به نقل از «ایکنا»

منبری‌ها و مداحان بدون رجوع به منابع موعظه نکنند/ معرفی تفسیر منهج‌الصادقین

تاریخ انتشار: ۱۹ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۸۹۲۹۵۰

به گزارش ایکنا، آیت‌الله رضا استادی، شامگاه یکشنبه 18 آذرماه در ادامه سلسله مباحث معرفی تفاسیر شیعه در دارالقرآن علامه طباطبایی(ره) گفت: شیعه تا قرن چهارم تنها چند تفسیر روایی مختصر مانند عیاشی، قمی و ... داشته و اولین تفسیر نیز حقائق‌التاویل سیدرضی است که یک جلد بیشتر نیست ولی بعد از آن تفاسیری مانند مجمع‌البیان و ابوالفتوح، نعمانی، فرات و .

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

.. منتشر شده است.

استادی با بیان اینکه در قرن دهم تفسیر منهج‌الصادقین توسط ملافتح‌الله کاشانی نوشته شده است تصریح کرد: این تفسیر فارسی و رائج و معروف و میان علما و منبری‌ها و حتی عامه مردم بوده و نویسنده فرد ملایی بوده است؛ این اثر مکرر در ده جلد چاپ شده و علامه شعرانی هم پاورقی و مقدمه و شرح بر آن نوشته است.

استادی با بیان اینکه ملافتح الله شبیه صاحب مجمع‌البیان کتاب خودش را در یک جلد خلاصه کرد افزود: منهج و خلاصه آن چاپ شده و غیر از این تفسیر، ایشان تفسیر عربی هم دارد که زبدة التفاسیر نام دارد؛ البته آن چه چاپ شده صرفا جمع‌آوری چند تفسیر بوده بنابراین محتمل است که وی یا تفسیر عربی نداشته و یا گم شده است.

وی افزود: زبدة التفاسیر خلاصه چند تفسیر مانند فخر رازی و مجمع و ... است؛ ایشان غیر از این تفسیر، شرح خوبی بر نهج‌البلاغه نوشته و شرح نهج‌البلاغه همیشه مطلوب بوده است و بزرگانی که توانائی این کار را داشتند شروع به این مسئله کرده‌اند.

ویژگی ترجمه خوب

استادی تاکید کرد: ترجمه کار آسانی نیست و مترجم خوب مترجمی است که یک سطر را بتواند در یک سطر ترجمه کند و فارسی او هم  ادیبانه باشد که این هنر در آثاری مانند ترجمه فیض‌الاسلام و شرح ملافتح الله دیده می شود.

دبیر سابق شورای عالی حوزه علمیه با بیان اینکه این ویژگی در ترجمه قرآن هم صادق است اظهار کرد: آقای مکارم و ... یک صفحه قرآن را در یک صفحه ترجمه کرده‌اند ولی برخی با عنوان ترجمه آزاد از این حد فراتر رفته و گاهی برای یک آیه چند سطر می‌نویسند که وارد وادی تفسیر می‌شود.

توصیه به منبری‌ها

استادی همچنین در نقدی به برخی منبری‌ها و مداحان اظهار کرد: یکی از مواردی که باید مدنظر خطبا و مداحان باشد این است که تکیه بر سخنان این و آن بدون مراجعه به منابع نکنند و به اصل آثار رجوع کنند. بنده یک فرد منبری دیدم که مطلبی را به نقل از شیخ مفید خواند؛ بنده به او گفتم چنین چیزی از مفید نداریم؛ وی گفت من چنین چیزی در ذهنم بود و شنیده بودم و گفتم؛ بعد افراد دیگری هم از وی می‌شنوند و آن را باز گو می‌کنند؛ یا شاید شنیده باشید که برخی مداحان با اینکه هنوز کتاب شیخ جعفر شوشتری را ندیده‌اند می گویند وی چنین فرمود چون یکی گفته و این و آن هم تکرار می‌کنند لذا ما باید این سد را بشکنیم.

وی افزود: اگر بخواهیم کار درست علمی و تبلیغی داشته باشیم نباید به محفوظات دیگران اکتفا نکنیم و باید خودمان سراغ منابع اصلی برویم.

استادی در ادامه با اشاره مجدد به تفسیر منهج ملا فتح الله تصریح کرد: یکی از کارهای خوب منهج این است که روایات در این تفسیر زیادتر از تفاسیری است که به عنوان منابع وی بوده است.

وی با اشاره به تفسیر تاویل الآیات الظاهره فی فضائل العترة الطاهره که در سده دهم نوشته شده و صرفا آیات مرتبط با اهل بیت(ع) را تفسیر کرده است بیان کرد: از قرن دهم به بعد چند تفسیر مربوط به قرن یازدهم در شیعه داریم و  در دوره معاصر نیز تفاسیر بیشتری وجود دارد.

