آیا تحریمها صنعت گاز ایران را تحت تاثیر قرار خواهد داد؟
تاریخ انتشار: ۱۹ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۸۹۵۵۰۴
براساس آمار شرکت ملی گاز ایران در سال ۲۰۱۷، میزان تولید گاز کشور روزانه ۸۰۰ میلیون مترمکعب بوده است و ایران قصد دارد تا سال ۲۰۲۱ میزان تولید خود را ۳۶۵ میلیون مترمکعب افزایش دهد. صادرات گاز طبیعی جزو اولویتهای اول اقتصاد ایران است، اما بعد از موضوعاتی چون سرمایهگذاری در میادین نفتی، امنیت تامین تقاضای داخلی و توسعه صنایع مبتنی بر گاز قرار دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
اما وضعیت در میادین نفتی نیز چندان مساعد نیست. بسیاری از چاههای نفت ایران در نیمه دوم عمر خود قرار دارند. با توجه به اینکه چاههای نفتی سالانه با افت طبیعی ۸ درصدی مواجه هستند، ایران به شدت به تکنولوژی و سرمایه خارجی برای تثبیت تولید خود نیازمند است. از این رو در سال ۲۰۱۵، تزریق ۱۰۰ میلیارد دلار سرمایه خارجی به صنعت نفت و گاز و پتروشیمی کشور تعریف شد. با این حال تحریمهای آمریکا علیه ایران به ممنوعیت مبادلات دلاری با ایران منجر شده است. بنابراین اگر موسسات مالی بزرگ قصد همکاری و سرمایهگذاری در ایران را داشته باشند، توسط خزانهداری آمریکا تحریم خواهند شد و این مانع بزرگی برای دستیابی ایران به سرمایهگذاری خارجی و تحقق جذب سرمایه ۱۰۰ میلیارد دلاری است.
فشار تحریمهاایران در دوران برجام قراردادهایی با شرکتهای خارجی منعقد کرد که بزرگترین آنها انعقاد قراردادی برای توسعه فاز ۱۱پارس جنوبی با شرکت فرانسوی توتال و شرکت چینی سیانپیسی بود. بر اساس این قرارداد، تولید گاز از این فاز پارس جنوبی به ۵۶ میلیون متر مکعب در روز میرسید. با این حال بعد از خروج آمریکا از برجام، شرکت توتال از قرارداد خارج شد و توسعه فاز ۱۱ به شرکت سیانپیسی سپرده شد. اما شرکتهای چینی به خصوص در دور قبلی تحریمها، سابقه خوبی در میادین نفتی و گازی ایران به جا نگذاشتهاند. بهعنوان مثال، چند شرکت چینی در میدان نفتی آزادگان مشغول به کار شدند و بدون هیچ دلیل موجهی توسعه این میدان را به تاخیر انداخته و در نهایت توسط ایران از این میدان اخراج شدند. همچنین شرکتهای چینی که دارای منافعی در آمریکا هستند، ممکن است تمایلی برای سرمایهگذاری در ایران نداشته باشند.
محمدحسین عادلی، دبیر کل سابق مجمع کشورهای صادرکننده گاز بر این باور است که تحریمها یکی از دلایل اصلی شکست ایران در سیاست صادرات گاز بوده است. با این حال، دلایل دیگری به غیر از موانع خارجی در رسیدن به این هدف وجود دارد، از جمله میتوان از «روند طولانی رسیدن به توافق در مورد تصمیمات بزرگ در ایران» و «دیدگاه غالب مصرف گاز در داخل» نام برد.
