رانت ۴۰ هزار میلیارد تومانی چگونه تقسیم میشود
تاریخ انتشار: ۱۸ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۸۷۱۹۹۸
به گزارش فردا به نقل از شرق رانت كلان نهفته در صنايع انرژيبر، ولع سياسيون براي تمركز بر صدور مجوز توسعه پتروشيميها و صنايع فولادي حتي در كمآبترين نقاط ايران را هر روز بيشتر ميكند. وقتي كه نمايندهاي فرياد بر ميآورد كه در شمال كشور بايد پتروشيمي ايجاد شود يا كنار يك تالاب كوچك، صنعتي آببر مستقر شود، به خاطر درآمد اقتصادي ناشي از اين صنعت و حتي ايجاد اشتغال براي مردم منطقهاش نيست بلكه نشئتگرفته از رانتي است كه در اين صنايع انرژيبر نهفته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گفته سيدهاشم اورعي، عضو هيئتعلمي دانشگاه صنعتي شريف يارانه انرژي هر ايراني ماهانه يك ميليون و 200 هزار تومان است. اين جمله به مفهوم آن است كه يارانه انرژي دريافتي توسط صنايع انرژيبر كه سهم آنها در توليد ناخالص ملي عدد بزرگي نيست، بهراحتي از جيب ملت ايران پرداخت ميشود و كسي متوجه اين مسئله نيست. شدت مصرف انرژي در ايران بسيار بالاست و بارها كارشناسان نگراني خود را از اين ميزان بالاي مصرف انرژي در كشور اعلام كردهاند. اما كدام صنايع بيشترين مصرف را دارند و چرا اين ميزان مصرف در ايران به پديدهاي عادي تبديل شده است؟
بزرگترين مصرفكنندگان انرژي كدام صنايع هستند و آيا به اندازه يارانهاي كه در قالب انرژي دريافت ميكنند، حضورشان براي اقتصاد مهم است؟
احسان سلطاني، كارشناس اقتصادي در گفتوگو با «شرق» پتروشيميها و شيمياييها همچنين فلزات اساسي بهویژه فولاديها را مهمترين مصرفكنندگان انرژي ميداند و در رتبههاي بعدي سراميك و سيمان را جاي ميدهد. به اعتقاد او صنايع يادشده 80 درصد انرژي كشور را مصرف میکنند. رتبههاي بعدي مصرف هم متعلق به صنايع سراميك، كاشي و ريختهگري است. به گفته سلطاني در 10 تا 15 سال اخير چون توليد پتروشيمي، فلزات اساسي و عمدتا فولاد، سيمان و كاشي افزايش يافته است، شدت مصرف انرژي در ايران هم با روندي صعودي مواجه شده است و دچار خاموشي شدهايم. اين صنايع به ازاي واحد توليد ناخالص داخلي براي كشور ارزش افزوده پاييني هم ايجاد ميكنند. او اضافه ميكند: در دنيا ميزان مصرف انرژي در اين صنايع به ميزان 20 تا 30 درصد كاهش يافته است اما در ايران هنوز هم با صرف انرژي زياد به توليد ادامه ميدهيم.
ايران پيشتاز توسعه فولاد در جهان!
اين كارشناس اقتصادي بيان ميكند: سالانه 10 ميليارد دلار يارانه برق و 30 ميليارد دلار يارانه سوخت به صنايع انرژيبر اختصاص مييابد. بهاینترتیب سالانه 40 ميليارد دلار يارانه به اين صنايع اختصاص مييابد تا آنها كالايي با ارزش افزوده پايين نظير اتانل، متانل و آهن اسفنجي توليد كنند.
او ادامه ميدهد: به اعتقاد من اگر امكانات صدور برق و گاز را در اختيار داشتيم، صرفه اقتصادي بيشتري براي كشور ايجاد ميشد.
آنطور که سلطاني ميگويد: بر اساس آمارهاي متعلق به سازمان همكاريهاي توسعه اقتصادي OECD كه چند ماه پيش منتشر شده است، ايران بيشترين پروژههاي در دست اجراي صنعت فولاد دنيا را در اختيار دارد.
