعث شده است که تعادل جدیدی میان کار و زندگی ایجاد شود. مطالعات جدید نیز نشان می‌دهد، می‌توان تعطیلات یا دورکاری نیروی کار را به نحوی تنظیم کرد که نه تنها اثر منفی در عملکرد اقتصادی نداشته باشد، بلکه باعث بهبود رفاه خانوار‌ها شود.

به گزارش دنیای اقتصاد؛ یک مطالعه جدید از صندوق بین‌المللی پول، اثرات کاهش زمان رفت و آمد بر افزایش رفاه را تایید کرده است. همچنین یک گزارش در اکونومیست نیز شکل جدید دورکاری در اقتصاد آمریکا را مورد بررسی قرار داده که باعث بهبود وضعیت زندگی افراد شده است.

در هفته‌های اخیر، بحث تعطیلات دو روزه در ایران مطرح شده است که بسیاری از کارشناسان بر مزایای اجرایی شدن آن تاکید می‌کنند؛ بنابراین می‌توان همسو با عصر جدید پساکرونا، در اقتصاد ایران نیز تعادل جدیدی میان کار و زندگی تعریف کرد.

یک پژوهش انجام‌شده توسط صندوق بین‌المللی پول نشان داده است که کاهش ساعات رفت‌وآمد برای کار یکی از والدین می‌تواند اثری مثبت معادل ۱.۵ تا ۴.۵ درصد میزان مصارف خانوار برای آن خانواده داشته باشد. این پژوهش در زمانی که مباحثه در رابطه با ویکند دو روزه در کشور بالا گرفته است، می‌تواند دلالت‌های مثبتی را در حمایت از این طرح داشته باشد. پژوهش صندوق بین‌المللی پول اثر مثبت رفاهی انواع دورکاری را که می‌تواند رفت‌وآمد افراد را کاهش دهد، ارزیابی کرده است.

اثر کرونا بر کاهش زمان رفت‌وآمد‌ها

همه‌گیری کووید-۱۹ به روش‌های بی‌سابقه‌ای دنیای کار را تغییر داده است؛ به‌طوری که کار از راه دور یا دورکاری به‌عنوان یک نوع مهم کار در بازار‌های کاری دنیا مورد توجه قرار گرفته است. با گسترش دورکاری، شیوه کار، مکان انجام کار و ساختار آن تغییر داده شده و هنجار‌های سنتی در مورد زمان کار، رفت‌وآمد و تعادل بین کار و زندگی به چالش کشیده شده است.

توانایی دورکاری به‌طور قابل توجهی زمان رفت‌وآمد را کاهش می‌دهد یا حتی به‌طور کامل آن را حذف می‌کند، یک جزء تقریبا بزرگ از روز کاری که می‌تواند به فعالیت‌های دیگر اختصاص یابد. این تغییر در الگو‌های کار و رفت‌وآمد به تنهایی بر کارگران تاثیر نمی‌گذارد؛ اما می‌تواند تصمیمات کل خانواده را تغییر دهد.

دورکاری یکی از والدین می‌تواند به‌طور قابل توجهی بر تخصیص زمان دیگری تاثیر بگذارد؛ میزان اثرگذاری این زمان ذخیره‌شده بستگی به این دارد که زمان پس‌انداز شده، چگونه صرف می‌شود. با وجود مطالعات بسیاری که در مورد تغییرات در الگو‌های کاری و تخصیص زمان به دلیل همه‌گیری انجام شده است، پویایی‌های مرتبط بین همسران و پیامد‌های رفاهی گسترده‌تر این پویایی‌ها نسبتا ناشناخته باقی مانده است.

هدف پژوهش انجام‌شده توسط صندوق بین‌المللی پول این بوده است که با تحلیل چگونگی تغییر تخصیص زمان در دوران پس از همه‌گیری، با در نظر گرفتن تغییرات بر اساس جنسیت و شغل افراد، به این حوزه مطالعاتی توسعه‌نیافته کمک کند.

در این پژوهش از داده‌های نظرسنجی استفاده از زمان آمریکا (ATUS) استفاده شده است، یک نظرسنجی جامع که توسط اداره آمار کار ایالات‌متحده انجام شده است و نحوه تخصیص زمان افراد در ایالات‌متحده را در فعالیت‌های مختلف ارزیابی می‌کند. داده‌های ATUS نشان می‌دهد قبل از همه‌گیری تفاوت‌های قابل‌توجهی در تخصیص زمان بین مردان و زنان وجود دارد.