این محقق و پژوهشگر برجسته حوزه با بیان اینکه در یک تحقیقی 80 تفسیر معرفی شده است بیان کرد: اولین نیاز در تصحیح کتب خطی بررسی نسخه‌های آنان است تا کتاب مفصل‌تر و دقیق‌تر را بررسی کنیم؛ علامه عسکری که فردی معتقد به آثار خود بود و 150 راوی ساختگی را معرفی کرد خودش نقل می‌کرد که ما گاهی به علت ناآشنایی با روش تحقیق و تصحیح مطالب زیادی را مجبور شدیم از نو  بنویسیم.

وی افزود: تفسیر صافی، نورالثقلین و برهان مربوط به قرن یازدهم است و هر سه تقریبا تفسیر روایی است که صافی از بیضاوی نقل کرده و مابقی روایات است و این تفسیر هم جزء تفاسیر بسیار مفید و کارگشا بوده است.

استادی اظهار کرد: همچنین تفسیر روان جاوید اثر از دیگر تفاسیری است که اثر پدرخانم امام است که آقای حسن‌زاده گفته است ترجمه تفسیر صافی است که البته باید روی این انتساب تحقیق بیشتری صورت بگیرد.

معرفی برخی تفاسیر

استادی با بیان اینکه تا قرن 13 و 14 تفسیر قابل ذکر دیگری نداریم اما بعد از آن تفاسیر زیادی داریم افزود: مرحوم عبدالله شبر، صفوة التفاسیر، الجوهر الثمین و خلاصه تفسیر صفوه را نوشته است و مرحوم فیض هم سه تفسیر صافی، اصفی و مصفی را نوشته که نسخه مصفی گم شده و خطی و چاپی آن را ندیده‌ایم.

استادی اظهار کرد: فیض در میان علما به اخباری‌ها معروف است که البته برخی گفته‌اند که وی نقد اصول را نوشته است بنابراین اخباری بودن ایشان زیر سؤال می‌رود.

وی با بیان اینکه اطیب البیان هم از تفاسیر خوبی است که برای 50 سال قبل است گفت: همچنین مغتنیات الدرر توسط میرزا علی مفسر نوشده شده که 90 سال قبل از دنیا رفته است؛ آیت الله صادقی هم تفسیر مهمی به نام الفرقان نوشته که واقعا تفسیر مهمی است و علامه طباطبایی بر کتابش تقریظ نوشت و امام هم از ایشان تمجید کرد اما بعدا در برخی موارد مورد اعتراض قرار گرفت.

انتهای پیام

منبع: ایکنا

کلیدواژه: قرآن قرآن استادی طباطبایی منهج

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۸۹۲۹۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

فال حافظ امروز : یک غزل ناب و یک تفسیر گویا (6 اردیبهشت)

من نه آن رندم که ترک شاهد و ساغر کنم
محتسب داند که من این کارها کمتر کنم

من که عیب توبه کاران کرده باشم بارها
توبه از می وقت گل دیوانه باشم گر کنم

عشق دردانه‌ست و من غواص و دریا میکده
سر فروبردم در آن جا تا کجا سر برکنم

لاله ساغرگیر و نرگس مست و بر ما نام فسق
داوری دارم بسی یا رب که را داور کنم

بازکش یک دم عنان ای ترک شهرآشوب من
تا ز اشک و چهره راهت پرزر و گوهر کنم

من که از یاقوت و لعل اشک دارم گنج‌ها
کی نظر در فیض خورشید بلند اختر کنم

چون صبا مجموعه گل را به آب لطف شست
کجدلم خوان گر نظر بر صفحه دفتر کنم

عهد و پیمان فلک را نیست چندان اعتبار
عهد با پیمانه بندم شرط با ساغر کنم

من که دارم در گدایی گنج سلطانی به دست
کی طمع در گردش گردون دون پرور کنم

گر چه گردآلود فقرم شرم باد از همتم
گر به آب چشمه خورشید دامن تر کنم

عاشقان را گر در آتش می‌پسندد لطف دوست
تنگ چشمم گر نظر در چشمه کوثر کنم

دوش لعلش عشوه‌ای می‌داد حافظ را ولی
من نه آنم کز وی این افسانه‌ها باور کنم

تفسیر :

اراده آهنین و همت عالی شما قابل تحسین است، مطمئن باشید با صبوری، تلاش و سخت کوشی به سرمنزل مقصود رسیده و آرزوهای شما تحقق پیدا می کند.

برخی دوستان فریبکار در اطراف تان هستند که نباید به آن ها اعتماد کنید. قبل از انجام هرکار و اقدامی خوب فکر کرده و با درایت و عاقبت اندیشی تصمیم گیری کنید.

زندگی نامه حافظ

حافظ، شاعر فارسی زبان قرن هشتم هجری بوده که در سال ۷۲۷ هجری قمری در شهر شیراز متولد شد. پدر او بهاءالدین محمد نام داشت که در دوران کودکی حافظ، از دنیا رفت. حافظ در دوران نوجوانی شاگرد نانوا بود و به‌همراه مادرش زندگی سختی را سپری می‌کرد. گفته می‌شود او در اوقات فراغت خود به مکتب‌خانه‌ای که نزدیک نانوایی بود می‌رفت و خواندن و نوشتن را از همان جا فراگرفته است. او در مجالس درس علما و بزرگان زمان خود شرکت می‌کرد و نیز‌زمان برای کسب درآمد به کارهای سخت و طاقت فرسا می‌پرداخت. خانه حافظ در محله شیادان شیراز بود.