او به شيوه توليد فولاد در ايران هم اشارهاي داشته و بيان ميكند: در دنيا از زغالسنگ به عنوان عامل ذوبكننده و ايجاد انرژي استفاده ميشود كه كار احيا هم با زغالسنگ انجام ميشود اما در ايران با استفاده از گاز ابتدا آهن اسفنجي توليد و بعد با الكترودهاي كربني و با قوس الكتريكي آهن اسفنجي را ذوب ميكنند. يعني دو حامل انرژي گاز و برق به ميزان زياد مصرف ميكنيم كه شمش آهن خام بهدست آوريم؛ درحاليكه در روش احياي مستقيم مثل ذوبآهن، از زغالسنگ استفاده ميشود و اينهمه انرژي مصرف نميشود.
يارانه 40 ميليارد دلاري در برابر ايجاد ارزش 200 هزار ميليارد توماني
به گفته اين كارشناس اقتصادي، كل سهم صنعت از توليد ناخالص داخلي كشور حدود 13 درصد است. در سال جاري توليد ناخالص داخلي ايران با در نظر گرفتن تورم 1800 هزار ميليارد تومان ارزش داشت. با 20 تا 30 درصد تورم سهم صنعت از توليد ناخالص داخلي، حدود 200 هزار تا 250 هزار ميليارد تومان ميشود. اگر يارانه انرژي را با دلار هشت هزار تومان تبديل كنيم، به نتایج بدي ميرسيم. آن نتيجه بد اين است كه ورودي ما در بخش صنعت با خروجي ما اصلا همخواني ندارد.
او تأكيد ميكند: وقتي قرار است گاز را به قيمت مفت بدهيم، برق را به قيمت يكپنجم بدهيم و سنگ معدن را به قيمت یکسوم به بازار عرضه كنيم تا بتوانيم توليد كنيم، يعني پول ميدهيم كه توليد ادامه يابد. طنز تلخ قضيه اين است كه از سه ميليون و 500 هزار شغل ايجادشده در حوزه صنعت، فقط صد تا 200 هزار نفر در صنايع انرژيبر كار ميكنند.سلطاني ادامه ميدهد: بر اساس آمار بانك مركزي كل اشتغال مربوط به واحدهاي صنعتي بزرگ حداكثر 200 هزار نفر است. بنابراين صنايع انرژيبر حتي اشتغالزا هم نيستند و اين صنايع بهخاطر رانت و فساد طالب دارند. او يادآور ميشود: 70 تا 80 درصد توليد فولاد ما اسما خصوصي است اما مديران آن از سوی ايميدرو يعني وزارت صنعت، معدن و تجارت انتخاب ميشوند. 80 تا 90 درصد پتروشيميهاي كشور هم بهظاهر خصوصي هستند اما شستا و شركت ملي پتروشيمي و ارگانهاي ديگر اين واحدها را با هم تقسيم كردهاند. همه تلاشها براي گرفتن مجوز پتروشيمي در شمال هم ناشي از همين رانت است.
سوبسيد 45 ميليارد دلاري انرژي در بودجه 98
سوبسيدهاي بيحسابوكتاب انرژي نهتنها انگيزه را براي احداث واحدهاي انرژيبر افزايش ميدهد بلكه تمايل براي كاهش مصرف انرژي در اين واحدها را هم به حداقل ميرساند. سيدهاشم اورعي، عضو هیئتعلمی دانشگاه صنعتي شريف در گفتوگو با «شرق» ميزان يارانه انرژي اختصاصيافته به هر ايراني در يك ماه را يك ميليون و 200 هزار تومان اعلام ميكند.
به گفته او بر اساس آمارهاي نهادهاي بينالمللي، ايران در سال 2016، 40 ميليارد دلار سوبسيد انرژي پرداخت كرده است و در بودجه 98 هم 45 ميليارد دلار سوبسيد انرژي در نظر گرفته شده است.