بنابراین حتی بدون در نظر گرفتن تحریمهای اخیر دولت ترامپ علیه ایران، پیش از آن نیز امید چندانی برای جذب سرمایه و تکنولوژی خارجی در راستای توسعه صنعت نفت و به خصوص گاز ایران وجود نداشت. شرکتهای خارجی خصوصی دارایمنابع مالی برای ایجاد تحرک و تحول در صنعت نفت ایران هستند، صنعت نفت و گاز ایران نیز دارای جذابیتها و پتانسیلهای فراوانی برای شرکتهای خارجی است. با این حال جذب سرمایهگذار خارجی نیازمند یک چارچوب قانونی مناسب و یک پروسه تصمیمگیری کارآمد و سریع و همچنین ثبات سیاسی است. علاوه بر این، رسیدن به چنین هدفی نیازمند بهبود روابط خارجی و حل اختلافات بینالمللی و بهبود روابط به خصوص با کشورهای همسایه است. بدون جذب سرمایه خارجی ایران شانس کمی برای توسعه و تولید از میادین نفتی و گازی خود دارد و احتمالا نتواند برنامههای صادرات گاز خود را دنبال کند.
برنامههایی برای صادراتایران قصد دارد صادرات گاز خود را افزایش دهد. انعقاد قراردادی با پاکستان برای انتقال ۵/ ۲۱ میلیون متر مکعب گاز به این کشور که به ساخت خطلولهای در ایران از پارس جنوبی تا نزدیکیهای مرز پاکستان در سال ۲۰۱۳ منجر شد یکی از این پروژهها است. با این حال تحریمهای آمریکا و لابیهای عربستان سعودی موجب شده که پاکستان تاکنون با وجود نیاز شدید به گاز ایران، برای ساخت این خط لوله در خاک خود اقدام نکند. هرچند در حال حاضر با قدرت گرفتن حزب «تحریک انصاف» و روی کارآمدن عمران خان بهعنوان نخستوزیر در پاکستان، امیدها نسبت به نهایی شدن پروژه صادرات گاز ایران به این کشور افزایش یافته، اما همچنان تحریمهای آمریکا مانعی در این مسیر محسوب میشود. از این رو ممکن است تحت فشارهای آمریکا، پاکستان ترجیح دهد که پروژههای جایگزین خط لوله آیپی را دنبال کند.
همچنین هرچند وقت یکبار بحث صادرات گاز به اروپا مطرح میشود، با این حال اتفاق نظری در این خصوص وجود ندارد. برخی کارشناسان انتقال گاز به اروپا را اقتصادی نمیدانند و برخی نیز بر این باورند که به دلیل امنیت سیاسی که چنین پروژهای به همراه دارد، ایران باید صادرات گاز به اروپا را کلید بزند. با این حال اختلاف نظرات داخلی تنها مانع پیشروی انتقال گاز به اروپا نیست. بازار اروپا در حال حاضر در دست روسیه قرار دارد و ایران برای صادرات گاز به اروپا باید با روسیه رقابت کند. از سوی دیگر ایران برای انتقال گاز به اروپا باید خطلولهای بسازد که از کشورهای مختلفی عبور کند و این کار را دشوار میکند. علاوه بر این دو، ایران مذاکراتی برای صادرات گاز به عمان در دست دارد و همچنین اخیرا صادرات گاز به عراق را در حجم اندک آغاز کرده است. با این حال ممکن است، آینده این دو پروژه گازی تحت تاثیر تحریمهای آمریکا قرار گیرد. واشنگتن در حال حاضر معافیت ۴۵ روزه از تحریم واردات گاز و برق از ایران به بغداد داده و در تلاش است که روابط عراق و ایران را محدود کند.
فشارها که به عقب ماندن ایران در جذب سرمایه و توسعه میادین گازی منجر شده و همچنین مقاصد صادرات گاز ایران را محدود کرده در حالی است که تولیدکنندگان بزرگی چون روسیه و آمریکا سرمایهگذاریهای کلانی در صنعت گاز خود انجام دادهاند. اگر این کشورها بتوانند به تسلط و نفوذ خود در بازارهای جهانی و منطقهای ادامه دهند، شانس ایران برای یافتن مشتریانی برای گاز خود کمتر میشود. بنابراین اگر ایران همانطور که در برنامههای بلندمدت سیاسی خود تاکید میکند، مایل است که سهمش از بازار گاز را از کمتر از یک درصد به ۱۰درصد برساند، در ابتدا باید به دنبال راهکاری برای جذب سرمایه خارجی باشد و این امر نیز تنها با کاهش تنشهای سیاسی و حل مناقشات با همسایگان کشور شدنی است.