به‌طور کلی مردان ساعت‌های بیشتری کار می‌کنند و بیشتر از زنان در رفت‌وآمد هستند. پس از همه‌گیری، کاهش قابل توجهی در زمان رفت‌وآمد کارگران در مشاغل دورکار شناسایی شده است که به ۱.۷ ساعت در هفته برای مردان و ۱.۲ ساعت در هفته برای زنان می‌رسد. علاوه بر این، بررسی‌های این پژوهش حاکی از کاهش بیش از یک‌ساعت در هفته در ساعات کاری مردان است، با این حال تغییر قابل توجهی در ساعات کاری زنان مشاهده نمی‌شود.

نتایج پژوهش چه می‌گوید؟

بررسی‌ها نشان می‌دهد دستاورد‌های رفاهی قابل توجهی با کاهش زمان رفت‌وآمد به‌دست می‌آید و این دستاورد‌ها برای خانواده‌هایی که کاهش بیشتری را تجربه می‌کنند، بیشتر است. هنگامی که حداقل یکی از همسران در یک شغل از راه دور کار می‌کند، سود کل رفاه از ۱.۵ تا ۴.۵ درصد در معادل مصرف متغیر است.

این سود مخصوصا برای زوج‌هایی که هر دو طرف در مشاغل دورکار، کار می‌کنند مشهود است؛ زیرا زن و شوهر هر دو از این تغییر سود می‌برند. دومین سود بزرگ را زوج‌هایی در یافت می‌کنند که شوهر در شغلی از راه دور کار می‌کند و کمترین سود زمانی مشاهده می‌شود که زن در یک شغل دورکار مشغول شده است.

دلالت‌های این پژوهش برای ایران چه می‌تواند باشد؟

دورکاری به‌عنوان یک گزینه کاری در بسیاری از محیط‌های کاری ایران نیز در دوران همه‌گیری به‌صورت گسترده اجرایی شد. کسب‌وکار‌های فراوانی به صورت دورکار به پیشبرد اهداف خود پرداختند؛ با این حال، با پایان همه‌گیری و بازگشایی پس از آن، اغلب کسب‌وکار‌ها به شیوه حضوری کار کردن بازگشتند.

بررسی‌های این پژوهش نشان می‌دهد دورکاری در بسیاری از کسب‌و‌کار‌ها می‌تواند مازاد رفاهی را برای کارکنان شرکت‌ها ایجاد کند که بدون هزینه مشخص مالی برای کارفرماست. البته این مساله در این پژوهش مورد بررسی قرار نگرفته که دورکاری چه اثری بر بهره‌وری کسب‌وکار‌ها می‌گذارد، با این حال اثر رفاهی این شیوه کار و جذابیت آن برای نیروی کار اثبات شده است.

به‌خصوص در شرایطی که رفت‌وآمد در شهر‌های بزرگ هزینه‌های زیادی را چه به لحاظ زمانی و چه به لحاظ مالی بر افراد تحمیل می‌کند.

دلالت مهم دیگر این پژوهش را می‌توان اهمیت کاهش رفت‌وآمد‌ها و فراغت کارکنان از کار، با کاهش ساعت کاری دانست. مدت‌هاست در کشور ما، صحبت‌ها در رابطه با ویکند یا آخر هفته دوروزه بالا گرفته است. به نظر می‌رسد دو روزه شدن تعطیلات آخر هفته، حتی اگر منجر به کاهش ساعات کاری نیروی کار نیز شود، اثر رفاهی مثبتی را برای جامعه خواهد داشت.

پژوهش‌هایی که در رابطه با اثر ویکند دوروزه بر میزان بهره‌وری کسب‌وکار‌ها انجام شده است، تاکید دارند که این شیوه از توزیع روز‌های تعطیل اثر منفی بر بهره‌وری کسب‌وکار‌ها ندارد و چه بسا با تقویت وضعیت روحی نیروی کار، منجر به رشد بهره‌وری کسب‌وکار‌ها نیز بشود.