اورعي بيان ميكند: در همه دنيا قيمت انرژي براي يك كارخانه، يكي از اقلام اصلي هزينهاي به شمار ميرود؛ درصورتيكه در كشور ما دولت بهقدري سوبسيد ميدهد كه قيمت انرژي در رده پايين هزينههاست و بهينهسازي مصرف انرژي براي واحدهاي توليدي اصلا اولويت ندارد.
او تأكيد ميكند: اگر قيمتها را اصلاح كنيم و سوبسيد را كم كنيم، براي واحدهاي توليدي بهصرفه است كه در راستاي بهبود راندمان سرمايهگذاري كنند. هرچه قيمت انرژي بالا برود، اهميت بهبود راندمان براي واحدهاي توليدي نمايانتر ميشود.
به گفته اين عضو هیئتعلمی دانشگاه صنعتي شريف، با قيمتهاي واقعي انرژي مدتزمان بازگشت سرمايه براي اجراي روشهاي بهبود راندمان دو تا سه سال خواهد بود. درحاليكه با انرژي يارانهاي مدتزمان بازگشت سرمايه طولانيتر ميشود و طبيعي است كه كسي مايل به اصلاح الگوي مصرف خود نباشد.
او تأكيد ميكند: سيكل معيوب قيمتگذاري انرژي حتي سبب شده است كه نيروگاههاي حرارتي با راندمان 20 درصد هم به فعاليت خود ادامه دهند و 80 درصد انرژي را تبديل به دود و حرارت كنند و محيط را آلوده كنند؛ درحاليكه راندمان متوسط نيروگاهي در ايران 36 درصد است، اين راندمان بهطور متوسط در جهان به 62 درصد رسيده است.
پيشنهاد اورعي براي حل مشكل مصرف بيشازحد انرژي در ايران اين است كه دولت بهجاي اينكه سوخت ارزان در اختيار نيروگاهها يا واحدهاي انرژيبر قرار دهد و يارانه انرژي را بدون حسابوكتاب خرج كند، انرژي را به قيمت واقعي از توليدكننده خريداري كند و يارانه را به خروجي نيروگاهها (يعني مصرفكننده) بدهد.
او تأكيد ميكند: توزيع سوبسيد بايد هوشمند باشد. يعني اگر ميخواهيم يارانه به برق مصرفي بدهيم، بايد مصرفكنندگان صنعتي و خانگي كه در حدود الگوي مصرف استفاده ميكنند، بتوانند از برق ارزان بهره ببرند و به كساني كه بيشازحد برق مصرف ميكنند، بايد هزينه اين مصرف اضافي را بپردازند.
منبع: فردا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.fardanews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فردا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۸۷۱۹۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
گشتی در اقتصاد ایران ؛ تلاش برای رفع ناترازی انرژی
به گزارش همشهری آنلاین ، مهمترین اخبار اقتصادی روز گذشته به برنامه وزارت نفت به تولید بنزین از متانول اختصاص داشت.وزارت نفت در تلاش است از این طرق بحث ناترازی سوخت را به دلیل روند رو به رشد مصرف حل کند. خبر مهم دیگر به لایحه قرارداد های کار اختصاص داشت که دولت در این زمینه لایحه ای ارایه کرده که در صورت تصویب منجر می شود قرارداد همه کارگران بعد از ۵ سال دائمی شود. خبر های دیگه حاکی از آن است که قیمت گوجه فرنگی و پیاز که ظرف روز های گذشته رشد زیادی داشت به زودی کاهش خواهد یافت.
مروری بر مهمترین اخبار 11 اردیبهشت 1403
- جواد اوجی وزیر نفت گفت: در بحث تولید بنزین در مجتمعهای پتروشیمی بخصوص پتروشیمیهایی که تولید محصول متانول دارند، تفاهمنامههای خوبی امضا شد تا بخشی از تولید متانول کشور به سمت تولید بنزین که ارزش افزوده بیشتری دارد، سوق داده شود که این موضوع یکی از کارهای بسیار بزرگ است.
- احمد غریوی مدیرکل روابط کار و جبران خدمت وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی از تقدیم لایحه پیشنهادی به دولت با عنوان تعیین سقف ۵ سال در قراردادهای موقت کار خبر داد و گفت: با تصویب این پیشنهاد قرارداد همه کارگران چه در کارهای با ماهیت مستمر چه در کارهای با ماهیت غیرمستمر بعد از ۵ سال باید دائمی شود.