منبع: اکوفارس
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت ecofars.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «اکوفارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۸۹۵۵۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بازی با گزینه «تحریم نفتی»/ آمریکا در تقابل با ایران روی چه گزینههایی مانور میدهد؟
گروه سیاست خبرگزاری علم و فناوری آنا، بعد از آنکه «ژانت یلن» وزیر خزانهداری آمریکا در حاشیه نشست بهاری مشترک «صندوق بینالمللی پول» و «بانک جهانی» در واشینگتن، دورنمایی از تحریمهای آتی علیه جمهوری اسلامی ایران ارائه کرد، گمانهزنی رسانهها از «بعید بودن تحریم نفتی» به «محتمل بودن» آن تغییر پیدا کرده است.
روز گذشته، پیش از رسانهای شدن اظهارات یلن، «رویترز» با استناد به نظر تحلیلگران نوشته بود: اگرچه جمهوریخواهان کنگره به دنبال مسدود کردن مسیر صادرات نفت بهعنوان شریان اقتصادی ایران هستند، دولت «جو بایدن» رئیسجمهور دموکرات آمریکا، نهتنها ارادهای برای اعمال محدودیتهای جدید ندارد، بلکه محدودیتهای موجود را هم به دلایلی چون تأثیر آن بر رابطه با چین بهعنوان اصلیترین خریدار نفت ایران یا افزایش بیرویه بهای بنزین اعمال نخواهد کرد.
اما اکنون در واکنش به حمله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی علیه مواضع نظامی اسرائیل (عملیات وعده صادق)، یلن با زدن برچسب «تروریسم» به تهران، مدعی است که همه گزینهها برای «ایجاد اختلال در تأمین مالی ایران» روی میز قرار دارد.
وزیر خزانهداری آمریکا در ادامه گفت که این وزاتخانه و وزارت امور خارجه ایالات متحده پیشتر اقداماتی برای مهار رفتار بهزعم او «بیثبات کننده» جمهوری اسلامی از طریق کاهش توانایی تهران در صادرات نفت انجام دادهاند.
او افزود: «بدیهی است که ایران همچنان به صادرات نفت خود ادامه میدهد اما ممکن است بهزودی اقدامات بیشتری در این زمینه انجام دهیم.»
همزمان، «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی کاخ سفید مدعی شده که تحریمهای جدید واشینگتن شامل برنامه موشکی و پهپادی ایران هم میشود و شرکتهایی را که با سپاه و وزارت دفاع ایران در ارتباط هستند را تحتالشعاع قرار میدهد.
او همچنین گفت که متحدان و شرکای واشینگتن نیز بهنوبه خود تحریمهایی را اعمال خواهند کرد.
از سوی دیگر، سازمان رادیو و تلویزیون رژیم صهیونیستی به نقل از یک منبع آگاه مدعی شد: «طرحی برای اعمال تحریمهای بیشتر بهعنوان جایگزینی برای گزینه نظامی علیه ایران مطرح شده است.»
به نظر میرسد که کشورهای غربی با هدف ترغیب اسرائیل به پرهیز از تشدید تنشهای منطقهای، میخواهند تمرکز دیپلماتیک و تبلیغاتی خود را روی تحریم بگذارند.
این در حالی است که تحریمها علیه ایران تحت عنوان برچسبهای مختلف رنگ و بوی تکرار گرفته و عملاً قدرت بازدارندگی خود را از دست داده است.
انتهای پیام/
مریم خرمائی