این شاعر بزرگ در دوران جوانی بر تمام علوم مذهبی و ادبی مسلط شد و در دهه بیست زندگی خود به یکی از مشاهیر علم و ادب سرزمین خود تبدیل شد. جالب است بدانید که او قرآن را به‌طور کامل حفظ بود و به همین خاطر تخلص حافظ را برای او انتخاب کردند. شمس الدین محمدبن بهاءالدین محمد حافظ شیرازی حدود چهل سال در حوزه درس استادان آن زمان از قبیل قوام الدين عبدالله، مولانا بهاء الدين عبدالصمد بحرآبادی، مير سيد شريف علامه گرگانی، مولانا شمس الدين عبدالله و قاضی عضدالدين عيجی  شرکت می‌کرد و به همین خاطر به اکثر دانش‌های زمان خود مسلط بود.

حافظ در دوران شاه شیخ ابواسحاق به دربار راه پیدا کرد و شغل دیوانی را برای خود انتخاب کرد. او علاوه بر شاه ابواسحاق، در دربار شاهان دیگری همانند شاه شیخ مبارزالدین، شاه شجاع، شاه منصور و شاه یحیی نیز حضور پیدا کرده بود. حافظ از طریق دیوانی امرار معاش می‌کرد و شاعری شغل اصلی او نبود. جالب است بدانید که بزرگ‌ترین گناه از نظر حافظ، ریاکاری و مردم‌فریبی بود. حافظ در دوران زندگی خود اشعار به‌ویژه غزلیات بسیار زیبا و معنی‌داری سروده است که نیز‌اکنون پس از گذشت قرن‌ها از آن، بوی تازگی داده و خواندنش آرامش‌بخش است. دیوان اشعار حافظ شامل غزلیات، قصیده، مثنوی، قطعات و رباعیات می‌شود.

حافظ در دوران جوانی عاشق دختری به نام شاخه نبات شد؛ البته برخی بر این عقیده‌اند که نام همسر حافظ نسرین بود و او این نام را به‌دلیل شیرین زبانی معشوقه‌اش به او اختصاص داده است. او برای رسیدن به معشوقه‌اش، ۴۰ شبانه روز را به‌طور مستمر در آرامگاه باباکوی شب زنده‌داری کرده و به دعا پرداخت. سپس، با شاخه نبات ازدواج کرد و حاصل این ازدواج یک فرزند پسر بود. حافظ تنها یک بار ازدواج کرد و پس از مرگ همسرش مجرد ماند. به همین خاطر بسیاری از عارفان و عاشقان، عشق مقدس و واقعی را در حافظ جستجو می‌کنند. پسر این شاعر بزرگ نیز در دوران جوانی در راه سفر نیمه‌کاره به هند همراه پدرش از دنیا رفت.

در تقویم رسمی ایران، ۲۰ مهر روز بزرگداشت حافظ است و هر ساله در این روز مراسم بزرگداشت حافظ با حضور پژوهشگرانی در سراسر دنیا روی آرامگاهش در شهر شیراز برگزار می‌شود.

 

آثار حافظ

دیوان حافظ شامل ۵۰۰ غزل، ۴۲ رباعی و چند قصیده است که آن را در در ۵۰ سال از زندگی خود سروده است؛ یعنی به‌طور متوسط در هر سال تنها ۱۰ غزل سروده است؛ زیرا او در لحظاتی خاص به سرودن اشعار خود می‌پرداخت و تمرکز خود را روی خلق آثاری ناب گذاشته بود که شایسته مقام معشوق باشد. این نکته بسیار قابل‌توجه و تامل‌برانگیز بوده و به همین خاطر دیوان او را به یک کتاب خاص و خواندنی تبدیل کرده است. دیوان حافظ بیش از ۴۰۰ بار به زبان فارسی و زبان‌های دیگر دنیا به چاپ رسیده است. حافظ لقب ماهرترین غزل‌سرای زبان فارسی را نیز با اقتدار از آن خود کرده و تک بیت‌های او بسیار درخشان و تماشایی است.

شاید تعبیر کردن یا قدرت تاویل پذیری را بتوان از مهم‌ترین خصوصیات اشعار حافظ به حساب آورد؛ زیرا هر کس که دیوان حافظ را باز کرده و غزلی از آن می‌خواند، با توجه به شرایط روحی خود برداشت متفاوتی از آن می‌کند؛ به‌گونه‌ای که حافظ آن شعر را فقط برای حال آن لحظه او سروده است. در اشعار حافظ، تناسبات هنری به شکلی ظریف و دقیق رعایت شده‌اند و ایهام و ابهام را به جا و درست به کار برده است. در برخی از اشعار حافظ، زبان طنز نیز به کار گرفته شده تا ناگفته‌ها به کمک زبان طنز بیان شود.

کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: فال حافظ امروز : یک غزل ناب و یک تفسیر گویا (5 اردیبهشت)