- آرش صیادی مدیرعامل شرکت عمران پرند گفت: خرید و فروش امتیاز نهضت ملی مسکن غیرقانونی بوده و در ادامه پروژه امکان سلب امتیاز نهضت ملی مسکن وجود دارد. با توجه به اینکه امکان دارد در ادامه پروژه به هر دلیلی امتیاز نهضت ملی مسکن سلب شود، از مردم می خواهیم به چنین معاملاتی ورود نکرده و خود را گرفتار نکنند.
- مصطفی دارایی نژاد، رییس پیشین اتحادیه بارفروشان با بیان اینکه گوجهفرنگی از هفته آینده و پیاز از ماه آینده کاهش مییابد، گفت: با ورود پیازهای نو دزفول به بازار از ماه بعد قیمتها شکسته میشود و حداقل ۱۰ هزار تومان کاهش خواهد یافت. توزیع مناسب گوجه فرنگی هم منجر به کاهش قیمت خواهد شد و از هفته آینده شاهد کاهش قیمت گوجه فرنگی خواهیم بود.
- علانور توکلی نایبرئیس اتحادیه فرش دستباف گفت: با اینکه صادرات فرش سالهاست در کشور انجام میشود، اما در سالهای اخیر این حوزه با چالش روبهرو بوده، به طوری که صادرات میلیارد دلاری فرش اکنون به ۴۰ میلیون دلار رسیده است. در واقع صادراتی که در گذشته شاید یک تاجر انجام میداد اکنون حجم کل صادرات ایران را تشکیل می دهد.
بیشتر بخوانید
زمان عملیاتی شدن افزایش ۴۰ درصدی حقوق بازنشستگان اعلام شد شرط پرداخت عوارض آزادراه برای بیمه شخص ثالت حذف شد- محمد صفری معاون شورای عالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی گفت: مجموع ارزش سرمایهگذاری تحققیافته خارجی مناطق آزاد در سال گذشته حدود ۱۰۰ میلیون یورو بوده است. سال قبل هزار بسته به ارزش ۹۰۰ هزار میلیارد تومان برای سرمایه گذاری طراحی شد. اخیرا نیز ۲۰۰ بسته به ارزش ۲۰۷ هزار میلیارد تومان طراحی شده است.
- احمد مهدویابهری دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی از امضای تفاهمنامه توسعه ۱۶ میدان گازی با ۶.۴ میلیارد دلار سرمایهگذاری خبر داد و گفت: حرکت بزرگ سرمایهگذاری صنایع پتروشیمی در بالادست صنعت نفت در تاریخ ثبت میشود.افزایش تولید گاز از میدانهای گازی میتواند افزون بر تأمین خوراک مجتمعهای پتروشیمی، ناترازی گاز کشور را نیز رفع کند.
- وحید یعقوبی معاون اجرایی و هماهنگی انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران گفت: در سال گذشته ۷.۸ میلیارد دلار صادرات صنعت فولاد ثبت شده است و برای امسال نیز ، پیشبینی ما این است که در صورت رفع محدودیتهای انرژی و مسائل زیرساختی، صنعت فولاد ۱۰ میلیارد دلار ارزآوری برای سال جاری، به همراه خواهد داشت.
- مهدی صحابی مدیر اداره اعتبارات بانک مرکزی گفت: از ابتدای سال جاری تا ۱۰ اردیبهشت ماه ۱۴۰۳ مبلغ ۴ همت تسهیلات قرض الحسنه ازدواج به متقاضیان پرداخت شده است که نشان دهنده رشد تسهیلات ازدواج به میزان ۲۸ درصد است.همچنین تسهیلات قرض الحسنه فرزند آوری با ۲۳ درصد افزایش به ۱.۵ همت رسیده است.
کد خبر 848481 منبع: روزنامه همشهری برچسبها نفت گاز تکنولوژی (فناوری) انرژی نو